คัมภีร์ใบลานและการสืบทอดพระธรรมวินัย : หน้า 54/116

คัมภีร์ใบลานถือเป็นข้อมูลภูมิปัญญาที่ คัดลอกจารสืบเนื่องมาจากคัมภีร์ใบลานพระไตรปิฎกฉบับแรกที่จารึกไว้ใน ณ เกาะลังกา หลังพุทธปรินิพพานได้ ๑๐๐ ปีเศษ แม้คัมภีร์ต้นฉบับเสื่อมสลายสูญหายไปนานแล้ว แต่คัมภีร์พระไตรปิฎกใบลานที่หลงเหลือในปัจจุบันก็เกิดจากการจารึกใบลานฉบับเดิมที่ถูกทำขึ้นในสมัยพระเจ้าวงศ์อิริยาบถ เมื่อราวปี พ.ศ. ๑๙๐ เศษ แต่ก่อนหน้านี้จะมีการจารึกลงบนแผ่นลานในสมัยพระเจ้าวงศ์อิริยาบถ เมื่อราวปี พ.ศ. ๑๙๐ เศษ แต่ก่อนหน้านี้จะมีการจารึกลงบนแผ่นลานในสมัยพระเจ้าวงศ์อิริยาบถเมื่อราวปี พ.ศ. ๑๙๐ เศษ แต่ก่อนหน้านี้จะมีการจารึกลงบนแผ่นลานในสมัยพระเจ้าวงศ์อิริยาบถ กะตึรึทย์มเข้าอ่านฉบับครอบครองเกาะ ลังกา เกิดความวุ่นวายในแผ่นดิน พระวิสุทธิวงศ์ ได้รับความเดือดร้อนไปทั่ว บางส่วนจึงเดินทาง ลี้ภัยไปยังชมพูทวีป บางส่วนยังอยู่ในเกาะ ลังกาก็หลีกเร้น ซ่อนตัว ไม่สามารถปฏิบัติ ศาสนกิจได้เหมือนก่อน เมื่อพระเจ้าวงศ์อิริยาบถสามารถ ยึดอำนาจคืนจากนานบ้านเมืองกลับสู่ภาวะปกติ ทรงเล็งเห็นว่า หากยังสูญพระธรรมวินัย ด้วยการลวดยกทรงจำเพียงอย่างเดียวไม่อาจ รักษาพระธรรมวินัยให้บริสุทธิ์บริสุทธิ์ได้ จึง โปรดเกล้าฯ ให้ลงมาทำให้เหลืออยู่ในประเทศ และที่เดินทางกลับมาจากชมพูทวีปพระธรรมวินัยให้ครอบถ้วนสมบูรณ์ แล้วให้จาร จารึกพระไตรปิฎกลงในแผ่นลานเป็นภาพนามิ ด้วยอักษรสิงหล นับเป็นครั้งแรกที่การสืบทอด พระธรรมวินัยเปลี่ยนรูปแบบจากการตรวจ ทรงจำเป็นการจารจำก็เป็นลายลักษณ์อักษร