หน้าหนังสือทั้งหมด

พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) 101
60
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) 101
…ตมรรค ๓. พระอนาคามิผล ๔. พระอนาคามิมรรค ๕. พระสกทาคามิผล 5. พระสกทาคามิมรรค ๗. พระโสดาปัตติผล ๘. พระโสดาปัตติมรรค ๙. โคตรภูบุคคล บุญกุศลของเจ้าภาพ ติดอยู่ที่กลางศูนย์กลางที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ ใสเท่าฟองไข่แดงไก่ กล…
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) กล่าวถึงพระธรรมกาย และความสำคัญของการถวายทานแก่พระภิกษุ สามเณร ซึ่งเป็นการรักษาและให้กำลังแก่ศาสนาพุทธ การบริจาคทานให้กับทักขิไณยบุคคลถือเป็นอนุสรณ์ที่สำคัญ พร้อมชี้ให้เห็น
สาระสำคัญพระธรรมเทศนาเกี่ยวกับเมตตา
14
สาระสำคัญพระธรรมเทศนาเกี่ยวกับเมตตา
…ด สร้างวาเป็นสำเร็จหมด ใช้อย่างนั้นแหละ คนต้องมาช่วยทำให้สำเร็จทุกประการ เมื่อเข้าถึงซึ่งความเป็นพระโสดาปัตติมรรค แล้วจึง กาเมสุ ฯ ควรนำความหมกมุ่นในกามทั้งหลายไปเสีย ความหมกมุ่น คือ กิเลสที่เกี่ยวข้องด้วยกาม ทำให…
สาระสำคัญของพระธรรมเทศนานี้เน้นการตั้งจิตด้วยเมตตา ตามหลักธรรมในพุทธศาสนา โดยมารดาเป็นตัวอย่างในการรักลูก เมื่อมีเมตตาจิตจะเกิดความรักที่ไม่มีที่สิ้นสุดไปยังบุคคลอื่นและสัตว์ ทุกครั้งที่เราหมั่นทำใจหย
การเข้าถึงธรรมกายและเส้นทางสู่ความหลุดพ้น
15
การเข้าถึงธรรมกายและเส้นทางสู่ความหลุดพ้น
…ป็นธรรมกาย ขึ้น นั่นน่ะเป็นแก่นเป็นสาระของต้นไม้นั้น” “ได้ธรรมกายเสียได้แล้ว ทำธรรมกายนั้นให้เป็นพระโสดาปัตติมรรค โสดา ปัตติผล สกทาคามิมรรค สกทาคามิผล อนาคามิมรรค อนาคามิผล อรหัตมรรค อรหัตผล เป็นลำดับไป อย่างนี้พบ…
พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) ได้อธิบายถึงความสำคัญในการเข้าถึงธรรมกาย และการไม่ยึดติดอยู่แค่พระโสดาบัน แต่ควรทำงานให้สูงขึ้นไปถึงอนาคามิและอรหัต เพื่อการหลุดพ้นที่แท้จริง นอกจากนี้ยังเปรียบพระพุทธศาสนา
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 183
183
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 183
…้ตั้งอยู่ในมรรคและผลเท่านั้น ตามสมควร แก่ตน เพราะมรรคทั้ง ๔ ไม่เกิดในบุคคลอื่น (จากพระผู้ตั้งอยู่ใน โสดาปัตติมรรคเป็นต้น) เพราะมีอายุชั่วขณะจิตดวงเดียว เพราะพระ อริยบุคคลเบื้องต่ำยังไม่ได้บรรลุสมาบัติสูงๆ ขึ้นไป แ…
