หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรคแปล: ประเภทอสุภ
241
วิสุทธิมรรคแปล: ประเภทอสุภ
…ั้งปัญหาขึ้นว่า ผิว่าประเภทแห่งอสุภนี้ ท่านกล่าวไว้ตามความถึงสภาพแห่ง ซากศพไซร้ เหตุไฉนในที่อื่นเช่นมหาสติปัฏฐานสูตรจึงกล่าวไว้แต่ ๕ ประเภทเล่า ? แล้ว ท่านก็แก้ว่า ประเภท อสุภในมหาสติปัฏฐานสูตรเป็นต้นนั้น ท่านกล่าวตา…
…ุพพก, และ วิจฉัททก เป็นต้น ทั้งนี้มีการตั้งปัญหาถึงความแตกต่างในการแบ่งประเภทอสุภเมื่อเปรียบเทียบกับมหาสติปัฏฐานสูตร ซึ่งเน้นการมองซากศพจากมุมต่างๆ ทั้งทางสมถะและวิปัสสนา. ข้อมูลเหล่านี้ช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจธรรมะและสา…
ความเข้าใจเกี่ยวกับเสมหะ ลม และอาพาธ
335
ความเข้าใจเกี่ยวกับเสมหะ ลม และอาพาธ
…ก. เล่ม 39 หน้า 77. * สารัตถปกาสินี อรรถกถาสังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค, มก. เล่ม 27 หน้า 194. * อรรถกถามหาสติปัฏฐานสูตร, สุมังคลวิลาสินี อรรถกถาทีฆนิกาย มหาวรรค, มก. เล่ม 14 หน้า 311. 324 DOU สรรพ ศ า ส ต ร์ ในพระไตรปิฎ…
บทความนี้สัมผัสถึงความสำคัญของเสมหะซึ่งช่วยดับกลิ่นไม่พึงประสงค์ในท้อง และบทบาทของลมในร่างกายที่เกี่ยวข้องกับอาการเจ็บป่วย รายละเอียดต่างๆ ของอาพาธที่เกิดจากการรวมกันของดี เสมหะ และลม รวมถึงอาการเจ็บป
การพัฒนาสติและการฝึกสมาธิในชีวิตประจำวัน
31
การพัฒนาสติและการฝึกสมาธิในชีวิตประจำวัน
…งๆ ได้อย่างสำเร็จด้วยดีแล้ว ยังเป็นการฝึกให้สติอยู่กับเนื้อกับตัวของเราด้วย พระพุทธเจ้า ได้ตรัสไว้ในมหาสติปัฏฐานสูตรว่า “เมื่อเดินอยู่ก็รู้ชัดว่า เราเดิน หรือเมื่อยืน ก็รู้ชัดว่า เรายืน หรือเมื่อนั่ง ก็รู้ชัดว่าเรานั…
การกำหนดหมายถึงการเจริญสติในปัจจุบันอย่างมีสมาธิ มีความระมัดระวังและไม่วอกแวก เมื่อมีสติไม่ขาดช่วงจะทำให้การดำเนินชีวิตและการฝึกสมาธิเป็นไปอย่างดี การฝึกสติช่วยให้เรามีความสุขและสามารถอยู่กับปัจจุบันไ
การบำเพ็ญทานบารมีและความดีงามของพระองค์
48
การบำเพ็ญทานบารมีและความดีงามของพระองค์
…อหลงลืม พระองค์ทรงมีสติอยู่เสมอ ไม่เผลอในกาลทุกเมื่อเราผู้ปฏิบัติควรเจริญรอยตามดังแนว ที่ทรงสอนไว้ในมหาสติปัฏฐานสูตร ไม่ว่าจะเดิน ยืน นั่ง นอน ท่านหมายเอาสติที่ตรึกถึงกาย เวทนา จิต ธรรม 11. ปัญญา คือความรอบรู้ในกองสั…
บทความนี้กล่าวถึงการบำเพ็ญทานบารมีของพระองค์ ซึ่งรวมถึงการบริจาคของนอกกายและการละทิ้งแม้แต่ชีวิตเพื่อถวายทาน พระองค์ทรงมีหิริและโอตตัปปะที่ติดประจำพระองค์อย่างซื่อตรง มีความเป็นผู้ฟังมากและมีสติในทุกอ
