หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
415
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…กรุณาและมุทิตา ประกอบด้วยโสมนัส ซึ่งเป็น ปฏิปักษ์ต่อโทมนัสอย่างเดียวชอบแล้ว เพราะเมตตาเป็นต้นละความ พยาบาท ความเบียดเบียน และความไม่ยินดียิ่ง ที่สหรคตด้วยโทมนัส เพราะฉะนั้น อัปปมัญญาทั้ง ๓ มีเมตตาเป็นต้น ท่…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมที่เกี่ยวข้องกับเมตตากรุณาและอุเบกขาซึ่งเป็นคุณธรรมสำคัญในพระพุทธศาสนา ในส่วนนี้กล่าวถึงการสร้างจิตที่ปราศจากโทมนัสและการนำไปสู่อัปปมัญญา รวมถึงวิธีพัฒนาจิตที่สงบนิ่งจาก
ความแพร่หลายของอกุศลธรรมและกุศลธรรม
157
ความแพร่หลายของอกุศลธรรมและกุศลธรรม
…ดยทำนองเดียวกันผรุสวาจา (พูดคำหยาบ) สัมผัป ปลาปะ (พูดเพ้อเจ้อ) อภิชฌา (โลภเพ่งเล็งทรัพย์ของผู้อื่น) พยาบาท (มุ่งปองร้อย) มิจฉาทิฐิ (เห็นผิด) ก็ถึงความแพร่หลาย ต่อจากนี้ ๓ ประการ คือ อธรรม ราคะ (ความติดใจยิน…
เนื้อหาพูดถึงความแพร่หลายของอกุศลธรรม เช่น การลักทรัพย์ การฆ่าสัตว์ การพูดเท็จ และประพฤติผิดในกาม ซึ่งส่งผลกระทบต่อความเสื่อมถอยของอายุและวรรณะของมนุษย์ ในทางกลับกัน การปฏิบัติตามกุศลธรรมจะนำไปสู่การเ
ขันติราชธรรมและเมตตาต่อการปกครอง
191
ขันติราชธรรมและเมตตาต่อการปกครอง
…ความมุ่งที่ปรารถนาดีหรือความ รักใคร่ปรารถนาให้เป็นสุข อันเป็นความหมายของเมตตานั้น ตรงกันข้ามกับโทสะ พยาบาท เพราะฉะนั้น หากว่าเกิดโทสะพยาบาทขึ้น ก็ต้องมีขันติ คือ อดทนดับโทสะพยาบาทลงไป และ มีขันติอดทนต่ออารม…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการปฏิบัติขันติราชธรรมของพระมหากษัตริย์ที่มีพระราชหฤทัยกล้าหาญและอดทน ต่ออารมณ์ของโลภะ โทสะ โมหะ เป็นตัวอย่างของการมีเมตตาในปฏิบัติการณ์ต่างๆ เพื่อประชาชน และอธิบายความสัมพันธ์ระหว่า
สมเด็จพระญาณสังวรและอธิษฐานบารมี
210
สมเด็จพระญาณสังวรและอธิษฐานบารมี
…ม่เบียดเบียน โดยปรหิต ปฏิบัติปริยาย. อักโกธะ ความไม่โกรธ กิริยาที่ไม่แสดงความโกรธให้ปรากฏ ตลอดถึงไม่พยาบาทมุ่ง ร้ายผู้อื่นแม้จักต้องลงโทษผู้ทำผิดก็ทำตามเหตุผล ไม่ทำด้วยอำนาจความโกรธชื่อว่า อักโกธะ คนผู้ร่วม…
เนื้อหาเกี่ยวกับความตั้งใจและการแสวงหาผู้รู้เพื่อเข้าใจในหลักธรรมเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา พระโพธิสัตว์ทรงบำเพ็ญอธิษฐานบารมีเพื่อรักษาความตั้งใจในการดำรงค์พระพุทธศาสนา อธิษฐานบารมีมีหลายระดับตั้งแต่
