ความเข้าใจเกี่ยวกับดวงปฐมมรรคและการเจริญสมาธิภาวนา : หน้า 94/270

ขนาดดวงปฐมมรรคของแต่ละคนจะไม่เท่ากันขึ้นอยู่กับบารมี กล่าวคือ อย่างเล็กจะมีขนาด เท่ากับดวงดาวที่เราเห็นอยู่บนท้องฟ้า อย่างกลางจะมีขนาดเท่าดวงจันทร์ และอย่างใหญ่จะมีขนาดเท่า ดวงอาทิตย์ ที่บอกว่าขนาดเท่าดวงจันทร์หรือดวงอาทิตย์นั้น เป็นขนาดตามที่เรามองเห็นจากโลกไม่ใช่ เป็นขนาดจริง ๆ ของดวงจันทร์ดวงอาทิตย์ ดวงปฐมมรรคนี้ใสบริสุทธิ์เหมือนกระจกคันฉ่องส่องเงาหน้า ส่วนขนาดของดวงศีล ดวงสมาธิ ดวงปัญญา ดวงวิมุตติ และดวงวิมุตติญาณทัสสนะ ก็มีขนาดเท่า ๆ กับ ดวงปฐมมรรค 4.9 สติปัฏฐานสูตรและสามัญญผลสูตร วิธีการเจริญสมาธิภาวนาเพื่อให้เข้าถึงพระรัตนตรัยที่หลวงปู่วัดปากน้ำสอนนี้ ตรงกับสติปัฏฐาน สูตรซึ่งพระพุทธองค์ตรัสสอนให้ภิกษุพิจารณากายในกาย เวทนาในเวทนา จิตในจิต และธรรมในธรรม โดยการพิจารณากายในกายก็คือ การทำสมาธิโดยวางใจไว้ในตัวจนหยุดนิ่ง เมื่อถูกส่วนก็จะเห็นกาย ภายในซ้อนกันอยู่เป็นชั้น ๆ ดังกล่าว กายภายในแต่ละกายนั้นก็มีเวทนาและมีจิตเหมือนกายมนุษย์ภายนอกเช่นกัน ซึ่งได้กล่าวแล้วใน บทที่ 3 ว่า นอกจากจะมีเวทนาขันธ์ของกายภายนอกแล้ว กายภายในก็มีเวทนาขันธ์และขันธ์อื่น ๆ ด้วย จิตในจิต ก็คือนามขันธ์ของกายภายใน ได้แก่ สังขารขันธ์ ส่วนธรรมในธรรมก็คือดวงธรรม 6 ดวงซึ่งซ้อน เป็นชั้นๆ อยู่ภายใน ได้แก่ ดวงปฐมมรรค ดวงศีล ดวงสมาธิ ดวงปัญญา ดวงวิมุตติ ดวงวิมุตติญาณทัสสนะ นั่นเอง นอกจากนี้ในสามัญญผลสูตรพระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังตรัสถึงสภาวะจิตของภิกษุผู้ทำสมาธิไว้ว่า “ภิกษุนั้นเมื่อจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์ ผ่องแผ้ว.... โน้มน้อมจิตไปเพื่อนิรมิตรูปอันเกิดแต่ใจ คือ นิรมิตกายอื่น จากกายนี้ มีรูปเกิดแต่ใจ มีอวัยวะน้อยใหญ่ครบถ้วน มีอินทรีย์ไม่บกพร่อง เปรียบเหมือนบุรุษจะพึงชักไส้ ออกจากหญ้าปล้อง เขาจะพึงคิดเห็นว่า นี้หญ้าปล้อง นี้ไส้ หญ้าปล้องอย่างหนึ่ง ไส้อย่างหนึ่ง ก็แต่ไส้ชัก ออกจากหญ้าปล้องนั่นเอง อีกนัยหนึ่งเปรียบเหมือนบุรุษจะพึงชักดาบออกจากฝัก เขาจะพึงคิดเห็นว่า นี้ดาบ นี้ฝัก ดาบอย่างหนึ่ง ฝักอย่างหนึ่ง ก็แต่ดาบชักออกจากฝักนั่นเอง อีกนัยหนึ่ง เปรียบเหมือนบุรุษจะพึงชัก งูออกจากคราบ เขาจะพึงคิดเห็นว่า นี้ นี้คราบ งูอย่างหนึ่ง คราบอย่างหนึ่ง ก็แต่งูชักออกจากคราบนั่นเอง.... Dr.James Santucci ได้วิเคราะห์สามัญญผลสูตรแล้วแสดงทรรศนะไว้ในบทความ โดยกล่าวถึง กายภายในที่เกิดขึ้นนี้ว่า เป็นกายที่ถอดออกได้ เป็นกายที่สมบูรณ์และเป็นเพราะการเข้าถึงกายภายในนี้เอง ที่ทำให้มีความสามารถทางจิตหรืออิทธิ (iddhi) เกิดขึ้น เช่น การแยกร่าง เดินบนน้ำ และเหาะในท่า นั่งขัดสมาธิ ดังบทความว่า “With concentrated mind, he produces a mind-made or psychicbody (mano-mayam 2 พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ มก., เล่ม 17 ข้อ 132 หน้า 606, พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค ฉบับสยามรัฐ, เล่ม 9 ข้อ 132 หน้า 73-74 84 DOU บ ท ที่ 4 พระรัตนตรัย : แก่ น ข อ ง พ ร ะ พุ ท ธ ศ า ส น า