โทมนัส : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 1 / 6

…ียว " หมายความว่า การละนั้นแลได้มีมาก่อนแล้ว มิใช่เพิ่งมามีใน ขณะแห่งจตุตถฌาน คำว่า " เพราะโสมนัสและโทมนัสดับหายไป " นั้น ความว่า เพราะธรรมทั้ง ๒ นี้ คือ เจตสิกสุข และเจตสิกสุขด้วย ดับหายไป ( ซึ่งก็) อธิบาย…

ประโยคนี้วิเคราะห์ความหมายและสำคัญของการละสุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส ในจตุตถฌานปาฐะ โดยยกตัวอย่างถึงการที่สิ่งเหล่านี้ละไปในอุปจารขณะที่แตกต่างกัน ซึ่งแสดงถึงความเข้าใจ…

…ติ ผู้มีชราเป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากชรา ผู้มีมรณะเป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากมรณะ ผู้มี โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส เป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส เพราะอาศัยเราผู้เป็นกัลยาณมิ…

ในพระพุทธศาสนามีการเน้นความสำคัญของกัลยาณมิตร โดยมีตัวอย่างจากชีวิตของโชติปาละที่ตัดสินใจออกบวชหลังได้สนทนาธรรมกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ได้ย้ำว่าการมีมิตรดีเป็นพื้นฐานสำคัญในการเดินทางสู่การตรัสร

…าติ ผู้มีชราเป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากชรา ผู้มีมรณะเป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากมรณะ ผู้มีโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาสเป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส เพราะอาศัยเราผู้เป็นกัลยาณมิตร ดูกร…

บทคัดย่อเกี่ยวกับความสำคัญของการมีมิตรดีในการเจริญอริยมรรคประกอบด้วยองค์ 8 โดยเฉพาะอย่างยิ่งในคำสอนของพระพุทธองค์ว่าความเป็นมิตรดีมีอานิสงส์ในการทำให้ผู้ปฏิบัติเจริญสัมมาทิฏฐิและสัมมาสมาธิ ซึ่งส่งผลต่

…ือหยุดความคิดไม่ได้ ใจก็จะเศร้าหมองตามมา ดังที่ พระพุทธองค์ตรัสไว้ว่า อกุศลกรรมอันลามก คือ อภิชฌาและโทมนัส จะเข้าครอบงำได้ ของตัวเอง “อภิชฌา” แปลว่า โลภอยากได้ของเขา หรือความคิดเพ่งเล็งจ้องจะเอาของของคนอื่น…

…เน้นการสำรวมใจไม่ให้ถูกอนุพยัญชนะและกิเลสเข้าครอบงำ โดยยกกล่าวถึงข้อสอนจากพระพุทธองค์เรื่องอภิชฌาและโทมนัสซึ่งส่งผลต่อความทุกข์ใจ ใจที่ไม่สำรวมย่อมมีโอกาสเผชิญกับความทุกข์หลายรูปแบบ การพิจารณาและควบคุมความค…

…ั้งหลายจึงกล่าวว่า “อินทรียสังวรศีล พึงสำเร็จได้ด้วยสติ” คําว่า “อกุศลธรรมอันลามก” ได้แก่ “อภิชฌาและโทมนัส" “อภิชฌา” ตามรูปศัพท์แปลว่า โลภอยากได้ของเขา ความคิดเพ่งเล็งจ้องจะเอาของของคนอื่น “โทมนัส” ตามรูปศั…

…ีย์อื่นอีก ๕ อย่าง ต้องใช้สติเป็นเครื่องคุ้มครอง ซึ่งมีความสำคัญในการปฏิบัติในทางพุทธศาสนา อภิชฌาและโทมนัสถือเป็นอกุศลธรรมที่ต้องระวัง เนื่องจากความโลภและความทุกข์ใจอาจนำไปสู่การกระทำที่ไม่บริสุทธิ์ เป็นชนว…