บทนี้กล่าวถึงการศึกษาถึงความเข้าใจในอภิธรรมเกี่ยวกับปฏิสนธิวิญญาณและคำว่า ทิฏฐิ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการศึกษาของพระขีณาสพและสภาพจิตของพระอริยบุคคลในมรรคและผล โดยเน้นช่วงสำคัญเกี่ยวกับการเข้าถึงความเป็นบุค
ความสำคัญของพระธรรมและพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนา
163
ความสำคัญของพระธรรมและพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนา
…แก่ความประพฤติตามธรรมที่ตนได้สดับมา และ ปฏิเวธธรรม คือผลของการปฏิบัติ ที่เรียกว่า อริยมรรค อริยผล มีโสดาปัตติมรรค เป็นต้น มี อรหัตตผลเป็นที่สุด 3. พระสงฆ์ พระสงฆ์ คือผู้ปฏิบัติดี ปฏิบัติถูกต้อง ตรงกับพระธรรมวินัยท…
พระธรรมในพระพุทธศาสนาช่วยให้ผู้ปฏิบัติตามกลายเป็นพระอริยบุคคล โดยมี 4 ระดับ ได้แก่ โสดาบัน สกทาคามี อนาคามี และอรหันต์ พระไตรปิฎกแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่ วินัยปิฎก สุตตันตปิฎก และอภิธรรมปิฎก โดยพระธร
การตรัสสอนเกี่ยวกับสรณะในพระพุทธศาสนา
33
การตรัสสอนเกี่ยวกับสรณะในพระพุทธศาสนา
…ว่า “ดูก่อนอุบาสกทั้งหลาย ชื่อว่าพุทธานุสติกัมมัฏฐาน ธัมมานุสติกัมมัฏฐาน สังฆานุสติกัมมัฏฐาน ย่อมให้โสดาปัตติมรรคย่อมให้โสดาปัตติผล ย่อมให้สกทาคามิมรรค สกทาคามิผล ย่อมให้อนาคามิมรรค อนาคามิผล ย่อมให้อรหัตมรรค อรหั…
พระบรมศาสดาทรงตรัสสอนเกี่ยวกับการอนุรักษ์สรณะและสอนให้อุบาสกเข้าใจว่าการเข้าถึงพระรัตนตรัยจะนำไปสู่การพ้นจากทุกข์ โดยอาจารย์ได้แสดงอริยสัจสี่อย่างชัดเจนเพื่อกระจ่างแก่ทุกคน อุบาสกทั้งหมดได้รับผลแห่งคว
การศึกษาธรรมจากพระเถระและการทำบุญ
131
การศึกษาธรรมจากพระเถระและการทำบุญ
…ใจที่จดจ่อ น้อมใจไปตามคำสอนของพระเถระ มี อารมณ์เป็นหนึ่ง ได้ดำเนินจิตเข้าสู่ภายในเป็นลำดับ จนเข้าถึงโสดาปัตติมรรค ถึงธรรมกายพระโสดาบัน มีความสว่างไสวอยู่ภายใน จากนั้นพระเถระก็อำลากลับวัดเชตวัน อุบาสกเคราแดงขอถือบา…
…าคนและได้แนะนำว่าอกุศลจะไม่มีหากไม่ได้กระทำตามใจตนเอง เมื่อลดความกังวลลง เขาก็สามารถฟังธรรมจนเข้าถึงโสดาปัตติมรรค ในที่สุดเมื่อเขาเสียชีวิต ได้ไปเกิดในสวรรค์ชั้นดุสิต เรื่องราวนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของกัลยาณมิตรท…
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
22
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
