ข้อความต้นฉบับในหน้า
ตัมพทาฐิกะเห็นพระเถระเท่านั้น เขาก็มีจิตเลื่อมใสคิดว่า “เราได้ทำบาปกรรมมานาน ฆ่ามนุษย์มามากมาย
วันนี้ไทยธรรมเราก็พร้อมแล้ว พระเถระก็มายืนอยู่ที่ประตูเรือนของเราแล้ว เราควรถวายทานในเวลานี้”
เขาจึงได้น้อมข้าวยาคูเจือน้ำนมเข้าไปถวายพระเถระ แล้วนิมนต์ให้ท่านฉันภัตตาหารในเรือนของตน
เมื่อพระเถระทำภัตกิจเสร็จแล้วได้กล่าวอนุโมทนาแก่เขา แต่เขาไม่อาจทำจิตไปตามพระธรรมเทศนา
ได้ เพราะมัวกังวลว่า ตนเองได้ทำบาปอกุศลกรรมมามาก ใจที่กังวลหมกมุ่นถึงเรื่องราวในอดีตนั้น เป็น
สภาพใจที่ไม่พร้อมจะฟังธรรม ปฏิบัติธรรม หรือเข้าถึงธรรม พระสารีบุตรจึงถามขึ้นว่า “อุบาสก ท่านได้
ฆ่าคนตามใจชอบ หรือว่าถูกคนอื่นสั่งให้ทำเล่า”
เขาตอบด้วยความชื่อว่า “พระราชาสั่งให้ข้าพเจ้าทำ” พระเถระจึงบอกว่า “อุบาสก เมื่อเป็นเช่นนั้น
อกุศลจะมีแก่ท่านได้อย่างไร” เขาจึงคิดว่า “อกุศลไม่มีแก่เรา”
เมื่อปลอดจากเครื่องกังวลทั้งหลายใจก็มีสภาพเป็นกลางๆไม่ไปยึดติดในบาปอกุศลที่เคยฆ่าคนเอาไว้
ใจจึงมีความผ่องใส ได้ตั้งใจฟังธรรมจากพระสารีบุตรด้วยใจที่จดจ่อ น้อมใจไปตามคำสอนของพระเถระ มี
อารมณ์เป็นหนึ่ง ได้ดำเนินจิตเข้าสู่ภายในเป็นลำดับ จนเข้าถึงโสดาปัตติมรรค ถึงธรรมกายพระโสดาบัน
มีความสว่างไสวอยู่ภายใน จากนั้นพระเถระก็อำลากลับวัดเชตวัน อุบาสกเคราแดงขอถือบาตรเดินตามส่ง
พระเถระ เมื่อส่งท่านเรียบร้อยแล้ว ในขณะที่กำลังเดินทางกลับบ้านได้ถูกแม่โคขวิดตายทันทีระหว่างทาง
แต่ด้วยความปลื้มปีติในธรรมและอิ่มในบุญที่เพิ่งทำไป เมื่อละโลกได้ไปบังเกิดในสวรรค์ชั้นดุสิต
8.1 แม้เป็นสัตว์เดรัจฉาน หากได้กัลยาณมิตรก็พิชิตอุปสรรคไปได้
มีวาระพระบาลีที่ปรากฏอยู่ใน มหาสุวราชชาดก ความว่า
“ชนเหล่าใดเป็นมิตรของพวกเพื่อน ในคราวร่วมสุขร่วมทุกข์จนตลอดชีวิต ชนเหล่านั้นเป็นสัตบุรุษ
เมื่อระลึกถึงธรรมของสัตบุรุษอยู่ ย่อมไม่ละทิ้งเพื่อนผู้สิ้นทรัพย์หรือยังไม่สิ้นทรัพย์ไปได้”
ในโลกยุคปัจจุบันนี้ ไม่ใช่เรื่องที่ง่ายเลยที่เราจะได้พบกับบัณฑิตที่แท้จริง หรือกัลยาณมิตรผู้เป็น
เพื่อนแท้ ลักษณะของมิตรแท้ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้มี 4 ประการคือ เป็นมิตรมีอุปการะซึ่งกันและ
กัน คอยช่วยเหลือเกื้อกูลอยู่ตลอดเวลา มิตรแนะนำประโยชน์ ที่คอยแนะประโยชน์ให้ดำรงอยู่ในหนทาง
สวรรค์และนิพพาน มิตรมีน้ำใจ มีความรักใคร่อันเกิดจากน้ำใสใจจริง ไม่มีความคิดอิจฉาริษยายามเพื่อนได้ดี
และมิตรที่จะกล่าวถึงนี้ คือมิตรที่ร่วมสุขร่วมทุกข์ ยามเพื่อนเกิดเหตุการณ์วิกฤติในชีวิตก็ไม่ยอมละทิ้ง แม้
ชีวิตของตนเองก็สามารถที่จะสละแทนเพื่อนได้ เพื่อนที่กล่าวถึงนี้เป็นเพื่อนแท้ และมีคุณธรรมของสัตบุรุษ
อย่างแท้จริง
- มหาสุวราราชชาดก, ขุททกนิกาย ชาดก เล่มที่ 59 ข้อ 1228 หน้า 627-628.
122 DOU บทที่ 8 ป ร ะ ส บ ก า ร ณ์ การ ทำ ห น้ า ที่ กัลยาณมิตร