หน้าหนังสือทั้งหมด

บทที่ ๑ ด. สัญญาวิธาร
3
บทที่ ๑ ด. สัญญาวิธาร
บทที่ ๑ ด. สัญญาวิธาร คัมภีร์ไวยากรณ์ขั้นสูง เช่น คัมภีร์จาบทะนะ : ปราศเสียงเป็นตัวแม่กา สัญญาวิธาร ในแบบเรียนของสมเด็จพระมหามุนีสมเด็จเจ้าจริงว่า สัญญาวิธาร เป็นเรื่องชื่ออักษรทั้งเป็นเสร็จ และพยายช
…าร กล่าวถึงอักษรในภาษาบาลีและการออกเสียง โดยเน้นความสำคัญของอักษรและการสะท้อนความหมายผ่านเสียง มีการจำแนกอักษรเป็น ๔๑ ตัว และสระ ๘ ตัว เพื่อให้เข้าใจเรื่องการออกเสียงได้อย่างถูกต้อง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
186
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ิญญาณ โสตวิญญาณ มโนธาตุ และสันตีรณะที่เป็น อกุศลวิบาก ย่อมมีแม้ในสุคตินั้น (ในรูปาวจรภูมินั้น) ฯ การจำแนก จิตเป็นไปด้วยอำนาจแห่งภูมิ ชื่อว่าภูมิวิภาค ฯ บทว่า ยถาสมุภวํ คือตามสมควรแก่ความเป็นไปในทวารนั้น ๆ …
ในบทนี้อธิบายถึงการเกิดขึ้นของวิญญาณในทวารต่าง ๆ และการจำแนกจิตตามภูมิความเป็นไปของมัน รวมถึงการดำเนินไปของจิตในแต่ละภพที่ไม่มีการหยุดพัก ซึ่งอาจารย์ได้ชี้ให้เห…
การดำเนินชีวิตตามหลักธรรม
391
การดำเนินชีวิตตามหลักธรรม
…ี่เหนียวแน่นเป็นผู้สงบเสงี่ยม มีวาจาน่าคบเป็นสหายอ่อน โยน ผู้ครองเรือนจึงเป็นผู้สงเคราะห์มิตร รู้จักจำแนกแจกทาน จึงให้การบำรุงสมณพราหมณ์ด้วยข้าวน้ำทุกวัน ผู้ครองเรือนจึง เป็นผู้ใคร่ธรรม หมั่นไต่ถามในข้อธรร…
ในธรรมเทศนานี้ พระโพธิสัตว์ได้แสดงวิธีการดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง โดยเฉพาะสำหรับผู้ครองเรือน ควรเข้าใจว่าการคบหาสมาคม การเลือกบริโภค การเลือกถ้อยคำ และการมีปฏิสัมพันธ์กับเพื่อนต้องมีวิจารณญาณ เพื่อเป็นผู
โลกุตรรรรม 9 และการเห็นธรรม
213
โลกุตรรรรม 9 และการเห็นธรรม
คำแปล: โลกุตรรรรม 9 ซึ่งจำแนกเป็นมรรค (4) ผล (4) และนิพพาน (1) เป็นธรรมโดยตรง เป็นธรรมที่เกิดแล้ว หาได้เป็นธรรมโดยปริยาย (โดยอ้อม…
บทความนี้มีการสำรวจและอธิบายเกี่ยวกับโลกุตรรัม 9 ซึ่งประกอบด้วยมรรค (4), ผล (4) และนิพพาน (1) เน้นย้ำถึงความตรงไปตรงมาของธรรมที่ไม่เกิดจากปัจจัยโดยอ้อม การเชื่อมโยงการเห็นธรรมกับโลกุตรรัม 9 หมายถึงการ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ทุกข์และเวทนา
102
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ทุกข์และเวทนา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 102 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 102 ตา เวทนา จาติ สพฺพเวทนา ฯ ทุกฺข...วตฺตาติ วุตฺตนฺติ ปเท เหตุ ฯ ทุกข์ สภาโว ปกติ ยาส์ เวทนา
