หน้าหนังสือทั้งหมด

ความหมายของตัณหาและกระบวนการดับวงจรปฏิจจสมุปบาท
228
ความหมายของตัณหาและกระบวนการดับวงจรปฏิจจสมุปบาท
ตัณหา ฯลฯ อวิชชา อุปาทาน โสกะ กิเลสวัฏ สังขาร ชรามรณะ ชาติ \ วิปากวัฏ กัมมวัฏ อุปปัตติภพ สฬายตนะ นามรูป วิญญาณ กรรมภพ อธิบายว่า ป…
ในบทความนี้จะกล่าวถึงความหมายของตัณหา อวิชชา และความเชื่อมโยงกับกรรมที่ส่งผลต่อสังขารและผลของกรรม ที่เกิดขึ้นในชีวิตของปุถุชน เราจะทำความเข้าใจกระบวนการดับวงจรปฏิจจสมุปบาท เพื่อสร้างความเข้าใจในการพ้น
ธรรมะเพื่อประชา
197
ธรรมะเพื่อประชา
…าท ได้รู้แจ้งแล้วเที่ยวไปอยู่ ละความถือมั่นว่าของ เราได้แล้ว ย่อมสามารถหลุดพ้นจากทุกข์ คือ ชาติ ชรา โสกะ และปริเทวะในอัตภาพนี้เสีย นรชนผู้มีปัญญาในศาสนานี้ สละธรรมเป็นเครื่องข้องในภพน้อย และภพใหญ่ได้แล้ว …
เนื้อหาเกี่ยวกับการทำความเข้าใจธรรมเพื่อช่วยให้หลุดพ้นจากทุกข์ เช่น ชาติ ชรา โสกะ โดยยกตัวอย่างการสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการไม่มีความกังวลและการค้นหานิพพานเป็นที่พึ่งที่สำคัญในชี…
กัมมัฏฐานและการหลุดพ้นในพระพุทธศาสนา
22
กัมมัฏฐานและการหลุดพ้นในพระพุทธศาสนา
ของบุคคลนั้นเป็นปัจจัย จึงมีภพ เพราะภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติ เพราะชาติเป็น ปัจจัย จึงมีชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัสและอุปายาส ความเกิดขึ้น แห่งกองทุกข์ทั้งมวลนั้น ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ บุคคลย…
การกัมมัฏฐานเป็นวิธีปฏิบัติที่สำคัญในพระพุทธศาสนาเพื่อการหลุดพ้น การเข้าใจถึงสังสารวัฏและกิเลสจึงเป็นสิ่งจำเป็นในการเข้าถึงพระนิพพาน ว่าด้วยปัจจัยที่นำไปสู่ทุกข์ เช่น ชีวิตและการเวียนว่าย ขณะที่การทำก
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต
263
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต ตัณหา อุปาทาน คือ กิเลส ภพ คือ กรรม ชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส คือ วิบาก 2.) ปฏิจจสมุปบาทแบบทุกขณะจิต ในวงจรปฏิจจสมุปบาทแบบทุกขณะจิต …
เนื้อหาเกี่ยวกับการสัมพันธ์ระหว่างตัณหา อุปาทาน และกรรมในการเกิดดับของจิตที่เกิดอย่างรวดเร็วในทุกขณะ โดยคำว่า ชาติ ชรา มรณะ ไม่ใช่ภพชาติใหม่ แต่หมายถึงกระบวนการเกิดดับของจิตในทุกขณะ ผ่านการศึกษาธรรมกั
วิถีธรรมกรเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๙๐
191
วิถีธรรมกรเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๙๐
…ราฯ ทุกในที่สุด คือ มรรคะ ทุกข์คือความ รุ่มร้อน (ใจ) เพราะกระทบมรนั่นทุกข์ (ทุกข์เมื่อใกล้ตัว) เป็น โสกะ ทุกข์คือความคร่ำครวญ เพราะทนบต่อทุกข์นั้นไม่ได้ เป็น ปรีณะ ต่อไปทุกข์คือความเจ็บกาย เพราะประสบณิกยุ…
บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับทุกข์และอุปาทานขันธ์ว่ามีความเชื่อมโยงอย่างไรกับชีวิตประจำวันของผู้คน โดยใช้ตัวอย่างต่าง ๆ เช่น การทำเกษตรกรรม การเป็นโจร และการประสบกับความเจ็บปวดทั้งทางกายและใจ การค้
ปฏิจจสมุปบาทนัยในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
347
ปฏิจจสมุปบาทนัยในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
… เพราะอุปาทานเป็นปัจจัยจึงเกิด ภพ เพราะภพเป็นปัจจัยจึงเกิดชาติ เพราะชาติเป็นปัจจัยจึงเกิดมีชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส, กองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมเกิดขึ้นด้วยอาการอย่างนี้ ดังนี้ ชื่อว่าปฏิจจ…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงปฏิจจสมุปบาทนัยซึ่งอธิบายการเกิดขึ้นของทุกข์ โดยเริ่มต้นจากสฬายตนะซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดผัสสะและเวทนาจนถึงชาติและมรณะ ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นตามลำดับของปัจจัยที่เครือข่ายและเกี
ความหมายของผู้ยินดีในโลกและมหาบุรุษ
196
ความหมายของผู้ยินดีในโลกและมหาบุรุษ
…ลก” ฝ่ายเมตตคูมาณพได้ทูลถามพระพุทธองค์ว่า “นักปราชญ์ ทั้งหลาย เขาพากันข้ามห้วงน้ำคือโอฆะ มีชาติ ชรา โสกะ และ ปริเทวะได้อย่างไรหนอ ข้าแต่พระองค์ผู้เป็นมุนี ขอพระองค์ จงตรัสพยากรณ์ธรรมอันเป็นเครื่องข้ามโอฆะ…
ในการสนทนาที่พระพุทธองค์ได้มีการตอบคำถามเกี่ยวกับความยินดีในโลกและการปล่อยวางตัณหา พระองค์ได้ชี้ให้เห็นว่าผู้ที่ปราศจากอารมณ์แห่งความหวั่นไหว และเข้าใจธรรมตามความเป็นจริง ย่อมสามารถขจัดกิเลสให้หลุดร่อ
การดับไฟกิเลสในชีวิต
396
การดับไฟกิเลสในชีวิต
…้วน คือ ราคะ โทสะ และโมหะนี่เอง เป็นสาเหตุที่ ทำให้เกิดชาติ ความเกิด ชรา คือความแก่ มรณะ คือความตาย โสกะ คือความแห้งใจ ปริเทวะ คือความพิไรรำพัน ทุกขะ คือ ความไม่สบายกายเป็นสิ่งที่ทนได้ยาก โทมนัส คือความเส…
ในข้อความนี้กล่าวถึงการที่ผู้มีบุญบารมีสามารถเข้าถึงความจริงชีวิตได้เพียงแค่ฟังธรรมเทศนา โดยเฉพาะเมื่อมียอดกัลยาณมิตรอย่างพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่ช่วยให้เข้าใจวิธีดับกิเลสในใจได้อย่างถูกต้อง ด้วยการละท
ปฏิจจสมุปบาทและความสัมพันธ์ของเวทนา
259
ปฏิจจสมุปบาทและความสัมพันธ์ของเวทนา
…ยให้เกิดชาติ มีลักษณะสัณฐานกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ในชั้นของภพ เป็น ปัจจัยให้เกิดชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส 11.6.3 ลักษณะความเป็นปัจจัยของปฏิจจสมุปบาท ธรรมเหล่านี้เกิดขึ้นเกี่ยวเ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงลักษณะสัณฐานของเวทนา ตัณหา และอุปาทาน ที่มีการประสานและเป็นปัจจัยในการเกิดชาติ ชรา และมรณะ โดยอธิบายถึงปฏิจจสมุปบาท การเกิดขึ้นขององค์ประกอบต่างๆ ในลักษณะลูกโซ่ ซึ่งทุกสิ่งมาจากอวิชช
ความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย
225
ความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย
…้า จากที่ผ่านมานักศึกษาได้เห็นความเป็นเหตุปัจจัยซึ่งกันและกัน คือ อวิชชาเป็นจุดเริ่มต้น และชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส เป็นจุดสุดท้าย ที่ยกอวิชชาขึ้นแสดงก่อน เป็นเพียงการอาศัยอวิชชาเป็นจุดเ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย โดยเฉพาะอาการป่วยที่เกิดจากอวิชชาและอาสวะ และการแสดงปฏิจจสมุปบาทโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่แสดงถึงเหตุและผลเพื่อให้เห็นถึงความทุกข์และสิ่งที่เกิดขึ้นในชีว
