หน้าหนังสือทั้งหมด

การเห็นได้ด้วยจักษุวิญญาณ
178
การเห็นได้ด้วยจักษุวิญญาณ
…ิ้มรสด้วยชิวหา วิญญาณ” “ถูกต้องโผฏฐัพพะด้วยกาย” ย่อมหมายถึง “ถูกต้อง โผฏฐัพพะด้วยกายวิญญาณ” “รู้แจ้งธรรมารมณ์ด้วยใจ” ย่อมหมายถึง “รู้แจ้ง ธรรมารมณ์ด้วยมโนวิญญาณ” นั่นเอง ส่วนค่าว่า “ไม่ถือนิมิต” คือ ไม่ถือเ…
…ไม่ถือนิมิตเพื่อหลีกเลี่ยงกิเลสและการติดยึดในเครื่องหมายภายนอก เช่น เพศและความงาม อย่างไร การรู้แจ้งธรรมารมณ์ด้วยใจพูดถึงการเข้าใจธรรมชาติของสิ่งต่าง ๆ ตลอดจนการฝึกปฏิบัติเพื่อไม่ให้มีความคิดหรือการปรุงแต่ง…
สมาธิในทางปฏิบัติ
222
สมาธิในทางปฏิบัติ
…ห้ติดกับจิต ตัวอย่างเช่น เวลานอน หากมีอารมณ์อย่างใดอย่าง หนึ่งใน 5 อย่าง (รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ธรรมารมณ์) ติด อยู่กับจิตจนเปลื้องไม่ออก หรือที่เรียกว่า “สละอารมณ์ไม่ได้” เราก็จะนอนไม่หลับทั้งคืน เพราะถ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการทำสมาธิทั้ง ๒ ระดับจากคำพูดของหลวงพ่อวัดปากนํ้า ที่ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการสละอารมณ์เพื่อให้จิตสงบและหลุดจากการตรึงในอารมณ์ต่าง ๆ หากเราไม่สามารถสละอารมณ์ได้ จะทำให้จิตไ
สัมมาสมาธิ: สมาธิชอบที่เป็นพื้นฐานแห่งความสำเร็จ
199
สัมมาสมาธิ: สมาธิชอบที่เป็นพื้นฐานแห่งความสำเร็จ
…ง ตา (รูปารมณ์) ทางหู (สัทธารมณ์) ทางจมูก (คันธารมณ์) ทางลิ้น (รสรมณ์) ทางกาย (โผฏฐัพพารมณ์) ทางใจ (ธรรมารมณ์) ไม่ ได้เกี่ยวแก่ใจเลย ได้สมาธิในความตั้งมั่น ได้ซึ่งความที่จิตเป็นหนึ่ง สมาธิในทางปฏิบัติ ผู้ได…
สัมมาสมาธิเป็นสมาธิที่ชอบ ซึ่งเป็นพื้นฐานของความสำเร็จในทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นงานที่สูงหรือต่ำ สมาธิแบ่งออกเป็น 3 ระดับ ได้แก่ ขณิกสมาธิ, อุปจารสมาธิ และ อัปปนาสมาธิ ซึ่งล้วนสำคัญต่อการบำเพ็ญกุศลธรรม ทั
กามฉันทะและวิธีแก้ไข
27
กามฉันทะและวิธีแก้ไข
…วามพอใจรักใคร่ ความปรารถนา ความต้องการ เพลิดเพลินอยู่ในกามคุณ 5 อันได้แก่ รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ธรรมารมณ์ที่เราพอใจรักใคร่ คำว่า กาม นี้ แบ่งออกเป็น 2 อย่าง คือ วัตถุกาม และกิเลสกาม 1. วัตถุกาม หมายถึง …
บทที่ 2 นี้จะพูดถึงกามฉันทะซึ่งเป็นนิ่วรณ์อย่างหนึ่งที่ส่งผลต่อสมาธิ โดยจะอธิบายลักษณะของกามฉันทะ ทั้งจากวัตถุกามและกิเลสกาม รวมถึงวิธีการแก้ไข เพื่อช่วยให้จิตใจสงบและมีสมาธิมากขึ้น ความเข้าใจเกี่ยวกั
การพิจารณาอายตนะในธรรมวินัย
32
การพิจารณาอายตนะในธรรมวินัย
…่น... ภิกษุย่อมรู้จักลิ้น รู้จักรส... ภิกษุย่อมรู้จักกาย รู้จักโผฏฐัพพะ.... ภิกษุย่อมรู้จักใจ รู้จักธรรมารมณ์ และรู้จักสังโยชน์ที่อาศัยใจและ ธรรมารมณ์ทั้ง 2 นั้นเกิดขึ้น” 1 มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์, มก. เ…
ภิกษุในธรรมวินัยที่ให้ความสำคัญต่อการพิจารณาอายตนะทั้งภายในและภายนอก โดยวิเคราะห์ความเกิดขึ้นและดับของรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เพื่อให้เข้าถึงความรู้ที่ตั้งอยู่บนสติ การรู้จักต่ออายตนะและสังโยชน์
