พระสัมมาสัมพุทธเจ้า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 79 / 170

…ผุดขึ้น 11. รูปานัง อตินิชฌาย์ตัตตะ ความเพ่งต่อรูปหรือเพ่งในนิมิตนั้นเกินไป อุปกิเลส ทั้ง 11 ตัวนี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าของเรา เมื่อครั้งยังเป็นพระโพธิสัตว์ ยังไม่บรรลุธรรม ได้ฝึกปฏิบัติสมาธิ ตั้งใจไม่ประมาท ปรารภความเพี…

เนื้อหาพูดถึงการปฏิบัติสมาธิและอุปสรรคทั้ง 11 ประการที่ทำให้สมาธิเคลื่อนคลาด เช่น ความลังเลสงสัย, ความง่วงนอน, ความหวาดเสียว, ความไม่สงบกาย และความเพียรจัดเกินไปหรือย่อหย่อนเกินไป พระองค์พบเหตุปัจจัยท

…้เหมือนกัน ช่องทางทั้ง 6 นี้ นับว่ามีความสำคัญมาก เราจึงควรมา รู้จักถึงธรรมชาติของช่องทางทั้ง 6 นี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบช่องทางทั้ง 6 1 ไว้ดังนี้ 1. ตาคนเรานี้เหมือนงู คือชอบที่ลับๆ อะไรที่เขาปกปิดเอาไว้ ชอบดู ย…

บทความนี้อธิบายถึงช่องทางทั้ง 6 ที่ใช้ในการรับรู้ของมนุษย์ ได้แก่ ตา, หู, จมูก, ลิ้น, กาย, ใจ โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบเทียบแต่ละช่องทางกับสัตว์ต่างๆ ที่มีลักษณะพิเศษเปรียบเทียบถึงการใช้ประโยชน์และการควบคุมจิตใ…

…ม่อีกหน ถ้ายังกระทำไม่ได้ จิตยังมีโทสะเกิดอยู่ ให้กระทำดังต่อไปนี้คือ กล่าวตักเตือนสั่งสอน ตนเองว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสสอนไว้ว่า หากมีโจรร้ายเอาเลื่อยอันคมกล้ามาตัดอวัยวะใหญ่น้อย ของผู้ใดแล้ว ผู้นั้นมีใจโกรธเคืองโจร…

การแผ่เมตตาให้กับผู้คนที่เรารู้จักและผู้ที่มีเวรต่อกันเป็นสิ่งที่สำคัญในธรรมะ โดยมีวิธีการแผ่เมตตาที่แนะนำว่าเราควรเริ่มจากการแผ่เมตตาให้กับคนที่เรารักก่อนแล้วถึงไปยังคนที่มีอุปสรรคระหว่างกัน การไม่โก

…วิริยะอุตสาหะในการทำสิ่งต่างๆ ได้แต่ปล่อยให้ความคิดเลื่อนลอยไปเรื่อยๆ จึงไม่สามารถรวมใจเป็นหนึ่งได้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบเทียบถีนมิทธะเหมือน “การถูกจองจำอยู่ในเรือนจำ” คนที่ถูก จองจำอยู่ในเรือนจำนั้น ย่อมหมดโอกาส…

บทนี้อธิบายเกี่ยวกับถีนมิทธะซึ่งเป็นอาการที่เกิดขึ้นเมื่อผู้ปฏิบัติสมาธิรู้สึกง่วงและขาดความกระตือรือร้น โดยมีการเปรียบเทียบว่าถีนมิทธะเหมือนการถูกจองจำในเรือนจำ ซึ่งทำให้ไม่สามารถรวมใจเป็นหนึ่งได้. ไ

…งใช้แรงกาย เสียเหงื่อไปมากๆ หรือ อาจจะใช้ความคิดมากเกินไป 4.3 วิธีแก้ไขถีนมิทธะ 4.3.1 นีวรณปหานวรรค พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสถึงวิธีแก้ไขถีนมิทธะว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เมื่อบุคคลมีความเพียร อันเริ่มแล้ว ถีนมิทธะที่ยั…

คนที่ไม่เคยทำอะไรสำเร็จมักจะมีความเชื่อมั่นในตนเองต่ำ ส่งผลให้ความล้มเหลวเกิดขึ้นบ่อย ๆ ทำให้เกิดนิสัยเบื่อหน่าย และถีนมิทธะซึ่งมีสาเหตุมาจากสิ่งต่าง ๆ เช่น การพักผ่อนไม่เพียงพอ ความอ่อนล้า และความเคร