…กลัวต่อ พยาบาท เพราะว่า บุคคลแผ่เมตตาพร้อมๆ กับโกรธไปด้วย เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ 2. ข้าศึกของกรุณา โทมนัส ความเสียใจที่อาศัยกามคุณเป็นข้าศึกใกล้ เพราะมีส่วนเข้ากันได้โดยมองใน แง่ความวิบัติของสัตว์ทั้งหลายเ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการแผ่เมตตาอย่างไม่มีขีดจำกัด ซึ่งถือว่าเป็นอัปปมัญญา และการระบุข้าศึกใกล้และไกลของพรหมวิหารทั้ง 4 โดยมีการอธิบายถึงข้าศึกที่เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาเมตตาและกรุณา ผู้ปฏิบัติควรรักษาเมตตา

…ย์ 3 ประกอบด้วย อิตถี ปุริส ชีวิต 3. หมวดที่เป็นเวทนา ได้แก่ อินทรีย์ 5 ประกอบด้วย สุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส 4. หมวดที่เป็นพละ ได้แก่ สัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา อุเบกขา 5. หมวดที่เป็นโลกุตตระ ได้แก่ อนัญญาต…

…ง และการสัมผัส. อินทรีย์ภาวะ 3 เกี่ยวข้องกับเพศ ชายหญิงและชีวิต. อินทรีย์เวทนา 5 มีสุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส. อินทรีย์พละในด้านของศรัทธา ความเพียร สติ สมาธิ และปัญญา รวมถึงอุเบกขา. ข้อความจากพระพุทธเจ้ากล่าวถ…

…นจึงมี เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติจึงมี เพราะชาติเป็นปัจจัย ชรามรณะจึงมี ความโศก ความคร่ำครวญ ทุกข์ โทมนัส ความคับแค้นใจจึงเกิดขึ้น พร้อมกองทุกข์ทั้งมวลจึงเกิดขึ้นประการฉะนี้ 2. สายดับ อิมสฺม อสติ อิท น โหต…

เนื้อหาเรื่องราวเกี่ยวกับการเชื่อมโยงปัจจัยต่างๆ ที่ก่อให้เกิดทุกข์ ตั้งแต่ความไม่รู้ (อวิชชา) จนถึงการเกิดและการตาย พร้อมทั้งการพูดถึงวิธีการดับทุกข์ โดยการเข้าใจว่าเมื่อปัจจัยหนึ่งดับไป ปัจจัยอื่นๆ

…สังคหะ มีเวทนา ๓ ก่อน สุข ๑ ทุกข์ ๑ อทุกขมสุข ๑ ฯ แต่โดยประเภทมี ๕ อย่าง คือ สุข ๑ ทุกข์ ๑ โสมนัส ๑ โทมนัส ๑ อุเบกขา ๑ ฯ ในเวทนาทั้ง ๕ นั้น จิตที่สหรคตด้วยสุข ได้แก่กายวิญญาณฝ่ายอกุศลวิบาก ๆ ส่วน จิตที่สหรค…

…ง โดยการจัดแยกธรรมเหล่านั้นตามเวทนา เหตุ กิจ และอารมณ์ รับรู้ถึงเวทนาทั้ง 5 ได้แก่ สุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส และอุเบกขา พร้อมอธิบายถึงจิตที่สัมพันธ์กับแต่ละประเภทของเวทนาเช่น จิตที่สหรคตด้วยสุขกับอาการต่างๆ ข…

…ก็ได้ แท้จริง ในเวทนาเหล่านั้น สุขเป็นปัจจัยแห่ง โสมนัส โสมนัสเป็นปัจจัยแห่งราคะ ทุกข์เป็นปัจจัยแห่งโทมนัส โทมนัส เป็นปัจจัยแห่งโทสะ ก็เพราะฌานนั้นขจัดเวทนา มีสุขเป็นต้น เสียได้ ราคะ โทสะ พร้อมทั้งปัจจัย ก็…

เนื้อหาในบทนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับปัจจัยที่ส่งผลต่อเจโตวิมุตติในวิสุทธิมรรค ผ่านการวิเคราะห์คุณสมบัติของเวทนาและการเข้าถึงฌานที่ 4 โดยระบุว่าราคะและโทสะต่างถูกขจัด ซึ่งส่งผลให้เกิดความสุขอทุกขมและเจโ