การศึกษากัมมัฏฐานในพระไตรปิฎก
34
การศึกษากัมมัฏฐานในพระไตรปิฎก
…จใน โลก ตัณหาเมื่อบุคคลจะละย่อมละเสียได้ที่นี้ เมื่อจะดับ ย่อมดับที่นี้ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ เป็นที่รักที่เจริญใจในโลก ตัณหา เมื่อบุคคล จะละ ย่อมละเสียได้ที่นี้ เมื่อจะดับ ย่อมดับที่นี้ จัก…
เนื้อหานี้กล่าวถึงกัมมัฏฐานและการปฏิบัติที่สำคัญในพระไตรปิฎก โดยอธิบายถึงทุกขสมุทัยและทุกขนิโรธ การละตัณหา และวิธีการปฏิบัติที่นำไปสู่ความดับทุกข์ในโลก มีการเน้นถึงการใช้ประสาทสัมผัสต่างๆ ในการเข้าถึง
ระดับของสมาธิในพระธรรมเทศนา
63
ระดับของสมาธิในพระธรรมเทศนา
… ตา (รูปารมณ์) ทางหู (สัททารมณ์) ทางจมูก (คันธารมณ์) ทางลิ้น (รสารมณ์) ทางกาย (โผฏฐัพพารมณ์) ทางใจ (ธรรมารมณ์) ไม่ได้เกี่ยวแก่ใจเลย ได้สมาธิในความตั้งมั่น ได้ความที่ จิตเป็นหนึ่ง สมาธิโดยปริยายเบื้องต่ำนี้เ…
บทความนี้สำรวจถึงการปฏิบัติสมถะของพระมงคลเทพมุนีที่แบ่งออกเป็นสองระดับคือ สมาธิโดยปริยายเบื้องต่ำ และเบื้องสูง ทั้งสองระดับเน้นการเข้าถึงสภาวะจิตที่สงบและละเอียดที่เริ่มจากการกำหนดบริกรรมนิมิตจนถึงการ
อารมณ์และนิมิตของกสิณ
18
อารมณ์และนิมิตของกสิณ
…ถึง สัญลักษณ์หรือเครื่องหมายซึ่งใช้กับสมาธิอันเกิดจากอายตนะภายนอกร่างกาย (รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ธรรมารมณ์) กับอายตนะภายใน (ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ) ทั้ง 2 อย่าง ตาม คัมภีร์อภิธัมมัตถสังคหะ นิมิตแบ่งออกเป…
เนื้อหาเกี่ยวกับอารมณ์และนิมิตในสมาธิ ซึ่งอารมณ์หมายถึงสิ่งที่จิตกำหนดและตรงกับนิมิต นิมิตแบ่งเป็น 3 ประเภทคือ บริกรรมนิมิต อุคคหนิมิต และปฏิภาคนิมิต โดยบริกรรมนิมิตหมายถึงการเลือกอารมณ์เพื่อฝึกสมาธิ
การปล่อยวางและการเห็นอารมณ์อย่างรู้เท่าทัน
109
การปล่อยวางและการเห็นอารมณ์อย่างรู้เท่าทัน
…ม รูปารมณ์ก็ดี สัทธารมณ์คันธารมณ์ รสารมณ์ โผฏฐัพพารมณ์ ผู้เห็นอารมณ์งาม รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ นั่นแหละ เรียกว่า สุภานุปสฺส์ ผู้เห็นอารมณ์งามอยู่ ไม่สำรวมใน อินทรีย์ทั้งหลาย ไม่รู้จักประมาณใน…
บทความนี้พูดถึงการปล่อยวางอารมณ์ที่เกาะติดและการเห็นอารมณ์งามในมุมมองต่าง ๆ การเข้าใจหลักการสำคัญในการไม่ยึดติดในอารมณ์สามารถนำไปสู่การใช้ชีวิตอย่างมีสติมากขึ้น โดยอ้างอิงถึงคาถาที่มีความหมายในการดำเน
การปล่อยเบญจขันธ์ทั้ง 5
113
การปล่อยเบญจขันธ์ทั้ง 5
…มูก ลิ้นกาย ใจ เลยทีเดียว สำรวมระวังไว้ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ในเวลาที่รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์มา กระทบ คอยระวังไว้ สำรวมไว้ให้ดี เมื่อระวังให้ดีแล้ว สละความยินดียินร้ายไม่ให้มากระทบ ไม่ให้ควา…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปล่อยเบญจขันธ์ทั้ง 5 ซึ่งเป็นวิธีการเพื่อหลุดพ้นจากการยึดติดในสังขาร โดยเฉพาะการสำรวมระวังตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เพื่อให้สามารถสละความยินดีและความไม่ยินดีออกไป จากนั้นต้องมีความขยัน