การเจริญกายคตาสติและการศึกษาเบื้องต้น
96
การเจริญกายคตาสติและการศึกษาเบื้องต้น
…ดี พิจารณาธาตุทั้ง 4 ก็ดี เหล่านี้ล้วนแต่จัดเป็นกายคตาสติด้วยกันทั้งสิ้น ดังที่มีใน กายานุปัสสนาแห่งมหาสติปัฏฐานสูตร แต่สำหรับกายคตาสติในอนุสติ 10 นี้ มุ่งหมายเอา เฉพาะแต่ 32 โกฏฐาสะเท่านั้น 4.3 กิจเบื้องต้นก่อนเจริญ…
เนื้อหาเน้นการเจริญกายคตาสติ โดยมีหลักการสำคัญที่ต้องรู้ก่อนปฏิบัติ เช่น อุคคหโกสัลละ และ มนสิการโกสัลละ ซึ่งประกอบไปด้วยความฉลาดในการศึกษา 7 อย่าง ช่วยให้เข้าใจและสามารถฝึกฝนการเจริญสติได้อย่างมีประส
จตุธาตุววัตถาน: การพิจารณาธาตุแห่งร่างกาย
127
จตุธาตุววัตถาน: การพิจารณาธาตุแห่งร่างกาย
…เป็นมา ๆ กัมมัฏฐานนี้เป็นกัมมัฏฐานข้อสุดท้ายในอารมณ์กัมมัฏฐาน 40 ที่กล่าวไว้ในคัมภีร์ วิสุทธิมรรค ในมหาสติปัฏฐานสูตรได้อธิบายไว้ว่า กัมมัฏฐานนี้เป็นส่วนหนึ่งของการพิจารณา ร่างกาย ดังต่อไปนี้ “ภิกษุย่อมพิจารณา เห็นกาย…
บทที่ 5 ของหนังสือนี้นำเสนอความสำคัญของการเจริญจตุธาตุววัตถาน ซึ่งเป็นกัมมัฏฐานขั้นสุดท้าย การพิจารณาธาตุ 4 ได้แก่ ดิน น้ำ ไฟ และลม ที่มีอยู่ในร่างกาย โดยการทำความเข้าใจในธรรมชาติของร่างกายและการปล่อย
การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย
129
การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย
…ปรากฏแจ่มแจ้ง ขจัดความเห็นว่าเป็นหญิง ชาย ฯลฯ ให้หายไป 5.3.1 วิธีพิจารณาโดยย่อ วิธีพิจารณาโดยย่อมาในมหาสติปัฏฐานสูตร พระพุทธองค์ทรงตรัสสอนให้พิจารณา โดยอุปมาเหมือนคนฆ่าโคขาย เมื่อฆ่าเสร็จแล้วย่อมต้องเชือดชำแหละแยกส่ว…
ธาตุทั้ง 4 ประกอบขึ้นเป็นร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นหญิง ชาย สัตว์ หรือบุคคล เมื่อพิจารณาถึงธาตุดังกล่าว เราจะเห็นว่าเป็นเพียงรูปแบบที่เกิดจากกรรม การพิจารณาโดยย่อและพิสดารเป็นหนทางในการเข้าใจ โดยอุปมาคล้ายก
วิมุติและเจโตปริญาณในวิสุทธิมรรค
179
วิมุติและเจโตปริญาณในวิสุทธิมรรค
…จารณารู้จิตของตนเอง ตามที่มันเป็นอย่างไร แต่ในที่นี้เป็นการรู้จิตของคนอื่นที่ เป็นเช่นนั้น ในอรรถกถามหาสติปัฏฐานสูตรว่า จิตเหล่านี้เป็นโลกิยจิตทั้งนั้น เช่น สอุตตรจิต ท่านก็ว่าได้แก่กามาวจร อนุตตรจิต ได้แก่รูปาปาวจร …
เนื้อหาวิเคราะห์และอธิบายเกี่ยวกับวิมุติทั้ง ๕ และเจโตปริญญาณ โดยสำรวจลักษณะของจิตในระดับต่างๆ เช่น จิตมีราคะและจิตยังไม่พ้น มีการพูดถึงปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ซึ่งช่วยให้นักปฏิบัติเข้าใจการเกิดและดับของ
