หน้าหนังสือทั้งหมด

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
74
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
…ปบุญคุณโทษแล้ว สมาทานแต่กิจที่ขอบ ๑ ๑ วัตรเหล่านี้มีใน บาลีจักรวัติสูตร อธมุมราคสฺส ปหาน กับเว้นความกำหนัดในกามโดยอาการไม่เป็นธรรม ๑ วิสมโลภสฺส ปหาน เว้นความโลภกล้าโดยอาการไม่สม่ำเสมอ คือไม่เลือกกว่าควรไม่ค…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติตนในสังคหวัตถุและจักรวรรดิวัตรของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส กำหนดแนวทางการบริหารและความสัมพันธ์ระหว่างพระองค์กับประชาชน รวมไปถึงการป้องกันและพัฒนาประเทศผ่านหลัก
ความสำคัญของกัลยาณมิตรในพระธรรมวินัย
81
ความสำคัญของกัลยาณมิตรในพระธรรมวินัย
…เสียคน ซึ่งกุลบุตรจะพึงพบในระยะแห่งวัย, ผู้หลงและตกอยู่ในอำนาจนางยักขินีนั้น ได้แก่กุลบุตรบางพวก ผู้กำหนัดมัวเมว และบำเรอด้วยรูปโฉมขับประโคม เครื่องหอมสำหรับชโลม ทา ของกินของดื่ม และผ้าผ่อนเบาะฟูกที่หลับนอน…
เนื้อหาเกี่ยวกับกัลยาณมิตรซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการบรรลุนิพพาน และบทบาทของกัลยาณมิตรในพระธรรมวินัย โดยยกตัวอย่างเรื่องราวของพระราชกุมารที่สามารถพ้นจากอำนาจของนางยักขินีได้ และอานนท์ผู้ที่รู้ถึงความสำคั
ความไม่ประมาณและการบำเพ็ญภายในจิต
260
ความไม่ประมาณและการบำเพ็ญภายในจิต
…่ประมาณเป็นธรรมรักษาด้วยสติ อันภิญญู ทำตามสมควรแก่นว่า "จิตของเราอย่ากำหนดในธรรมเป็นที่ตั้งแห่ง ความกำหนัด, ... จิตของเราอย่าขัดเคืองในธรรมเป็นที่ตั้งแห่งความขัด ข้อง * ความไม่ประมาณ คือการระวังรักษาใจด้วยส…
…่ควรบำเพ็ญเพื่อให้เกิดเจริญกุศลและการดำเนินชีวิตที่มีสติ โดยที่จิตจะไม่กำหนดในธรรมเป็นที่ตั้งของความกำหนัดและความขัดข้อง ทั้งหมดนี้ช่วยในการสร้างพื้นฐานสำหรับชีวิตที่มีคุณภาพ.