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
127
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 127 พฺรหฺมวิหารนิทเทโส วิสุทฺธิมคฺคาทิวสา จตสุโส หิตาทิอาการวสา ปนาส กโม ปวตฺตนฺติ จ อปฺปมาเณ ตา โคจเร เยน ตทปฺปมญญาฯ เอตา หิ ยสฺมา เม
เนื้อหาในบทนี้อธิบายถึงวิสุทธิมคฺคและลักษณะของความเมตตา พยาบาท และกรุณา ซึ่งเป็นพื้นฐานในการทำสมาธิและการพัฒนาจิตใจ กล่าวถึงความสำคัญของการฝึกฝนจิตใจให้มีความสงบแ…
ความหมายของจิตที่ไม่หวั่นไหว
120
ความหมายของจิตที่ไม่หวั่นไหว
อุทธัจจะ ราคะ พยาบาท ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 120 (๒) จิตที่ไม่ฟูขึ้น ชื่อว่า อาเนญชะ เพราะไม่หวั่…
…ียกว่า 'อาเนญชะ' ซึ่งหมายถึงจิตที่ไม่หวั่นไหว ไม่เกาะเกี่ยว ไม่พัวพันกับกิเลส เช่น อุทธัจจะ ราคะ และพยาบาท การหลุดพ้นนี้จะทำให้จิตมีความสงบและอยู่นิ่งในอารมณ์เป็นหนึ่ง ทำให้เกิดศรัทธาและความเข้าใจในธรรมะได้…
วิถีธรรมพระแปล ภาค ๒ ตอน ๒
235
วิถีธรรมพระแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…รรมดา] ธรรม ๑๐ นี้ คือ ปาณาติบาต อทินันทนา กามสุจิฉาจา มูสสาวะ ปิสูฉาวา ตรุสวาจา สัมผัปปลจาน อภิชฌา พยาบาท มิจฉาทิฏฐิ ชื่อว่าอุคคลธรรมดา เพราะเป็นอุกอสุธรรมด้วย เพราะ เป็นทางแห่งทุกข์ทั้งหลายด้วย *อนุสัย ท…
ในบทนี้จะพูดถึงธรรมสำคัญ โดยเฉพาะอนุสัย ซึ่งประกอบด้วยกามารมณ์ สมานา และวิญญาณ การทำความสะอาดจิตใจ รวมถึงมลายที่เชื่อมโยงกับโลภะ โทสะ และโมหะ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงธรรม 10 ข้อที่เป็นทางแห่งทุกข์ และบทคว
วิญญาณธรรมแปล ภาค ๒ ตอน ๒ (ตอนจบ)
238
วิญญาณธรรมแปล ภาค ๒ ตอน ๒ (ตอนจบ)
…ญญาณธรรมแปล ภาค ๒ ตอน ๒ (ตอนจบ) - หน้าที่ 238 สัจจานิทาน เป็นธรรมอันปฐมภูมาพิธีกำจัด กายอันชูจะ คือพยาบาท อันติยานุภาพพิธีจำจัด กายอันชูจะออกนั่น (คืออภิญญา) เป็นธรรมอัน ฤทุญาณพิธีจำจัด อดี เป็นธรรมที่ปฐมภ…
บทความนี้กล่าวถึงสัจจานิทานเป็นธรรมพื้นฐานในการกำจัดความรู้สึกทางกายที่ยึดติด โดยมุ่งเน้นไปที่แนวทางการทำความเข้าใจธรรมชาติของอุปาทานและกามา พร้อมแก่นสารของการพิจารณาอภิญญาและปฏิบัติทางจิตอย่างละเอียด
วิภวธิกรมณฺฑล ภาค ๓ ตอน ๒ - หน้าที่ 239
239
วิภวธิกรมณฺฑล ภาค ๓ ตอน ๒ - หน้าที่ 239
