อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ การอธิบายจตุตถปริจเฉท : หน้า 133/280

ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมาตวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 13 จตุตถปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 133 ภาคกฺขเณ อุปฺปนฺนํ โน จ อุปฺปชฺชมานํ อุปปาทกฺขเณ อุปฺปชฺชมาน โน จ อุปฺปนฺนนฺติอาทินา” ภงคุปปาทาว กณิตา ฯ น ฐิติกขโณ ฯ ยที่ จ จิตฺตสฺส ฐิติกฺขโณปิ อตฺถิ ฐิติกฺขเณ ภงฺคกฺขเณ ชาติ วตฺตพฺพ์ สิยา ฯ อถ มติ อุปปาโท ปญฺญายติ วโย จ ปญฺญายติ จิตสฺส อญฺญฤตต์ ปญฺญายตีติ สุตฺตนฺตปาฐโต ฐิติกฺขโณ อตฺถิติ ๆ ตตฺถาปิ เอกสมี ธมฺเม อญฺญาตฺตสฺส อนุปฺปชฺชนโต ปญฺญาณวจนโต จ ปพนธฏฐิติเยว อธิปเปตา น จ ขณฏฐิติ ฯ น จ อภิธมฺเม ลพฺภมานสฺส อวจเน การณ์ อตฺถิ ฯ ตสฺมา ยถาธมฺมสาสเน อวจนมุปิ อภาวเมว ที่เปตีติ ฯ ตตฺถ วุจฺจเต ฯ ยเถว หิ เอกธมฺมาธารภาเวปิ อุปปาทภงฺคานํ อญฺโญ อุปปาทกขโณ อญฺโญ ภงฺคกขโณติ อุปปาทาวตฺถาย ภินนา ภงฺคาวตฺถา อิจฉิตา อิตรถา หิ อญฺโญเยว ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อญฺโญ นิรุชฺฌตีติ อาปชฺเชยย เอวเมว อุปปาทางคาวตถาหิ ภินฺนา ภงฺคาภิมุขาวตฺถาปิ อิจฉิตพฺพา ฯ สา จิติ นาม ฯ ปาลิยมปน วิเนยยชุฌาสยานุโรธโต นยทสฺสนวเสน สาน วุตตา ฯ อภิธมฺมเทสนาปิ หิ กทาจิ วิเนยยชุฌาสยานโรเธน ปวตฺตติ ฯ ยถา รูปสฺส อุปปาโท อุปจโย สนฺตตีติ ทุวิธา ภินทิตวา เทสิโต ฯ สุตฺเต จ ตีณีมานิ ภิกฺขเว สงฺขตสฺส สงฺขตลกฺขณานิ กตมานิ นิ อุปปาโท ปญฺญายติ วโย ปญฺญาย จิตสุส อญฺญฤตต์ ปญฺญายตีติ เอวํ สงฺขตธมฺมสฺเสว ลกฺขณทสฺสนตฺถิ อุปปาทาน วุตฺตตฺตา น สกฺกา ปพนธสฺส ปญฺญตฺติสภาวสุส ๑. สี. อุปฺปนฺนญฺเจว อุปฺปชฺชมานญฺจ ฯ อภิ, ยมก. ๓๕/๒๘ เอวเมว ทิสฺสติ ฯ ๒. องฺ.ติก. ๒๐/๑๕๒ 132