บทเรียนของมหาทุกตะ: ผลของการตระหนี่และการทำบุญ : หน้า 84/106

ดังจะเห็นได้จากเรื่องของมหาทุกตะ ในชาติก่อนหน้าโน่น ที่เคยเป็นเศรษฐีแล้วประมาณ ตะเหนี่ หงหวั่นทรัพย์ ไม่ออมทำทาน เมื่อไม่ได้สร้างบุญ ไม่ได้อธิษฐานจิตให้ดี พอเกิดในชาตินี้เป็นมหาทุกตะจึงต้องอดอยากจน ถึงขี้ยากจนที่สุดในเมืองกว่าได้ นี่เป็นผลของการที่ไม่ได้อธิษฐานจิตให้เป็นเศรษฐีใจบุญ เมื่อมีทรัพย์แล้วกลับไม่ให้นาน มีความตระหนี่ หวงแหนทรัพย์ อย่างนี้อันตราย เพราะมีโอกาสสร้างทราบมี แต่กลับปิดกันโอกาสดีๆ ของตนเองไป อย่างน่าเสียดาย หากจะทำให้กุละหลักวิชา เมื่อมีทรัพย์แล้วควรนำทรัพย์ มาบริจาคทาน ทำบุญฝากฝังอธิษฐานทรัพย์ไว้ในพระพุทธศาสนา บางคนเมื่อทำทานแล้วก็อธิฐานว่า “สาธุ ด้วยอนุภาพแห่งบุญที่ข้าพเจ้าทำในครั้งนี้ ขอให้ข้าพเจ้าร่ำรวยเป็นมหาเศรษฐีผู้ยิ่งใหญ่” การอธิฐานเพียงเท่านี้ยังถือว่าไม่รอบคอบ เพราะเมื่อบุญส่งผลให้เป็นมหาเศรษฐีผู้ยิ่งใหญ่จริง แต่เมื่อจะลงมาเกิดในเมืองมนุษย์ อาจพลัดไปรอดกบุญเขต (เกิดในความเชื่ออื่นที่ไม่ใช่พระพุทธศาสนา) ซึ่งอันตรายมาก เพราะหามีโอกาสฟังธรรม จะไม่มีวันเข้าใจ อะไรคือ บุญ-บาป ไม่มีเนื้อหานิสัยบุญให้ได้ทำ แม้ว่าจะรวยก็สามารถเรียกได้ว่า “รวยฟรี” ไปเท่านั้น เพราะไม่ได้ใช้ทรัพย์ให้เกิดประโยชน์ต่อการสังสมบุญสร้างบารมี