หน้าหนังสือทั้งหมด

บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
54
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…กิตก์นี้แบ่งกาลที่เป็นประธานได้ ๒ คือ ปัจจุบัน กาล ๑ อดีตกาล ๑. กาลทั้ง ๒ นั้น แบ่งให้ละเอียดออกอีก ปัจจุบันกาลจัดเป็น ๒ คือ ปัจจุบันแท้ ๑ ปัจจุบันใกล้ อนาคต ๑, อดีตกาล จัดเป็น ๒ เหมือนกัน คือ ล่วงแล้ว ๑ ล่วง แล…
บทเรียนนี้เกี่ยวกับวิภัตติแห่งกิริยากิตก์ที่ไม่มีการแบ่งประเภทตรงข้ามกับวิภัตติอาขยาต และคำอธิบายเกี่ยวกับการแบ่งกาลเป็นสองประเภท ได้แก่ ปัจจุบันและอดีต โดยปัจจุบันยังแบ่งได้อีกเป็นปัจจุบันแท้และปัจจุ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค - การศึกษาอาขยาตและกิตก์
18
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค - การศึกษาอาขยาตและกิตก์
…ัตติ ปริยเต เป็นกิริยาอาขยาต, ปจ ธาตุ เป็นไปในความหุง, ย ปัจจัย, และ อิ อาคม, เต วัตตมานาวิภัตติ บอกปัจจุบันกาล, อัตตโนบท, ประถมบุรุษ, เอกวจนะ, เป็นกัมมวาจก กล่าวสิ่งที่บุคคล พึงทำ คือ บอกว่าเป็นกิริยาของ โอทโน …
เนื้อหานี้นำเสนอการศึกษาในด้านบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค โดยโฟกัสที่อาขยาตและกิตก์ โดยเน้นการอธิบายการใช้คำว่า 'โอทโน ปจิยเต' ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการทำงานของพ่อครัวที่มีส่วนในการหุงข้าว โดยใช้กฎของไวยากรณ์บา
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
17
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…่มี กรรม, ก็ไม่มี. ปจติ เป็นกิริยาอาขยาต, ปจ ธาตุ เป็นไปในความ หุง อ ปัจจัย, ติ วัตตมานาวิภัตติ, บอกปัจจุบันกาล, ปรัสสบท, ประถมบุรุษ, เอกวจนะ เป็นกัตตุวาจก กล่าวผู้ทำ คือ บอกว่า เป็นกิริยาของ สูโท ซึ่งเป็นผู้หุง…
บทความนี้เน้นการศึกษาและอธิบายหลักการของกิริยาศัพท์ในบาลี โดยเฉพาะกัตตุวาจก และกัมมวาจก ซึ่งกล่าวถึงการระบุตัวผู้ทำและกรรมในประโยค ตัวอย่างเช่น 'สูโท โอทนํ ปจติ' ชี้ให้เห็นว่าผู้ทำคือ 'พ่อครัว' ซึ่งหุ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
5
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
… - หน้าที่ 154 ว่าอดีตกาล ๑, กาลยังไม่มาถึง เรียกว่าอนาคตกาล ๑. กาลทั้ง ๓ นั้น แบ่งให้ละเอียดออกอีก ปัจจุบันกาลจัด เป็น ๓ คือ ปัจจุบันแท้ ๑. ปัจจุบันใกล้อดีต ๑, ปัจจุบันใกล้ อนาคต ๑. อดีตกาลจัดเป็น ๓ เหมือนกัน ค…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการจัดแบ่งกาลทั้งสาม ได้แก่ อดีต ปัจจุบัน และอนาคต โดยเฉพาะการแยกปัจจุบันออกเป็น ๓ ชนิด และอดีตออกเป็น ๓ ชนิด การอธิบายนี้มีความสำคัญในการศึกษาและเข้าใจถึงวิธีการใช้ในภาษาบาลี อี
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค: อาขยาต และ กิตก์
4
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค: อาขยาต และ กิตก์
…สฺสํ. สฺสามหเส กาล (๑๑๐) ในอาขยาตนั้น แบ่งกาลที่เป็นประธานได้ คือ กาล ที่เกิดขึ้นจำเพาะหน้า เรียกว่าปัจจุบันกาล ๑, กาลล่วงแล้ว เรียก ๑. มักรัสสะเป็น อิ เช่น กริ บ้าง, ลง ส. อาคม เป็น สิ เช่น อกาส บ้าง. ๒. ลง สฺ …
เนื้อหาเล่มนี้กล่าวถึงหลักการของบาลีไวยากรณ์ในส่วนของวจีวิภาค โดยเน้นการแบ่งกาลที่เป็นประธาน เช่น กาลปัจจุบัน, กาลล่วงหน้า พร้อมตัวอย่างการใช้ในประโยคที่ชัดเจน. คุณสามารถศึกษาเชิงลึกบนเว็บไซต์ dmc.tv.
พระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส และพระเมตตาต่อราษฎร
51
พระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส และพระเมตตาต่อราษฎร
…รษธาราให้ตกที่ท่านแสดงไว้ในเวสสันดรชาดกว่าเฉาะมีในคราวประชุมพระญาติของสมเด็จพระ บรมศาสดาจารย์ ทั้งในปัจจุบันกาลและอดีตสมัย เป็นอัศจรรย์ใหญ่นาน ๆ มีประชาชนผู้ได้รับ พระเมตตาปกแผ่ไป ย่อมจงรักภักดีในสมเด็จบรมบพิตรพ…
บทความนี้กล่าวถึงพระเมตตาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสในการสนับสนุนและช่วยเหลือราษฎร รวมถึงการสักการะและการจัดงานต่างๆ ที่มีต่อประชาชน ทรงมีความใกล้ชิดสนิทสนมกับประชาชนอย่างมากจนได้รับการ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
388
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…นตรปัจจัย อาเสวนปัจจัย นัตถิปัจจัย และวิคตปัจจัย แห่งกรรมปัจจัย ซึ่งมี ๒ กาล ด้วยอำนาจแห่งอดีตกาลและปัจจุบันกาล แห่งอารัมมณปัจจัย อธิปติปัจจัย และอุปนิสสนปัจจัย ซึ่งมี ๓ กาล และแห่งธรรม ๑๕ อย่างนอกนี้ ซึ่งมีกาลเ…
ในเนื้อหาได้กล่าวถึงความหมายและหน้าที่ของกาล ซึ่งประกอบด้วยอดีต ปัจจุบัน และอนาคต รวมถึงการแสดงถึงปัจจัยที่สำคัญต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับกรรมและธรรม นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงบัญญัติและการแยกแยะนามและรูป รวมถึ
'analyse บทความอภิธัมมัตถสังคหบาลี
364
'analyse บทความอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…นาจแห่งอดีตกาลและอนาคตกาล, ส่วนธรรมที่นับเนื่องในขณะ ทั้ง ๓ มีอุปาทขณะเป็นต้น ท่านกล่าวด้วยอำนาจแห่งปัจจุบันกาล ฯ ชาติชราและมรณะ ชื่อว่าอนาคตทธา เพราะจะเกิดในอนาคต จากเหตุปัจจุบัน ฯ คำว่า มชฺเญ อฏฺฐ ปจฺจุปันโน อ…
บทความนี้วิเคราะห์แนวคิดที่สำคัญในอภิธัมมัตถสังคหบาลีเกี่ยวกับปัจจัยและเวลาในธรรม โดยชี้ให้เห็นถึงความเชื่อมโยงระหว่างอดีต ปัจจุบัน และอนาคตในแง่มุมต่างๆ จากอวิชชาและสังขารถึงการเกิดผลในชีวิต ฯลฯ นำเส
อภิธัมมัตถสังคหบ - วัฏฏะและปฏิจจสมุปบาท
348
อภิธัมมัตถสังคหบ - วัฏฏะและปฏิจจสมุปบาท
…วีนีฎีกา - หน้าที่ 348 [สังคหคาถา] ในอดีตกาล มีเหตุอยู่ ๕ อย่าง ในปัจจุบัน - กาล มีผลอยู่ ๕ อย่าง ในปัจจุบันกาล มีเหตุอยู่ ๕ อย่าง ในอนาคตกาล มีผลอยู่ ๕ อย่าง ดังนี้ ฯ อาการมี ๒๐ สนธิมี ๓ และสังเขปมี ๔ ฯ พึงทราบ…
บทความนี้วิเคราะห์เกี่ยวกับวัฏฏะที่มีอยู่ในภูมิทั้งสาม อธิบายถึงอวิชชาและตัณหาที่เป็นสาเหตุหลักในการเกิดกิเลส และวัฏฏะที่หมุนเวียนไม่สิ้นสุด ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติเรื่องนี้ไว้ในความเข้าใจเพ
ปฏิจจสมุปบาทนัยในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
347
ปฏิจจสมุปบาทนัยในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…ตัทธา (อดีตกาล) ชาติ ชรา และมรณะ เป็นอนาคตทธา (อนาคต- กาล) องค์ทั้ง ๘ ในท่ามกลาง เป็นปัจจุปันนัทธา (ปัจจุบันกาล)ฯ องค์ ๑๒ คือ อวิชชา สังขาร วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ ชาติ ชรา มรณะ ฯ ก็คำ…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงปฏิจจสมุปบาทนัยซึ่งอธิบายการเกิดขึ้นของทุกข์ โดยเริ่มต้นจากสฬายตนะซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดผัสสะและเวทนาจนถึงชาติและมรณะ ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นตามลำดับของปัจจัยที่เครือข่ายและเกี
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 335
335
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 335
… ๆ สภาคธรรม (ธรรมที่มีส่วนเหมือนกัน) นั้น ๆ ซึ่งแตกต่างกัน ด้วยความต่างแห่งกาลมีอดีตกาล อนาคตกาล และปัจจุบันกาลเป็นต้น ชื่อว่าขันธ์ เพราะอรรถคือกองรวมในที่เดียวกัน ๆ เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคจึงตรัสคำเป็นต้นว…
บทความนี้มีการวิเคราะห์ธรรม 33 อันสูงสุดที่เกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยแสดงถึงรายละเอียดของกิจ 2 อย่าง คือ สัมธินทรีย์และสัทธาพละ การผสมผสานระหว่างโลกุตตรจิตและโลกิยจิต แล
อปราปริยเวทนียกรรม และอโหสิกรรม
219
อปราปริยเวทนียกรรม และอโหสิกรรม
…ล้ว) က บทว่า ปากกาลวเสน ความว่า ด้วยอำนาจกาลแห่งกรรมทั้ง อย่างข้างต้น ที่ท่านกำหนดไว้อย่างนี้ คือ ในปัจจุบันกาล ในลำดับแห่ง ปัจจุบันกาลนั้น ในกาลใดกาลหนึ่ง และด้วยอำนาจแห่งอโหสิกรรม นอกนี้ ซึ่งไม่มีกาลตามที่ท่าน…
ในเนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีมีการพูดถึงความหมายของกรรมและอโหสิกรรมซึ่งเป็นแนวคิดสำคัญในพระพุทธศาสนา กรรมสามารถแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ เช่นกายกรรม วจีกรรม เป็นต้น โดยยกตัวอย่างการกระทำที่ส่งผลต
ธรรมะเพื่อประชา: แผ่นดินไหวด้วยมหาทานบารมี
469
ธรรมะเพื่อประชา: แผ่นดินไหวด้วยมหาทานบารมี
…ลอธิบายว่า “ขอถวายพระพร มหาบพิตร ได้เคยทรงสดับหรือไม่ว่า ผู้มีชื่อเช่นนี้ ให้ทานอยู่ในอดีตกาล หรือในปัจจุบันกาล ทําให้แผ่นดินใหญ่นี้ไหวครั้งหนึ่ง ๒ ครั้ง หรือ ๓ ครั้ง” “ไม่เคยได้ยินได้ฟังเลยพระคุณเจ้า” พระเถระผู…
เนื้อหานี้นำเสนอเกี่ยวกับความเชื่อมโยงระหว่างการทำบุญในพระพุทธศาสนาและผลของการทำบุญนั้น โดยบอกเล่าถึงการให้ทานและเหตุการณ์แผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นในอดีต นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงพระเจ้าไมลินท์และข้อถกเถี
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
330
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…พระศาสนาตามที่พุทธบริษัทได้ถือเป็นปฏิบัติ สืบๆ มา จับตั้งแต่ครั้งพุทธกาลเป็นต้นเดิม จวบจน กระทั่งถึงปัจจุบันกาล คงย่นย่อพอถือเป็นหลักใหญ่ได้ ๒ ประเภทด้วยกัน กล่าวคือ หลักที่เกี่ยวกับบุคคล ประเภท ๑ หลักที่เกี่ยวก…
เนื้อหานี้นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับการสืบอายุพระศาสนาและวิธีการแต่งภาษาไทยเป็นมคธ ตั้งแต่ยุคพุทธกาลจนถึงปัจจุบัน โดยมุ่งเน้นถึงหลักเกี่ยวกับบุคคลและวัตถุ ซึ่งมีความละเอียดลึกซึ้งและเป็นแนวทางให้กับนักศ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
