พระราชา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 52 / 89

…ง ได้บังเกิดเป็นพระเจ้าจักรพรรดิผู้สมบูรณ์ ด้วยมหาสมบัติจักรพรรดิตักไม่พร่องถึง ๗๕ ครั้ง และได้เป็น พระราชาประเทศราช เป็นเศรษฐีมหาเศรษฐีอีกนับชาติไม่ถ้วน หลังจากที่เสวยสุขในสองภพภูมิมายาวนานแล้ว ด้วย อานุภาพ…

การรักษาศีลอย่างบริสุทธิ์และบริบูรณ์ ระบุถึงความสำคัญของการมีศีลในการดำเนินชีวิต และความสุขที่จะเกิดขึ้นในโลกหลังความตาย เปรียบเทียบการเกิดในสวรรค์ชั้นต่าง ๆ ทำให้ผู้ที่รักษาศีลมีโอกาสได้รับความสุขที่

…ร พระองค์มีช่างกัลบกคนหนึ่ง คอยถวายการแต่งพระมัสสุ อว่า คังคมาละ นายกัลบกนั้นเมื่อ จะแต่งพระมัสสุของพระราชา ได้ใช้มีดโกนก่อนแล้วจึงใช้แหนบ ถอนพระโลมา เวลาที่ใช้มีดโกน พระองค์ก็มีความสุขดีแต่เวลา ที่ใช้แหนบพร…

…นพระราชวังซึ่งนำไปสู่เหตุการณ์ที่ทำให้เกิดความสงสัยในหมู่ข้าราชบริพาร นอกจากนั้นยังมีการสนทนาระหว่างพระราชากับพระราชเทวีเกี่ยวกับการแต่งพระมัสสุและความต้องการในการปรับปรุงวิธีการของช่างกัลบก เพื่อให้พระสุรเส…

ธรรมะเพื่อประชาช อานิสงส์รักษาอุโบสถศีล ครึ่งวัน ๕๒๕ พระราชาทรงมีความสุขเป็นพิเศษ เพราะไม่รู้สึกเจ็บแต่อย่างใด จึงประทานพรแก่นายคังคมาละว่า “วันนี้ ท่านทำให้เรา…

พระราชาทรงมีความสุขจากการรักษาอุโบสถศีลครึ่งวัน ซึ่งนำมาซึ่งอานิสงส์อันยิ่งใหญ่ นายกัลบกได้รับทราบเรื่องราว…

…ากวิถี มีวิสัยปวัติ ๓ อย่าง ด้วยอำนาจกรรม กรรมนิมิต และคตินิมิตฯ บรรดานักกะ 5 หมวดนั้น วัตถุ ทวาร * พระราชากวี ปัจจุบันเป็น พระธรรมบัณฑิต (มานิต ถาวโร ป.ธ.๕) วัดสัมพันธวงศ์ พระนคร แปล

เนื้อหานี้กล่าวถึงการศึกษาวิถีสังคหวิภาคในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นการประมวลจิตตุปบาทและการกำหนดสิ่งต่างๆ ในการวิเคราะห์ซึ่งแบ่งออกเป็นนักกะ 5 หมวด ได้แก่ วัตถุ ทวาร อารมณ์ วิญญาณ วิถี และวิสัยปวัติ

…้น ร่วมกับมูล กล่าวคือโทสะ หรือกับจิตมีโทสะเป็นมูล ไม่เกิดร่วมกับจิตมีโลภะเป็น มูลเป็นต้นฯ จริงอยู่ พระราชาทั้งหลาย แม้จะทรงพระสรวลอยู่ก็ทรง สั่งบังคับให้ประหาร ด้วยพระหฤทัยที่สัมปยุตด้วยโทสะทีเดียว ฯ แม้ ใน…

…นของวิญญัติทั้งสองด้าน และผลที่ตามมาของการที่มีมูลทางจิตต่างกัน รวมไปถึงการเปรียบเทียบกับพฤติกรรมของพระราชาในการตัดสินใจโดยสัมฤทธิ์ของโทสะและความเห็นผิดในวัตถุต่าง ๆ.

…ิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 225 ย่อมมีด้วยโทสมูลจิต (คือด้วยจิตมีโทสะเป็นมูล) 1 การริบราชบาตร ของพระราชาทั้งหลาย ผู้ทรงริบทรัพย์ของคนอื่น เพื่อปราบคนชั่ว ตามกำหนดกฎหมาย และอทินนาทานของพวกพราหมณ์ ผู้กล่าวค…

บทนี้สอนเกี่ยวกับโทสมูลจิตซึ่งหมายถึงจิตที่มีโทสะเป็นมูล พร้อมกับการริบทรัพย์ของพระราชาเพื่อปราบคนชั่วตามกฎหมาย นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการใช้สอยของจากบุญกิริยาวัตถุและการรักษาศีลที่เกี่ยวข้อ…

…มือง ก็ย่อมจะแผ่อานุภาพให้ไพศาลออกไปได้ ข้อนี้จึงสาธกด้วยเรื่องใน จักรวัติสูตร ในทีม นิกายปาฏิกวรรค พระราชามหากษัตริย์เชฏฐโกรส ของพระเจ้าทัฬหเนมีจักรพรรดิราช ทรงอยู่ ในโอวาทของพระชนก ทรงบำเพ็ญจักรพรรดิวัตรจั…

บทความนี้กล่าวถึงอำนาจและวิธีการปกครองของจักรพรรดิซึ่งมีความสำคัญต่อความเจริญรุ่งเรืองของบ้านเมือง โดยมีการนำเสนอในบริบทของจักรวัติสูตรและคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ทรงดำเนินวิธีการสอนต่างๆ ตา

…เพ็ญทุกรกิริยาถึง 5 ปี แสวงหาพระปัญญาตรัสรู้ใน วิธีต่าง ๆ ในที่สุดก็ได้บรรลุในทางทำจิตให้บริสุทธิ์, พระราชา (๑) ขุ. ธ. ๒๕/๓๖. (๒) สํ. ส. ๑๕/๓๑๕. (๓) สํ. ส. ๑๕/๓๓๐. (๔) สํ. ส. ๑๕/๖๗. (๕) อง. ทุก. ๒๐/๒๖๔.

บทความนี้สำรวจแนวคิดของความเพียรและการพึ่งพาตนเองในพุทธศาสนา โดยอ้างถึงพระพุทธภาษิตและตัวอย่างจากประวัติศาสตร์ เช่น พระเจ้าวัฏฏคามณีที่ไม่ย่อท้อในการต่อสู้อันยาวนานเพื่อฟื้นฟูพระนคร ความหมายของการพึ่ง

…งธรรมโปรดเวไนยนิกรเป็นส่วนปรหิตปฏิบัติ คือประพฤติเกื้อกูลแก่ ผู้อื่น เป็นพุทธกิจส่วนสัตตูปการสัมปทา พระราชามหากษัตริย์ผู้ได้มุรธาภิเษกแล้ว ก็ประกอบพระ วิริยภาพในราชกรณียะ เพื่อประโยชน์ดุจเดียวกัน สมเด็จบรมบพ…

บทความนี้กล่าวถึงบทบาทและความสำคัญของมหากษัตริย์ในฐานะผู้ปกครองที่มีพระบารมีในการดูแลและพัฒนาราชอาณาจักร พระมหากษัตริย์ได้รับการยกย่องว่ามีวิริยภาพและพระราชธรรมที่เป็นหลักสำคัญในการบริหารจัดการประเทศ

…น ๑๒ ประการ คือทรงจัดธรรมการรักษาและป้องกันอันเป็นธรรม อนุโตชนสุม ในอันโตชนหมู่ คนใน ได้แก่พระมเหสี พระราชาโอรสพระราชธิดา ตลอดลงมาถึงผู้ปฏิบัติราชการในพระองค์ทั้ง บุรุษสตรีพวกหนึ่ง พลกายสุม ในพลกายคือกรรมทหา…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติตนในสังคหวัตถุและจักรวรรดิวัตรของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส กำหนดแนวทางการบริหารและความสัมพันธ์ระหว่างพระองค์กับประชาชน รวมไปถึงการป้องกันและพัฒนาประเทศผ่านหลัก

