พระผู้มีพระภาค : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 11 / 81

…คนดีต้องมีความสำนึกรับผิด ชอบต่อศักดิ์และศรีแห่งความเป็นมนุษย์ ของผู้อื่นด้วยการไม่ลำเอียง 4 ประการ พระผู้มีพระภาคผู้สุคตศาสดา ครั้นตรัสเวยยากรณภาษิตนี้แล้ว จึงได้ตรัสคาถาประพันธ์ต่อไปว่า “บุคคลใดละเมิดความชอบธรรม …

ส่วนอริยสาวกไม่ทำบาปกรรมโดยมีหลัก 4 ประการ คือ ฉันทาคติ โทสาคติ โมหาคติ และภยาคติ ซึ่งทำให้เข้าใจความลำเอียงในสังคม การลำเอียงสะท้อนถึงปัญหาทางจริยธรรม และส่งผลให้ผู้คนเดือดร้อน ดังนั้น พระอริยสาวกต้อ

…ี่ 3 คือ คนดีต้องมีสำนึก รับผิดชอบต่อศีลธรรมทางเศรษฐกิจ ด้วยการไม่ยุ่งเกี่ยวกับอบายมุข 6 โดยเด็ดขาด พระผู้มีพระภาคผู้สุคตศาสดา ครั้นตรัสเวยยากรณภาษิตนี้แล้ว จึงได้ตรัสคาถาประพันธ์ต่อไปอีกว่า เพื่อนในโรงสุราก็มี เพื…

อบายมุข 6 ประการนำมาซึ่งความเสื่อมเสียในชีวิตและสังคม ทั้งการทำลายศีลธรรมและความรับผิดชอบต่อการประกอบอาชีพ แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตจึงจำเป็นต้องขจัดอบายมุขออกจากสังคม เพื่อให้เกิดคนดีและความเจริญรุ่ง

ต่อไปอีกว่า [259] พระผู้มีพระภาคผู้สุคตศาสดา ครั้นตรัสเวยยากรณ ภาษิตนี้แล้ว จึงได้ตรัสคาถาประพันธ์ บุคคลที่ไม่ใช่มิตรแท้ 4 จำพวกนี้ …

พระพุทธองค์ตรัสถึงมิตรเทียม 4 ประเภท ได้แก่ มิตรที่เอาประโยชน์จากผู้อื่น, มิตรที่ดีแต่พูด, มิตรที่พูดประจบ, และมิตรที่ชักนำในทางเสื่อม แนะนำให้พิจารณาและหลีกเลี่ยงมิตรที่ไม่ดี เพื่อรักษาความดีในชีวิต

…สรรเสริญเพื่อน คหบดีบุตร มิตรมีความรักใคร่ เธอพึงทราบว่า เป็นมิตรมีใจดี โดยเหตุ 4 ประการนี้แล [265] พระผู้มีพระภาคผู้สุคตศาสดา ครั้นตรัสเวยยากรณภาษิตนี้แล้ว จึงได้ตรัสคาถา ประพันธ์ต่อไปอีกว่า บุคคลที่เป็นมิตรมีใจดี…

…องเพื่อน, การห้ามปรามการนินทาเพื่อน, และการสนับสนุนการสรรเสริญเพื่อน พร้อมกับการอ้างอิงถึงความรู้จากพระผู้มีพระภาคว่าบุคคลที่เป็นมิตรที่ดีควรมีอุปการะ, ร่วมสุขร่วมทุกข์, แนะนำประโยชน์, และมีความรักใคร่เหมือนมารดาคบ…

…ความเจริญ ตามเส้นทางของตนอย่างแท้จริง ฝ่ายคฤหัสถ์ก็ได้ชื่อว่าปิดป้องทิศเบื้องบน เรียบร้อยแล้ว [273] พระผู้มีพระภาคผู้สุคตศาสดา ครั้นตรัสเวยยา กรณภาษิตนี้แล้ว จึงได้ตรัสคาถาประพันธ์ ต่อไปอีกว่า มารดาบิดาเป็นทิศเบื้อ…

