หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิญญา 6 และผลของการทำสมาธิในพระพุทธศาสนา
91
อภิญญา 6 และผลของการทำสมาธิในพระพุทธศาสนา
…กรุงเทพมหานคร : บริษัท ศิริวัฒนาอินเตอร์พริ้นท์ จํากัด (มหาชน), 2545), หน้า 210. 3 มหาวัจฉโคตตสูตร, มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์, มก. เล่ม 20 ข้อ 261-266 หน้า 464-466. 78 DOU บ ท ที่ 6 ป ร ะ โ ย ช น ข อ ง ส ม…
ในบทความนี้จะกล่าวถึงอภิญญา 6 ตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งเป็นความรู้ที่ผลงจากการทำสมาธิ โดยมีอิทธิวิธีหลายประการ รวมถึงการฟังเสียงทิพย์ การรู้ใจของผู้อื่น และความสามารถในการระลึกชาติ บทเรียนจากการทำสม
การตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระมงคลเทพมุนี
14
การตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระมงคลเทพมุนี
…สู่ความเป็นอิสระแท้จริงของชีวิต หนทางที่ทำให้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่พระองค์ทรงค้นพบนั้น เรียกว่ามัชฌิมาปฏิปทา คือ ทางสายกลาง เป็นหนทางหรือข้อปฏิบัติ ที่ไม่ตึงเกินไปจนสร้าง ความลำบากแก่ตน (อัตตกิลมถานุโย…
…มมาสัมพุทธเจ้าผ่านการนั่งสมาธิและความเพียรที่ไม่หยุดยั้ง เพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย และอธิบายถึงการค้นพบมัชฌิมาปฏิปทา ซึ่งเป็นหนทางสายกลางที่นำไปสู่การบรรลุธรรมและนิพพาน. นอกจากนี้ยังกล่าวถึงพระมงคลเทพมุนี ผู้เ…
ดวงปัญญาและดวงวิมุตติในหลักปฏิบัติทางสายกลาง
16
ดวงปัญญาและดวงวิมุตติในหลักปฏิบัติทางสายกลาง
…งสายกลางนั้น การที่จะพบหนทางสายกลางได้ ต้องนำเอาใจให้เข้าถึงเฉพาะซึ่งกลาง ซึ่งวิธีการเอาใจให้เข้าถึงมัชฌิมาปฏิปทา หรือทางสายกลางนี้ พระ เดชพระคุณพระมงคลเทพมุนี สรุปว่า คือการทำใจให้ “หยุด” เพียงอย่างเดียว ซ…
…ริงผ่านดวงศีล ดวงสมาธิ และดวงปัญญาซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอริยมรรค มีการสรุปวิธีการฝึกจิตเพื่อให้เข้าถึงมัชฌิมาปฏิปทา โดยเน้นการหยุดใจเป็นจุดสำคัญในการเข้าถึงความรู้แจ้ง กล่าวถึงความสำคัญของศูนย์กลางของจิตในการ…
การฝึกจิตตามหลักคำสอนของพระมงคลเทพมุนี
17
การฝึกจิตตามหลักคำสอนของพระมงคลเทพมุนี
…าธิเอาใจให้อยู่ที่ศูนย์กลางกาย เราก็จะ ดังนั้น หากกล่าวโดยสรุป หลักการดำเนินจิตไปตามทางสายกลาง หรือ มัชฌิมาปฏิปทา จะเกิด ขึ้นได้ เมื่อเอาใจให้เข้าถึงเฉพาะซึ่งกลาง คือให้ใจหยุดนิ่งอยู่ที่ศูนย์กลางกาย เมื่อทำ…
…จและเข้าใจศูนย์กลางของมนุษย์ ซึ่งเป็นการนำพาไปสู่การเข้าถึงพระธรรมกาย และพระนิพพานได้ การเดินตามหลักมัชฌิมาปฏิปทาเป็นวิธีปฏิบัติที่ถูกต้องสำหรับการฝึกใจ การเข้าถึงพระธรรมกายถือเป็นกายตรัสรู้ธรรมที่สำคัญในพร…
การสอนเกี่ยวกับนิวรณ์และอุปกิเลสในพระพุทธศาสนา
20
การสอนเกี่ยวกับนิวรณ์และอุปกิเลสในพระพุทธศาสนา
…ลัว ความตื่นเต้นด้วยความยินดี ความไม่สงบกาย ความเพียรจัดเกินไป ความเพียรย่อหย่อนเกินไป อุปกิเลสสูตร มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 23 ข้อ 452-464 หน้า 131-136. บ ท ที่ 1 อุ ป ส ร ร ค ใ น ก า ร ป ฏิ …
บทความนี้พูดถึงนิวรณ์และอุปกิเลสที่เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติสมาธิและการเข้าถึงความสงบสุขภายใน และแนะนำเกี่ยวกับการขจัดอุปสรรคเหล่านี้ เพื่อให้สามารถทำจิตให้สงบได้ และพบเจอกับประสบการณ์ภายในที่ดีขึ้น กา
การปฏิบัติธรรมและการแสวงหาความพอดี
43
การปฏิบัติธรรมและการแสวงหาความพอดี
…ให้เกิดความพอดี เพราะการปฏิบัติธรรม เป็นการแสวงหาความพอดี ซึ่งความพอดีก็ตรงกับคำว่า ทางสายกลาง หรือ มัชฌิมาปฏิปทา นั่นคือ หนทาง เข้าสู่ความสงบนิ่งภายใน เข้าถึงธรรมะภายใน พระราชภาวนาวิสุทธิ์ได้กล่าวไว้ว่า “ก…
การปฏิบัติธรรมจำเป็นต้องมีการสังเกตและการค้นหาความพอดี โดยต้องให้ใจหยุดนิ่งที่กลางดวงใสและสนับสนุนการภาวนาอย่างสบายๆ ค่อยๆ เพิ่มความใสและ ความชัดเจนในการปฏิบัติเพื่อให้ใจได้รับความสงบ ในขณะที่ต้องระมั
