กิริยา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 25 / 46

…พากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒ - หน้าที่ 19 ประโยคเหล่านี้ เมื่อศิษย์แปลเป็นมคธแล้ว ควรอาจารย์ จะให้กลับเป็นกิริยาอาขยาตตัวเดียว เช่นเคยให้ทำมาแล้ว. ๑๒. ถ้ามีข้อความเรื่องอื่น แทรกเข้ามาในระหว่าง แห่งประโยค นามนาม …

เนื้อหาเกี่ยวกับการแปลประโยคจากภาษามคธไปเป็นไทย โดยเน้นวิธีการกลับเป็นกิริยาและการใช้วิภัตติที่ถูกต้อง นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างประโยคที่ให้ผู้เรียนแปล และอธิบายถึงวิธีการเรียงประ…

…ะผู้มีพระภาค เท่าไร ? ๘๐. ๓๘๐. กิเลส ท. จง อย่า ยังท่าน ท. ให้เป็นไป ในอำนาจ แห่งตน ๑๙. ศัพท์ที่เป็นกิริยาวิเสสนะ คือแสดงลักษณะของกิริยา ที่แปลกจากกิริยาอื่น ใช้ทุติยาวิภัตติ เป็นวิเสสนะของกิริยา บทใด เรียง…

…ปฏิบัติตนตามธรรมะ พระองค์ได้สอนเกี่ยวกับกิเลสและความประมาท โดยมีตัวอย่างการใช้ภาษาในการแสดงลักษณะของกิริยาทางกายและจิต การเรียนรู้เพื่อให้เห็นถึงธรรมชาติของการประพฤติและการเข้าใจในสัจธรรมเป็นสิ่งสำคัญในการป…

…น สาวก ที่ต้น ของพระองค์ ๔๖๐. พระองค์ ประดิษฐานแล้ว ซึ่งพระศาสนา ในที่ไหน ก่อน ? ในกรุงราชคฤห์. ๒๖. กิริยาที่ลง ตวา ปัจจัย ใช้หมายเหตุก็ได้ แต่ต้องมุ่ง เอาตัวประธาน ต่างจากตัวประธานของกิริยาอาขยาต ดังนี้: ส…

บทเรียนนี้กล่าวถึงการแสดงธรรมของพระพุทธเจ้าแก่สาวกและการประดิษฐานพระศาสนาในกรุงราชคฤห์ สอนการวิเคราะห์และแปลประโยคที่ผู้เรียนควรทำความเข้าใจ รวมถึงการกล่าวถึงพระโกณฑัญญะ ซึ่งเป็นสาวกคนแรกของพระองค์ ใน

…วจนะหลายศัพท์ ถ้ามีความรวมกัน เช่น ชายกับหญิงเป็นต้น ต้องใช้ จ ศัพท์กำกับ ศัพท์เหล่านั้น คุณนามก็ดี กิริยาก็ดี ของนามนามเหล่านั้น ใช้เป็นพหุวจนะ โดยมากดังนี้ : เทสนาวสาเน กุมารโก จ กุมาริกา จ โสตาปนนา อเหสุ…

ในบทนี้มีการศึกษาเกี่ยวกับการใช้ภาษาพูดและความหมายของนามในเอกวจนะและพหุวจนะ โดยมีตัวอย่างการใช้คำในประโยคต่างๆ นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงสังคายนาแรกในประวัติศาสตร์ของศาสนาพุทธ ว่าได้มีการจัดขึ้นเมื่อใด ใ

…ื่อ อาทิตตปริยาย ๕๐๐. ท่าน นิพพานแล้ว ในก่อน แต่กาลเป็นที่นิพพาน ของพระ ผู้มีพระภาค หรือ ? เออ. ๓๐. กิริยาอาขยาตในท้องนิทานใช้ ๒ วิภัตติคือ วตฺตมานา ๑ อนุชาตนี ๑ แต่ใช้อนุชาตนี มากกว่าวตฺตมานา ดังนี้ : เตน …

เนื้อหาเกี่ยวกับการบวชและปาฏิหาริย์ที่พระผู้มีพระภาคได้แสดงต่อผู้บวช ทั้งการเกี่ยวข้องกับพระอรหัตและเทศนาอาทิตตปริยาย รวมถึงความสำคัญของธรรมวินัยและบทบาทของบริวารในเวลานั้น. ข้อมูลนี้นำเสนอความเชื่อมโ