…รรมที่พระพุทธเจ้าสอน กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างเวทนาและทุกข์ว่า ทุกข์เป็นสภาวะที่เกิดจากเวทนาและถูกจำแนกออกมาเพื่อการศึกษาและวิเคราะห์ นอกจากนี้ยังเน้นย้ำความไม่เที่ยงในสภาวะต่าง ๆ ซึ่งเชื่อมโยงถึงการแสวง…
อานิสงส์รักษาอุโบสถศีล
515
อานิสงส์รักษาอุโบสถศีล
… ข้าแต่พระองค์ ผู้เป็นจอมเทพ หม่อมฉันเป็นอุบาสิกานามว่า สุนันทา ถึงพร้อม ด้วยศรัทธาและศีล ยินดีในการจำแนกทานทุกเมื่อ หม่อมฉันมี จิตเลื่อมใสในพระสงฆ์ผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ จึงได้ถวายผ้านุ่งผ้าห่ม ภัตตาหาร เ…
ในเนื้อหานี้เป็นการสนทนาระหว่างท้าวสักกเทวราชกับสุนันทาเทพธิดา โดยแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการรักษาอุโบสถศีลและอานิสงส์ที่เกิดจากการทำบุญและการรักษาศีล โดยสุนันทาเทพธิดาได้กล่าวถึงการถวายผ้านุ่งผ้าห่
กลุ่มเป้าหมายและปัญหาทางเศรษฐกิจในสังคมไทย
156
กลุ่มเป้าหมายและปัญหาทางเศรษฐกิจในสังคมไทย
(1) กลุ่มเกษตรกร ได้แก่ ชาวนา ชาวไร่ ผู้ทำการเกษตรและกสิกรรม (2) กลุ่มพ่อค้าย่อย ได้แก่ พ่อค้า แม่ค้า ผู้ประกอบอาชีพอิสระทั้งหลาย (3) กลุ่มข้าราชการชั้นผู้น้อย และผู้รับจ้างในวงราชการ ในยุคปัจจุบันมีก
เนื้อหาเกี่ยวกับการจำแนกกลุ่มในสังคมไทย แบ่งออกเป็นระดับล่างและระดับบน โดยมีการวิเคราะห์ถึงบทบาทของแต่ละกลุ่มต่อการเมืองและเ…
การศึกษาเกี่ยวกับสัตวโลกและความแตกต่างของสัตวโลก
43
การศึกษาเกี่ยวกับสัตวโลกและความแตกต่างของสัตวโลก
…ัน กรรมนั่นเองที่ทำให้ สัตวโลกแตกต่างกัน ดังพุทธภาษิตที่ยกมากล่าวในเรื่องกฎแห่งกรรมแล้วว่า “กรรมย่อมจำแนกสัตว์ให้เลว และประณีตได้” นั่นคือ กรรมที่เราเคยทำไว้ในอดีต ไม่ว่าดีหรือชั่ว ไม่ว่าอดีตช่วงไกล คืออดี…
บทความนี้พูดถึงความหมายของสัตวโลกและโอกาสโลก โดยอธิบายถึงความแตกต่างในสัตวโลกและสาเหตุที่ทำให้เกิดความแตกต่างนั้น เช่น รูปร่าง หน้าตา และฐานะ เป็นต้น นอกจากนี้ยังกล่าวถึงผลของกรรมที่ส่งผลต่อการเกิดและ
สาระเกี่ยวกับสาราธานามและนามนาม
57
สาระเกี่ยวกับสาราธานามและนามนาม
กรมส่งเสริมวัฒนธรรม ๑๙ มีนาคม ๒๕๔๙ ๗. สาราธานาม คืออะไร? ก. ชื่อทั่วไป ข. นามที่เจาะจง ค. ชนิดที่ใช้แทนสารานามโดยตรง ง. นามที่แสดงลักษณะของสารานามได้ดีที่สุด 4 คำว่า "ที่สุข มีอยู่ในคุณานามมั้ย?" ก.