บทความนี้อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างคฤหัสถ์และสมณพราหมณ์ในการปฏิบัติตนตามอริยวินัย โดยคฤหัสถ์ทำหน้าที่ 5 ประการในการปกป้องทิศเบื้องบน และสมณพราหมณ์มีหน้าที่ 6 ประการในการสนับสนุนและเสริมสร้างความมั่น

…และจริงใจ ต่อการรับผิดชอบใน การปิดป้องทิศ 6 ให้พ้นจากบาปกรรม 14 ประการ ร่วมกัน ดังนี้ว่า [274] เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสทั้งหมดนี้แล้ว สิงคาลกะ คหบดีบุตร ได้กราบทูลพระผู้มีพระภาค “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ พระภาษิตของพระ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของสมานัตตตา ซึ่งหมายถึงการทำตนเสมอต้นเสมอปลายในสังคม การปฏิบัติอริยวินัยตามหน้าที่ประจำทิศ 6 และการมีสังคหธรรม เพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างบุคคลในทิศ 6 โดยส่งเสริมให้ท

…งเรืองได้ ดังตัวอย่างของ อานันทเศรษฐี เป็นต้น อานันทเศรษฐี ผู้ทำลายผังรวยของตนเองข้ามชาติ สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จไปกับพระอานนท์ ซึ่งเป็นปัจฉาสมณะตามเสด็จไป บ ท ที่ 6 อานิสงส์ ข อ ง ก า ร ส ร้ า ง ตั ว ส ร…

บทความนี้สำรวจความหรูหราของชีวิตที่เกี่ยวข้องกับการเข้าใจวงจรชีวิตและความเป็นจริงของโลกและชีวิต กล่าวถึง 3 ประการที่นำไปสู่ปัญญาในการดำเนินชีวิตที่ถูกต้องตามพุทธวิธี โดยอธิบายถึงนิสัยเสีย 3 ประการที่ท

พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จไปกับพระอานนท์ ทรงชี้ให้ดูลูกขอทานคนหนึ่ง บอกว่านี่คือเศรษฐีเก่า ชาติในอดีตไม่ทำบุญด้วยตัวเ…

บทเรียนนี้กล่าวถึงการทำบุญและการไม่ให้ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างฐานะตามพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยมีตัวอย่างของเศรษฐีในอดีตที่ไม่ทำบุญและผลที่ตามมาที่ทำให้เขาเป็นขอทานในชาติต่อมา และยังก

…ตของท่าน ท่านเป็นคนธรรมดาอย่างพวกเราอย่างนี้แหละ ทำมา หากินเป็นปกติ แต่ท่านมีบุญลาภคือวันหนึ่งในสมัยพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงพระนามว่า พระ ปทุมุตตระ สมัยนั้นในชมพูทวีปหรือโลกใบนี้ มนุษย์มีศีล 5 เป็นปกติ พระปทุมุตตรพุทธ…

เรื่องราวเกี่ยวกับอานาถบิณฑิกเศรษฐีที่เป็นผู้ใจบุญและสนับสนุนพระพุทธศาสนา ท่านได้มีชีวิตที่มีความเลื่อมใสในมหาทานบารมี ทำให้มีอานุภาพในการเปลี่ยนดินให้เป็นทอง ท่านนี้ยังเป็นตัวอย่างที่สร้างบารมี ซึ่งช

…พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จมา ก็เกิดปีติขนลุกขึ้นมาอย่าง บอกไม่ถูก เพราะตลอดเวลาในใจของท่านนั้นอยากจะพบพระผู้มีพระภาคเจ้า คิดอยู่ในใจว่า อยากจะพบผู้บริสุทธิ์ ผู้หลุดพ้นแล้วที่จะแสดงธรรมให้เราได้รู้เห็นตามบ้างอยู่ตลอดเ…

เรื่องราวเกี่ยวกับสุทัตตเศรษฐีที่ต้องการพบพระผู้มีพระภาคเจ้า ในคืนที่พระองค์เสด็จมายังราชคฤห์ เศรษฐีต้องเผชิญกับความกลัวในความมืด แต่ก็ได้รับการสนับสนุนจากอ…

