อาทิตยปริยายสูตร : หน้า 33/53

พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) 21 ๔ อาทิตยปริยายสูตร ๒๕ สิงหาคม ๒๔๙๖ นโม..... เอวมฺเม สุติ..... สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงอาทิตตปริยายสูตร จนทำให้ชฎิลเกิดความเลื่อมใสใน พระองค์ แล้วจึงพร้อมใจกันไปแสดงความเชื่อนั้นต่อพระพักตร์ของพระเจ้าพิมพิสารพร้อมข้าราชบริพาร เพราะพระองค์นับถือชฎิลนี้ยิ่งนัก โดยชฎิลเหาะขึ้นไปในอากาศ แล้วลงมากราบพระบรมศาสดา ๓ ครั้ง ปฏิญาณตนว่าเป็นศิษย์พระบรมครู ชนทั้งหลายจำนวน ๑๑ นหุตได้ฟังพระธรรมของพระองค์ ในเวลาต่อมาก็เลื่อมใส สำเร็จมรรคผล ๑๑ นหุต อีก ๑ นหุต ตั้งอยู่ในพระไตรสรณคมน์ และศาสนา พุทธได้ปักหลัก ณ กรุงราชคฤห์ โดยเริ่มที่เวฬุวนาราม สวนไม้ไผ่ ที่ถวายโดยพระเจ้าพิมพิสารนั่นเอง พระสูตรนี้ พระองค์ทรงแสดงของร้อนให้ชฎิลเข้าใจ เพราะชฎิลทั้งหลายเคยบูชาไฟมาจน ชำนาญ เป็นธรรมอันพระองค์ใช้ดับของร้อน ตามพระบาลีว่า สพฺพ์ ภิกขเว อาทิตย์ ดูกรภิกษุทั้งหลาย สิ่งทั้งปวงเป็นของร้อน ภิกษุทั้งหลาย สิ่งอะไร จกฺขุ ภิกฺขเว อาทิตฺต เกน อาทิตฺติ ฯ เล่าเป็นของร้อน นัยน์ตาเป็นของร้อน รูปทั้งหลายเป็นของร้อน ความสัมผัสถูกต้องทางตาเป็นของร้อน ความรู้สึกอารมณ์มีขึ้นเกิดขึ้น เพราะจักขุสัมผัส เป็นปัจจัย แม้อันใด เป็นสุขบ้าง ทุกข์บ้าง ไม่สุขไม่ทุกข์บ้าง แม้อันนั้นก็เป็นของร้อน ร้อนเพราะอะไร ร้อนเพราะชาติ ร้อนเพราะความกำหนัดยินดี ร้อนเพราะความโกรธประทุษร้าย ร้อนเพราะความหลงงมงาย ร้อนเพราะ ชาติ ความเกิด ชราความแก่ มรณะความตาย โสกะความแห้งใจ ปริเทวะ ความพิไรรำพัน ทุกข์เพราะความไม่สบายกาย โทมนัส เพราะความเสียใจ