บาลีไวยกรณ์ และความหมายของคำ
53
บาลีไวยกรณ์ และความหมายของคำ
…ย์ ๑๖.โลหมย์ ๑๗.ปณฺฑโว ประโยค - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 156 เป็นที่ตั้งแห่งความกำหนัด เป็นวิการแห่งเหล็ก ชนเป็นเหล่ากอแห่งบัณฑ ๑๘.อิตถ์ ประการนี้, อย่างนี้. ๑๙. โอลิมปิโก ผู้ข้ามด้วยพ่ว…
เนื้อหานี้อธิบายความหมายของคำในภาษาบาลี เช่น คำว่า 'รชนีย์' เล่าถึงความสำคัญในการผลิตและการกำหนัด, 'โลหมย์' ซึ่งเกี่ยวข้องกับการทำเหล็กและการประกอบอาชีพ, และ 'ปณฺฑโว' ซึ่งมีความหมายถึงชนชั้น ลักษณะ…
วิสุทธิมรรค: ความสำคัญของอาชีวะและการพิจารณาในศีล
91
วิสุทธิมรรค: ความสำคัญของอาชีวะและการพิจารณาในศีล
…สามารถเห็นโทษและอานิสงส์ ในการบริโภคปัจจัยทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น ปัจจยสันนิสิตศีลนั้น ภิกษุผู้ละความกำหนัดในปัจจัยแล้ว พิจารณาด้วยปัญญาโดยวิธีตามที่ กล่าวแล้ว จึงบริโภคปัจจัยที่เกิดขึ้นโดยธรรมโดยสมควร (นั่น…
บทความนี้พูดถึงเรื่องราวในวิสุทธิมรรคเกี่ยวกับการทำอาชีวะให้หมดจดและการพิจารณาในปัจจัยต่าง ๆ โดยอธิบายว่าผู้บวชต้องทำอย่างไรจึงจะบริโภคสิ่งที่เกิดขึ้นตามธรรมได้อย่างเหมาะสม โดยมีเรื่องเล่าจากพระเถระซึ
การละกิเลสในวิสุทธิมรรค
106
การละกิเลสในวิสุทธิมรรค
…นุปัสสนาที่เป็นไปด้วยอาการหน่ายในสังขาร) ละราคะ ด้วยวิราคา นุปัสสนา (อนุปัสสนาที่เป็นไปด้วยอาการคลายกำหนัด) ละสมุทัย ด้วยนิโรธานุปัสสนา (ดูสังขารด้านดับ) ละความไม่อยากพ้น ด้วย มุญจิตุกามยตานุปัสสนา ละความถื…
บทความนี้กล่าวถึงกระบวนการละกิเลสในความคิดและการปฏิบัติตามหลักธรรมในวิสุทธิมรรค โดยเฉพาะการละจากอารมณ์ลบต่างๆ เช่น อภิชฌา พยาบาท และ มิจฉาทิฏฐิ รวมถึงการสื่อสารถึงการผ่อนคลายอารมณ์และการพัฒนาจิตใจจนเข
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
116
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
…ความร้อน ไหม้แห่งหทัยให้เกิดขึ้น แล้วยังการกระอักโลหิตอุ่น ๆ” ให้เป็นไป แก่ คนทุศีลทั้งหลาย ผู้มีจิตกำหนัดด้วยยินดีความสุขในการบริโภคเบญจ กามคุณ และในสามีจิกรรม (ที่คนอื่นทำ) มีการไหว้ การแสดง ๑. ความข้อนี้…
เนื้อหานี้กล่าวถึงภาวะของมนุษย์ที่ไม่สามารถหลุดพ้นจากทุกข์ได้ แม้จะมีความรู้ในธรรมะ แต่ก็ต้องเผชิญกับกรรมและวิบากที่ตามมา ผู้ที่อยู่ในสภาพเช่นนี้ไม่ได้รับเกียรติจากเพื่อนมนุษย์และมีชีวิตที่โศกเศร้า หล
การเข้าใจในกามและกิเลสในวิสุทธิมรรค
133
การเข้าใจในกามและกิเลสในวิสุทธิมรรค