…ปัจจุบัน นี้เป็นองค์อันหนึ่งธรรม ๔ ประการนี้ ย่อมอบรมพระราชอิสริยยศของขัตติยราชนั้นให้ เจริญแก่กล้า พระราชามหากษัตริย์ประกอบด้วยธรรม มียศเป็นที่ ๕ นี้แล้ว เสด็จอยู่ในทิศใด ๆ ก็ชื่อว่าเสด็จอยู่ในแว่นแคว้นของพ…

บทความนี้กล่าวถึงสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส และคุณสมบัติของพระบรมโอรสาธิราชตามหลักการ 5 ประการ ได้แก่ อัตถัญญู, ธัมมัญญู, มัตตัญญู, กาลัญญู และ ปริสัญญู ซึ่งช่วยให้สามารถบริหารราชการได้อ

…องพระราชอาณาจักร จักถวายวิสัชนา สาธกในเบื้องต้นนี้ด้วยจักกวัตติวัตร ในจักกวัตตสูตร พระเจ้าจักรพรรดิ พระราชาผู้ยังจักรรัตนะ จักรแก้วคือจักรอันประเสริฐ มีพลานุภาพมาสารถครอบงำทุกประเทศในโลกให้อยู่ในอำนาจ เป็น ใ…

เนื้อหาเกี่ยวกับจักกวัตติวัตรที่เป็นวิธีการปกครองอาณาจักรตามหลักธรรมของสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราช โดยยกหลักธรรมที่ต้องปฏิบัติ เพื่อสร้างความมั่นคงและความผาสุกให้กับแผ่นดิน เน้นถึงการเคารพธรรมใน

สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ๑๗๓ พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสถึงพระราชาจักรพรรดิไว้โดยความว่า พระราชา จักรพรรดิทรง ตั้งอยู่ในธรรม ทรงเป็นพระธรรมราชา ไม่ทรงยังจักรอันไม่มีพ…

พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสถึงพระราชาจักรพรรดิที่ตั้งอยู่ในธรรม ทำให้พระราชาเป็นธรรมราชา ซึ่งมีความเคารพต่อธรรม มีธรรมเป็นธงและตราในการปก…

…ด ดังนั้น ๆ เถิด แต่นั้น พระปิติ โสมนัสมิใช่น้อยจักเกิดมี แด่พระองค์. แม้บารมี ๑๐ ประการ ก็ปรากฏว่า พระราชามหากษัตริย์โพธิสัตว์ในโบราณกาลก่อน พุทธกาลก็ได้ทรงบำเพ็ญมาแล้วหลายพระองค์ ดังปรากฏในคัมภีร์ชาดก เช่น…

เนื้อหาเกี่ยวกับคุณธรรม 10 ประการของพระราชา เช่น ความไม่โกรธ ความไม่เบียดเบียน และความอดทน ในบริบทของทศพิธราชธรรมและบารมีของพระมหากษัตริย์ไทย ท…

…บิดา ก็ได้สัตว์ป่าทั้งหลายพากันห้อม ล้อมไปและกลับ ทั้งสามคนนั้นก็ได้อยู่เป็นสุขในป่า จนถึงคราวหนึ่ง พระราชาแห่งกรุงพาราณสี ได้เสด็จออกมาล่าเนื้อ และได้แอบซ่อน มองเห็นสุวรรณสามพร้อมทั้งหมู่เนื้อกำลังออกไปตักน…

ในศกนี้ (๒๕๓๑) เชิญชวนให้รับพระราชทานถวายวิสัชนาพระคุณวิเศษ โดยการใช้เมตตาบารมีซึ่งมีความสำคัญในพระพุทธศาสนา เสนอแนะให้แสดงออกถึงความรักและความปรารถนาดีต่อผู้อื่น การบำเพ็ญเมตตานี้ช่วยให้เกิดความสงบสุ

