ลักษณะของตุพระธรรมในตุลายดน้ำ : หน้า 90/141
วารสารอยู่ในบุญประจำเดือน กุมภาพันธ์ พ.ศ.2564 : หน้า 90/141 บทความเสนอข้อมูลเกี่ยวกับตุพระธรรมในหนังสือ 'ตุลายดน้ำ' ของศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี.
2 ครั้ง
สรุปเนื้อหา
ศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี อธิบายลักษณะของตุพระธรรมในหนังสือ 'ตุลายดน้ำ' ว่ามีรูปทรงเป็นสีเหลี่ยมลูกบาศ์ มีขาตั้งตรงมุม 9 ขา ความสูงเฉลี่ย 50 นิ้ว มีการตกแต่งลายทั้งบนและล่าง ตุพระธรรมที่ยังมีอยู่ปัจจุบันแบ่งออกเป็น 3 สมัย ได้แก่ สมัยอยุธยา ธนบุรี และรัตนโกสินทร์ โดยทุกสมัยแสดงถึงการตั้งใจสร้างของพระมหากษัตริย์เพื่อสนับสนุนพระพุทธศาสนา.
หัวข้อประเด็น
-ลักษณะของตุพระธรรม
-ประวัติศาสตร์ตุพระธรรม
-ยุคสมัยของตุพระธรรม
-การตกแต่งตุพระธรรม
-ความสัมพันธ์กับพระพุทธศาสนา
ข้อความต้นฉบับในหน้า
ศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี อธิบายลักษณะของตุพระธรรมในหนังสือ "ตุลายดน้ำ" ว่า "ตุพระธรรมที่แท้จริงนั้น มีทรงเป็นรูปสีเหลี่ยมลูกบาศ์ ด ส่วนบนสอบ มีขาตั้งตรงมุม ๙ ขา ยาวจากมุมของตุตาลไปประมาณ ๑๕ หรือ ๒๐ นิ้ว โดยทั่วไปขาของตุพระธรรมนัน ส่วนมากตกแต่งเป็นลายดั่งา หราทำเป็นลายจำหลักไม้บ้างแต่เป็นส่วนบน แม้ว่าตะธรรมจะมีขนาดแตกต่างกันอยูมากก็ตาม ขนาดเฉลี่ยโดยทั่วไปสามารถประมาณได้ดังนี้ คือ สูง ๕๐ นิ้ว กว้าง ๔๐ นิ้ว และลึก ๓๐ นิ้ว ขาตุ๋ยวา ๑๕ หรือ ๒๐ นิ้ว" (ตุ้าลายดน้ำ, ๒๕๓๖: ๑๒)
ตุพระธรรมที่หลงเหลืออยู่ในปัจจุบันสามารถแบ่งออกได้เป็น ๓ สมัย คือ สมัยอยุธยา สมัยธนบุรี และสมัยรัตนโกสินทร์ แม้ตุพระธรรมจะแตกต่างกันด้วยยุคสมัยและรูปแบบการตกแต่งทางศิลปะ แต่สิ่งที่แน่นอนตรงกันคือ ความตั้งใจของทยายกษัตริย์ได้นำไปสร้าง เมื่อพระพุทธสาสนาล่วงแล้ว ๒๐๓๔ พระนาม ปีจะสุดตกล เป็นเงินตราขอให้เป็นปัจจัยแก่พระนิพพานเกิด"
บุญเตือน ศิริวรรณ. รามเกียรติจากตุลายดน้ำ. กรุงเทพฯ: สำนักงานวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร, ๒๕๕๕.
ศิลป์ พระศรี. เรื่องตุลายดน้ำ. พระนคร: กรมศิลปากร, ๒๕๐๓.
อวิฑูรย์ อุดมพิพัฒน์. ลายดินน้ำ. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ, ๒๕๕๕.
๘๘ อยู่ในบุญ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๑
หน้าหนังสือทั้งหมด
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
หนังสือที่เกี่ยวข้อง
Load More