มหาบพิตร : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 4 / 11

… และยิ่งใหญ่ของ พระองค์ ในฐานะพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้เป็นที่ประจักษ์แก่พระทัยของพระเจ้าอชาตศัตรูว่า “มหาบพิตร พระตถาคตเสด็จอุบัติในโลกนี้ เป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้เอง โดยชอบ ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ เสด็จไปดีแล้ว…

บทความนี้พูดถึงการประกาศพระพุทธคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยมีพระเจ้าอชาตศัตรูเป็นผู้ฟัง โดยทรงอธิบายถึงสภาพของพระองค์ในฐานะพระอรหันต์และนำเสนอสัจธรรมอันงดงามที่พระองค์ได้เผยแพร่ให้กับมนุษย์และเทวดา ซึ

…รัสเรื่อง “ความถึงพร้อมด้วยศีล” จบลงแล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงตรัสกับพระเจ้า อชาตศัตรูต่อไปอีกว่า “มหาบพิตร อย่างไร ภิกษุจึงชื่อว่าเป็นผู้คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย” 6.2.4 คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย …

บทความนี้อธิบายถึงความหมายของคำว่า "ติรัจฉานวิชา" ซึ่งหมายถึงวิชาที่ขัดกับการเป็นพระภิกษุ และความสำคัญของศีลที่ภิกษุต้องปฏิบัติตามเพื่อให้มีความสุขทั้งทางกายและใจ พระบรมศาสดาได้สอนถึงการรักษาศีลและการ

…ข้ามพ้นวิจิกิจฉา ไม่มีความคลางแคลงในกุศลธรรมทั้งหลายอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ์จาก วิจิกิจฉาได้... มหาบพิตร ภิกษุพิจารณาเห็นนิวรณ์ 5 ประการเหล่านี้ ที่ยังละไม่ได้ในตน เหมือนหนี้ เหมือนโรค เหมือนเรือนจำ เหมือ…

บทที่ 7 แสดงถึงความสำคัญของสามัญญผลเบื้องกลาง ซึ่งเป็นผลดีที่ภิกษุได้รับจากการปฏิบัติภาวนา โดยการรักษาศีล ความมีสติสัมปชัญญะ และการเป็นผู้สันโดษ รวมถึงการบรรลุฌานที่นำไปสู่การชำระจิตใจจากนิวรณ์ 5 ประก

…มีอันแตกทำลายและกระจัดกระจายเป็นธรรมดา และ วิญญาณของเรานี้ก็อาศัยอยู่ในกายนี้ เนื่องอยู่ในกายนี้... มหาบพิตร นี้แหละ สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่าสามัญญผลที่เห็น ประจักษ์ข้อก่อนๆ” จากพ…

เนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของมหาภูต 4 ที่ประกอบขึ้นเป็นกายมนุษย์ และความเชื่อมโยงระหว่างรูปและวิญญาณตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัส การเจริญภาวนาและการเข้าถึงญาณทัสสนะหรือวิปัสสนาญาณ เป็นขั้นตอนที่ทำใ

…็นสมาธิก็รู้ว่าจิตไม่เป็นสมาธิ จิตหลุดพ้น ก็รู้ว่าจิตหลุดพ้น หรือจิตไม่หลุดพ้นก็รู้ว่าจิตไม่หลุดพ้น มหาบพิตร เปรียบเหมือนหญิงสาวชายหนุ่มที่ชอบการแต่งตัว เมื่อส่องดู เงาหน้าของตนในกระจกอันบริสุทธิ์สะอาด หรือใน…

บทความนี้กล่าวถึงการรู้ใจผู้อื่นโดยการใช้ญาณกำหนดรู้ ซึ่งเป็นความสามารถของพระพุทธเจ้าที่สามารถรับรู้ความคิดและสภาวะจิตของผู้อื่นได้ เช่น การเข้าใจถึงความรู้สึกของสัตว์และบุคคลอื่นเมื่อจิตสะอาดไร้ซึ่งก