…มสลบไสล ด้วยอำนาจของศรอาบยาพิษนั้น ก็ได้กล่าวเรียกหาบุคคลผู้ยิงด้วยวาจาอัน อ่อนหวาน ไม่แสดงความโกรธ พระราชาพาราณสีได้ทรงฟังเรียกเช่นนั้น ก็มีพระหฤทัยอ่อนและ ได้เสด็จเข้าไปหาสุวรรณสาม ซึ่งนอนกระวนกระวายคร่ำคร…

ในเรื่องนี้บอกเล่าถึงสุวรรณสามที่ถูกพิษศรอาบยาพิษจนสลบไสล ด้วยความปรานีของพระราชาแห่งกรุงพาราณสี ที่ทรงมีน้ำใจรับปากอุปการะมารดาบิดาของเขา และด้วยอำนาจแห่งความสัตย์จริงจากมารดาบิดาข…

… ทสิเม เกนจิ สกุกา สพเพส์ ชายเต เป ขนฺติญฺจ อวิโรธน์ ตสฺสตฺตเนว ปสฺสิต ธมฺมราช สภาติก ។ พระธรรมราชา พระราชาผู้ทรงธรรม พระปิตุราชา พระราชาผู้ทรงเป็นพระบิดาเป็น พระพ่อเมือง อันชาวไทยทั้งปวงนับถือ เทิดทูน ทรงปร…

ในวันที่ 5 ธันวาคม 2531 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงมีพระชนมายุครบ 61 ปี ถือเป็นวันมงคลแห่งชาติ พระองค์ทรงบริหารประเทศด้วยหลักธรรมาทรัพย์อย่างสูงสุด เช่น ทาน ศีล จาคะ และความมีเมตตา ซึ่ง

…โต ปยุตฺโต ธมฺมปิตติ อาชชว์ มาทว์ ต ขนฺติญจ อวิโรธน์ ตสฺสตฺตเนว ปสฺสิต ธมฺมราช สภฤติก ។ พระธรรมราชา พระราชาผู้ทรงธรรม พระปิตุราชา พระราชาผู้ทรงเป็นพระบิดาเป็น พระพ่อเมือง อันชาวไทยทั้งปวงนับถือ เทิดทูน ทรงปร…

…่น การให้ทาน ศีล จาคะ และความเมตตา นอกจากนี้ยังได้แสดงถึงความรักและภักดีต่อประชาชนควบคู่ไปกับการเป็นพระราชาผู้ทรงธรรมที่ประชาชนยอมรับและเคารพนับถือ.

…ีสง่า ไม่เป็นที่ยำเกรง มีภาษิตกล่าวไว้ในมหาสุตโสมชาดกว่า ธรรม ปกครองประชาชนเป็นตบะของพระมหากษัตริย์ พระราชาผู้เอาชนะผู้ที่ไม่ควรชนะ ไม่ชื่อว่าพระราชา เพื่อนผู้เอาชนะเพื่อน ไม่ชื่อว่าเพื่อน ภริยาผู้ไม่ยำเกรงส…

ในบทความนี้มีการพูดถึงความสำคัญของจิตที่อ่อนโยนและสมาธิในการทำงาน โดยสมเด็จพระญาณสังวรได้แสดงให้เห็นว่าจิตที่ไม่มีสมาธิเป็นจิตที่กระด้างและไม่สามารถทำงานได้ โดยการเปรียบเทียบเหมือนช่างทองที่ต้องใช้ควา

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญญาณวรเถร) อิโต ปร์ ปวกขาม รุจจมาน หิ สุตวาน มหาราชาธิราชสุส ตโต สมฺปาทนตฺถาย สมมา วา ปกหนฺตสฺส ตปปจฺจยา ชนินทสฺส ต ต์ วิเสสมงคล โยนิโส ปจฺจเวกฺขโต ภเวยย กตฺตุกามตา ภิยโยภา

…ับมงคลวิเศษและกาลัญญุตา การรู้จักโอกาสสำคัญในการบำเพ็ญพระราชจรรยา และบทบาทสำคัญในการประสานงานระหว่างพระราชาและประชาชน โดยยกตัวอย่างจากเรื่องราวของพระเจ้าพรหมทัตในตำนาน พระราชาที่มีปัญญาสามารถหลีกเลี่ยงภัยและ…