ปุฬวกอสุภกรรมฐานและอัฏฐิกอสุภในวิสุทธิมรรค
237
ปุฬวกอสุภกรรมฐานและอัฏฐิกอสุภในวิสุทธิมรรค
…างนิ่ง ดุจก้อน ข้าวสุกแห่งข้าวสาลี ๑๐. อัฏฐิกอสุภกรรมฐาน ณ อัฏฐิกอสุภ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ ( ในมหาสติปัฏฐานสูตร ) โดยประการต่างๆ โดยนัยว่า " ภิกษุนั้นจึงเห็นซาก (ศพ) ที่เขาทิ้ง ไว้ในป่าช้า เป็นร่างกระดูกยังมีเนื…
เนื้อหาในหน้าที่พูดถึงกรรมฐานสองประเภทคือ ปุฬวกอสุภ ที่เกี่ยวพันกับซากศพต่างๆ และอัฏฐิกอสุภ ซึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้เกี่ยวกับการเห็นซากศพในป่าช้า การทำความเข้าใจและถือเอานิมิต เพื่อช่วยในการภาวนา
วิสุทธิมรรค: ศีลและพระติสสเถระ
102
วิสุทธิมรรค: ศีลและพระติสสเถระ
…จารณาความก็น่าจะเป็นอย่างนั้นด้วย จึงตกลงแก้เป็น ราควเสน. ๓. เรื่องพระติสสเถระนี้ พบเล่าไว้ในอรรถกถามหาสติปัฏฐานสูตรว่า ท่านละสมบัติออกบวชแล้ว ไปอยู่ในป่า น้องสะใภ้จ้างพวกโจรให้ไปปลงชีวิตท่าน พวกโจรไปล้อมท่านไว้ ท่าน…
ข้อความนี้อธิบายถึงศีลของพระเสขะที่เป็นที่เลื่อมใส, บทบาทของพระติสสเถระในการบรรลุพระอรหัต, และการใช้ชีวิตอย่างมีศีลในยามเผชิญความตาย โดยมีการพิจารณาศีลที่บริสุทธิ์ซึ่งได้รับการชมเชยจากเทวดาและพรหม นอก
ขันธ์ 5 และผลต่อคุณภาพชีวิต
30
ขันธ์ 5 และผลต่อคุณภาพชีวิต
…กาย พฤติกรรม และส่วนภายนอกของร่างกายที่เป็นคุณสมบัติต่างๆ ของร่างกายนั้น “เวทนา” คือ ส่วนที่ อรรถกถามหาสติปัฏฐานสูตร, อรรถกถาทีฆนิกาย สีลขันธวรรค, มก. เล่ม 14 หน้า 353-359. บ ท ที่ 2 ทั ก ษะ การทำหน้าที่ ก ล ย า น ม …
บทความนี้กล่าวถึงขันธ์ 5 ซึ่งประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ที่มีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของมนุษย์ รูป หมายถึง รูปร่างต่างๆ ของสิ่งที่รับรู้ ส่วน เวทนา คือ ความรู้สึกที่เกิดขึ้นจากการสัมผัส
ประวัติแคว้นโบราณในอินเดีย
140
ประวัติแคว้นโบราณในอินเดีย
…กษัตริย์ปราณฑพทั้ง 5 เป็นผู้ครองนคร และตำนานทางพุทธศาสนากล่าวถึงมากแห่ง เช่น เป็น ที่พระพุทธองค์ตรัสมหาสติปัฏฐานสูตร ซึ่งสันนิษฐานกันว่าน่าจะเป็นมณฑลปัญจาบ และเมือง เฑลหิ ปัจจุบันเรียก นิวเดลี ซึ่งเป็นเมืองหลวงของอิน…
เนื้อหาด้านล่างนี้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับแคว้นโบราณในอินเดียที่สำคัญ เช่น คันธาระ, กุรุ, ปัญจาละ, โกศล, มัลละ, วัชชี, อังคะ, กัมโพชะ, มัจฉะ, สุรเสนะ และวังสะ แต่ละแคว้นมีนครหลวงและเหตุการณ์สำคัญที่เกี่ย