การเปลี่ยนแปลงจากมนุษย์ธรรมดาเป็นมนุษย์เทวดา
118
การเปลี่ยนแปลงจากมนุษย์ธรรมดาเป็นมนุษย์เทวดา
…งาม เป็นของหนักจริง ๆ 2. สำรวม ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ในเวลาที่รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส (โผฏฐัพพะ) ธรรมารมณ์ มากระทบ ไม่ให้ความชอบไม่ชอบกระทบได้ 3. ต้องขยันหมั่นเพียร 4. ต้องมีศรัทธา เชื่อมั่นว่าปล่อยได้จร…
บทความนี้กล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงจากมนุษย์ธรรมดาไปสู่การเป็นมนุษย์เทวดา โดยการบวชหรือรักษาศีล เพื่อเข้าถึงกายมนุษย์ละเอียดและกายทิพย์ รวมถึงการปฏิบัติธรรมเพื่อปล่อยขันธ์ 5 ซึ่งเป็นการลดการยึดมั่นถือมั่น
อายตนะ 12 ตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี
133
อายตนะ 12 ตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี
…เสียง บ่อเกิดของจมูกดึงดูดกลิ่น บ่อเกิด ของลิ้นดึงดูดรส บ่อเกิดของกายดึงดูดสัมผัส บ่อเกิดของใจดึงดูดธรรมารมณ์” ซึ่งเราสามารถจับคู่ได้ดังนี้ ตา ดึงดูดกับ รูป หู ดึงดูดกับ เสียง จมูก ดึงดูดกับ กลน ลิ้น ดึงดูด…
บทความนี้เสนอความหมายของอายตนะตามทัศนะของพระมงคลเทพมุนี โดยแบ่งอายตนะออกเป็น 2 ประเภท คือ โลกายตนะที่ดึงดูดสรรพสัตว์ไปตามภพภูมิ และธัมมายตนะที่ดึงดูดสรรพสัตว์ที่หมดกิเลส โดยอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่า
อายตนะและการดึงดูดในโลก
134
อายตนะและการดึงดูดในโลก
…นก็ดึงดูดมันมา สัมผัสที่ชอบใจมันก็ดึงดูดกาย หรือกายไปดึงดูดเอามันมา มันดึงดูดอย่างนี้ มนายตนะส่วนใจ ธรรมารมณ์ที่ชอบใจ มันก็ดึงดูดใจ หรือใจก็ไปดึงดูดเอามันมา นี้มันดึงดูด กันอย่างนี้ ดึงดูดแน่นทีเดียว หลุดไม…
เนื้อหาตำราอธิบายถึงอายตนะในโลกที่มีการดึงดูดรูป เสียง กลิ่น รส และสัมผัสซึ่งส่งผลต่อจิตใจมนุษย์ นอกจากนี้ยังสนทนาเกี่ยวกับผลของบาปที่ก่อให้เกิดกรรมต่างๆ โดยเฉพาะเรื่องอเวจีและอนันตริยกรรมที่ส่งผลต่อก
ธาตุวิญญาณและการรับรู้ในพระพุทธศาสนา
144
ธาตุวิญญาณและการรับรู้ในพระพุทธศาสนา
…อว่าเป็นธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งสภาวลักษณะ ของตน องค์ธรรมได้แก่ เจตสิก 52 สุขุมรูป 16 นิพพาน 1 ธาตุ คือ ธรรมารมณ์ 18. มโนวิญญาณธาต : จิต 76 ชื่อว่า มโนวิญญาณธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งการรู้อารมณ์ เป็นพิเศษ องค์ธรรมได…
เนื้อหานี้อธิบายถึงธาตุวิญญาณในพระพุทธศาสนา แบ่งเป็นการได้ยิน (โสตวิญญาณ), การรู้กลิ่น (ฆานวิญญาณ), การรู้รส (ชิวหาวิญญาณ), การสัมผัส (กายวิญญาณ) และการรู้อารมณ์ (มโนธาตุ) ทั้งหมดนี้มีบทบาทสำคัญในการศ
การทำงานของใจและอารมณ์
246
การทำงานของใจและอารมณ์
ธรรมารมณ์ที่มากระทบใจ และตรงกลางมโนธาตุ ก็มีมโนวิญญาณธาตุ ซึ่งใส สะอาดบริสุทธิ์กว่า และเล็กกว่ามโนธาตุ ซ้อ…
บทความนี้พูดถึงการทำงานของมโนธาตุและอารมณ์ภายในจิตใจ โดยเฉพาะการรู้เท่าทันอารมณ์และการปล่อยวางจากความทุกข์และความสุขที่เกิดขึ้นจากการกระทบของสิ่งต่างๆ จากภายนอก ผู้เขียนชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการเข้
