หน้าหนังสือทั้งหมด

การปลูกฝังคุณธรรมและการสารภาพผิดในพระพุทธศาสนา
166
การปลูกฝังคุณธรรมและการสารภาพผิดในพระพุทธศาสนา
…ญญผลที่เห็นประจักษ์จบลงแล้ว นอกจากพระเจ้า อชาตศัตรูจะได้กราบทูลสรรเสริญพระธรรมเทศนานั้น ทั้งทรงขอถึงพระผู้มีพระภาคเจ้า พระธรรม และ พระสงฆ์ เป็นสรณะตลอดพระชนม์ชีพแล้ว สิ่งที่สำคัญอีกประการหนึ่ง คือ ยังทรงสารภาพความผ…
บทความนี้เน้นความสำคัญของการปลูกฝังคุณธรรม 6 ประการในบุตร โดยยืนยันว่าผู้ปกครองต้องมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมคุณธรรมเพื่อหลีกเลี่ยงความผิดที่อาจนำไปสู่นรก เปรียบเทียบกับกรณีของพระเทวทัตและการดำเนินชีวิ
ภาคผนวก 1 สามัญญผลสูตร
179
ภาคผนวก 1 สามัญญผลสูตร
…นวก 1 สามัญญผลสูตร สามัญญผลสูตร 1 ว่าด้วยเรื่องพระเจ้าอชาตศัตรู ข้าพเจ้าได้สดับมาอย่างนี้ สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับ ณ สวนอัมพวันของหมอชีวกโกมารภัจจ์ ใกล้พระนครราชคฤห์ พร้อมด้วยภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่ประมาณ 1,250 รูป…
บทนี้ว่าด้วยเรื่องราวของพระเจ้าอชาตศัตรู ณ สวนอัมพวันที่มีจำนวนนักบวชประมาณ 1,250 รูป พระเจ้าอชาตศัตรูทรงเปล่งพระอุทานขณะมีพระจันทร์เต็มดวง และหารือเกี่ยวกับความน่าเชื่อถือของสมณะและพราหมณ์ในสมัยนั้น
การเสด็จเข้าไปหาท่านอชิตเกสกัมพลและคณาจารย์
180
การเสด็จเข้าไปหาท่านอชิตเกสกัมพลและคณาจารย์
…ดำรัสกะหมอชีวกโกมารภัจจ์ว่า ชีวกผู้สหาย เธอทำไมจึงนิ่งเสียเล่า หมอ ชีวกโกมารภัจจ์ กราบทูลว่า ขอเดชะ พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ประทับอยู่ ณ สวนอัมพวัน ของข้าพระพุทธเจ้า พร้อมด้วยภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่ประมาณ 1,…
บทนี้กล่าวถึงการที่พระเจ้าแผ่นดินมคธได้เสด็จเข้าไปพบกับคณาจารย์ที่มีชื่อเสียง ได้แก่ ท่านอชิตเกสกัมพล, ท่านปกุทธกัจจายนะ, ท่านสัญชัยเวลัฏฐบุตร, และท่านนิครนถนาฏบุตร ซึ่งแต่ละท่านล้วนเป็นที่เคารพนับถือ
การเดินทางเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาค
181
การเดินทางเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาค
…ดาของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย เป็นผู้เบิกบานแล้ว เป็นผู้จำแนกพระธรรมดังนี้ เชิญพระองค์เสด็จเข้าไป เฝ้าพระผู้มีพระภาคพระองค์นั้นเถิด เห็นด้วยเกล้าฯ ว่า เมื่อพระองค์เสด็จเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาค พระฤทัยจึงเลื่อมใส ท้าว…