…ีโทษในของที่มีโทษ การรำคาญ กิริยาที่ รำคาญ ความรำคาญ ความเดือดร้อนใจ ความยุ่งใจ ความฟุ้งซ่านรำคาญใจ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบเสมือนคนที่เป็นทาส โดยมีคำอธิบายว่า ขึ้นชื่อว่า คนที่เป็นทาส ย่อมต้องก้มหน้าทำงานไปตามคำสั่…

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับอุทธัจจะและกุกกุจจะตามพระอภิธรรมปิฎก ซึ่งอุทธัจจะหมายถึงความฟุ้งซ่านและวุ่นวายของใจ ขณะที่กุกกุจจะเกี่ยวกับการให้ความสำคัญที่ไม่ถูกต้อง ส่วนการใช้เปรียบเทียบถึงความเป็นทาสในกา

…นี้จึงหลง เข้าใจผิดว่าสมาธิของตัวเองดี 5.2 สาเหตุของอุทธัจจกุกกุจจะ 5.2.1 เจตโสอรูปสมะ ในพระไตรปิฎก พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้กล่าวถึงสาเหตุของความฟุ้งไว้ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราไม่เห็นธรรมอื่นสักอย่างหนึ่ง ซึ่งเป็นเหตุ…

บทความนี้สำรวจความฟุ้งในจิตใจ ซึ่งแบ่งเป็น 2 ประเภท คือ ฟุ้งหยาบที่เกิดจากภาพและเสียง และฟุ้งละเอียดที่แม้ใจจะนิ่งแต่ยังมีความคิดเร่ร่อน ผู้ที่ฝึกสมาธิใหม่มักประสบกับความฟุ้งซ่านซึ่งเป็นเหตุให้จิตไม่ส

…ามหิว แต่หากเราบริโภคอาหารมาก เกินไปก็จะทำให้ร่างกายอึดอัดเป็นต้น ในเรื่องการบริโภคอาหารให้พอดีนั้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรง โปรดแนะนำแก่พระราชาปเสนทิ โดยให้ใช้หลักให้ลดลงวันละคำ คือพอรับประทานไปรู้สึกว่าอีกคำหนึ่งจะ อิ่ม…

…หาร ส่งผลต่อจิตใจทำให้เกิดความฟุ้งซ่าน ถ้าบริโภคน้อยเกินไปจะหิว แต่ถ้าบริโภคมากเกินไปจะรู้สึกอึดอัด พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแนะนำให้ลดการบริโภคโดยการหยุดก่อนจะอิ่ม 1 คำ การมีความเพียรและการฝึกสติจะช่วยให้จิตไม่ฟุ้งซ่านได้…

…ต้น 6. ประสบการณ์แต่ละครั้งไม่สม่ำเสมอ ไม่เป็นไปตามขั้นตอนที่เคยได้ยินได้ฟังมา เป็นต้น 7.5.2 สาเหตุ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรมเป็นที่ตั้งแห่งวิจิกิจฉามีอยู่ การทำให้ มากซึ่งอโยนิโสมนสิการในธรร…

บทความนี้วิเคราะห์ถึงความสงสัยที่เกิดขึ้นในการปฏิบัติธรรม รวมถึงสาเหตุที่ส่งผลให้เกิดวิจิกิจฉา เช่น การไม่ใช้ปัญญาในการพิจารณาธรรมะ และการนำความรู้ที่มีอยู่เพียงเล็กน้อยมาประเมินผลการปฏิบัติ ผลที่ตามม

…ดในตระกูลต่างๆ เมื่อได้มาเกิดในภพสุดท้าย ภิกษุรูปหนึ่งได้เป็นพระราชา พระนามว่า ปุกกุสาติ ฟังธรรมจาก พระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยการพบกันครั้งแรก ก็ได้เป็นพระอนาคามี มรณภาพแล้วได้ไปสู่พรหมโลก ท่านที่เหลือ ได้เกิดมาเป็นพระกุมา…