กรรมภพและชาติ: ปัจจัยแห่งการเกิดและการตาย
224
กรรมภพและชาติ: ปัจจัยแห่งการเกิดและการตาย
…ม่ถึง) เหล่านี้ ล้วนมีผลมาจากอาสวะกิเลสที่ทำให้ขุ่นข้องคับแค้นใจ (อุปายาส) เศร้าใจ (โทมนัส) ใจหดหู (โสกะ)...ฯลฯ สะสมพอกพูนจนไม่สามารถทนรับได้อีก จึงแสดงผลทางกายออกมา เช่น 1 มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์, มก. …
เนื้อหาเกี่ยวกับกรรมภพเป็นปัจจัยให้เกิดชาติ โดยทำให้ประชาชนเข้าใจว่ากรรมเปรียบเหมือนไร่นาที่ทำให้พืชงอกงาม ถ้ากรรมดีผลจะนำไปสู่วิถีที่ดี ในขณะที่กรรมชั่วจะนำไปสู่สิ่งไม่ดี ชีวิตที่แตกต่างกันของมนุษย์น
การเข้าใจทุกข์ในชีวิต
20
การเข้าใจทุกข์ในชีวิต
…ตใจหย่อนสมรรถภาพ ไม่อาจทนต่อเหตุการณ์ภายนอกที่มากระทบ ตัวเราได้ ทุกข์จรนี้มีอยู่ 8 ประการ ได้แก่ 1. โสกะ ความโศก ความแห้งใจ ความกระวนกระวาย 2. ปริเทวะ ความคร่ำครวญ พิไรรำพัน 3. ทุกขะ ความเจ็บไข้ได้ป่วย บ …
บทความนี้กล่าวถึงความทุกข์ที่เกิดขึ้นในชีวิตมนุษย์ โดยแบ่งออกเป็นสองประเภท คือ ทุกข์ประจำและทุกข์จร ทุกข์ประจำคือความทุกข์ที่มาจากการเกิด แก่ เจ็บ และตาย ซึ่งทุกคนต้องเผชิญ โอกาสที่เกิดขึ้นคือการขยายค
ธรรมนิยามและความสัมพันธ์ของกฎธรรมชาติ
87
ธรรมนิยามและความสัมพันธ์ของกฎธรรมชาติ
…เวทนาทำให้เกิดตัณหา ตัณหาทำให้เกิดอุปาทาน อุปาทานทำให้ เกิดภพ ภพทำให้เกิดชาติ ชาติทำให้เกิดชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และ อุปายาส อริยสัจ 4 (สมุทัย คือตัณหา ทำให้เกิดทุกข์ มรรคนำไปสู่นิโรธ คือความ…
เนื้อหาเกี่ยวกับธรรมนิยามที่มีความสัมพันธ์ระหว่างนิยามต่าง ๆ เช่น พีชนิยาม อุตุนิยาม จิตตนิยาม และกรรมนิยาม ซึ่งสะท้อนถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการกระทำและความคิดที่ไม่ตั้งอยู่ในศีลธรรม การศึกษาในเรื่อง
อาทิตตปริยายสูตร และการเลือกธรรมะ
212
อาทิตตปริยายสูตร และการเลือกธรรมะ
…ัจจัย ก็เป็นของร้อน ร้อนเพราะอะไร เรากล่าวว่าร้อนเพราะไฟ คือ ราคะ โทสะ โมหะ ร้อน เพราะชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส” ในทางปฏิบัติ การเลือกธรรมะตามภูมิหลังเดิมของผู้ฟังนั้น สามารถรู้ได…
อาทิตตปริยายสูตรอธิบายถึงความร้อนในสิ่งทั้งปวงรวมถึงสุขเวทนาและทุกขเวทนาที่เกิดจากจักษุสัมผัส อย่างไรก็ตาม ในการแสดงธรรม พระภิกษุควรทราบภูมิหลังของผู้ฟังเพื่อปรับเนื้อหาให้เหมาะสมกับผู้ฟัง เนื้อหาแห่ง
ความสำคัญของกัลยาณมิตรในพระพุทธศาสนา
29
ความสำคัญของกัลยาณมิตรในพระพุทธศาสนา
…รมดา ย่อมพ้นไปจากชาติ ผู้มีชราเป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากชรา ผู้มีมรณะเป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากมรณะ ผู้มี โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส เป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และอุปายาส เพราะอา…