เรื่องราวนี้กล่าวถึงการเสด็จเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคของพระราชาและชีวกโกมารภัจจ์ โดยมีการเตรียมช้างพังและความสงบของภิกษุสงฆ์ที่นั่งอยู่รายรอบ การเข้าเฝ้า…
การสนทนาเกี่ยวกับการเกิดและความตาย
188
การสนทนาเกี่ยวกับการเกิดและความตาย
…ม่ใส่ใจถึงวาจานั้น ลุกจากที่นั่งหลีกไป สันทิฏฐิกสามัญญผลปุจฉา ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ หม่อมฉันขอทูลถามพระผู้มีพระภาคบ้างว่า ศิลปศาสตร์เป็นอันมากเหล่านี้ คือพลช้าง พลม้า พลรถ พลธนู พนักงานเชิญธง พนักงานจัดขบวนทัพ พนัก…
…์ต่างๆ ที่สามารถบรรลุผลได้ในปัจจุบันและถามว่าพระองค์สามารถบัญญัติสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ได้หรือไม่. พระผู้มีพระภาคตรัสตอบ และถามกลับเพื่อให้มหาบพิตรพิจารณาความเข้าใจในเรื่องนี้ ดังนี้
กามาสวะและการหลุดพ้น
206
กามาสวะและการหลุดพ้น
… ทั้งประณีตกว่า สามัญญผล ที่เห็นประจักษ์ข้อนี้ ย่อมไม่มี พระเจ้าอชาตศัตรูแสดงพระองค์เป็นอุบาสก เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสอย่างนี้แล้ว พระเจ้าแผ่นดินมคธ พระนามว่า อชาตศัตรูเวเทห์บุตร ได้ กราบทูลพระดำรัสนี้กะพระผู้มีพระ…
เนื้อหาเน้นถึงการหลุดพ้นจากความหลงใหลในกามาสวะและอวิชชา เมื่อจิตมีความเป็นอิสระอย่างแท้จริง พระผู้มีพระภาคทรงแสดงถึงหลักธรรมที่ช่วยให้บุคคลเห็นความผิดพลาดและสารภาพเป็นความจริง การแลกเปลี่ยนระหว่างพระเจ้าอชา…
พระกายของพระพุทธเจ้าและองค์ประกอบของใจในธรรมะ
55
พระกายของพระพุทธเจ้าและองค์ประกอบของใจในธรรมะ
ที่ซ้อน ๆ กันอยู่ภายในของพระพุทธองค์และมนุษย์ทั่วไปไว้น่าสนใจคือ อรรถกถาโสณสูตรกล่าวไว้ว่า “พระผู้มีพระภาคเจ้าเราได้ฟังมาว่า เห็นปานนี้ ๆ คือ ทรงประกอบด้วย “นามกายสมบัติ” และ “รูปกายสมบัติ เห็นปานนี้ และประ…
บทความนี้นำเสนอความรู้เกี่ยวกับพระกายของพระพุทธเจ้า แบ่งออกเป็น 3 ประการ ได้แก่ รูปกาย นามกาย และธรรมกาย โดยพระรูปกายมีลักษณะเป็นมนุษย์ทั่วไป ส่วนพระนามกายมีความว่องไวสามารถเดินทางไปยังที่ต่าง ๆ ได้ง่
ความทุกข์และสรณะในพระพุทธศาสนา
74
ความทุกข์และสรณะในพระพุทธศาสนา
ภิกษุรูปหนึ่งได้กราบทูลว่า “พระองค์จะทรงอุปมาได้หรือไม่ พระเจ้าข้า ” พระผู้มีพระภาคตรัสว่า “ได้ ภิกษุ” แล้วตรัสว่า “เปรียบเหมือนราชบุรุษจับโจรได้แล้ว จึงแสดง แก่พระราชาว่า “ผู้นี้เป็น…
บทความนี้กล่าวถึงความทุกข์ที่เกิดขึ้นจากการถูกประหารด้วยหอก 300 เล่ม และการเปรียบเทียบกับทุกข์ในนรก พระผู้มีพระภาคได้ชี้ให้เห็นว่าความทุกข์ในนรกนั้นยิ่งใหญ่กว่ามากและเชิญชวนให้ถึงสรณะที่แท้จริงซึ่งคือ พระพุทธ พระธร…
การอธิบายพุทธคุณและความหมายของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
112
การอธิบายพุทธคุณและความหมายของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ำว่า อรห์ แปลได้ 2 นัย คือ แปลว่า “ไกล” และ แปลว่า “ควร” นัยแรกคือ ไกล หมายถึง ไกลจากกิเลส กล่าวคือ พระผู้มีพระภาคเจ้านั้นเป็นผู้ไกล คือ ทรงดำรงอยู่ในพระคุณอันไกลแสนไกลจากกิเลส ซึ่งตรงข้ามกับปุถุชนที่ยังอยู่ใกล้ชิด…
บทความนี้อธิบายความหมายของบทพุทธคุณ "อรห์" ซึ่งแปลว่า "ไกลจากกิเลส" และ "ควร" โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นพระอรหันต์ที่ควรแก่การบูชาและยึดเป็นแบบอย่าง นอกจากนี้ยังอธิบายบทคำว่า "สมฺมาสมฺพุทฺโธ" ซึ่งห
การศึกษาและหลักธรรมในพระไตรปิฎก
176
การศึกษาและหลักธรรมในพระไตรปิฎก
…ด ความเบื่อหน่ายในสังขารแล้วตั้งใจเจริญสมาธิภาวนาเพื่อการหลุดพ้นดังที่ปรากฏในสุริยสูตรว่า สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ อัมพปาลีวัน ใกล้พระนครเวสาลี ณ ที่นั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลา…
การเรียนการสอนเน้นหลักธรรมที่เกี่ยวกับสังคมศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ตามบทเรียนในหลักสูตรต่าง ๆ เช่น GB 203, GB 304, และ DF 101-404 นักศึกษาได้รับความรู้เพื่อความเข้าใจในชีวิตและการพัฒนาสังคม การศึกษาเหล่า
พระสงฆ์: สาวกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
190
พระสงฆ์: สาวกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ระสัมมาสัมพุทธเจ้า 7.1 พระสงฆ์คือใคร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ในมหาปรินิพพานสูตรว่า “พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาค เป็นผู้ ปฏิบัติดี ปฏิบัติตรง ปฏิบัติถูกต้อง ปฏิบัติสมควร ได้แก่ อริยบุคคล 4 คู่ คือ 8 บุคคล พระสงฆ์…
บทที่ 7 กล่าวถึงพระสงฆ์สาวกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยอธิบายเกี่ยวกับอริยบุคคล 4 คู่ ที่ถือเป็นบุคคลสำคัญในพระพุทธศาสนา ได้แก่ พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี และพระอรหันต์ ซึ่งมีการปฏิบัติตามทางสู่ก
อุบาสก อุบาสิกา : ผู้นั่งใกล้พระรัตนตรัย
230
อุบาสก อุบาสิกา : ผู้นั่งใกล้พระรัตนตรัย
บทที่ 8 อุบาสก อุบาสิกา : ผู้นั่งใกล้พระรัตนตรัย 8.1 อุบาสก อุบาสิกาคือใคร สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ นิโครธารามใกล้พระนครกบิลพัสดุ์ ในแคว้นสักกะ ครั้งนั้นเจ้าศากยะพระนามว่ามหานาม เสด็จ…