เนื้อหานี้นำเสนอถึงสาราธานาม ซึ่งแบ่งออกเป็นหลายประเภท ตามที่กรมส่งเสริมวัฒนธรรมได้อธิบาย รวมถึงการจำแนกนามและคำต่างๆ ในภาษาไทย อาทิเช่น ชนิดของนามและการใช้คำว่า 'ที่สุข' รวมถึงการอภิปรายเกี่ยวกับการประกา…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
711
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 709 ปญฺจมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 709 นานิติ สนฺติ กตฺตา ฯ กถนฺติ ปฏิเสธ ฯ ปูน....นานิติ จุติ... นานิติ วิเสสน์ ฯ กฤญชาติ ยุนุติ
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา ซึ่งจัดการกับการจำแนกและอธิบายแนวคิดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับวิถีพุทธ โดยมีการพูดถึงการวิเคาระห์ข้อมูลต่าง ๆ ที่มีในอรรถกถา…
วิวาทะเรื่อง “สรรพสิ่งมีอยู่”
17
วิวาทะเรื่อง “สรรพสิ่งมีอยู่”
…บรูปขันธ์เป็นต้นว่า มีอยู่ทั้งในอดีต ปัจจุบัน เพราะว่าไม่ได้ละทิ้งสภาวะของมัน ดังนั้นรวมทั้งหลาย จึงจำแนกอยู่ในกาลทั้งสาม คือ อดีต ปัจจุบัน อนาคต จากความเห็นข้างต้น จึงถือว่า “สรรพสิ่งมีอยู่” ซึ่งในคัมภีร์…
ในคัมภีร์ ถฺตกวัตถุ มีการอภิปรายเกี่ยวกับแนวคิดที่ว่าสรรพสิ่งมีอยู่ทั้งในอดีต ปัจจุบัน โดยไม่มีการละทิ้งสภาวะของมัน ความเห็นนี้เรียกว่า “สรรพสิ่งมีอยู่” ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการแบ่งแยกในกาลทั้งสาม การศึก
ความสำคัญของพระอภิธรรมปิฎกในพระพุทธศาสนา
13
ความสำคัญของพระอภิธรรมปิฎกในพระพุทธศาสนา
…ไม่สิ้นสุด ตลอด ทรงใช้เวลานานถึง ๑ สัปดาห์ทีเดียว เนื่องจากว่าบุคคลอื่นไม่มีปรีชาสามารถ พอที่จะกล่าวจำแนกอภิธรรมปิฎกได้ เพราะเป็น วิสัยของพระพุทธเจ้าเท่านั้น เมื่อทรงจำแนกได้ อย่างละเอียดละออ แล้วค่อยๆ นำม…
…รรมที่ทอดเวลาเป็นสัปดาห์ และการสอนให้แก่พระสาวกเพื่อให้เข้าใจในธรรมที่ซับซ้อน พระองค์ได้วิเคราะห์และจำแนกอภิธรรมอย่างละเอียดเพื่อเผยแพร่ให้ผู้อื่นรับรู้ ซึ่งแสดงถึงพระปรีชาญาณของพระองค์ จึงควรส่งเสริมการศึ…
ปัญญาสัมปทา: ความถึงพร้อมด้วยปัญญาในพระพุทธศาสนา
97
ปัญญาสัมปทา: ความถึงพร้อมด้วยปัญญาในพระพุทธศาสนา
พระภาวนาวิริโย (ทัตติวิโรจน์) ๔) ปัญญาสัมปทา แปลว่า ความถึงพร้อมด้วยปัญญา ปัญญา คือ อะไร ปัญญา หมายถึง ความรอบรู้ ความเข้าใจทั้งระดับพื้นผิว และระดับลึก ปัญญาเกิดขึ้นได้อย่างไร ในพระ
บทความนี้เจาะลึกถึงรูปลักษณ์และประเภทของปัญญาในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการจำแนกประเภทของปัญญาออกเป็น 3 ประเภทคือ จินตยมปัญญา ซึ่งเกิดจากการคิดและการพิจารณาหาเหตุผล, สุตมยปัญญา อยู…
กรรมจำแนกตามฐานและหน้าที่ของกรรม
125
กรรมจำแนกตามฐานและหน้าที่ของกรรม
หมวด ๑ กรรมจำแนกตามฐานที่ให้ผลของกรรม ( ปกฐานดฺูก ) ปกฐานดฺูก คือเหตุแห่งวิบากเป็นการแสดงกรรมโดยอธิบายรรม ( ข้ออื่นๆ…
บทความนี้แบ่งกรรมออกเป็นหมวดตามฐานที่ให้ผลและหน้าที่ของกรรม โดยอธิบายประเภทกรรมต่างๆ เช่น อุตสกกรรม, ถามวาฎุสกกรรม, ชนกกรรม และกรรมอื่นๆ ที่มีผลต่อการเกิด พร้อมรายละเอียดเกี่ยวกับกรรมที่เกิดจากการกระท
การวิจัยเชิงคณะกรรมาธิการในพระพุทธศาสนา
5
การวิจัยเชิงคณะกรรมาธิการในพระพุทธศาสนา