ในพระพุทธศาสนามีการเน้นความสำคัญของกัลยาณมิตร โดยมีตัวอย่างจากชีวิตของโชติปาละที่ตัดสินใจออกบวชหลังได้สนทนาธรรมกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ได้ย้ำว่าการมีมิตรดีเป็นพื้นฐานสำคัญในการเดินทางสู่การตรัสร
การดับตัณหาและอุปาทานในพระพุทธศาสนา
230
การดับตัณหาและอุปาทานในพระพุทธศาสนา
… วิญญาณเกิดไม่ได้ คือ ไม่เกิด ชรามรณะย่อมไม่มี เมื่อสามารถดับชาติ ได้อย่างนี้ก็ดับมรณะได้ รวมทั้งดับโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาสะ ก็ดับลงได้ด้วย เมื่อดับได้อย่างนี้ วงจรของปฏิจจสมุปบาทที่มีการสืบต่อม…
การดับตัณหาและอุปาทานถือเป็นทางในการดับเส้นทางการเกิดและการตายตามแนวคิดของพระพุทธศาสนา โดยการดับตัณหานั้นหมายถึงการดับความอยากในรูปรวมถึงสิ่งต่าง ๆ ที่เราอยากได้ เมื่อเราเลิกยึดมั่นในอุปาทานแล้วจะสามา
โพชฌงค์และอริยสัจในพระพุทธศาสนา
33
โพชฌงค์และอริยสัจในพระพุทธศาสนา
…ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ทุกขอริยสัจเป็นไฉน แม้ชาติก็เป็นทุกข์ แม้ชราก็เป็นทุกข์ แม้มรณะก็เป็นทุกข์ แม้โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส ก็เป็นทุกข์ ความประจวบกับสิ่งไม่เป็นที่รัก ก็เป็นทุกข์ ความพลัดพลาดจาก…
บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับโพชฌงค์ 7 อย่าง ซึ่งประกอบด้วย สติ ธัมมวิจยะ วิริยะ ปิติ ปัสสัทธิ สมาธิ และอุเบกขา หัวข้อแต่ละหัวข้อได้ชี้ให้เห็นความสำคัญและการประยุกต์ใช้อย่างเป็นระบบเพื่อให้รู้ชัดในจ
จตุสังเขปในอภิธัมมัตถสังคห
367
จตุสังเขปในอภิธัมมัตถสังคห
…อวิชชาย่อมกลับเจริญขึ้นอีก เพราะความเกิดขึ้นแห่งอาสวะ มีกามาสวะเป็นต้น แก่สัตว์ทั้งหลายผู้เปี่ยมด้วยโสกะเป็นต้น ผู้ซึ่งถูก สมสลบ กล่าวคือชราและมรณะบีบคั้นเสมอ ๆ คือเนือง ๆ ฯ สมจริง ดังคำที่พระผู้มีพระภาคต…
เนื้อหานี้กล่าวถึงจตุสังเขปซึ่งเป็นเจตนาที่มีความสำคัญต่อการปฏิสนธิและการเข้าใจธรรม ในการอธิบายถึงอวิชชาและตัณหาซึ่งเป็นมูลเหตุของการเกิดภพต่าง ๆ โดยการทราบถึงธรรมที่เปลี่ยนแปลงไปในปัจจุบันและอนาคต ผ่
ทุกขาและธรรมชาติของสังขาร
23
ทุกขาและธรรมชาติของสังขาร
…ี สุคะตัปปะเวทิโต, มะยันตัง ธัมมัง สุตวา" เอวัง ชานามะ, ชาติปิ ทุกขา ชะราปิ ทุกขา มะระณัมปิ ทุกขัง, โสกะปะริเทวะทุกขะโทมะนัสสุปายาสาปิ ทุกขา, อัปปิเยหิ สัมปะโยโค ทุกโข ปิเยหิ วิปปะโยโค ทุกโข, ยัมปิจฉัง นะ…
เนื้อหาเกี่ยวกับความทุกข์ในชีวิตตามหลักธรรมของพุทธศาสนาที่กล่าวถึง สังขาร และอนิจจา การเข้าใจธรรมชาติของทุกข์ การวิเคราะห์และการเอาชนะทุกข์ รวมถึงการปฏิบัติตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพื่อเข้าถึงกา
ปฏิจจสมุปปาทปาฐะ
139
ปฏิจจสมุปปาทปาฐะ
…าปัจจะยา ตัณหา ตัณหาปัจจะยา อุปาทานัง อุปาทานะปัจจะยา ภะโว ภะวะปัจจะยา ชาติ ชาติปัจจะยา ชะรามะระณัง โสกะปะริเทวะทุกขะโทมะนัสสุปายาสา สัมภะวันติ ฯ เอวะเมตัสสะ เกวะลัสสะ ทุกขักขันธัสสะ สะมุทะโย โหติ ฯ อะวิช…
บทนี้อธิบายถึงแนวคิดปฏิจจสมุปปาทซึ่งแสดงให้เห็นความเป็นจริงในความสัมพันธ์ของเหตุและผลในเรื่องของทุกข์และการหลุดพ้นจากทุกข์ โดยยกตัวอย่าง สาเหตุที่ทำให้เกิดทุกข์ และหนทางการสิ้นสุดทุกข์ซึ่งเป็นหัวใจสำค