บทที่ ๑ ด. อายยาต : หน้า 5/87

บทที่ ๑ ด. อายยาต ความหมาย คำศัพท์สำหรับแสดงรายการการเป็นตัวว่า ยัน, เด็น, นั่น, น้น, กิน, ดื่ม, ทำ, พูด, คิด, ฯลฯ สื่่ว่า อายยาต ที่จ่งเป็นอายยาตได้ ได้แก่ อั้ตต่อม, กาล, บท, อนุศ, บุญ, ฯลฯ, วาร, ปัจจัย องค์ประกอบที่ ๑. วิภัตติ แปลว่า แจก หรือ จำแนก หมายถึง แจกหรือจำแนกตาม ทำให้รุดที่แจกแล้วนั้นสำเร็จเป็นเป็น การอายยาต มันท์ที่ดีนี้ ๑. บอกกาล หรือ เวลาของอายยาตนัน ๆ ว่ากำเนิดขึ้นเมื่อใด เป็นอดีต อนาคต หรือ ปัจจุบัน ๒. บอกบท มึงถึงประธานของอายยาตนัน ๆ ว่ามาที่เป็นเจ้าของอายยาตนี้เป็นตัวก็ดัตผู้ว่า ๓. บอกฉนะ ทำให้ทราบได้ว่า ประธานซึ่งเป็นเจ้าของอายยามีคนเดียวหรือหลายคน ๔. บอกบุญู ทำให้ทราบได้ว่า เจ้าของอายยาตนันเป็นบุตรได ข้อแตกต่างจากนามวิภัตติ นามวิภัตติ สำหรับแจกจำแนกนามศัพท์ออกไปให้หน้าที่ (ภาร) และความมากน้อย (จำนวน) มี ๑๒ ตัว คือ ลี โย, เ่อ, โย, นา, ล. ส, สมา, ฯลฯ, สรุ โย อายยากิตติ สำหรับแจกจำแนกนามคำสุดำเป็นการให้ กาล, บท, วจนะ, บุญ ฯลฯ ทั้งหมด ๑๐ ตัว เช่นประโยคว่า ทายโก เฑรสุ สฏุง ภูติ อ. ทายย ยอมถวาย ซึ่งมีคำกษัตรา แต่พระเกษฎ ทายโก ประกอบ สิ ปฐมวิภัตติ ลงในอรรถกถา ดำเนินการแสดงออกว่า เป็นอาณาจักร เทพโย ประกอบ สิ ปฐมวิภัตติ ลงในอรรถกถา ท่ามั่นนี้แสดงวิภัตติการ เป็นอาคะนะ เฑรสุ ประกอบ สุตตฺวิเวติวิภัตติ ท่ามาใช้แสดงความการ เป็นผู้มอบ เป็นอาณาจักร ภุฎฺ ประกอบ อู่ ฤทธิ์วิภัตติ ท่ามาใช้ว่า คำพูดวาทะ รวมไปทางการ เป็นผู้มอบ เป็นอาณาจักร เฑรสุ ประกอบ สุตฺวิเวติวิภัตติ ท่ามาใช้แสดงความการ เป็นผู้มอบ เป็นอาณาจักร เป็นอาคะนะ