…บาต อารินทนาน ทามสูมิงอาจา มุสาวาท มิจฉาจริยาวัติ เป็นธรรมอัน ปฐมาญาน พิ้งกำจัด ธรรม ๖ คือ ปีติสูวา พยาบาท อันติยญาณพิ้งกำจัด สังขังปลาปะ และอธิษฐานา อันอุตตะญาณพิ้ง กำจัด ในอุกกฏจิตุปบาทหลาย อุกฏจิตดิบบาท …
เนื้อหาในหน้านี้เกี่ยวกับการกำจัดมานานุสรณ์และการศึกษาอุตตะญาณพิ้งกำจัด โดยระบุถึงโทษสมะและธรรมต่างๆ ที่เป็นปัจจัยในการปฏิบัติธรรม ซึ่งมีความสำคัญในการเข้าถึงญาณและการลดละความเชื่อมั่นในกิเลส ผลกระทบข
การอรรถภาพพระวินัยมหาวรร ตอน ๒
138
การอรรถภาพพระวินัยมหาวรร ตอน ๒
…อผู้ยมิสเป็นเหตุ เหตุท่านเรียกว่า อนุตร ความว่า ภิกษุผู้นี้อมิสเป็นเหตุ ปรารถนาคารุณวาทและอิริย จึง พยาบาท บทว่า กาลตํ คื อ เพราะทำกาลกิจถ วิจิตฉันในข้อว่า คิณนุปฺปญาโญน ทาตุ นี้ พึงทราบดังนี้ :- บทและอิริ…
…ะวิธีการทำงานของภิกษุในกรณีต่าง ๆ สิ่งที่น่าสนใจคือการวิเคราะห์คำศัพท์และความหมายที่เกี่ยวข้องกับการพยาบาทและการทำวร รวมถึงการซักถามถึงบทบาทของภิกษุในการสร้างสรรค์ชุมชน.
การวิเคราะห์คำสอนในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับจิตและความสุข
75
การวิเคราะห์คำสอนในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับจิตและความสุข
…ะอรรถถาถายว่าไว้ในอรรถถกณะแห่งปฏิสัมนามรรว่ "บทว่า อเวรา คือ เวนจากเวร. บทว่า อพยพชฺชฺน คือ เว้นจาก พยาบาท. บทว่า อติวิตก คือ หาความมิได้. บาลว่า อนิเม ม ดังนี้ ข้าง คำว่า สุข อตฺตาน ปริหรนุต มีความว่า สัตว…
…กติและสูญเสียสุขในใจได้อย่างไร คำว่า อเวรา หมายถึงการเว้นจากเวร ในขณะที่ อพยพชฺชฺน หมายถึงการเว้นจากพยาบาท การวิเคราะห์นี้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการดำเนินชีวิตที่ปราศจากความขุ่นเคืองและความทุกข์ เพื่อให้เ…
โทษและองค์ของอธิษฐานในพระพุทธศาสนา
115
โทษและองค์ของอธิษฐานในพระพุทธศาสนา
…ม่อธิษฐานเพื่อน ด้วยคำว่า "ในหนอ ของสิ่งนั้นจะพึงเป็นของ ๆ เรา" ตราบใด กรรมบุตรยังไม่ขาดตราบนั้น. [พยาบาท] [220] สภาพที่ชื่อว่าพยาบาท เพราะอรรถว่า "ยังประโยชน์-สุขให้ถึงความพินาศไป." ในภูมิส่งคิดสุทธิว่า …
…ป็นตัวตั้ง และจัดประเภทองค์ของการอธิษฐานว่าเกี่ยวข้องกับบุคคลอื่นและจิตใจของผู้ขอ นอกจากนี้ยังพูดถึงพยาบาทที่นำไปสู่ความพินาศของความสุข การศึกษาตัวอย่างนี้สามารถเข้าใจบทบาทของอธิษฐานในชีวิตและความเชื่อในพระ…