…รินิพฺพายสุ อุทาหู ปจฺฉา' ติ. ปุพเพ อาวุโส" ติ ๓๑. คุณนามก็ดี นามนามที่ใช้เป็นคุณนามก็ดี ที่เข้ากับ กิริยาว่ามี ว่าเป็น ซึ่งประกอบ ๆ ปัจจัย ใช้ ปฐมาวิภัตติบ้าง ใช้ ตติยาวิภัตติ บ้าง ดังนี้: นาย ปาโป โหตุ อร…

ในส่วนนี้มีการกล่าวถึงการทำความเข้าใจในหลักธรรมของการเข้าถึงอรหัตต์ ซึ่งเป็นขั้นสูงสุดในศาสนาพุทธ ตลอดจนการสื่อสารระหว่างพระเถระและการตีความหมายของคำสอนในแต่ละช่วงเวลา มีการยกตัวอย่างและอ้างอิงถึงคำสอ

…เป็นต้น ก็ไม่ล่วง พ้นความเป็นที่รวมเอาไว้อย่างดี และความเป็นที่ตั้งอาศัยไปได้ ฉันนั้น โรส ] ส่วนว่า กิริยาที่กำจัดความทุศีล อีกอย่างหนึ่ง คุณคือความหาโทษมิได้ ท่านกล่าวชื่อว่าเป็นรส เพราะอรรถว่าเป็นกิจและเป…

ในบทนี้กล่าวถึงความสำคัญและลักษณะของศีลที่มีส่วนช่วยในการกำจัดความทุศีล โดยเน้นว่า ศีลไม่เพียงแต่มีบทบาทในการรักษากายและวาจาให้บริสุทธิ์ แต่ยังสัมพันธ์กับเจตนาและการปฏิบัติอย่างถูกต้องอีกด้วย การรักษา

…สุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - เวลาที่รูปารมณ์มาสู่คลองจักษุ เมื่อภวังคจิตเกิดดับไปสองขณะ มโนธาตุอันเป็นกิริยาให้สำเร็จอาวัชชนกิจ (กิจคือการนึกหน่วงอารมณ์) เกิดขึ้นแล้วดับไป แต่นั้นจักขุวิญญาณให้สำเร็จทัสสนกิจ …

บทความนี้กล่าวถึงปรัชญาในวิสุทธิมรรคที่เกี่ยวข้องกับจิตและการควบคุมอารมณ์ โดยเฉพาะในเรื่องของการเกิดและดับของรูปารมณ์ผ่านกระบวนการของจักษุและมโนธาตุ พร้อมยกตัวอย่างการควบคุมการไม่สำรวมในจิต ตัวอย่างกา

…ักการะและความสรรเสริญ มีความปรารถนาลามก อันความอยากครอบงำแล้ว นี้เรียกว่า "ความ เป็นผู้ทำใบ้." บรรดากิริยาเหล่านั้น บีบบังคับ (นิปเปสิกตา) เป็นไฉน ? การด่าเขา การพูดข่มเขา การพูดติเขา พูดขับเขา พูดไล่เขา พู…

ในวิสุทธิมรรคซึ่งสำรวจการกระทำของภิกษุที่เห็นแก่ลาภและความสรรเสริญ มีการพูดถึงความปรารถนาลามกที่นำไปสู่การบีบบังคับและการหาลาภด้วยลาภ โดยการด่า การข่มขู่ และการพูดให้เขาเกรงใจเป็นต้น การกระทำเหล่านี้เ

…ัดเนื้อหลังเขาข้างหลัง เพราะเหตุนั้น จึง เรียกว่า ปรปิฏฐิมิสิกตา คำว่า อย วุจจติ นิปเปสิกตา ความว่า กิริยามีการด่าเป็นอาทิตี้นั้น ท่านกล่าวว่า ชื่อว่า นิปเปสิกตา เพราะ กวาดล้างความดีของคนอื่นให้เสียไป ราวกะ…

บทความนี้วิเคราะห์การพูดข่มและการนินทาในวิสุทธิมรรค โดยชี้ให้เห็นถึงวิธีการต่างๆ เช่น การพูดถือดีกว่า, การประชด, และการพูดหวานเพื่อซ่อนเจตนา การทำเช่นนี้ไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อบุคคลที่โดนพูดถึง แต่ยั