ภิกษุทั้งหลายกล่าวถึงความสำคัญของการสร้างวิริยะและการหลีกเลี่ยงอบายมุข เพื่อให้สุขภาพดีและมีสมาธิในการปฏิบัติธรรม ในประวัติศาสตร์มีตัวอย่างของผู้เข้าถึงธรรม เช่น พระมงคลเทพมุนี การสร้างความวิริยะให้เก

…จตามวัตถุประสงค์ที่ไม่เหลือวิสัยทุกประการ 1.4.1 วิมังสาในแนวทางการปฏิบัติสมาธิ ในแนวทางการปฏิบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ทรงใคร่ครวญถึงแนวทางการปฏิบัติ ของพระองค์อยู่เสมอ กว่าการตรัสรู้ธรรมของพระองค์จะเกิดขึ้นได้ท…

…และปรับปรุงแนวทางการปฏิบัติ เช่น การพิจารณาว่าวิธีการใดที่มีข้อบกพร่องและจะสามารถปรับปรุงได้อย่างไร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงใช้เวลานาน 6 ปีในการทดลองก่อนที่จะตรัสรู้ธรรม เราควรพิจารณาและปรับปรุงการปฏิบัติเพื่อให้พ้นจากกิเ…

…บศพ จิตของท่านจึงไม่สบาย ฝึกเท่าไหร่ก็ไม่บรรลุเสียที ล่วงไปหลายเดือนจนพระสารีบุตรจนใจ ท่านจึงพาไปหา พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระพุทธองค์ทรงตรวจดูด้วยญาณของพระองค์ก็ทรงทราบว่า ภิกษุรูปนี้เป็นช่างทอง มาถึง 500 ชาติ คุ้นกับของส…

การฝึกสมาธิควรเริ่มจากการหลับตาอย่างสบาย โดยไม่ให้เครียดหรือเกร็งเกินไป เมื่อได้อารมณ์ที่ดีแล้ว สามารถนึกนิมิตเพื่อการเข้าถึงธรรมได้ กรณีศึกษาที่ยกมาเป็นการฝึกของพระที่ไม่สามารถเข้าถึงธรรมได้เนื่องจาก

… มิรู้หน่ายเช่นกัน แม้จะฟัง ซ้ำแล้วสักกี่รอบก็ตามที ในสมัยพุทธกาลมีผู้แสดงธรรมได้อย่างยอดเยี่ยมอย่างพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เมื่อพระองค์ทรงแสดง ธรรมจบ จะมีผู้บรรลุธรรมขั้นต่างๆ เป็นจำนวนมาก เราจึงคุ้นเคยกับคำว่า พุทธสาวก พุ…

…ารฟังธรรมยังเป็นกุญแจสำคัญที่นำไปสู่การบรรลุธรรม การสร้างบุญของผู้ที่มีศรัทธา และการได้รับความรู้จากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระสาวก การมีบุญในตัวก็ไม่เพียงพอหากขาดการฟังธรรมและการมีมิตรดี เช่นเดียวกับการมีโอกาสเกิดเป็นมนุ…

…่ในใจเพียงเรื่องเดียว เรื่อง อื่นเข้ามาไม่ได้ ในใจมีแต่งานนั้นอย่างเดียว เหมือนใจของเจ้าชายสิทธัตถะ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าของเรา *พระภาวนาวิริยคุณ, พระธรรมเทศนา, 1 กรกฎาคม 2541 96 DOU สมาธิ เทคนิคการทำสมาธิเพื่อให้เข้าถึงพ…

บทความนี้เสนอการศึกษาเกี่ยวกับอิทธิบาท 4 จากหลักวิชชาธรรมกาย ซึ่งพระภาวนาวิริยคุณได้อธิบายถึงลักษณะและคุณสมบัติของอิทธิบาท 4 ที่ประสบจากการปฏิบัติธรรม เด็กๆ ที่มีความสนใจได้เข้าไปศึกษายัง dmc.tv และได

…ะได้ ศึกษาเพิ่มเติมในคำเหล่านี้ 1.2.1 สมาธิ คำว่า สมาธิ เป็นศัพท์สำคัญ ที่ถือว่าเป็นศัพท์ดั้งเดิมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงใช้ด้วย พระองค์เอง เพราะศัพท์นี้ปรากฏในธัมมจักกัปปวัตนสูตรอันเป็นปฐมเทศนา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงใ…