ตระกูลโพธและความโลภในมนุษย์
4
ตระกูลโพธและความโลภในมนุษย์
…อะไรนัก อย่าคิดเรื่อง เรื่องที่ว่ารักโรคก็รอ ไมวาจะกับมันดอคๆ เก่งกับดอกไม้ดอค ก็ไม่ควรพยายามบากนัก พยาบาท มีเรื่องที่ต้องอธิบายขยายความในพวกเราเพื่อให้ทุกท่านถึง อาการแรกเมื่อก็เกิดตามตระกูลนี้แล้ว ก็จะขึ…
เนื้อหาตะกูลโพธกล่าวถึงผลกระทบของความโลภในผู้คนที่มักจะคิดแต่เรื่องผลประโยชน์ของตนเอง ส่งผลให้เกิดความไม่พอใจและความขัดแย้ง ทั้งนี้ผู้เขียนเสนอให้พิจารณาอาการต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากความเครียดและความขัดใจ
ผลกรรมและการต่อเนื่องของชีวิต
7
ผลกรรมและการต่อเนื่องของชีวิต
…มื่อ ตาย ไป จะเข้าสู่ บาย ฑูคติ วิบาต นรก เมื่อมาเกิด เป็นมนุษย์ จะมีอายุ สั้น บุคคล มักโกรธ อาฆาต พยาบาท ตายไป จะเข้าสู่ บาย ฑูคติ วิบาต นรก เมื่อมาเกิดเป็นมนุษย์ จะมีผิว พรรณ ทรมาน บุคคลมีใจ จอจาริยา มุ…
บทความนี้กล่าวถึงผลกรรมจากการกระทำที่เป็นบาปและบุญ โดยเฉพาะการฆ่าสัตว์ การอาฆาต และการไม่ช่วยเหลือผู้อื่น จะนำไปสู่นรกในชาติต่อไป ในทางกลับกันการมีกิริยาที่ดี เช่น การเข้าใจให้ทาน การเคารพผู้อื่น จะส่
กรรมชั่วและการกระทำที่ผิดศีลในพุทธศาสนา
62
กรรมชั่วและการกระทำที่ผิดศีลในพุทธศาสนา
…ิชฌาม) คือ มักได้ คิดโลภ เริ่มด้วยการคิดแย่งชิงผลประโยชน์จากผู้อื่นอย่างไรความเป็นธรรม 3.2 มิจฉิคิดพยาบาทจองเวรผู้อื่น (พยาบาท) เช่น คิดอาคตพยาบาทปองร้ายจองเวรผู้ที่ขัดใจ หรือขัดผลประโยชน์โดยไม่ยอมให้อภัย
…ิดศีลตามหลักของพุทธศาสนา โดยมีการอธิบายถึงเจตนาที่ทำให้เกิดกรรมชั่วในลักษณะต่างๆ ได้แก่ ความโลภ ความพยาบาท และความคิดที่ไม่ดี ซึ่งส่งผลกระทบต่อบุคคล
แรงบันดาลใจ จากพระไตรปิฎก
82
แรงบันดาลใจ จากพระไตรปิฎก
…นในโลกนี้เป็นผู้ฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ประพฤติผิดในถาม พูดเท็จ พูดส่อเสียดพูดคำหยาบ พูดเพื่อเจ้า โลกมาก พยาบาท และมีความเห็นผิดมหาชนได้ประชุมกันแล้วพากันวอว่า ขอให้คนๆ นี้ เมื่อตายแล้วจะไปเกิดในสวรรค์เดือว่า ขอ…
บทสนทนาระหว่างพระพุทธเจ้าและอสีติธัมเกี่ยวกับกรรมและผลของการกระทำ แสดงให้เห็นว่าการกระทำที่ไม่ดี เช่น การฆ่าสัตว์หรือการโกหก จะมีผลทำให้บุคคลนั้นตกนรก แม้จะมีการสวดอ้อนวอนจากมหาชน ขณะที่ผู้ที่รักษาคุณ
แรงบันดาลใจจากพระไตรปิฎก
232
แรงบันดาลใจจากพระไตรปิฎก
