ข้อความต้นฉบับในหน้า
แรงบันดาลใจแบบเรียนภาษาไทวรรณยุกต์สมบูรณ์แบบ 18
๒๐. ในข้อใด ที่ประกอบได้ตามหลักไวยากรณ์?
ก. มัย สุดา ธมโม พชิฌฺโตโ๎
ข. ปริเสน สดฺด ธมฺโม สถฺดาว
ค. ภิกฺขุ สตฺดฺด ธมฺโม สถฺดาว
ง. ผิดหมด
ตอนที่ ๗. เสริมทักษะ แปล - แต่งภาษี โดยการนำศัพท์ประกอบวิดตตามเนื้อความ และให้ผล
เพราะเหตุใดจึงประกอบเป็นอย่างนั้น
๑. จงประกอบคำศัพท์เหล่านี้ให้สำเร็จเป็น วาจา ด้วย ตพฬ ปัจจัย แปลโดยพยายามนำด้วย
๓ กิริยา สามเนอ ริยม สลา ภกฺฏ ภูริ ฯ
๒. จงประกอบคำศัพท์เหล่านี้ให้สำเร็จเป็นวาจา ลง ตพฬ ปัจจัย แปลโดยพยายามนำมาด้วย
อิม โลก สุภ สตฺดฺด หนฺ ม๎ร ฯ
ตัวอย่างบทฝึกหัด:
คำถาม : จงประกอบคำศัพท์เหล่านี้เป็นวาจา ด้วย ตพฬ ปัจจัย
คำตอบ : สิล สาล อนุม ฑุม ส ฯ
เฉลย : อิสสส สาลา อนุท ธ ฑุม ฑุ ฯ สา ฯ ฯ
เหตุผลที่ประกอบ
๑. อิสิสส ดัพท์เดิมเป็น คำ เป็นอริยสัทพนาม ขยาย สาย ต้องประกอบให้สลิดจะ วนฺดา วิภาติ
เหมือน สาลา จิรำสำเร็จเป็น อิสิสสอ
๒. สายย คำศัพท์เดิมเป็น สาลา เป็นนามนาม ทำหน้าที่เป็นสถานที่ในข้อความนี้ จึงประกอบด้วยสัตว์มิวิภวัติ
เป็น อา การิน ในอดิศีลิลิงค์ แจกผสมมานิวิวิภิตติดตามแบบ กุณญา จึงสำเร็จเป็น สาลาย
๓. อนุรุษี คำศัพท์เดิมเป็น อนุ ม เป็นปริสสัทพนาม ทำหน้าที่เป็นผู้แทนผู้พูดผู้เขียนคำในประโยคมาจาก
ท่านให้ประกอบเป็น ตติวิภัตติ แปลว่า อนุทติฏตฺ ฯ เรียกว่า อนุทติฏตฺ ฯ
๔. ธมฺโม คำศัพท์เดิมเป็น มมฺ เป็นนามนาม ทำหน้าที่เป็นตัวกรรม ของ ส ฯ ฯ ในข้อความนี้ เป็นนามมวลก ยก
ตัวกรรม ขึ้นเป็นประธาน จงประกอบด้วย สี หรือ โย ปฐมาวัคติ ให้สันติจะ วนฺดา วิภติ สอดคล้องกับ
กริยาวิภัติ