…ื่องที่เกี่ยวกับบทนั้นทีหลัง มหาฎีกาท่านแก้เห็นได้ว่า บทตั้งกับคำไขอยู่ในประโยคเดียวกัน ดังนี้ สหสา กิริยาปี ทวาติ วุจจติ ตโต วิเสสนตถ์ ทวตถ์ กีฬานิมิตฺตนฺติ วุตต์ โหติ อาห แปลว่า แม้กิริยาลุกลน ก็เรียกว่า …

เนื้อหานี้พูดถึงการอธิบายและแปลวลีในวิสุทธิมรรค โดยเฉพาะการมุ่งหมายของการกระทำทั้งในแง่ของโทสะ ราคา และโมหะ เมื่อลงรายละเอียดแต่ละบท จะเห็นว่าทั้งสองบทที่เกี่ยวกับความมุ่งมั่นของบุคคลในแต่ละด้านได้อธิ

… "ดูกรพราหมณ์ สมณะก็ดี พราหมณ์ก็ดี ลางคนใน โลกนี้ ปฏิญญา (ตนว่า) เป็นพรหมจารีจริง ๆ หาได้ร่วมประกอบ กิริยาที่คนสองต่อสองจะพึงประกอบกันด้วยมาตุคามไม่เลย แต่ว่า ยังยินดีการลูบไล้ การขัดสี การให้อาบน้ำ การนวดฟ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการประพฤติพรหมจรรย์ โดยอ้างอิงคำสอนของพระผู้มีพระภาคเกี่ยวกับเมถุนสังโยคและการที่บางคนประกาศตนว่าเป็นพรหมจารีโดยไม่มีความประพฤติที่บริสุทธิ์ อธิบายผลกระทบต่อชีวิตและการไม่สามารถหลุดพ

…เอง (๒) พาลภาพ คือ อวิชชาหรือความคิดชั่ว เหตุแห่งพาลภาพ คือ อโยนิโสมนสิการหรือ อกุศลธรรมทั้งปวง (๓) กิริยาที่บุคคล ประกอบอกุศลมีปาณาติบาตเป็นต้น เนื่องด้วยกามคุณเป็นเหตุ เรียกว่า อสุทธประโยค ความสงัดจาก อุส…

บทความนี้ศึกษาถึงการละวัตถุแห่งสังกิเลสซึ่งประกอบด้วยการสละความละโมบและความโง่เขลาในสองปาฐะ มีการอภิปรายเกี่ยวกับกามฉันท์ที่มีหลายประเภทและบทบาทของมันในอกุศลธรรม โดยได้มีการอธิบายเกี่ยวกับโลลภาพและพาล

… เพราะว่าโลกุตตรธรรม เมื่อบุคคลเห็นอยู่ ด้วยอำนาจภาวนาภิสมัย (รู้โดยทำให้มีขึ้น ) และด้วยอำนาจสัจฉิ กิริยาภิสมัย (รู้โดยทำให้แจ้ง ) นั่นแล จึงยังวัฏฏภัย (ภัยคือวัฏฏะ) ให้กลับได้ เพราะเหตุนั้น โลกุตตรธรรมนั้…

…ธรรมะนี้พุ่งเป้าสู่การให้ผลในทุกช่วงเวลา โดยไม่ยึดติดกับกาลเวลา อธิบายการเห็นด้วยภาวนาภิสมัยและสัจฉิกิริยาภิสมัย รวมถึงการเปรียบเทียบถึงธรรมชาติของความเห็น และการให้ผลที่ไม่จำกัดเวลา เมื่อผู้ปฏิบัติเริ่มเห็…

…ยบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 19 หนึ่ง วิธีสังเกตศัพท์ทั้ง ๓ นี้ ถ้ามี คุณนาม สัพพนาม และกิริยา กิตก์อยู่ด้วยก็จะเข้าใจได้ง่ายขึ้น ว่าเป็นลิงค์อะไรแน่ เพราะศัพท์ เหล่านี้มีแบบแจกคงเดิม. อนึ่ง ในป…

บทความนี้อธิบายถึงการสังเกตศัพท์ในบาลี ซึ่งประกอบด้วย คุณนาม สัพพนาม และกิริยา รวมถึงการจำแนกประเภทของวิภัตติ เช่น ปฐมาวิภัตติ และทุติยาวิภัตติ โดยชี้แนะว่าการเข้าใจวิภัตติต้องพิ…