…มีไอพุ่ง ขึ้น คนนตดี เมืองงงหน้าของตนในน้ำนี้น่ำ ย่อมมองไม่เห็นตามความเป็นจริง ฉันใด มีจิตประกอบด้วยพยาบาท (คิด ปองร้ายเขา) ย่อมไม่รู้ไม่เห็นอายอันเป็นเครื่องสลัดออกซึ่ง พยาบาทที่เกิดขึ้นแล้วตามความเป็นจริง…
เนื้อหาเน้นการเปรียบเทียบระหว่างการมองเห็นที่ถูกปกปิดด้วยอารมณ์ต่าง ๆ เช่น ราคะ พยาบาท และถีนมิทธะ ซึ่งเป็นอุปมาที่ชี้ให้เห็นว่าจิตที่มีอารมณ์เหล่านี้เป็นอุปสรรคในการรู้สึกถึงความจริง กา…
รู้ทันความผูกพัน
15
รู้ทันความผูกพัน
…ในสิ่งเหล่านี้มากเท่าไรจะ บ่นทบทวนความวิริยะ จุดสำคัญ ของเรามีขึ้นที่ และเกิดเป็น อาการเกลียดชัง 2. พยาบาท ได้แก เมื่อ มีความโกรธแค้นใคร ส่งผล ให้ทำงานไม่รู้เรื่อง ข้อ ตลาด คิดอะไรไม่ออก ต้อง ทำใจเราให้โปร่…
ความผูกพันที่ทำให้เราไม่สามารถก้าวไปข้างหน้า สืบเนื่องจากความโลภ ความโกรธ ความท้อถอย และความฟุ้งซ่านที่เกิดขึ้นในจิตใจ ตามพระพุทธศาสนา มีทั้งหมด 5 ประการที่ทำให้เราติดอยู่ในนิรันดร์ เหล่านี้ต้องการการ
หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1
102
หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1
…ีความละเอียดเข้าไปตามลำดับ มีเกสรในระดับที่ละเอียดลงไปตามลำดับ ดังนี้ เกสรสในกายมนุษย์ คือ อวิตฺถา พยาบาท มิจฉาทิฏฐิ เกสรสในกายทิพย์ คือ โลภะ โทสะ โมหะ เกสรสในกายรูปพรหม คือ ราคะ โทสะ โมหะ เกสรสในกาย…
เนื้อหานี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับกายธรรมในคัมภีร์พุทธโบราณ แบ่งแยกออกเป็นระดับต่างๆ ตั้งแต่ระดับกายมนุษย์ไปจนถึงกายธรรมที่มีการจัดอันดับเป็นระดับตามความรอบรู้ของธรรม สรุปว่าในแต่ละระดับมีการจัดแบ่งเ
หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโบราณ
172
หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโบราณ
…ภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับวิจารณ์การยกตัวอย่างบทปูรหัสที่ต้องเพียรสละ ซึ่งคัมภีร์กล่าวถึงกามวิกฤต พยาบาทวิกฤต วิหิงสาวิกทิสัก และบทปูรหัสทั้งหลาย ส่วนในคำสอนของพระมงคลเทพมุนีกล่าวถึงอธิบายมา พยาบาท มิฉะนั…
…าะห์หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโบราณ ซึ่งเสนอการวิจารณ์การยกตัวอย่างบทปูรหัสที่เกี่ยวข้องกับกามวิกฤตและพยาบาทวิกฤต พร้อมอธิบายความในคัมภีร์และการตีความจากพระมงคลเทพมุนี ที่ไว้ใจในแนวหลักธรรม สะท้อนความเข้าใจที…