พระสัมมาสัมพุทธ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 68 / 173

…สัน ความ อืดอาด ความง่วงเหงาหาวนอน อันเป็นเหตุแห่งความเกียจ คร้าน เป็นต้น ส่วนการบริโภคพอประมาณนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ๑๕๗

ในสถาบันพระพุทธศาสนา สอนให้บริโภคอาหารเพื่อยังชีวิตและศึกษาไตรสิกขา เพื่อความหลุดพ้นและเริ่มต้นใหม่ เช่นการบริโภคที่เกินพอเป็นอันตรายต่อร่างกาย เช่น ทำให้เกิดความกระสันและความเกียจคร้าน การบริโภคอย่าง

…นพระ วิชาที่พระไม่ควรเกี่ยวข้อง จึงจัดเป็นติรัจฉานวิชา คือ วิชาที่ ขวางหรือขัดกับความเป็นพระ ศีลว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสสรุปเรื่องความถึงพร้อมด้วย “ภิกษุใด เป็นผู้ปฏิบัติสมบูรณ์ด้วยศีลทั้ง ๓ อย่าง คือ จุลศีล มัชฌ…

บทความนี้สำรวจความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับยาสมุนไพรและการแพทย์ทิเบต รวมถึงคำอธิบายเกี่ยวกับ 'ติรัจฉานวิชา' ซึ่งหมายถึงวิชาที่ขัดขวางหรือไม่เข้ากับความเป็นพระ นอกจากนี้ยังพูดถึงความสำคัญของศีลสามประการในชีว

…ล” หมายถึง ภาวะปรกติ ดังนั้น “อินทรียสังวรศีล” จึงหมายถึง “ภาวะปรกติใน การสำรวมระวังอินทรีย์ทั้ง 5” พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสกับพระเจ้าอชาตศัตรูว่า “มหาบพิตร อย่างไรภิกษุจึงชื่อว่า เป็นผู้ คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหล…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงความสำคัญของการคุ้มครองทวารในอินทรีย์ โดยเน้นถึงการสำรวมระวังอินทรีย์ทั้ง 5 ซึ่งประกอบด้ว…

…าเพื่อไม่ดูอะไร เพราะ เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ แต่ขณะใดที่ลืมตาย่อมมีสิ่งมากระทบตา เรามากมาย ดังนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงตรัสสอนให้ใช้สติ เป็นเครื่องปิดตา ใช้สติเป็นเครื่องสำรวม ใช้สติเป็นเครื่อง คุ้มครองความคิด ใน…

…ิเป็นเครื่องป้องกันความคิดและการปรุงแต่งที่อาจนำไปสู่กิเลส การสำรวมจักษุมีความสำคัญในการศึกษาธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การมองเห็นสิ่งต่าง ๆ ควรทำด้วยสติ ไม่ใช่การปิดตาแต่เพื่อไม่ให้เกิดการคิดปรุงแต่งซึ่งนำไปสู่กิเล…

โลภอยากได้ ชาติอยู่แล้ว ถ้าไม่ได้รูปนั้นมาสนองอภิชฌา ก็จะรู้สึกโทมนัส คือเป็นทุกข์ ถึงแม้จะได้รูปนั้นมาตามต้องการ ก็อาจรู้สึก พึงพอใจชั่วระยะหนึ่ง แต่ก็จะต้องเกิดความโทมนัสในที่สุด อยู่นั่นเอง เพราะรู

…ละผลของการไม่สำรวมที่ส่งผลให้เกิดทุกข์ใจ โดยชี้ให้เห็นว่าสุขที่แท้จริงมาจากการสำรวมใจและการฝึกฝนจิต พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า การรักษาใจให้ดีจะช่วยป้องกันราคะจากการเข้ามากล้ำกรายจิตใจ เพื่อให้สามารถเสวยสุขแท้จริงได…