…้นไว้ไม่ให้หาย ไม่ให้เคลื่อนทีเดียว ไม่เป็นไปกับความยินดียินร้ายทีเดียว ความยินดียินร้ายเป็น อภิชฌา โทมนัส เล็ดลอดเข้าไปก็ทำใจหยุดนั่น ให้เสียพรรณไปให้เสียผิวไป ไม่ให้หยุดเสียให้ เขยื้อนไปเสีย ให้ลอกแลกไปเส…

ในบทนี้มีการเรียนรู้เกี่ยวกับสติสัมโพชฌงค์ ซึ่งเป็นการรวมพลังเหวี่ยงให้ใจหยุดนิ่งและไม่เผลอ ตั้งสติอยู่ที่ศูนย์กลางของกายมนุษย์เพื่อความระมัดระวัง นอกจากนี้ยังมีการพูดถึง ธัมมวิจยสัมโพชฌงค์ และการรักษ

… ชาติ ความเกิด ชราความแก่ มรณะความตาย โสกะความแห้งใจ ปริเทวะ ความพิไรรำพัน ทุกข์เพราะความไม่สบายกาย โทมนัส เพราะความเสียใจ

อาทิตยปริยายสูตรที่พระบรมศาสดาแสดงให้ชฎิลเข้าใจถึงธรรมชาติของความร้อนในชีวิต ความทุกข์ที่เกิดจากความกำหนัด ยินดี และความหลง งมงาย การสอนนี้ทำให้ชฎิลเกิดความเลื่อมใสและยอมรับเป็นศิษย์ มรรคผลสำเร็จเกิดข

…มโพชฌงค์ เพียรรักษาใจหยุดนั้นไว้ไม่ให้หาย ไม่ให้เคลื่อน ไม่เป็นไปตามความยินดี ยินร้าย อันเป็นอภิชฌา โทมนัส หมั่นหยุดไม่ให้อารมณ์นั้นเล็ดลอดเข้าไปในใจได้ “เพราะฉะนั้นต้อง มีความเพียรกลั่นกล้า รักษาไว้ให้หยุด…

เนื้อหาเกี่ยวกับโพชฌงค์ ๗ ประการ ที่มีความสำคัญในพระธรรมเทศนา อธิบายถึงการรักษาสติและความดีในใจ เพื่อให้บรรลุถึงความรู้และนิพพาน. การระบุความสำคัญของสติสัมโพชฌงค์ การทำใจให้หยุด และการรักษาความปีติเป็

…ว่า ไม่ได้ พอกลิ่นกระทบจมูก แปลบมาที่ใจ ที่ใจหยุด สั่งว่า ไม่ได้ ไปรักเข้าก็เป็นอภิชฌา เพ่งแล้วเป็น โทมนัส ถ้าไปติดเข้าเป็นวิสภาค พอรสกระทบลิ้น แปลบมาที่ใจ ที่ใจหยุด สั่งว่า ไม่ได้ ข้าศึกต่อเรา เดี๋ยวความดี…

บทความนี้กล่าวถึงการรักษาศีลและความเพียรในพระพุทธศาสนา โดยเน้นความสำคัญของการมีความมั่นคงในใจ การปฏิบัติตนให้เป็นไปตามคำสอนของพระพุทธเจ้า การสำรวมศีลเพื่อหลุดพ้นจากทุกข์ และการระวังความคิดและอารมณ์ที่

…พ รูปภพ อรูปภพ เป็นปัจจัยให้เกิดชาติ ชาติ (กำเนิด) เป็นปัจจัยให้เกิดชรา มรณะ จึงมีโสกะ ปริเทวะทุกข์ โทมนัส อุปายาส เมื่อรู้จักความสิ้นไปของปัจจัยทั้งหลาย ความไม่รู้จริงคืออวิชชาดับไป ทุกๆอย่างก็ดับตามกัน เป…

เมื่อเรามาให้ทาน รักษาศีล และเจริญภาวนา จะเกิดผลดีต่อจิตใจ ความไม่โลภ ความไม่โกรธ และความไม่หลงเป็นเหตุผลในการสร้างธรรมะที่เข้าถึงการรู้ความจริงเกี่ยวกับชีวิต ทุกอย่างเกิดขึ้นและดับไปตามการไม่รู้จริงอ