…ถูกะ เมื่อท่านตอบไม่ได้ พระองค์จึงตรัสถามปัญหาให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้นไป ทั้งในรูปสมาบัติ อรูป สมาบัติ และโสดาปัตติมรรค จนถึงปัญหาในพระอรหัตผล ซึ่งปัญหาทั้งหมดนั้น พระคันถูกะตอบไม่ได้แม้สัก ข้อเดียว ในทางตรงกันข้าม เมื่…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการสนทนาระหว่างพระวิปัสสกะและพระคันถิกะ โดยพระคันถิกะสงสัยในความรู้ของพระวิปัสสกะ แต่เมื่อพระศาสดาหมายถึงคุณค่าของการปฏิบัติธรรมที่นำไปสู่การหลุดพ้นจากกิเลส เปรียบเทียบประโยชน์ของค
การปฏิบัติธรรมเพื่อบรรลุความหลุดพ้น
68
การปฏิบัติธรรมเพื่อบรรลุความหลุดพ้น
…ุคคล ซึ่งก็คือบุคคลที่ พระองค์ตรัสเรียกว่า “อริยบุคคล 4 คู่ 8 จำพวก” อันได้แก่ผู้เข้าถึง (1) ธรรมกายโสดาปัตติมรรค (2) ธรรมกาย โสดาปัตติผล (3) ธรรมกายสกทาคามิมรรค (4) ธรรมกายสกทาคามิผล (5) ธรรมกายอนาคามิมรรค (6) ธร…
ในบทนี้มีการพูดถึงการเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อญายธรรมและการปฏิบัติชอบตามธรรมวินัย เพื่อให้หลุดพ้นจากทุกข์และบรรลุธรรมขั้นต่างๆ。พระอริยบุคคล 4 คู่ 8 จำพวก เป็นบุคคลที่บรรลุธรรมตามลำดับ การปฏิบัติตามธัมมัญญูส
ตารางสรุปอินทรีย์
171
ตารางสรุปอินทรีย์
…ามความเป็นจริง ปัญญา-ญาณสัมปยุตตจิต โตรลักษณ์ นามปรมัตถ์ 20. อนัญญตัญญัส- การรู้แจ้งอริยสัจ 4 ปัญญา-โสดาปัตติมรรคจิต รู้นิพพานติดอกุศล 5 นามปรมัตถ์ สามิตินทรีย์ ที่ตนไม่เคยรู้ 21. คันทรี การรู้แจ้งอริยสัจ 4 ปัญญา-…
ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต
การประพฤติกรรมฐานในเสนาสนะที่เหมาะสม
93
การประพฤติกรรมฐานในเสนาสนะที่เหมาะสม
…รป่าเป็นต้นได้ ฉันใด ภิกษุ ผู้ประกอบกรรมฐานอยู่ในเสนาสนะอันเหมาะทั้งหลาย มีป่าเป็นอาทิ ก็ย่อมคว้าเอาโสดาปัตติมรรค สกทาคามิมรรค อนาคามิมรรค และอรหัตมรรค และอริยผลตามลำดับได้ ฉันนั้นเหมือนกัน เพราะ เหตุนั้น พระโบราณ…
ในบทนี้กล่าวถึงการสร้างเมืองและเลือกสถานที่สำหรับการปฏิบัติกรรมฐาน โดยเชื่อมโยงกับประสบการณ์ของพระพุทธเจ้าและการเป็นผู้บรรลุธรรมของพระโยคี โดยเปรียบเปรยถึงการประพฤติของพระภิกษุเหมือนเสือเหลืองที่ซุ่มอ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
232
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ั้น จิตตุปบาทที่สหรคตด้วยทิฏฐิ และสหรคตด้วยวิจิกิจฉา ชื่อว่าธรรมอันทัสสนะพึงละ เพราะความ เป็นธรรมอันโสดาปัตติมรรค ซึ่งได้นามว่า "ทัสสนะ" ด้วยอำนาจ เห็นพระนิพพานก่อน พึงละ ฯ จิตตุปบาทที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ ชื่อว่าธรร…
ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี พบว่าพูดถึงอกุศลธรรมที่สหรคตและกรรม มีการเจาะลึกถึงความหมายอันซับซ้อนของกรรมแต่ละประเภท โดยเฉพาะการเว้นจากเจตนาที่ไม่ส่งผลให้เกิดปฏิสนธิ เช่น อกุศลกรรมที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉาและอุท
อภิญญาและภูมิของพรหมในพระพุทธศาสนา
142
อภิญญาและภูมิของพรหมในพระพุทธศาสนา
…า มีอำนาจมองเห็นสิ่งต่างๆ ได้ในระยะไกล หรือสิ่งเล็กน้อยก็เห็นได้ ธัมมจักษุ คือ มัคคญาณเบื้องต่ำ 3 มีโสดาปัตติมรรค สกิทาคามิมรรค และอนาคามิมรรค ปัญญาจักษุ คือ วิปัสสนาญาณ ปัจจเวขณญาณ และอภิญญาต่างๆ 132 DOU ป ร โ ล …
ในพระพุทธศาสนา พรหมทั้ง 9 ภูมิประกอบด้วยสุภกิณหาที่มีอายุถึง 64 มหากัป และเวหัปผลาภูมิที่มีอายุถึง 500 มหากัป อสัญญีสัตตาภูมิเป็นที่อยู่ของพรหมที่ไม่มีนามขันธ์ สุดท้ายจะต้องตายจากความเป็นพรหมอย่างแน่น
อริยบุคคลและคุณธรรม
155
อริยบุคคลและคุณธรรม
อริยบุคคล คือ ผู้ไกลจากกิเลส หรือ บุคคลผู้บรรลุธรรมวิเศษ มีโสดาปัตติมรรค เป็นต้น ไม่ทำบาป อกุศลแม้เพียงเล็กน้อย สามารถสละชีวิตของตนได้เพื่อรักษาคุณธรรมเอาไว้อีกทั้งมีความบร…
อริยบุคคลคือผู้ที่ห่างไกลจากกิเลสและบรรลุธรรมวิเศษ สามารถสละชีวิตเพื่อรักษาคุณธรรม สังโยชน์เป็นกิเลสที่ผูกมัดใจสัตว์ และมี 10 ประการ เช่น อวิชชาและความถือมั่นในศีลพรต โสดาบันคือภูมิที่พ้นจากภพ 3 เป็นพ
พระอริยบุคคลและกฎแห่งกรรม
38
พระอริยบุคคลและกฎแห่งกรรม
สมณะคู่ที่ 1 คือ พระอริยบุคคลประเภทโสดาปัตติมรรค โสดาปัตติผล สมณะคู่ที่ 2 คือ พระอริยบุคคลประเภทสกทาคามิมรรค สกทาคามิผล สมณะคู่ที่ 3 คือ พระอริยบุคค…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับพระอริยบุคคลแบ่งเป็น 4 ประเภท ได้แก่ โสดาปัตติผล, สกทาคามิผล, อนาคามิผล และ อรหัตตผล ซึ่งแจ้งถึงผลของการปฏิบัติตามอริยมรรคที่มีประสบการณ์ในการบรรลุธรรมและการดับกิเลสตามระดับที่
การแสดงธรรมครั้งแรกของพระพุทธเจ้า
153
การแสดงธรรมครั้งแรกของพระพุทธเจ้า
…หมดที่เรียกว่า อริยสัจ 4 ซึ่ง การแสดงพระธรรมเทศนาในครั้งนี้ ทำให้โกณฑัญญะพราหมณ์ได้ดวงตาเห็นธรรมเป็นโสดาปัตติมรรค เมื่อ พระพุทธเจ้าทรงทราบ จึงทรงเปล่งพระอุทานว่า “อญญาสิ วต โภ โกณฑัญโญ” และประทานการบวช แบบเอหิภิกข…
เมื่อพระพุทธเจ้าได้ทราบว่าอุททกดาบสได้เสียชีวิตไปแล้ว พระองค์จึงตัดสินใจแสดงธรรมโปรดปัญจวัคคีย์ในป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ในการแสดงธรรมครั้งแรกนี้ พระองค์ได้สอนเกี่ยวกับมรรคมีองค์ 8 และอริยสัจ 4 ซึ่งนำไปสู
สัมมาวาจาและมรรคมีองค์ 8