…ันสองหน หรือเรียกศัพท์ไว้สองศัพท์ เช่นคำว่า อตฺตา อตฺตา แปลว่า อันว่าตน ๆ ดังนี้ ใช้เป็นบทประธานของ กิริยาที่เป็นพหุวจนะได้ แม้วิภัตติอื่นก็เหมือนกัน เช่นคำว่า อตฺตโน อตฺตโน แปลว่า ของตน ๆ อนึ่ง ที่ท่านบัญญ…

… นักเรียนจะต้องเข้าใจการใช้คำซ้ำและการเปลี่ยนรูปแบบเพื่อสร้างความหมายที่ชัดเจน. การศึกษาวิธีการทำให้กิริยาที่เป็นพหุวจนะมีความเป็นกรณีอย่างถูกต้อง และเน้นการปรับใช้ในสถานการณ์จริง

… บางวิภัตติจะแจกเหมือน อ การันต์ ในปุ๋. นปุ๊. ก็ได้ เพราะเป็นการง่ายจึงไม่ได้แสดงไว้ในที่นี้, ศัพท์ กิริยากิตก์ประกอบด้วย อนุต ปัจจัย แจกเหมือน ภวนฺต ก็ได้ เช่น กริ แปลว่า กระทำอยู่, หรือจะเอาไปแจกตาม อ การ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์ไวยากรณ์บาลี โดยเฉพาะประมวลการจัดการรูปแบบของนาม และการใช้ศัพท์ในคำอธิบาย พร้อมตัวอย่างการแปลงคำ เพื่อเข้าใจการใช้ในประโยคอย่างถูกต้อง. การศึกษาไวยากรณ์เหล่านี้สำคัญต่อการเ

…ที่ใช้ประกอบคำอื่น ให้มีเนื้อความแปลพิเศษออกไปโดย ชัดเจน จัดประเภทออกเป็น ๓ คือ เป็นคุณ ๑ สัพพนาม ๑ กิริยา (กิตก์) ๑. ๑. วิเสสนะ ที่เป็นคุณ เรียก คุณนาม สำหรับประกอบกับ นามนาม บอกลักษณะของนามนามนั้นให้รู้ว่…

…ระกอบกับนามเพื่อชี้แจงลักษณะ และให้ผู้เรียนเข้าใจถึงประเภทต่างๆ ของวิเสสนะ ได้แก่ คุณนาม สัพพนาม และกิริยา บทนี้สรุปความหมายของวิเสสนะในแง่ระดับภาษา และการใช้งานในประโยคอย่างถูกต้อง

…ที่ ใกล้หรือไกล เช่น นั้น (ต), นี้ (อิม), อื่น (อญฺญ) ฯลฯ ซึ่ง จะได้อธิบายต่อไป. ๓. วิเสสนะ ที่เป็น กิริยา เรียก กิริยากิตก์ เฉพาะที่แจก วิภัตติได้ และเป็นกิริยาที่ทำก่อน กิริยาสุดท้ายในประโยคเดียวกัน ตัวอย…

…ที่นามและอัพยยศัพท์ เพื่อแสดงถึงการกำหนดแน่นอนของนาม การสร้างวิเสสนะ และการแจกวิภัตติในประโยค การใช้กิริยาในบทที่มีการเคลื่อนไหว เช่น การเดิน ยืน และนั่ง พบกับตัวอย่างและแนวทางการใช้อย่างถูกต้องในบทเรียน.

…ยนั้น โส ปุริโส ที่เป็น สัพพนาม หญิงนี้ อย อิตถี อิต. ทรัพยอน อญฺญ์ ธน นปุ๊. คนยืน นโร จิโต ที่เป็น กิริยา เด็กหญิงเดิน ทาริกา คจฺฉนฺติ อิต. หญ้างอก ติณ์ รุฬห์ นปุ๋. ตัวอย่างข้างบนนี้เป็นเอกวจนะอย่างเดียว แ…

…ะภาษาบาลี โดยชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างการใช้คำวิเสสนะในทั้งสองภาษา เช่น การจัดลำดับคำ การใช้คำกิริยาที่มีเนื้อความแตกต่าง ตลอดจนการเรียกศัพท์ที่ใช้ประกอบกับคำกิริยา การจัดการท่าทางในการเรียนรู้ด้านไวย…