…จหยุดนั้นไว้ไม่ให้หาย ไม่ให้เคลื่อน ความยินดียินร้ายเป็น ไม่เป็นไปกับความยินดียินร้ายทีเดียว อภิชฌา โทมนัส เล็ดลอดเข้าไป ก็ทำใจหยุดนั่นให้เสียพรรณไป ให้

โพชฌงค์ ๗ เป็นวิธีการที่พระพุทธองค์สอนเพื่อรักษาโรค เราสามารถช่วยรักษาความเจ็บป่วยได้ด้วยการเจริญโพชฌงค์ ๗ ซึ่งได้แก่ สติสัมโพชฌงค์ ธรรมวิจยสัมโพชฌงค์ และวิริยสัมโพชฌงค์ มาจากคำสอนของหลวงพ่อวัดปากน้ำ

… ร้อนเพราะอะไร เรากล่าวว่าร้อนเพราะไฟ คือ ราคะ โทสะ โมหะ ร้อน เพราะชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส” ในทางปฏิบัติ การเลือกธรรมะตามภูมิหลังเดิมของผู้ฟังนั้น สามารถรู้ได้หลายวิธี เช่น จากอาช…

อาทิตตปริยายสูตรอธิบายถึงความร้อนในสิ่งทั้งปวงรวมถึงสุขเวทนาและทุกขเวทนาที่เกิดจากจักษุสัมผัส อย่างไรก็ตาม ในการแสดงธรรม พระภิกษุควรทราบภูมิหลังของผู้ฟังเพื่อปรับเนื้อหาให้เหมาะสมกับผู้ฟัง เนื้อหาแห่ง

…์ทั้งหลายจึงกล่าวว่า “อินทรียสังวรศีล พึงสำเร็จได้ด้วยสติ” คำว่า “อกุศลธรรมอันลามก” ได้แก่ อภิชฌาและโทมนัส “อภิชฌา” ตามรูปศัพท์แปลว่า โลภอยากได้ของเขา ความคิดเพ่งเล็งจ้องจะเอาของของคนอื่น “โทมนัส” ตามรูปศัพ…

…ลีกเลี่ยงการถือนิมิตและอนุพยัญชนะ ซึ่งอาจก่อให้เกิดกิเลส และอธิบายถึงอกุศลธรรมอันลามก เช่น อภิชฌาและโทมนัส ที่ทำให้เกิดการประพฤติไม่ดีตามหลักธรรม.

…ายและใจจึงสงัดจากกาม หมดความยินดีใน รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และสงัดจากอกุศลธรรม คือ “อภิชฌา” และ “โทมนัส” ซึ่งก็คือ ความยินดี ยินร้ายที่สามารถบังคับใจให้คิดทำความชั่วต่างๆ ได้ทั้งสิ้น 7.3 นิวรณ์ นิวรณ์ คื…

เนื้อหานี้พูดถึงนิวรณ์ 5 ประการที่เป็นอุปสรรคต่อการเจริญภาวนา สำหรับพระภิกษุที่ประพฤติปฏิบัติอย่างเคร่งครัด แม้จะมีศีลและสติปัญญา แต่หากยังไม่สามารถละนิวรณ์ได้ ก็ไม่สามารถสงัดจากกามและอกุศลธรรมได้ โดย

…ูก่อนภิกษุทั้งหลาย คนเหล่าอื่นจะพึงกล่าวติเรา ติพระธรรม พระสงฆ์ ก็ตาม เธอทั้งหลาย ไม่ควรทำความอาฆาต โทมนัส แค้นใจในคนเหล่านั้น แต่ให้พิจารณาว่า ในคำที่เขากล่าวตินั้น คำที่ไม่จริง เธอทั้งหลายควรแก้ให้เห็นโดย…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสให้ภิกษุทั้งหลายพิจารณาความจริงในคำสรรเสริญและการติเตียน โดยไม่ให้เกิดความดีใจหรือโกรธ. พระองค์ยังได้ตรัสถึงประวัติในอดีตของพระโพธิสัตว์ เพื่อเตือนใจว่าทุกคนสามารถทำผิดได้. การเ