…มที่กล่าวไว้ใน ( ฌาน) วิภังค์ใน (มหา) นิเทศนั้นเหมือนกัน ว่า "ความพอใจเป็นกาม ความกําหนดเป็นกาม ความกำหนัดตาม ความพอใจเป็นกาม ความใฝ่ใจเป็นกาม ความกำหนัดเป็นกาม ความกำหนัดตามความใฝ่ใจเป็นกาม กิเลสเหล่านี้เร…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับความหมายของ 'กาเมหิ' ที่เกี่ยวข้องกับวัตถุกามและกิเลสกามในวิสุทธิมรรค โดยเน้นถึงการสงัดจากวัตถุกามที่กล่าวใน มหานิเทศและความเชื่อมโยงกับกิเลสกามใน ฌานวิภังค์ บัณฑิตสามารถเข้าใ
วิสุทธิมรรคแปล: ประเภทอสุภ
241
วิสุทธิมรรคแปล: ประเภทอสุภ
…๐ ชนิด ตามความต่างกันแห่งคนราคจริตอีก อย่าง ๑ ดังนี้คือ [๑] อุทธุมาตกอสุภ เป็นสัปปายะแห่งบุคคลผู้มักกำหนัดใน ทรวดทรง เพราะส่อความเสียทรวดทรงแห่งร่างกาย [๒] วินีลกอสุภ เป็นสัปปายะแห่งบุคคลผู้มักกำหนัดในสีกาย…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการจำแนกประเภทของอสุภตามวิสุทธิมรรค โดยแบ่งออกเป็น 10 ชนิดตามสภาพและความแตกต่างทางจิตใจของบุคคล ซึ่งได้แก่ อุทธุมาตก, วินีลก, วิปุพพก, และ วิจฉัททก เป็นต้น ทั้งนี้มีการตั้งปัญหาถึง
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การวิเคราะห์อสุภ
242
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การวิเคราะห์อสุภ
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 240 [๕] วิกขายตกอสุภ เป็นสัปปายะแห่งบุคคลผู้มักกำหนัดในเนื้อ นูน ในตำแหน่งแห่งสรีระต่างๆ มีเต้าถันเป็นอาทิ เพราะแสดงความสูญ เสียสมบัติแห่งเนื้อนูน [๖] วิ…
…ยสมบัติแห่งเนื้อ วิกขิตตกอสุภ ที่ชี้ให้เห็นถึงความกระจัดกระจายขององคาพยพ ที่ทำให้บุคคลหลุดพ้นจากความกำหนัด อสุภทั้ง 10 มีการพิจารณาในลักษณะต่างๆ ที่พุทธศาสนากำหนด เพื่อให้ผู้ปฏิบัติธรรมทราบถึงการสูญสาระของร…
การวินิจฉัยแห่งความปรองดองในพระวินัย
241
การวินิจฉัยแห่งความปรองดองในพระวินัย
…ม้กล่าวว่า ๒ ก็ตรัสหมายถึงติฏิญาณวัตรนั้นแน่. กล่าวว่า สุขามิสส เป็นต้น ตรัสหมายถึงพึงอิฐิผิงฤดู ผู้กำหนัด รับบิณฑบาต จากมือของบุรุษผู้นำหนดแล้ว คฤกถบเนือมมนตรี
บทความนี้สำรวจความสำคัญของการปฏิบัติตามพระวินัยและผลกระทบจากการมีมนุษยธรรมในชีวิตของภิกษุเซลล์ โดยอ้างถึงการรู้อาการและความปรองดองในสังคม พระธรรมหลักถูกเสนอในฐานะที่มีความสำคัญในการถ่ายทอดค่านิยมและจร
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - ทุกขโทมนัสและสันทิฏฐิกะ
296
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - ทุกขโทมนัสและสันทิฏฐิกะ
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 294 ทุกขโทมนัสทางใจบ้าง ครั้นความกำหนัดเขาละเสียได้แล้ว เขาย่อม ไม่คิดเพื่อเบียดเบียนตนบ้าง ไม่คิดเพื่อเบียดเบียนผู้อื่นบ้าง ไม่คิด เพื่อเบ…