203
สัมมาวาจาและมรรคมีองค์ 8
…ดาน ขณะเดียวกันก็ปิดกั้นอกุศลที่ยังไม่บังเกิด มิให้บังเกิดขึ้นได้ ยังกุศลอันมิเคยบังเกิดมา ก่อน คือ โสดาปัตติมรรคจิตให้บังเกิดขึ้น และยังกุศลอันบังเกิดแล้วให้พัฒนายิ่งๆ ขึ้นไป สัมมาสติ อันเป็นไปในอารมณ์ทั้ง 4 ก็พิ…
…เกิดผลดีในชีวิต เมื่อใช้งานสัมมาวายามะที่ช่วยปิดกั้นอกุศลและส่งเสริมให้เกิดกุศลที่เป็นประโยชน์ เช่น โสดาปัตติมรรคจิต สัมมาสติที่วิเคราะห์อารมณ์จากรูปขันธ์ผ่านไตรลักษณ์ แสดงให้เห็นทุกข์ อนิจจังและอนัตตา การพัฒนาทั้…
การเข้าถึงพระธรรมและการเจริญธัมมานุสติ
56
การเข้าถึงพระธรรมและการเจริญธัมมานุสติ
…ไม่มีกาลสมัย คือ ผู้ปฏิบัติ ปฏิบัติดีจริงเมื่อใดผลดีก็เกิด ได้เมื่อนั้น ไม่ต้องรอเวลา เช่น มรรค 4 มีโสดาปัตติมรรค เป็นต้น เมื่อปฏิบัติก็ย่อมให้ผล ตามลำดับของตน ไม่ต้องรอ ต่างจากพืชที่เราปลูก เมื่อปลูกแล้วต้องรอเวล…
บทความนี้นำเสนอความเข้าใจในธรรมที่เห็นประจักษ์ เช่น สันทิฏฐิโก อกาลิโก เอหิปัสสิโก รวมถึงแนวทางในการเจริญธัมมานุสติเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย ซึ่งได้กล่าวถึงมรรค ผล และนิพพาน พร้อมแสดงให้เห็นว่าธรรมสามารถ
วิสุทธิมรรค: การเสด็จไปและการตรัสโดยชอบของพระองค์
264
วิสุทธิมรรค: การเสด็จไปและการตรัสโดยชอบของพระองค์
…ที่ทรงละได้แล้วด้วยมรรคนั้นๆ อีก สมคำที่กล่าวไว้ (ใน ปฏิสัมภิทามรรค ) ว่า กิเลสเหล่าใด ทรงละแล้วด้วยโสดาปัตติมรรค พระองค์ไม่ทรงคืนมา ไม่ทรงหวนมา ไม่ทรงกลับมาสู่กิเลสเหล่านั้น เหตุนั้น พระองค์จึงเป็น สุคโต ฯลฯ กิเล…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเสด็จไปของพระองค์โดยไม่กลับมาสู่กิเลสที่ทรงละไว้และการตรัสโดยชอบ โดยอธิบายว่าพระองค์ไม่ทรงหวนกลับมาสู่กิเลสและทำประโยชน์แก่โลกผ่านพระสัมมาปฏิบัติ ทั้งการเป็นสุคโตที่ทรงละและไม่กลั
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
63
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…นี้ คือ โลกุตตรกุศลจิต กล่าวคือ มรรค ๔ มี ๔ อย่าง โดยความต่างแห่งสัมประโยคของอัฏฐิงคิกมรรค ทั้ง 4 มีโสดาปัตติมรรคเป็นต้น ด้วยความสามารถละสังโยชน์ได้อย่างนี้ คือ ละสักกายทิฏฐิ วิกิจฉา สีลัพพตปรามาส ได้เด็ดขาด ๑ ทำ …
บทนี้อธิบายถึงโลกุตตรจิตซึ่งเป็นจิตที่มีความประเสริฐที่สุด โดยได้เสนอมุมมองเกี่ยวกับการตัดกิเลสและการบรรลุถึงสัมมาสมาธิผ่านมรรค ๔ อธิบายถึงความแตกต่างของจิตและผลของการกระทำที่เกิดจากกุศลจิต อธิบายการเ