บทนี้อธิบายความหมายของอุบาสกและอุบาสิกา ซึ่งเป็นคฤหัสถ์ผู้ชายและผู้หญิงที่นับถือพระพุทธศาสนาอย่างมั่นคง โดยมีความหมายว่าเป็นผู้ที่ถึงพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง คนที่มักนั่งใกล้พระรัตนตรัยนั้นเป็นพุทธศาสนิ
ปฐมอุบาสกและอุบาสิกาในพระพุทธศาสนา
231
ปฐมอุบาสกและอุบาสิกาในพระพุทธศาสนา
…อุกกลชนบทถึงตำบลนั้น ครั้งนั้นเทพยดา ผู้ เป็นญาติของพ่อค้าทั้งสองได้กล่าวว่า “ดูก่อนท่านผู้นิรทุกข์ พระผู้มีพระภาคเจ้าพระองค์นี้ แรกตรัสรู้ ประทับ อยู่ ณ ควงไม้ราชายตนะ ท่านทั้งสองจงไปบูชาพระผู้มีพระภาคเจ้านั้น ด้ว…
เนื้อหานี้นำเสนอถึงประวัติศาสตร์ของอุบาสกและอุบาสิกาในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะตปุสสะและภัลลิกะ ที่ประจักษ์ในการบูชาพระพุทธเจ้าหลังจากการตรัสรู้ นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงนางสุชาดา ผู้ถวายข้าวมธุปายาส รวมถ
อนาถปิณฑิกะ: ผู้ให้ก้อนข้าวแก่คนอนาถา
241
อนาถปิณฑิกะ: ผู้ให้ก้อนข้าวแก่คนอนาถา
…งคลนั้น ได้เกิดความปีติยินดีเป็นอย่างยิ่ง วันรุ่งขึ้นจึงรีบ ไปเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตั้งแต่เช้ามืด พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงธรรมคืออนุปุพพิกถาและอริยสัจ 4 แก่ท่าน ขณะที่ทรงแสดง อริยสัจ 4 อยู่นั้น ท่านเศรษฐีก็ได้บร…
เนื้อหาพูดถึงประวัติของอนาถปิณฑิกะ ผู้มีชื่อเสียงด้านการให้ทานและรักในการทำบุญ ท่านมีโอกาสได้พบกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่เมืองราชคฤห์ และหลังจากนั้นได้สร้างวัดพระเชตวันในเมืองสาวัตถีเพื่อรองรับพระสัมมา
เรื่องราวของอนาถบิณฑิกมหาเศรษฐีและพระเชตวันวิหาร
242
เรื่องราวของอนาถบิณฑิกมหาเศรษฐีและพระเชตวันวิหาร
อย่างไรในพระเชตวันวิหาร พระพุทธเจ้าข้า” พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า “คหบดี เธอจงถวายพระเชตวัน วิหารแก่สงฆ์จากทิศทั้ง 4 ทั้งที่มาแล้วและยังไม่มา” อนาถบิณฑิกค…
เรื่องราวของอนาถบิณฑิกมหาเศรษฐี ที่เป็นคหบดีซึ่งได้ถวายพระเชตวันวิหารแก่วัด ด้วยความกตัญญูต่อพระพุทธเจ้า พร้อมทั้งถวายทานและสนับสนุนพระสงฆ์อย่างต่อเนื่อง แม้ประสบปัญหาทางการเงิน ยังมั่นใจในบุญที่สร้าง
ความสำคัญของสัมมาทิฏฐิในการลดอคติ
87
ความสำคัญของสัมมาทิฏฐิในการลดอคติ
…ขอยกมาเป็นกรณีศึกษาดังต่อไปนี้ เรื่องที่ 1 วิบากกรรมของผู้พิพากษาซึ่งตัดสินคดีไม่เป็นธรรม สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้า ประทับอยู่ ณ พระเวฬุวัน เขตกรุงราชคฤห์ 1 พระลักขณะกับ พระมหาโมคคัลลานะ พักอยู่บนเขาคิชฌกูฏ ครั้…