…อมโน้มน้อมจิตไปเพื่อ “เจโตปริยญาณ” เธอย่อมกำหนด รู้ใจของสัตว์อื่น ของบุคคลอื่นด้วยใจ (ดังกล่าวแล้ว) มหาบพิตร นี้แหละ สามัญญผลที่เห็นประจักษ์ ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่าสามัญญผลที่เห็น ประจักษ์ข้อก่อนๆ” ญาณก…

การพัฒนาจิตให้บริสุทธิ์และสมาธิเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา ด้วยการบริหารจิตให้เป็นหนึ่ง ทำให้สามารถระลึกถึงชาติในอดีตและเข้าใจใจของผู้อื่นได้อย่างชัดเจน โดยการฝึกฝนและพัฒนาจิตใจอย่างต่อเนื่องตามคำสอนข

…อชาตศัตรู พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึง ทรงเป็นพยาน รับทราบคำสารภาพผิดของพระเจ้าอชาตศัตรู โดยตรัสว่า “จริง มหาบพิตร ความผิดได้ครอบงำมหาบพิตร ซึ่งเป็นคนเขลา คนหลง ไม่ฉลาด มหาบพิตรได้ ปลงพระชนม์ชีพพระบิดาผู้ดำรงธรรม ผ…

พระเจ้าอชาตศัตรูได้ขอสวามิภักดิ์ต่อพระรัตนตรัยเพื่อเป็นสรณะในชีวิต หลังจากที่ทรงเผชิญกับความผิดซึ่งส่งผลให้พระบิดาที่ดำรงธรรมถูกปลงชีพไป พระพุทธเจ้าได้ทรงรับทราบคำสารภาพของพระเจ้าอชาตศัตรูโดยไม่ทำให้ร

…ามผิด ของข้าพระองค์โดยเป็นความผิดจริง เพื่อจะได้สำรวมระวังต่อไป” พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า “จริง มหาบพิตร ความผิดได้ครอบงำมหาบพิตรซึ่งเป็นคนเขลา คนหลง ไม่ฉลาด มหาบพิตรได้ปลงพระชนม์ชีพพระบิดาผู้ดำรงธรรม เป็…

บทความนี้เน้นความสำคัญของการปลูกฝังคุณธรรม 6 ประการในบุตร โดยยืนยันว่าผู้ปกครองต้องมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมคุณธรรมเพื่อหลีกเลี่ยงความผิดที่อาจนำไปสู่นรก เปรียบเทียบกับกรณีของพระเทวทัตและการดำเนินชีวิ

…งพระอุทานว่า ขอให้อุทยภัทท์กุมารของเราจงมี ความสงบอย่างภิกษุสงฆ์เดี๋ยวนี้ พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ดูกรมหาบพิตร พระองค์เสด็จมาทั้งความรัก แล้วท้าวเธอทูลรับว่า พระเจ้าข้า อุทยภัทท์กุมารเป็นที่รักของหม่อมฉัน ขอให้…

เรื่องราวนี้กล่าวถึงการเสด็จเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคของพระราชาและชีวกโกมารภัจจ์ โดยมีการเตรียมช้างพังและความสงบของภิกษุสงฆ์ที่นั่งอยู่รายรอบ การเข้าเฝ้าเพื่อขอความรู้และคำแนะนำ โดยมีการสนทนาเกี่ยวกับศิล

…ระองค์ผู้เจริญ พระองค์อาจบัญญัติสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ในปัจจุบัน เหมือน อย่างนั้นได้บ้างหรือไม่ พ. มหาบพิตร ทรงจำได้หรือไม่ว่า ปัญหาข้อนี้ มหาบพิตรได้ตรัสถามสมณพราหมณ์พวกอื่นแล้ว อ. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ จำไ…

ในบทสนทนานี้มีการพูดถึงศิลปศาสตร์หลากหลายแขนง ซึ่งรวมถึงช่างต่างๆ และนักการบัญชี ที่ทำให้ผู้คนสามารถเลี้ยงชีพได้อย่างมีความสุข โดยใช้ผลแห่งศิลปศาสตร์ในการดูแลครอบครัวและสังคม การสนทนายังพูดถึงการบำรุง