การศึกษาเรื่อง 'กายในกาย'
120
การศึกษาเรื่อง 'กายในกาย'
…งนี้ เป็นหลักฐานรับสมกันอยู่” ท่านที่ได้เคยศึกษาธรรมในพระไตรปิฎกมาบ้าง ก็จะทราบเรื่อง “กายในกาย” จากมหาสติปัฏฐานสูตรมาแล้ว การอธิบายความที่เคยได้รู้กัน คือการพิจารณาดูลม หายใจเข้าออก ภายในกาย หรือการพิจารณาดูร่างกายว…
บทความนี้พูดถึงหลักการ 'กายในกาย' ซึ่งสามารถเข้าใจได้จากการศึกษาพระไตรปิฎก โดยชี้แจงการพิจารณาสภาพต่างๆ ของกายมนุษย์รวมถึงการใช้การฝึกใจเพื่อสัมผัสถึงกายที่เกิดขึ้นภายใน นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นว่าการแย
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา: สติปัฏฐานสูตร
42
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา: สติปัฏฐานสูตร
…ำคัญพระธรรมเทศนา ๔๕ สติปัฏฐานสูตร ๓ ตุลาคม ๒๔๙๗ นโม..... อิธ ภิกขเว ภิกขุ กาเย..... วาระพระบาลี แห่งมหาสติปัฏฐานสูตร เป็นธรรมที่ทำให้เป็นธรรมกาย หรือ เครื่องตรัสรู้ของ พระพุทธเจ้า พระอรหันต์ ดังความว่า กาเย กายานุปสฺ…
สาระสำคัญของพระธรรมเทศนาที่เกี่ยวข้องกับมหาสติปัฏฐานสูตรเน้นการพัฒนาสติและการเห็นซึ่งกาย เวทนา จิต และธรรมในระดับที่แตกต่างกัน โดยการทำความเข้าใจในธรรมเหล่า…
ความหมายของพระโสดาบัน ถึง อรหันต์
19
ความหมายของพระโสดาบัน ถึง อรหันต์
…...... รวมเป็นคำแปลคำเดียวว่า “พุทโธ” พุทโธ จึงอาจแปลว่า “ทั้งรู้ ทั้งเห็น” เพราะจกข์ ญาณ์ คำนั้น ในมหาสติปัฏฐานสูตร ใช้คำว่า ชานตา ปสฺสตา...... เป็นเหตุสนับสนุนว่า พระพุทธเจ้าตรัสรู้นั้น ไม่ใช่รู้เฉยๆ แต่ทั้งรู้ทั้ง…
บทความนี้กล่าวถึงความหมายและคุณสมบัติของพระโสดาบัน อรหันต์ รวมถึงหลักการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า โดยอธิบายลักษณะของแต่ละขั้นตอนการปฏิบัติเพื่อให้หลุดพ้นจากกิเลส และการเห็นซึ่งความจริงที่พระพุทธเจ้าทรงตรั
ความหมายของคำว่าพุทโธ
46
ความหมายของคำว่าพุทโธ
บิล ธิรา จา อุทปาทิ อาโลโก ฯ” จึงทำให้แลเห็นความว่า คุณวิเศษทั้ง ๕ อย่างดังบาลี ขึ้นกล่าวนี้ จะเป็นความหมายแห่งคำว่า พุทโธ กล่าวคือ จก ญาณ์ ปัญญา วิชชา อาโลโก ทั้ง ๕ อย่างนี้ประมวลเข้า ด้วยกัน รวมเป็น
…ณ์ ปัญญา วิชชา และ อาโลโก โดยจะต้องแปลว่าทั้งรู้และเห็น ไม่ใช่เพียงแค่รู้ นอกจากนี้ยังอ้างอิงถึงคำในมหาสติปัฏฐานสูตรซึ่งสนับสนุนแนวคิดนี้ โดยกล่าวถึงว่าพระพุทธเจ้าตรัสรู้นั้นไม่ใช่รู้แค่เพียงลอย ๆ หากแต่เป็นการรู้ทั้…