236
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…นจริงอาจมีบทประกอบมากกว่านี้ หรือน้อยกว่านี้ ก็ได้ ก็แล้วแต่ความในที่นั้นๆ และตัวอย่างนี้ก็แสดงเฉพาะปัจจุบันกาล หากเป็นอดีตกาล เมื่อแปลงเป็นกัมมวาจกแล้วอาจติดขัดด้วยเรื่องศัพท์ คือ ศัพท์ที่เป็นกัมมวาจกนั้น ในรูป…
…ได้อย่างถูกต้อง โดยมีการอธิบายหลักการใช้งานกิริยาในประโยค พร้อมตัวอย่างการแปลที่ชัดเจน ตั้งแต่การแปลปัจจุบันกาลไปจนถึงอดีตกาล รวมถึงการชี้ให้เห็นถึงการใช้ศัพท์ที่ถูกต้องในรูปกิริยาอาขยาตและกิริยากิตก์ สำหรับผู้ท…
ไวยากรณ์และสัมพันธ์ในกิริยา
133
ไวยากรณ์และสัมพันธ์ในกิริยา
…ิยาหนึ่ง ให้ถือเป็นกิริยารองหรือกิริยาย่อย ประกอบด้วย อนุต มาน ปัจจัย กิริยาคุมพากย์นั้นจะประกอบเป็นปัจจุบันกาลหรือ อดีตกาลก็แล้วแต่เนื้อความ สรุปง่ายๆ ก็คือ ถ้าทำกิริยาพร้อมกัน ๒ อย่าง ให้ประกอบ กิริยาย่อย ด้วย…
บทความนี้กล่าวถึงการใช้กิริยาในประโยคที่มีการกระทำพร้อมกัน โดยชี้ให้เห็นว่ากิริยาหนึ่งทำหน้าที่คุมพากย์ ในขณะที่อีกกิริยาหนึ่งจะประกอบด้วยอนุตมานปัจจัย ซึ่งเป็นการสร้างความสัมพันธ์ที่ชัดเจนในรูปแบบการ
ไวยากรณ์และสัมพันธ์: การศึกษาเกี่ยวกับประโยคและกาลในกิตก์
129
ไวยากรณ์และสัมพันธ์: การศึกษาเกี่ยวกับประโยคและกาลในกิตก์
…ฬสก์ อภิสส, สเจ มชฺฌิมยาเม ทา อสกขิสส, สพฺพฎฐก์ อลภิสฺส ฯ (๕/๓) กาลในกิตก์ กาลในกิตก์มี ๒ อย่าง คือ ปัจจุบันกาล กับ อดีตกาล แบ่งตาม ปัจจัยที่ลงประกอบกับธาตุนั้นๆ คือ • อนุต มาน ปัจจัย บ่งปัจจุบันกาล O ต และ ตูนา…
…นเรื่องการใช้คำและรูปประโยคในภาษา อีกทั้งยังมีการแจกแจงประเภทของกาลในกิตก์ว่ามีทั้งหมด 2 ประเภท คือ ปัจจุบันกาล และ อดีตกาล ที่มีปัจจัยที่แตกต่างกันทำให้เกิดความหมายที่หลากหลาย ผู้เรียนจะได้เห็นการประยุกต์ใช้ไวย…
การบรรลุฌานสมาบัติและกรรมในพระพุทธศาสนา
125
การบรรลุฌานสมาบัติและกรรมในพระพุทธศาสนา
…อความสุขได้ใน ชาติที่ 3 เป็นต้นไป อโหสิกรรม คือ กรรมที่เลิกให้ผล เพราะไม่มีโอกาสให้ผลได้ทั้งอดีตกาล ปัจจุบันกาล และอนาคตกาล ซึ่งเปรียบเหมือนเมล็ดพืชที่เก็บไว้นานเกินไป หรือถูกคั่วให้สุกด้วยไฟแล้ว เมล็ดพืชนั้นเมื…
บทเรียนนี้สรุปเรื่องกรรมแต่ละชนิดและความสัมพันธ์กับการบรรลุฌานสมาบัติของท่านกาฬเทวิลดาบส โดยกรรมแต่ละประเภทให้ผลในลักษณะที่ต่างกันตั้งแต่ปัจจุบันชาติไปจนถึงชาติหน้าและต่อๆ ไป รวมถึงอโหสิกรรมที่ไม่ให้ผ
การฝึกอบรมพระภิกษุเพื่อความก้าวหน้าและการรู้จักกิจที่ควรทำ
172
การฝึกอบรมพระภิกษุเพื่อความก้าวหน้าและการรู้จักกิจที่ควรทำ
…ู่คณะ 5. ความเป็นผู้ว่ายาก 6. ความเป็นผู้มีมิตรชั่ว ชนเหล่าใดเหล่าหนึ่งในอดีตกาล....ในอนาคตกาล....ในปัจจุบันกาล เสื่อม จากกุศลธรรม ชนเหล่านั้น ทั้งปวง ก็เสื่อมแล้วจากกุศลธรรม เพราะ ธรรม 6 ประการนี้แล เพราะประกอบ…
เนื้อหาดังกล่าวกล่าวถึงความสำคัญของการฝึกอบรมพระภิกษุเพื่อไม่ให้เสื่อมจากกุศลธรรม โดยมีการระบุธรรม 6 ประการที่ทำให้พระภิกษุไม่รู้จักกิจสำคัญที่ควรทำ ซึ่งรวมถึงการเชื่อมโยงกับคฤหัสถ์และการไม่หลีกเลี่ยง