บทความนี้กล่าวถึงผลกระทบของอคติที่มีต่อบุคคลและสังคม โดยเน้นว่าผู้ที่มีสัมมาทิฏฐิจะมีความรับผิดชอบต่อศักดิ์และศรีแห่งความเป็นมนุษย์ และสามารถเห็นโทษภัยจากความลำเอียงได้เสมอ การมีสัมมาทิฏฐิจะนำไปสู่การ
วิบากกรรมและการตัดสินโดยอยุติธรรมในพระพุทธศาสนา
88
วิบากกรรมและการตัดสินโดยอยุติธรรมในพระพุทธศาสนา
…ว ต่างก็โผถลา ตามจิกทั้งเปรตนั้น ทำให้เปรตส่งเสียงร้องครวญครางด้วยความ เจ็บปวดแสนสาหัส” ในครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสกับพระภิกษุทั้งหลายที่มาเฝ้าว่า “ภิกษุทั้งหลาย สาวก ทั้งหลายที่มีจักษุ มีญาณ ก็มีอยู่ สาว…
เนื้อหาว่าด้วยวิบากกรรมของผู้ที่เคยตัดสินคดีอย่างไม่เป็นธรรมจนกลายเป็นเปรตที่ต้องทนทุกข์ทรมาน โดยมีตัวอย่างจากพระราชาในอดีตที่บำเพ็ญทานและรักษาศีลอย่างเคร่งครัด แต่มีปุโรหิตที่ไม่ซื่อสัตย์ส่งผลกระทบต่
พระเจ้าอชาตศัตรูกับความสำนึกรับผิดชอบ
98
พระเจ้าอชาตศัตรูกับความสำนึกรับผิดชอบ
…ะทัย ไม่เป็นอันบรรทม ไม่ว่ากลางคืน หรือกลางวัน ขณะเดียวกันก็ทรงแสวงหากัลยาณมิตรเสมอมา สมัยหนึ่งเมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้า เสด็จประทับ ณ สวนอัมพวันของหมอชีวกโกมารภัจ กรุง ราชคฤห์ พร้อมด้วยพระภิกษุสงฆ์ 1,250 รูป หมอชีวก…
…ก ในขณะเดียวกันก็ยังมีการสื่อถึงความสำคัญของการเลือกสหายที่ดี วันหนึ่งพระเจ้าอชาตศัตรูได้เรียนรู้จากพระผู้มีพระภาคถึงธรรมะและได้กลายเป็นอุบาสกที่ดีลดทอนโทษกรรมของพระองค์ลง จากการบันทึกเกี่ยวกับความผิดที่เกิดขึ้นจาก…
สิงคลกสูตร
265
สิงคลกสูตร
บทที่ 7 สิงคลกสูตร 7.1 สิงคลกสูตร [242] ข้าพเจ้าได้สดับมาอย่างนี้ สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเวฬุวัน สถานที่ให้เหยื่อกระแต เขตกรุงราชคฤห์ อธิบายความ : สมัยต้นพุทธกาล คือหลังจากต…
บทนี้กล่าวถึงสิงคาลกะ คหบดีบุตรที่ออกจากกรุงราชคฤห์เพื่อไหว้ทิศทั้งหกตามความเชื่อในสมัยนั้น พระพุทธเจ้าทรงเห็นว่าเขาควรได้รับคำสอนเพื่อปรับเปลี่ยนตนเองให้ดีขึ้น โดยศาสนาของพระองค์มีแนวทางเป็นประโยชน์ต
ศักดิ์และศรีในความเป็นมนุษย์
270
ศักดิ์และศรีในความเป็นมนุษย์
…หมายถึงอำนาจในการที่จะทำความดี อำนาจแห่งความเจริญ รุ่งเรือง หรือ อำนาจที่จะครองมนุษยสมบัติของตัวเอง พระผู้มีพระภาคผู้สุคตศาสดา ครั้นตรัสเวยยากรณภาษิตนี้แล้ว จึงได้ตรัสคาถาประพันธ์ต่อไปอีก ว่า “การฆ่าสัตว์ การลักทรั…
ผู้ทำกรรมกิเลส 4 เป็นผู้ทำลายศักดิ์และศรีแห่งความเป็นมนุษย์ อริยสาวกหรือคนดีไม่ควรอยู่ภายใต้อำนาจกิเลส และต้องมีสำนึกรับผิดชอบต่อศักดิ์ศรีตามอริยวินัย โดยบอกว่า ศักดิ์แสดงถึงอำนาจในการทำความดี ส่วนศรี