…้สมบัติทั้งสอง จึง เข้าไปกราบทูลขอถวายภัตตาหารแด่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า และพระสาวกทั้งหมดในวันรุ่งขึ้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงรับคำอาราธนานั้น เขาดีใจมาก เที่ยวป่าวประกาศไปตามหมู่บ้าน ร้าน ตลาด ชักชวนให้บริจาคข้าวสาร แล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการให้ทานและผลที่จะได้รับในภพชาติหน้าซึ่งขึ้นอยู่กับการกระทำของบุคคล ไม่ว่าจะเป็นการให้ทานด้วยตนเองหรือการชักชวนผู้อื่น โดยมีตัวอย่างจากเรื่องราวของบัณฑิตผู้ทำให้เห็นถึงความสำคัญของการ

…กรรมหนัก” จึงเข้าไปหมอบขอโทษต่อบัณฑิตนั้น พร้อม ทั้งเล่าเรื่องราวทั้งหมดให้ฟัง บัณฑิตนั้นก็ยกโทษให้ พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงทราบเรื่องราว ทั้งปวงจึงตรัสว่า “บุคคลไม่ควรดูหมิ่นว่าบุญเล็กน้อยจะไม่มาถึง แม้น้ำน้อย ๆ แต่…

เรื่องราวที่บรรยายถึงสำคัญของการทำบุญในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างเศรษฐีที่ได้มีโอกาสเข้าสู่การเห็นธรรมจากการชักชวนให้ผู้อื่นทำบุญ ซึ่งแสดงให้เห็นว่าบุญย่อมเพิ่มพูนแม้จะเป็นบุญเล็กน้อย และการมีคุณธรรมใ

…ิย์ด้วยพุทธานุภาพไม่ให้พระมเหสีและคณะ มองเห็น พระราชาและเหล่าอำมาตย์เมื่อพระมเหสีพร้อมคณะเสด็จมาถึง พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดง ธรรมให้ฟัง ทำให้พระมเหสีและคณะมีใจสงบหยุดนิ่งเข้าถึงพระรัตนตรัย บรรลุธรรมเป็นพระ โสดาบัน…

เนื้อหาอธิบายถึงการเข้าถึงพระรัตนตรัยของพระมเหสีและภรรยาอำมาตย์ที่นำไปสู่การบรรลุธรรมซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงนำมาซึ่งความสงบ และการบรรลุธรรมทำให้ผู้เข้าถึงรู้สึกถึงความสุขที่แท้จริงจากการมีธรรมในใจ

…กไปเผยแผ่นั้น มีปรากฏอยู่บ่อยครั้งที่ได้รับการต่อต้าน ถูกลบหลู่ดูหมิ่น เช่น ในอุทปานสูตร “สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จจาริกไปในมัลลชนบทพร้อมด้วยภิกษุ สงฆ์หมู่ใหญ่ เสด็จถึงพราหมณคามหรือหมู่บ้านพราหมณ์ชื่อถนะของ…

การบังเกิดขึ้นของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เปลี่ยนแปลงประวัติศาสตร์ ความเชื่อ และวัฒนธรรมของชาวอินเดียอย่างมีนัยสำคัญ จากการที่สังคมก่อนยุคพุทธกาลอยู่ภายใต้อิทธิพลของศาสนาพราหมณ์การแบ่งคนเป็น 4 วรรณะมีอิท

…ัตตะประทับอยู่ในสวนอัมพลัฏฐิกา.... เกียรติศัพท์อันงามของพระสมณโคดมพระองค์นั้นขจรไปแล้วอย่างนี้ว่า...พระผู้มีพระภาคเจ้า พระองค์นั้น เป็นพระอรหันต์ตรัสรู้ชอบด้วยพระองค์เอง ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ เสด็จไป ดีแล้ว ทรงร…

เรื่องราวเกี่ยวกับคฤหบดีและประชาชนในหมู่บ้านขานุมัตตะที่ได้ฟังธรรมจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทำให้เกิดความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการแสดงความเคารพของกษัตริย์หลายพระองค์ที่ได้บรรลุธรรมและหันมาเป็นอุบ