…้วย ศรัทธา ୭ ๕. ประกอบด้วยสติสัมปชัญญะ เมื่อตรัสอธิบายเรื่องคุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลายจบ ลงแล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงทรงแสดงสติสัมปชัญญะแก่ พระเจ้าอชาตศัตรูว่า “มหาบพิตร อย่างไรภิกษุจึงชื่อว่าเป็นผู้ ประกอบด้วย…

เนื้อหาเกี่ยวกับการที่พระภิกษุบำเพ็ญอินทรียสังวรศีลจนสำเร็จ ทำให้ไม่ถูกอภิชฌาและโทมนัสครอบงำจิตใจ ส่งผลให้ปาฏิโมกขสังวรศีลสำเร็จด้วยศรัทธา โดยสติสัมปชัญญะทำให้เกิดความรู้สึกตัวในการก้าวและถอย นอกจากนี

…การงานก็ เช่นเดียวกัน ถ้าขาดสันโดษก็อาจเป็นเหตุให้เกิดการฉ้อราษฎร์ บังหลวงหรือการรับสินบนได้ ทั้งนี้พระสัมมาสัมพุทธเจ้ามิได้ ทรงสอนให้เราไม่คิดปรับปรุงตนเองให้เจริญก้าวหน้า แต่ทรง สอนให้เราพอใจตามมีตามได้และแสวงหาโด…

…ำให้เจริญและป้องกันการประพฤติที่ผิดศีลธรรม เป็นธรรมที่ช่วยเสริมสร้างความขยันและความเชื่อมั่นในตนเอง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าสอนให้พอใจในสิ่งที่มีและแสวงหาโดยสุจริตเท่านั้น เพื่อให้เราไม่ประพฤติผิดในด้านการงานและการเงิน

ความสบายแก่ตน ก็ยินดีต่อสิ่งนั้น สิ่งใดสมควรแก่ตน ก็ยินดี ต่อสิ่งนั้น อย่างไรก็ตาม พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงยกย่องว่า ภิกษุผู้มีบริขาร ๔ เท่านั้น เป็นผู้สันโดษ ส่วนพระภิกษุที่มี บริขารมากกว่านี้ ไม่ถือ…

ในพระพุทธศาสนา ความสันโดษคือการมีความพอเพียงและมีความสุขในสิ่งที่ตนมี ภิกษุที่มีบริขาร ๔ คือ สบง จีวร สังฆาฏิ บาตร ถือเป็นผู้สันโดษ ในขณะที่บริขาร ๘ จะมีการใช้งานที่หลากหลาย ทั้งเป็นเครื่องบริหารกายแล

… โคนไม้ ซอกเขา ชะง่อนผา ในถ้ำ ป่าช้า ป่าชัฏ ที่โล่งแจ้ง หรือลอมฟาง เป็นต้น โดยไม่มีห่วงใยในสิ่งใด ๆ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสรรเสริญความสันโดษไว้ว่า “ความสันโดษเป็นทรัพย์อย่างเยี่ยม” หมายความว่า ความ ยินดีด้วยของของตน…

เนื้อหาเน้นความสำคัญของความสันโดษในชีวิตตามหลักพระธรรม ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสรรเสริญว่าความสันโดษเป็นทรัพย์อันประเสริฐ ที่สามารถนำมาซึ่งความสุขและความเจริญ ทั้งยังเสนอตั…

…ได้แก่รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส เนื่องจากใจยังหลงติดในรสของกามคุณทั้ง ๕ นั้น จนไม่ สามารถสลัดออกได้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบกามฉันทะเหมือน ๒๐๖

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของการละนิวรณ์ 5 ประการเพื่อให้พระภิกษุสามารถบรรลุคุณวิเศษและบรรลุสมาธิได้ โดยเน้นว่าการทำลายกามและอกุศลธรรมนั้นสำคัญมากในการเจริญภาวนา นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงนิรัตถ์ในพระพุทธศาส