…--------------------------------------------------------- 3 อภิราม (2544: 11-13) ได้กำหนดเกณฑ์ในการจำแนกและประเภทของการวิจัยออกเป็นรูปแบบต่าง ๆ ไว้กล่าวว่า "การจำแนกตามประโยชน์ของการวิจัย" โดยแบ่งประเภทขอ…
…ร์ซึ่งอาศัยแหล่งข้อมูลสำคัญ เช่น คัมภีร์พระไตรปิฎกเพื่อเสริมสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา การจำแนกประเภทการวิจัยตามประโยชน์ มีการวิจัยบริสุทธิ์ การวิจัยประยุกต์ และการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ซึ่งผู้เขีย…
อาชีพในสมัยพุทธกาล
57
อาชีพในสมัยพุทธกาล
การประกอบอาชีพ อาชีพของคนอินเดียในสมัยพุทธกาลขึ้นอยู่กับวรรณะที่ตนเกิด ผู้ที่เกิดในวรรณะใดก็ จะมีอาชีพประจำวรรณะนั้นดังนี้ 1) วรรณะกษัตริย์ เป็นชนชั้นสูงมีหน้าที่ในการปกครองบ้านเมือง ปราบปรามโจร ผู้ร้
บทความนี้สำรวจอาชีพของคนอินเดียในสมัยพุทธกาลซึ่งจำแนกตามวรรณะ ได้แก่ วรรณะกษัตริย์ วรรณะแพร่พราหมณ์ วรรณะแพทย์ และวรรณะศูทร โดยมีการสรุปถึงบทบาทและหน้าที…
ไฟสามอย่างในพระพุทธศาสนา
332
ไฟสามอย่างในพระพุทธศาสนา
…ะผู้มีพระภาค จึงเรียกว่า คฤห- ดิคฺ (ไฟ ๓ อย่าง) [๒๔๕] ส่วนในอรรถกถาปฐมคิฎฺสูตร ที่พระผู้มีพระภาคตรง จำแนกแสดงอย่างนี้ว่า "ภิกษุทั้งหลาย ไฟ ๓ อย่างเหลานี้ ไฟ ๓ อย่างเป็นไอน ? ไฟคือธาร ไฟคือโคะ ไฟคือโมะ ไฟคื…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับไฟสามอย่างตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ที่กล่าวถึงความสำคัญของคฤหบดีและคุณธรรมในฐานะเจ้าของเรือน โดยอ้างอิงจากอรรถกถา และการเข้าใจในธรรมชาติของมนุษย์ที่มีการเผาผลาญทั้งทางกาย วาจา และใจ น
การศึกษาอภิธรรมและกัมมสมุฏฐาน
264
การศึกษาอภิธรรมและกัมมสมุฏฐาน
៩ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 264 ฉะนี้แล ฯ กลาปทั้ง 8 นี้ ชื่อว่ากัมมสมุฏฐานกลางฯ ส่วนอวินิพโภค รูป ชื่อว่าสุทธัฏฐกะ สุทธัฏฐกะนั่นแล รวมกับกายวิญญัติ ชื่อว่า กายว
เนื้อหานี้นำเสนอการศึกษาอภิธรรมที่เกี่ยวข้องกับกลาปทั้ง 8 ที่เรียกว่ากัมมสมุฏฐานกลางและการจำแนกประเภทต่างๆ ของกลาป เช่น สุทธัฏฐกะ และจิตสมุฏฐาน รวมถึงความหมายของสัททนวกะและลหุตาในวิทยาศาสตร์ทางจิ…
คำอธิบายเกี่ยวกับแนวคิดในพระพุทธศาสนา
522
คำอธิบายเกี่ยวกับแนวคิดในพระพุทธศาสนา
จัณฑาล จีวร จุติ ธรระพี ประช พจนานุกรม สำหรับ หนังสือธรรมะเพื่อประชาชน ๕๒๑ ลูกต่างวรรณะ เช่น บิดาเป็นศูทร มารดาเป็นพราหมณ์ มีลูกออกมา เรียกว่า จัณฑาล ผ้าที่ใช้นุ่งห่มของพระในพระพุทธศาสนาผืนใดผืนหนึ่งก
…ิดเกี่ยวกับอาจารย์และการบูชาไฟตามลัทธิต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงคุณลักษณะของพระพุทธเจ้า รวมถึงการจำแนกพระพุทธรูปต่างๆ และการตื่นรู้ในการปฏิบัติธรรม
ย้อนรอยธรรมแห่งพระบูชาอาจารย์
35
ย้อนรอยธรรมแห่งพระบูชาอาจารย์
…้เชิญนัก วิชาการที่เป็นที่รู้จักในวงการการศึกษาคัมภีร์ใน สิบทศคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าผ่านการ จัดจำแนกและจดจากจุดเริ่มต้น ณ ดินแดนชมพู ทวีปในสมัยพุทธกาล สิบทศดายานผ่านรุ่นสู่ ต่อเนื่องหลายพันปีจนถึงปัจจ…
เนื้อหานี้เสนอความรู้เกี่ยวกับพระไตรปิฎกและการศึกษาในสมัยพุทธกาล โดยมีการเชิญชวนนักวิชาการมาวิเคราะห์และจัดหาองค์ความรู้เกี่ยวกับสิบทศคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การศึกษานี้รวมถึงความแตกต่างทางอาริธรร