…หมือนอย่างนั้นได้หรือไม่ เมื่อหม่อมฉันกล่าวอย่างนี้ ครูนิครนถนาฏบุตร ได้กล่าวคำนี้กะหม่อมฉันว่า ดูกรมหาบพิตร นิครนถ์ในโลกนี้ เป็นผู้สังวรแล้วด้วยสังวร 4 ประการ นิครนถ์เป็นผู้สังวรแล้ว ด้วยสังวร 4 ประการ เป็นไ…

เนื้อหาเกี่ยวกับหลักการของสามัญญผลและการสังวร 4 ประการในบริบทของพระพุทธศาสนา โดยนำเสนอการวิจารณ์ของครูปกุทธกัจจายนะและครูนิครนถนาฏบุตรที่สื่อถึงความสำคัญของการควบคุมตนและการมีชีวิตที่สงบสุขการพูดถึงศิ

…สุขเกิดแต่สมาธิ ไม่มีเอกเทศไหนๆ แห่งกายของเธอทั่วทั้งตัว ที่ปีติและสุขเกิดแต่สมาธิ จะไม่ถูกต้อง ดูกรมหาบพิตร นี้แหละสามัญญผลที่เห็นประจักษ์ทั้งดียิ่งกว่า ทั้งประณีตกว่าสามัญญผลที่เห็น ประจักษ์ข้อก่อนๆ ดูกรมหา…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของปีติและสุขที่เกิดจากสมาธิในจิตใจของภิกษุ โดยเปรียบเปรยถึงเหตุการณ์ต่างๆ เพื่อสะท้อนถึงความเป็นหนึ่งเดียวของร่างกายกับจิตใจ รวมถึงการบรรลุถึงอุเบกขา ซึ่งไม่มีความทุกข์และส

พระสมณโคดมพุทธเจ้านั้น โปรดพุทธมารดา เมื่อออกพรรษาแล้วพระองค์ตรัสบอกแก่ท้าวสักกะว่า “มหาบพิตร อาตมภาพจักไปสู่ถิ่น ของมนุษย์” ครั้งหนึ่งพระองค์เสด็จไปจำพรรษาที่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์เพื่อแสดงพระอภิธ…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ โดยมีท้าวสักกะสร้างบันไดทองคำ บันไดเงิน และบันไดแก้วมณี เพื่อเป็นทางลงจากสวรรค์ เมื่อถึงเมืองสังกัสสนคร พระองค์ประทับวางฉัพพรรณรังสี เปิดโลกให้สิ่งมีชีวิต

…ต่ท่านผู้เจริญ ชื่อว่า พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงแล้ว มีประมาณเท่าไร” พระสงฆ์ถวายพระพรว่า “มหาบพิตร ! ชื่อว่าพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงแล้วนั้น ว่าโดยองค์ มีองค์ 9 ว่าโดยขันธ์มี 84,000 พระธร…

เรื่องราวของหลวงปู่ที่อดอาหารและปันส่วนอาหารให้สุนัข เมื่อกลับมามีอาหารมากมาย สะท้อนถึงอุปนิสัยการมีเมตตา และการสนับสนุนพระพุทธศาสนาของอุบาสกและอุบาสิกาในประวัติศาสตร์ เช่น สมัยพระเจ้าอโศกมหาราชที่ถวา

…พระองค์ผู้เจริญ คนมีปัญญาเช่นนี้ หม่อมฉันยังไม่เคยเห็นที่ไหน” พระศาสดาทรงสดับเรื่องนั้นแล้วตรัสว่า “มหาบพิตร ชีวิตของบุคคลผู้เป็นอยู่อย่างนี้ชื่อว่าประกอบด้วยธรรม การงานมี โจรกรรมเป็นต้น ย่อมเบียดเบียนบีบคั้น…

เรื่องราวเกี่ยวกับการจัดการทรัพย์สินที่เกี่ยวข้องกับกุมภโฆสกและการได้รับการยกย่องจากพระราชา ตลอดถึงการสอนเรื่องคุณธรรมในการดำเนินชีวิต การทำงานอย่างบริสุทธิ์สะอาด และการสร้างมิตรดีในสังคม เพื่อให้เกิด