…จ ความไม่ พอใจ ความโกรธ ความผูกโกรธ ความเกลียด ความรู้สึกเหล่า นี้ทำให้ใจกระสับกระส่าย ไม่เป็นสมาธิ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบพยาบาทเหมือน “โรค” ผู้ที่เป็นโรคต่าง ๆ ย่อมมีความทุกข์ มีความเจ็บป่วย ไม่สบายทั้งกายและ…

เนื้อหาพูดถึงความรู้สึกเป็นหนี้ในจิตใจที่จะต้องอดทนต่อความรู้สึกเช่นการถูกทวงหนี้ และความสามารถในการละกามฉันทะ หลังจากชำระหนี้ทำให้รู้สึกอิสระ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงพยาบาทที่เปรียบได้กับโรค และการที่จะพ

…อุตสาหะในการทำสิ่ง ต่าง ๆ ได้แต่ปล่อยให้ความคิดเลื่อนลอยไปเรื่อย ๆ จึงไม่สามารถ รวมใจเป็นหนึ่งได้ ๆ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบเทียบตีนมิทธะ เหมือน “การถูกจองจำอยู่ในเรือนจ๋า” คนที่ถูกจองจำอยู่ใน เรือนจ๋านั้น ย่อมห…

…ต่างๆ และความเบื่อหน่ายในชีวิต ซึ่งมักเกิดจากอาการซึมเศร้าและความฟุ้งซ่าน อธิบายถึงการเปรียบเทียบของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ว่าเหมือนการถูกจองจำ ทำให้หมดโอกาสในการรับรู้ความสุขทางธรรมและการทำสิ่งที่สร้างสรรค์ นอกจากนี้ย…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบอุทธัจจกุกกุจจะเหมือน “ความเป็นทาส” ผู้ที่เป็นทาสเขา จะไปไหนตามความพอใจ ไม่ได้ ต้องคอยพ…

บทความนี้อธิบายถึงนิวรณ์ ๕ ที่เป็นอุปสรรคในการเจริญภาวนา โดยเปรียบเทียบกับการเป็นทาสและความลังเลสงสัย ทั้งนี้ นิวรณ์เหล่านี้จะเป็นอุปสรรคต่อการบรรลุอริยภูมิของพระภิกษุและการทำจิตให้รวมเป็นหนึ่งเพื่อเข

ประเภทของสมาธิ การบรรลุฌานทั้ง ๔ ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง แก่พระเจ้าอชาตศัตรูนั้น ล้วนเป็นสามัญญผลอันเกิดจากการ เจริญสมาธิภาวนาของพระภิกษุเอง 5 สม…

บทความนี้นำเสนอประเภทของสมาธิในพระพุทธศาสนา ซึ่งแบ่งออกเป็น ๒ ระดับ ได้แก่ สมาธิเบื้องต่ำที่เกิดจากการสงบระงับของนิวรณ์ ๕ และสมาธิเบื้องสูงที่นำไปสู่การบรรลุฌานทั้ง ๔ โดยเฉพาะความสำคัญของการทำใจให้เป็

…ยวให้เป็นหลายคน ก็ได้ หลายคนให้เป็นคนเดียวก็ได้ ล่องหนหายตัวก็ได้ หรือเหาะ เหินเดินอากาศก็ได้ ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสกับพระเจ้า อชาตศัตรูว่า “ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิ บริสุทธิ์ ผ่องแผ้ว ไม่มีกิเลส ปราศจากอุ…

… หากยังสามารถรักษาสมาธิได้ จะทำให้จิตบริสุทธิ์ขึ้น สามารถแสดงอิทธิฤทธิ์ได้ เช่น การแปลงกายและล่องหน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สอนว่า เมื่อจิตเป็นสมาธิและปราศจากกิเลส จะสามารถแสดงฤทธิ์ต่างๆ ได้ตามที่ต้องการ สามารถทำให้คน…