จตุธาตุววัฏฐานและการวิเคราะห์ธาตุ
17
จตุธาตุววัฏฐานและการวิเคราะห์ธาตุ
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 17 ได้แก่สันนิฐาน (ลงความเห็น) ตามที่ได้กำหนดเห็นสภาวะ (ของ มัน) การวิเคราะห์ดูธาตุทั้ง ๔ ชื่อว่าจตุธาตุววัฏฐาน คำว่า ธาตุมนสิการ (ความทำในใจโดยความเป็นธ
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์จตุธาตุววัฏฐานซึ่งมีลักษณะเป็นทั้งแบบสังเขปและพิสดาร โดยเฉพาะในมหาสติปัฏฐานสูตรและสูตรอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง การอธิบายธาตุทั้ง 4 และกระบวนการพิจารณาดูกาย พร้อมคำแนะนำสำหรับภิกษุในกา…
พุทธภิญญากับการปรับสมดุลชีวิต
26
พุทธภิญญากับการปรับสมดุลชีวิต
พุทธภิญญากับการปรับสมดุลชีวิต Budhi-Patîna for Life Adjustment แห่งมหาสติปัฏฐานสูตรที่ใช้พิจารณานำให้จิตใจไปสู่ความเป็นบวกและความเป็นบที่เรียกว่า อภิษฐานและโทมนัส ความยินดีและยินร้ายเ…
เนื้อหาเกี่ยวกับพุทธภิญญาและการปรับสมดุลชีวิต โดยอธิบายถึงการใช้หลักมหาสติปัฏฐานสูตรเพื่อพิจารณาจิตใจให้มีความเป็นบวกและเป็นไปตามธรรมชาติ เข้าใจในสิ่งที่เป็นความจริง โดยการไม่ยึดติดกับ…
การปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน
73
การปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน
สงสาร เข้าปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานแล้ว พระวิปัสสนาญาณจัก เกิดขึ้น ในขันธสันดานตามลำดับ นับตั้งแต่นามรูปปริจเฉทญาณ จนกระทั่งถึงมรรคญาณผลญาณและปัจจเวกขณญาณเป็นที่สุด และพระพุทธบุตรนโมเถระก็อธิบายสภาวะแห่ง
…วิปัสสนากรรมฐาน ซึ่งพระนโมเถระได้อธิบายถึงสภาวะแห่งวิปัสสนาญาณโดยอ้างอิงจากคัมภีร์วิสุทธิมรรคและบาลีมหาสติปัฏฐานสูตร ถึงแม้ชาวบ้านจะฟังไม่เข้าใจทั้งหมด แต่ก็ยังเคารพและฟังธรรมอย่างตั้งใจในวันธรรมสวนะสุดท้าย พระอาจารย…
คำสอนเกี่ยวกับวิปัสสนากรรมฐาน
62
คำสอนเกี่ยวกับวิปัสสนากรรมฐาน
…ั้ง ๔ มีกายานุปัสสนา เป็นต้น ตามที่สมเด็จพระทศพลเจ้า ทรงพระกรุณาประทานไว้ในพระสูตร ต่างๆ โดยเฉพาะพระมหาสติปัฏฐานสูตร เมื่ออินทรีย์ทั้ง ๕ มีสัทธินทรีย์เป็นอาทิ เสมอกันเป็นอัน ดีแล้ว พระวิปัสสนาญาณอันประเสริฐจักเกิดขึ้…
พระเขมมหาเถระ ผู้ชำนาญวิปัสสนา ได้บอกวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานที่สืบทอดมาจากพระอรหันต์ โดยการตั้งสติและการกำหนดในอนุปัสสนาทั้ง ๔ รวมถึงการพัฒนาอินทรีย์ทั้ง ๕ จนเกิดพระวิปัสสนาญาณที่เป็นประโยชน์ต่อ