…ามสามัญญผล คือ ผลของความเป็นสมณะที่เห็นประจักษ์ในปัจจุบันว่ามีอยู่หรือไม่ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า มหาบพิตร ตถาคตจะขอย้อนถามก่อน โปรดตรัสตอบตามที่ พอพระทัย สมมติว่า มีบุรุษผู้เป็นทาสของพระองค์ ซึ่งคอยปรนนิบั…

เอกังสพยากรณียปัญหาเป็นปัญหาที่ต้องตอบโดยนัยเดียว โดยเปรียบเทียบระหว่างบุคคล 3 จำพวกคือ สัทธาวิมุตตบุคคล กายสักขีบุคคล และทิฏฐิปัตตบุคคล ซึ่งแต่ละกลุ่มมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันไป ในการตอบปัญหาดังกล่าว

… และยิ่งใหญ่ของพระองค์ ในฐานะพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้เป็น ที่ประจักษ์แก่พระทัยของพระเจ้าอชาตศัตรูว่า “มหาบพิตร พระตถาคตเสด็จอุบัติในโลก นี้ เป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้เองโดยชอบ ถึงพร้อม ด้วยวิชชาและจรณะ เสด็จไปดีแล้…

เนื้อหานี้พูดถึงความเข้าใจลึกซึ้งของพระเจ้าอชาตศัตรูเกี่ยวกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยทรงรู้สึกถึงพระพุทธคุณอันยิ่งใหญ่ที่ชัดเจนในพระทัย และความกระหายที่จะเข้าใจสามัญญผลอย่างต่อเนื่อง พระสัมมาสัมพุทธเจ้

…มนินทรีย์ ภิกษุประกอบด้วยอินทรียสังวรอัน เป็นอริยะเช่นนี้ ย่อมได้เสวยสุขอันไม่ระคน ด้วยกิเลสในภายใน มหาบพิตร ภิกษุชื่อว่าเป็น ผู้คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลายด้วยประการ ดังกล่าวมานี้แล” สามัญญผลสูตร ที.สี. ๙…

ภิกษุในธรรมวินัยนี้ต้องไม่ถือรูปลักษณ์หรือเสียงใดๆ เพื่อหลีกเลี่ยงอกุศลธรรม เช่น อภิชฌาและโทมนัส ด้วยการสำรวมและปกป้องอินทรียทั้งหลาย เพื่อการมีความสุขที่ปราศจากกิเลส ความสำรวมในอินทรีย์จะช่วยให้ผู้ปฏ

… ในการถ่าย อุจจาระปัสสาวะย่อมทําความรู้สึกตัวในการเดิน การยืน การนั่ง การนอน การตื่น การพูด การนิ่ง มหาบพิตร ภิกษุชื่อว่า เป็นผู้ประกอบด้วยสติ สัมปชัญญะ ด้วยประการดังกล่าวมานี้แล ตามรูปศัพท์ คำว่า “สติ” หมายถ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของ 'สติ' ในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายว่าความระลึกได้หรือ 'สติ' ช่วยไม่ให้งานการเสียหายเนื่องจากการลืม เช่น การลืมสวดมนต์หรือการให้ยาคนไข้ ซึ่งอาจส่งผลร้ายแรงได้ สติเป็นธรรมที่มี

…ษ เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงสติสัมปชัญญะแก่พระ เจ้าอชาตศัตรูจบลงแล้ว จึงทรงแสดงสันโดษต่อไปว่า “มหาบพิตร อย่างไรภิกษุจึงชื่อว่าเป็นผู้สันโดษ” ตรัสดังนี้แล้ว จึงได้ทรงวิสัชนาด้วยพระองค์เองว่า ໑໒c

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของสติและสัมปชัญญะในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นว่าพระภิกษุที่ขาดสติไม่สามารถรักษาอินทรีย์ได้ ส่งผลเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินของตนเองและผู้อื่น และยังส่งผลให้ประชาชนเสื่อมศรัทธาใ