…ด้รับคําตอบเรื่องนี้มาจากพระกัสสป สัมมาสัมพุทธเจ้า...” นี่คือพระญาณกำหนดรู้ ใจผู้อื่นของพระพุทธองค์ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสเรื่องญาณกำหนดรู้ใจผู้อื่นกับ พระเจ้าอชาตศัตรูว่า “ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิ บริสุทธิ์ ผ่อ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการสนทนาและการเปิดเผยความรู้ของพระพุทธองค์ที่แสดงถึงความสามารถในการรู้ใจผู้อื่น โดยมีการสนทนากับยักษ์และพระเจ้าอชาตศัตรู ผ่านการตรัสถึงความสำคัญของสมาธิและความบริสุทธิ์ในการทำงานของจิต

…ี่ทรงสามารถปลด เปลื้องทุกข์อันใหญ่หลวงในพระทัยของพระองค์ได้ จึงทรง กราบทูลสารภาพความผิดของพระองค์ต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทั้งเป็นการขอขมาต่อพระราชบิดา โดยผ่านพระพุทธองค์ด้วยว่า “โทษได้ครอบงำข้าพระองค์ซึ่งเป็นคนเขลา ค…

…ผลที่รบกวนพระทัยเป็นเวลานาน แม้จะพยายามหาความกระจ่างจากเจ้าลัทธิต่าง ๆ แต่กลับผิดหวัง จนพระองค์พบว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเท่านั้นที่สามารถปลดปล่อยทุกข์ในใจได้ จึงได้กราบทูลสารภาพความผิดเกี่ยวกับการปลงพระชนมชีพของพระรา…

…้าสารภาพความ ผิดนั้น และนับเป็นบุญอย่างยิ่งอีกประการหนึ่ง ที่ทรงได้โอกาส สารภาพความผิดเฉพาะพระพักตร์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ดังนั้น การผูกเวรระหว่างพระราชบิดากับพระองค์ที่มีมาแต่อดีตชาติ จึงเป็นอันยุติแต่เพียงเท่านี้ เห…

…ูทรงแสดงความกล้าหาญในการยอมรับผิดในความผิดที่ทำต่อพระราชบิดาและได้มีโอกาสสารภาพความผิดเฉพาะพระพักตร์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า การทำเช่นนี้นับเป็นการหยุดยั้งการผูกเวรและเป็นโอกาสในการสร้างบุญบารมีต่อไป ทั้งนี้แม้จะมีผลกรรม…

…ะชนม์ชีพพระราชบิดาแล้ว พระเจ้าอชาตศัตรู มิได้บรรทมหลับเลยทั้งกลางคืนและกลางวัน ครั้นหลังจากเข้า เฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้วจึงทรงบรรทมหลับได้ ทั้งนี้เพราะ ทรงได้อานิสงส์จากการสดับพระธรรมเทศนา ทรงขอถึงพระ รัตนตรัยเป็…

พระเจ้าอชาตศัตรูถูกบาปจากการปลงพระชนม์พระราชบิดา ผลที่ได้รับคือไม่สามารถหลับได้ แต่หลังจากการพบพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบรรทมหลับได้ และจะต้องเสวยผลกรรมที่หนักในนรกโลหกุมภีเป็นเวลาหมื่นปี ก่อนที่จะได้ตรัสรู้เป็นพร…

ถามถึงเรื่องมะม่วง แต่ได้รับค่าตอบเป็นเรื่องขนุน จึงทรง กังขาอยู่ในพระทัยตลอดเวลา ครั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จ พร้อมด้วยภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่ไปประทับ ณ สวนอัมพวัน ใกล้กรุง ราชคฤห์ ซึ่งหมอชีวกโกมารภัจจ์ถวาย…

บทสนทนาระหว่างพระเจ้าอชาตศัตรูกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับความสำคัญของการบวช โดยแสดงให้เห็นว่าผู้ที่บวชสามารถยกฐานะทางสังคมได้อย่างไร และสามารถอบ…