เนื้อหานี้พูดถึงทุกขโทมนัสทางใจ โดยอธิบายว่าผู้ที่สามารถละความกำหนัดได้จะไม่คิดเบียดเบียนตนหรือผู้อื่น ซึ่งจะไม่รู้สึกทุกข์ใจ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงธรรมสันทิฏฐิว่าเ…
วิสุทธิมรรค: การเจริญเมตตาในบุคคล
153
วิสุทธิมรรค: การเจริญเมตตาในบุคคล
…เป็น ปฐม ส่วนในบุคคลที่มีเพศเป็นข้าศึกกัน เมื่อเจริญ โดยเจ้าจงถึงผู้มี เพศเป็นข้าศึกกันนั้นเข้า ความกำหนัดย่อมเกิดขึ้น ดังมีเรื่องเล่าว่า บุตรขุนนางผู้ใดผู้หนึ่ง (จะเจริญเมตตา) ถามพระเถระชีต้นว่า "ท่าน เจ้า…
…ูกอธิบายผ่านเรื่องราวของบุตรขุนนางที่สับสนกับความรู้สึกของตนเอง เมื่อพยายามทำเมตตาภาวนา แต่ก็ถูกความกำหนัดบดบัง ทำให้ไม่สามารถเข้าถึงอัปปนาได้ รวมถึงกฎเกณฑ์เกี่ยวกับการเลือกบุคคลที่ควรเจริญเมตตากิริยาอย่างเ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 190
191
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 190
…อว่าสัตว์ จริงอยู่ พระผู้มีพระภาคเจ้าก็ได้ตรัสคำนี้ (แก่ พระราธะ) ว่า "ดูกรราธะ ผู้ใดมีความพอใจ ความกำหนัด ความ ยินดี ความปรารถนาในรูป ผู้นั้นชื่อว่าข้องอยู่ในรูปนั้น ติดอยู่ใน รูปนั้น เหตุนั้นแลจึงได้ชื่อว…
ในบทความนี้ พระพุทธเจ้าตรัสถึงการรักษาตนให้อยู่ในสภาพที่ไม่มีเวร และความสุข โดยบรรยากาศที่หลากหลายของบุคคล ไม่ว่าจะเป็นสตรี บุรุษ หรือเทพ ซึ่งส่วนใหญ่ถูกขังอยู่ในความชอบธรรมต่าง ๆ และมีความยินดีในรูปท
วิถีมิตรภาพเปล่า ภาค ๓ ตอนที่ 360
361
วิถีมิตรภาพเปล่า ภาค ๓ ตอนที่ 360
… ๔ นั้น กามูปทาน เป็นในน ? กามฉันทะ (ความพอใจด้วยอำนาจอิสระภาพ) ในบท (คุณ) ทั้งหลายอันใด กามรส (ความกำหนัดด้วยอำนาจอิสระภาพ) ในบท (คุณ) ทั้งหลายอันใด กามนันทิ (ความยินดีด้วยอำนาจอิสระภาพ) ในบท (คุณ) ทั้งหลา…
บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดสำคัญในเนื้อหาที่มุ่งเน้นไปที่กามูปทานและอุปาทาน ๔ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของความพอใจและความยินดีที่เกี่ยวข้องกับอำนาจอิสระภาพที่มนุษย์มีต่อความรู้สึกและความรักที่เกิดขึ้นในชี
การวิจารณ์เกี่ยวกับกิเลสและการตรัสรู้
241
การวิจารณ์เกี่ยวกับกิเลสและการตรัสรู้
…คตดอก" และนัยเดียวกันนั้น กล่าว (วิจารณ์) ว่า "หากว่ากิเลสทั้งหลาย ที่เป็นปัจจุบันใช้ ถ้ากระนั้น คนกำหนัด ก็ระงับ คนขัดเคือง ก็ละ โทสะ คนหลง ก็ละโมหา คนหัวดี ก็ละมานะ คนดิบมัน ก็ละทิฐิ คนมิจฉาทิฏฐิพุ่งๆ ไป…