… เปิดของที่ปิด บอกทางแก่คนหลงทางหรือส่องประทีปในที่มืด ด้วยคิดว่า ผู้มีจักษุจักเห็นรูป ดังนี้ ฉันใด พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงประกาศพระธรรมโดยอเนกปริยายก็ฉันนั้นเหมือนกัน ข้าพระองค์ทั้งสองนี้ ขอถึงพระองค์กับทั้งพระธรรมแ…

เนื้อหาเกี่ยวกับวาเสฏฐะที่แสดงให้เห็นถึงความเข้าใจผิดของพราหมณ์ในพระเจ้าเมื่อเปรียบเทียบกับการนำทางในที่มืดและพระธรรมที่นำพาให้เห็นความจริง การยอมรับในพระรัตนตรัยเป็นอุบาสกและการหยุดให้การยอมรับวรรณะแ

…้งหลาย หลังจากเราล่วงลับไป ก็จะเป็นศาสดาของเธอทั้งหลาย” พระพุทธดำรัสนี้เป็นสิ่งยืนยันอย่างชัดเจนว่า พระผู้มีพระภาคทรงให้ความสำคัญกับ ธรรมและวินัยที่พระองค์ได้ทรงแสดงไว้ดีแล้วอย่างสูงยิ่ง ทรงยกธรรมและวินัยนั้นไว้ในฐ…

บทที่ 4 สำรวจความสำคัญของพระธรรมและวินัยหลังพระสัมมาสัมพุทธเจ้าล่วงลับไป และแนวทางการสังคายนาเพื่อรักษาพระศาสนาให้ยั่งยืน เสนอวิธีการรวบรวมคำสอนของพระองค์ในลักษณะต่าง ๆ เพื่อประโยชน์แก่พุทธบริษัท และป

…รพรรดิทุกพระองค์จะ มีรัตนะ 7 คือ จักรแก้ว ขุนพลแก้ว ขุนคลังแก้ว นางแก้ว ช้างแก้ว ม้าแก้ว และแก้วมณี พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ในราชสูตรมีใจความว่า พระเจ้าจักรพรรดิผู้ทรงดำรงอยู่ใน ธรรม เป็นพระธรรมราชา... ทรงสักการะ …

บทความนี้กล่าวถึงการปกครองในทางพระพุทธศาสนา ซึ่งมีเป้าหมายในการสร้างสภาพที่เอื้ออำนวยให้มนุษย์ประพฤติปฏิบัติในทางที่ถูกต้องตามหลักธรรม ธรรมาธิปไตยซึ่งเชื่อว่าการปกครองโดยยึดหลักธรรมเป็นหัวใจสำคัญ มีแน

….1 สิกขาบทเป็นเหตุให้พระศาสนาตั้งอยู่ได้นาน วันหนึ่งพระสารีบุตรได้มีความคิดสงสัยเกิดขึ้นว่า ศาสนาของพระผู้มีพระภาคเจ้า พระองค์ใดไม่ดำรงอยู่นาน ของพระองค์ใดดำรงอยู่นาน ท่านจึงเข้าไปกราบทูลถามพระผู้มี- พระภาคเจ้า ตรั…

…ญของสิกขาบทที่มีบทบาทต่อการรักษาศาสนาให้อยู่ในทางที่ถูกต้องและยั่งยืน โดยเฉพาะการเปรียบเทียบศาสนาของพระผู้มีพระภาคเจ้าทั้งสี่พระองค์ที่ทำให้ศาสนาอยู่ได้นานหรือหายไป เรื่องราวยังเน้นความสำคัญของการแสดงธรรมและการบัญญ…

แม้พระผู้มีพระภาคเจ้าเหล่านั้นและสาวกยุคแรกผู้ตรัสรู้ตามจะปรินิพพานไปแล้ว แต่ สาวกยุคหลังที่ต่างชื่อกัน ต่างโคตรกัน ต…

แม้พระผู้มีพระภาคเจ้าเหล่านั้นและสาวกยุคแรกจะปรินิพพานไป แต่สาวกยุคหลังที่มีปัญญาต่างกันยังคงรักษาพระศาสนาไว้ได้ โดยม…