บทความนี้นำเสนอหลักการเบื้องต้นเกี่ยวกับกัมมัฏฐานและการเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของวัตถุที่ใช้ในการฝึกจิต เช่น กสิณ อสุภะ และอนุสติ อีกทั้งยังมีการอธิบายถึงองค์ประกอบต้นแบบสำห

…นเป็นหลักปฏิบัติมีไว้เพื่อทำให้จิตสงบจากกิเลส ทำจิตที่เศร้าหมอง ให้มีความบริสุทธิ์ ผ่องใสขึ้น ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลายจิตนี้ผุดผ่อง แต่ว่าจิตนั้นแล เศร้าหมองแล้วด้วยอุปกิเลส ที่จรมา ปุถุช…

…มายที่ชัดเจนในการเดินทาง อีกทั้งยังกล่าวถึงการหลุดพ้นจากทุกข์ที่เกิดขึ้นในชีวิตตามความส teaching ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยศึกษาความหมายของทุกข์และแนวทางการฝึกอบรมจิตสำหรับการเพิ่มพูนคุณภาพในการดำรงชีวิตประจำวัน.

…ดขึ้น หรือเกิดขึ้นแล้ว ย่อมถึงความเจริญบริบูรณ์ เหมือนความเป็นผู้มีกัลยาณมิตรดี” ในทุติยอัปปมาทสูตร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสแก่พระเจ้าปเสนทิโกศลว่า ครั้งหนึ่ง พระอานนท์ ได้กราบทูลพระพุทธองค์ว่า - สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค,…

บทความนี้นำเสนอถึงคุณธรรม 7 ประการที่สำคัญของกัลยาณมิตร ซึ่งรวมถึงความเคารพ, การมีศีลและสมาธิ, การอบรมผู้เรียน, การอดทนต่อคำตักเตือน, การสอนธรรมะ, ความมั่นคงในธรรม และการไม่ชักนำไปในทางเสื่อม สิ่งเหล่

…สัยฟุ้งเฟ้อกลับมา แต่ว่าถ้าซอมซ่อเกินไปปล่อยให้สกปรกรกรุงรังอย่างนั้นก็ไม่สมควร เพราะ ในพระศาสนานี้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเคร่งครัดในเรื่องของความสะอาด ความมีระเบียบ ตลอดจนกระทั่ง ความร่มรื่นของสถานที่ปฏิบัติธรรมด้วย เร…

บทความนี้นำเสนอคุณสมบัติ 6 ประการซึ่งสำนักที่ได้มาตรฐานควรมี เพื่อให้ผู้สนใจเข้ามาศึกษาและปฏิบัติธรรมได้อย่างถูกต้องและแท้จริง ประกอบด้วยเจ้าสำนักที่ไม่โจมตีสำนักอื่น, มีวิธีการสอนที่ชี้แจงเหตุและผล,

…มัฏฐาน 6 ข้อแรก ซึ่งจะเป็นแนวทางเพื่อนำไปสู่การปฏิบัติเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกายต่อไป 2.1 ความเป็นมา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงอนุสติไว้เพื่อเป็นแนวปฏิบัติอันจะเป็นประโยชน์ แก่การทำให้แจ้งซึ่งพระนิพพานแก่บุคคลทั้งหลาย ดั…

บทนี้เสนออนุสติ 6 ประการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงให้เห็นถึงความสำคัญในการปฏิบัติธรรม โดยอนุสติกัมมัฏฐานทั้ง 6 คือ การระลึกถึงพระพุทธเจ้า พระธร…

…าป คำว่า “อรหัง” อาจอธิบายสรุปความหมายเป็น 4 นัย คือ นัยที่ 1 ทรงไกลจากข้าศึก “ข้าศึก” หมายถึงกิเลส พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็น ผู้ไกลจากกิเลส เพราะทรงกำจัดกิเลสทั้งปวงด้วยมรรคได้หมดอย่างสิ้นเชื้อไม่เหลือเศษ จึงทรงพ้นจาก…

… ได้แก่ เป็นผู้ไกลจากกิเลส ทำลายอริและอภิสังขาร ไม่มีที่ลับในการทำบาป โดยนัยที่ 1 คือทรงไกลจากกิเลส พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงกำจัดกิเลสอย่างหมดสิ้น นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบพระองค์กับทองและแก้วที่บริสุทธิ์ กล่าวถึงความม…