เนื้อหานี้เผยแพร่แนวคิดเกี่ยวกับสถานภาพของกิเลสในปัจจุบันและอนาคต แม้ว่ากิเลสที่ดำรงอยู่จะสามารถมองเห็นการหยุดยั้งจากความปรารถนา โทสะ ความหลง และอื่นๆ แต่ก็มีการตั้งคำถามเกี่ยวกับการตรัสรู้ธรรมที่อาจไ
ปฐมสมันตาปาสาทภาค ๑ - หน้าที่ 256
261
ปฐมสมันตาปาสาทภาค ๑ - หน้าที่ 256
…"บรรทกาม และอุดมธรรม เหล่านี้ กามเป็นไหน ? คือ ความพอใจ ชื่อว่า กาม, ความกำหนดด้วย ชื่อว่า กาม, ความกำหนัดด้วยอำนาจความพอใจ ชื่อว่า กาม, ความ ดำริ ชื่อว่า กาม, ความกำหนดด้วย ชื่อว่า กาม, ความกำหนดด้วย อำนาจ…
…คุณวิสัยตามที่ได้รับบรรลุ โดยเน้นที่การสำรวจความหมายของกามและอุดมธรรม อธิบายว่ากามคือความพอใจและความกำหนัด ซึ่งเกี่ยวข้องกับความดำริและการกำหนดที่เกิดจากอำนาจของความพอใจและความลังเลสงสัย ข้อความนี้แสดงให้เห…
การวิเคราะห์วินัยในพระพุทธศาสตร์
157
การวิเคราะห์วินัยในพระพุทธศาสตร์
…เสริญวินิจฉัยข้อนี้ แรก กึเมื่ออภิภูผู้ต้องมินิของหญิง ด้วยปากธรรมดาดี ด้วยปาก คือมินิดีดี ด้วยความกำหนัดในอังคลาคลั่งกาย เป็นสังวาสกัมสะ เมื่อถูกต้องปิสามรรค ของสัตวร์จาณมัย ด้วยปากคือนิิด เป็นอังคลลังกิจ…
…และบาป การสื่อสารทางวาจาก็เป็นส่วนหนึ่งที่ถูกพิจารณาและวิพากษ์ เพื่อความเข้าใจในสิ่งที่ทำให้เกิดความกำหนัดและพฤติกรรมที่ผิดศีลธรรมได้อย่างชัดเจน ในส่วนนี้มีการอ้างอิงถึงกฎเกณฑ์ของพระพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้องเพ…
การห้ามปรามในพระวินัยมหาวรรค
23
การห้ามปรามในพระวินัยมหาวรรค
…, สองบทธว่า อนุวัตติ ปฏิญาณติ มีความว่า ภิกษุโจทก์นั้น ปฏิญาณอย่างนี้ว่า "กิริยานี้ข้าพเจ้าเจาะจงตามกำหนัด (คือโอม) แล้ว ด้วยอาชิติ ปราณชิ; ไม่มีมูล" บทว่า ยถรม มีกล่าวว่า สงฆ์จึงให้ปรับภาคติย เพื่อชำ กำจั…
เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวกับการห้ามปรามของสงฆ์ที่ใช้ถ้อยคำเพื่อห้ามปรามภิกษุไม่ให้ทำความบาป ต่างๆ โดยนำเสนอการปฏิญาณและสิ่งที่สงฆ์ควรเข้าใจในกรณีที่เกิดปัญหาที่ต้องมีการตัดสินใจ ผ่านเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดข
การนำเรื่องสอบถามและประโยชน์ส่วนตน
70
การนำเรื่องสอบถามและประโยชน์ส่วนตน
…ี่ใครตน คือ ปรารภ; เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่า อัตตตาม. อธิบายว่า "อัตภิกษุเองปรารภนแล้วด้วยอำนาจแห่งความกำหนัด ในเมถุน." การนำเรื่องนั้นด้วย อัตตนให้ใครด้วย; เพราะฉะนั้น จึง ชื่อว่า อัตตตามปรจิริยา. แห่งการนำเร…
เนื้อหาเกี่ยวกับการนำเรื่องสอบถามเพื่อประโยชน์ตน ผ่านการอธิบายความหมายและความสำคัญของการนำเรื่องในเชิงพุทธศาสนา อธิบายถึงการแสวงหาประโยชน์จากการถาม และความหมายของอัตตาตามปรจิริยา การนำเสนอหลักธรรมที่ช