ธรรมะเพื่อประชา: แนวคิดการบำเพ็ญบารมี
41
ธรรมะเพื่อประชา: แนวคิดการบำเพ็ญบารมี
…นจิตใจ เหตุเพราะมนุษย์ยังหลงติดอยู่ในเหยื่อล่อของพญามาร คือ เบญจกามคุณ ๕ ในรูปเสียง กลิ่น รส สัมผัส ธรรมารมณ์ต่างๆ มัวส่งจิตออกไปนอกตัว ปล่อยใจไปตามกระแสโลก
เนื้อหาเกี่ยวกับการบำเพ็ญศีลบารมีและการรักษาศีลให้เหมือนจามรีที่รักษาขนหาง ด้วยการเสริมสร้างนิสัยดีให้หมดไปจากจิตใจ เช่น การฆ่าสัตว์หรือการโกหก โดยศีลเป็นเครื่องกลั่นธาตุในตัว ทำให้เกิดความบริสุทธิ์แล
ธรรมะเพื่อประชา: ความสงบสุขในชีวิต
467
ธรรมะเพื่อประชา: ความสงบสุขในชีวิต
…้ภัยการเมือง เนื่องจากโลก มนุษย์อยู่ในชั้นกามาวจรภูมิ ยังข้องเกี่ยวยินดีในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ธรรมารมณ์ต่างๆ ยังปรารถนาลาภ ยศ โดยไม่คำนึง
ความสงบสุขในชีวิตเป็นสิ่งที่สรรพสัตว์ต้องการ และการแสวงหาความสุขควรเริ่มจากภายในตัวเรา พระรัตนตรัยเป็นที่พึ่งที่นำมาซึ่งความสงบ และการฝึกจิตให้บริสุทธิ์เป็นสิ่งสำคัญในการเข้าถึงความจริง เมื่อละอารมณ์ก
ธรรมะเพื่อประชาชน
274
ธรรมะเพื่อประชาชน
…ิด รู้ ให้มืดมนอนธกาล เมื่อเกิดมาแล้ว ต่างตก อยู่ในความประมาท มัวเมาในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และ ธรรมารมณ์อันเป็นบ่วงแห่งมาร ถูกสิ่งเหล่านี้ร้อยรัดเอาไว้ ทำให้ เพลิดเพลิน และหลงลืมเป้าหมายดั้งเดิมที่เกิด…
…ามจริงของชีวิต แสวงหาหนทางไปสู่พระนิพพาน ท่ามกลางความประมาทและความหลงในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส และธรรมารมณ์ การประพฤติปฏิบัติธรรมจะช่วยให้เห็นความเป็นจริงและเข้าใจเป้าหมายชีวิตได้ดีขึ้น ผ่านการหมั่นติจี้ก…
ธรรมะเพื่อประชาชน
399
ธรรมะเพื่อประชาชน
…ใจให้เลื่อนลอยไปตามกระแสโลก ปล่อยชีวิต ให้ผ่านไปโดยเปล่าประโยชน์ ไปยินดีในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ธรรมารมณ์ต่างๆ ทำให้ประมาทในชีวิต มีอยู่ที่หนึ่งที่พญามาร บังคับบัญชาไม่ได้ คือที่ศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ ที่…
บทความนี้เสนอแนวทางการฝึกจิตเพื่อหลุดพ้นจากกิเลสและอุปสรรคที่มารังควานจิตใจ โดยแนะนำให้ผู้อ่านมาที่ศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ ซึ่งเป็นสถานที่ปลอดภัยที่จะพบกับพระรัตนตรัยภายใน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สอนเกี่ยว
ธรรมะเพื่อประชาชน: เส้นทางสู่ความเป็นอริยบุคคล
546
ธรรมะเพื่อประชาชน: เส้นทางสู่ความเป็นอริยบุคคล
…ง มารเอากิเลสเอาอาสวะมาใส่ในใจ แล้วคนให้วนติดอยู่ในบ่วงของมาร คือติดอยู่ในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ธรรมารมณ์ ซึ่งแต่เดิมผู้รู้ท่านก็เป็นผู้ไม่รู้เหมือนอย่าง พวกเรา ต่อเมื่อใจหยุดได้ก็เรียกว่า บุคคล หมายถึง…
บทความนี้พูดถึงการหยุดใจเพื่อพ้นจากอำนาจของมาร และทำให้บุคคลสามารถพัฒนาตนเองให้เป็นคนมีใจสูงขึ้น เริ่มจากการพ้นจากสิ่งกิเลสและอาสวะ จนกระทั่งบรรลุถึงธรรมกายโคตรภู บุคคลที่เข้าถึงวิมุตติสุขไม่มีทุกข์เจ