การเจริญกายคตาสติและการศึกษาเบื้องต้น : หน้า 96/156
MD 306 สมาธิ 6 : หน้า 96/156 บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการเจริญกายคตาสติและความสำคัญของการศึกษาในทางปฏิบัติ.
2 ครั้ง
สรุปเนื้อหา
เนื้อหาเน้นการเจริญกายคตาสติ โดยมีหลักการสำคัญที่ต้องรู้ก่อนปฏิบัติ เช่น อุคคหโกสัลละ และ มนสิการโกสัลละ ซึ่งประกอบไปด้วยความฉลาดในการศึกษา 7 อย่าง ช่วยให้เข้าใจและสามารถฝึกฝนการเจริญสติได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้เนื้อหาของกายคตาสติลึกซึ้งยิ่งขึ้น และสามารถปฏิบัติได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม พร้อมทั้งการพิจารณาธาตุทั้ง 4 และการกำหนดอิริยาบถอย่างถูกต้องเพื่อการพัฒนาจิตใจ.
หัวข้อประเด็น
-การเจริญกายคตาสติ
-กิจเบื้องต้นการปฏิบัติ
-ความฉลาดในการศึกษา
-อุคคหโกสัลละ
-มนสิการโกสัลละ
ข้อความต้นฉบับในหน้า
20.น้ำดี (ปิตตัง)
21.น้ำเสลด (เสมหัง)
19.อาหารเก่า (กรีสัง)
26.น้ำตา (อัสสุ)
27.น้ำมันเหลว (วสา)
28.น้ำลาย (เขโฬ)
22.น้ำเหลือง (ปุพโพ)
29.น้ำมูก (สิงฆาณิกา)
23.น้ำเลือด (โลหิตัง)
30.น้ำไขข้อ (ลสิกา)
24.น้ำเหงื่อ (เสโท)
31.น้ำมูตร (มุตตัง)
25. น้ำมันข้น (เมโท)
ในอรรถกถามีเพิ่มเป็นอาการ 32 คือ เยื่อในสมองศีรษะ (มัตถะเก มัตถลุงคัง)
กายคตาสติที่พระอรรถกถาจารย์และพระพุทธองค์ทรงยกย่องชมเชยนี้ มิได้มุ่งหมาย
แต่เฉพาะ 32 โกฏฐาสะอย่างเดียว แม้อสุภะ 10 ก็ดี อานาปานสติก็ดี การกำหนดอิริยาบถ
ใหญ่น้อยก็ดี พิจารณาธาตุทั้ง 4 ก็ดี เหล่านี้ล้วนแต่จัดเป็นกายคตาสติด้วยกันทั้งสิ้น ดังที่มีใน
กายานุปัสสนาแห่งมหาสติปัฏฐานสูตร แต่สำหรับกายคตาสติในอนุสติ 10 นี้ มุ่งหมายเอา
เฉพาะแต่ 32 โกฏฐาสะเท่านั้น
4.3 กิจเบื้องต้นก่อนเจริญกายคตาสติ
ผู้ที่จะเจริญกายคตาสติ ก่อนลงมือปฏิบัติต้องรู้กิจเบื้องต้นแห่งการปฏิบัติให้ดีเสียก่อน
กิจเบื้องต้นนั้นมีอยู่ 2 ประการใหญ่ๆ คือ
1. อุคคหโกสัลละ ความฉลาดในการศึกษา 7 อย่าง
2. มนสิการโกสัลละ ความฉลาดในการพิจารณา 10 อย่าง
4.3.1 ความฉลาดในการศึกษา 7 อย่าง คือ
1. วจสา การสาธยายด้วยวาจา
2. มนสา การพิจารณาด้วยใจ
3. วัณณโต การพิจารณาโดยสีว่า อาการหรืออวัยวะนั้นๆ มีสีอะไร
4. สัณฐานโต การพิจารณาความเป็นรูปร่างสัณฐาน
5. ทิสโต การพิจารณาโดยทิศทางที่เกิด คือ เกิดอยู่ส่วนบนหรือส่วนล่างของร่างกาย
6. โอกาสโต การพิจารณาที่ตั้ง คือ ตั้งอยู่ในร่างกายส่วนใด
86 DOU สมาธิ 6 ส ม ก กั ม ม ฏ ฐ า น 4 0 วิ ธี (1)
หน้าหนังสือทั้งหมด
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
หนังสือที่เกี่ยวข้อง
Load More