การสั่งสมนิสัยในการฟังธรรม
58
การสั่งสมนิสัยในการฟังธรรม
…ตตรนิกาย ปัญจกนิบาต, มก. เล่ม 36 ข้อ 153 หน้า 322. * อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต, มก. เล่ม 34 หน้า 98. * มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์, มก. เล่ม 21 ข้อ 657 หน้า 352 บทที่ 4 เทคนิคการวางใจในขณะฟังธรรม DOU 49
การสั่งสมนิสัยในการฟังธรรมมีความสำคัญในการเข้าถึงธรรมตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ผู้ฟังควรมีลักษณะไม่ลบหลู่และมีความยินดีในการฟัง รวมถึงมีศรัทธาและปัญญาเพื่อเข้าใจธรรมอย่างแท้จริง โดยแบ่งออกเป็นระดับการรับ
การเจริญสมาธิและกัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
16
การเจริญสมาธิและกัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
…ก่อให้เกิดจิต ระดับนั้นขึ้นมา ในบทสนทนาระหว่างนางธรรมทินนากับอุบาสก นามว่า วิสาขา ซึ่งปรากฏในคัมภีร์มัชฌิมนิกาย ได้มีการอธิบายว่า สมาธิมีความหมายถึงทั้งระดับของจิต และเป็นวิธีการฝึกจิตแบบหนึ่ง คุณวิสาขะ ถาม…
บทความนี้นำเสนอหลักการเบื้องต้นเกี่ยวกับกัมมัฏฐานและการเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของวัตถุที่ใช้ในการฝึกจิต เช่น กสิณ อสุภะ และอนุสติ อีกทั้งยังมีการอธิบายถึงองค์ประกอบต้นแบบสำห
การพิจารณาธาตุและซากศพในพระพุทธศาสนา
29
การพิจารณาธาตุและซากศพในพระพุทธศาสนา
…กิดขึ้น คือ เมื่อเกิดความรู้สึกสุข ทุกข์ เฉยๆ ก็รู้ชัดว่า ตามที่เป็นอยู่ในขณะนั้นๆ ดังพุทธพจน์ว่า * มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 17 ข้อ 137 หน้า 610 20 DOU ส ม า ธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า กั ม…
เนื้อหาว่า ธาตุมนสิการ คือ การพิจารณาร่างกายว่าประกอบขึ้นจากธาตุ 4 ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ตามพุทธพจน์ที่กล่าวอ้างถึง การกำหนดรู้ร่างกายเปรียบซากศพใน 9 ระยะเวลา ซึ่งรวมถึงสภาพต่างๆ ตั้
การรับรู้เวทนาในธรรมวินัย
30
การรับรู้เวทนาในธรรมวินัย
… มีโทสะ ไม่มีโทสะ มีโมหะ ไม่มีโมหะ ฟุ้งซ่าน เป็นสมาธิหลุดพ้น ยังไม่หลุดพ้น เป็นต้น ดังพุทธพจน์ว่า * มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 17 ข้อ 139 หน้า 613 บ ท ที่ 1 กั ม ม ฏ ฐ า น และ วิธี ป ฏิ บั ติ ใน พ…
เนื้อหาในบทความนี้อธิบายการรับรู้เวทนาของภิกษุในธรรมวินัย โดยมีการแบ่งประเภทของเวทนาเป็น สุขเวทนา, ทุกขเวทนา และ อทุกขมสุขเวทนา พร้อมทั้งคำอธิบายเกี่ยวกับอามิสหรือเหยื่อล่อที่เกี่ยวข้องกับความรู้สึกต่
การพิจารณาอายตนะในธรรมวินัย
32
การพิจารณาอายตนะในธรรมวินัย
….. ภิกษุย่อมรู้จักใจ รู้จักธรรมารมณ์ และรู้จักสังโยชน์ที่อาศัยใจและ ธรรมารมณ์ทั้ง 2 นั้นเกิดขึ้น” 1 มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 17 ข้อ 142 หน้า 617 * สังโยชน์ หมายถึง กิเลสที่ผูกใจสัตว์ไว้กับทุก…
ภิกษุในธรรมวินัยที่ให้ความสำคัญต่อการพิจารณาอายตนะทั้งภายในและภายนอก โดยวิเคราะห์ความเกิดขึ้นและดับของรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เพื่อให้เข้าถึงความรู้ที่ตั้งอยู่บนสติ การรู้จักต่ออายตนะและสังโยชน์
โพชฌงค์และอริยสัจในพระพุทธศาสนา
33
โพชฌงค์และอริยสัจในพระพุทธศาสนา
…่งที่รัก ก็เป็นทุกข์ ปรารถนาสิ่งใดไม่ได้ แม้อันนั้นก็เป็นทุกข์ โดยย่ออุปาทานขันธ์ทั้ง 5 เป็นทุกข์ 1 มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 17 ข้อ 144 หน้า 620 24 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า กั ม…
…วามทุกข์ และวิธีการเข้าถึงการรู้แจ้งเห็นจริง ตามหลักธรรมของพระพุทธเจ้า โดยใช้มาตรฐานจากหนังสือธรรมในมัชฌิมนิกาย.
การศึกษากัมมัฏฐานในพระไตรปิฎก
34
การศึกษากัมมัฏฐานในพระไตรปิฎก
…ปิฎก จบโดยสมบูรณ์แล้ว โปรดทำแบบประเมินตนเองหลังเรียนและกิจกรรม บทที่ 1 แล้วจึงศึกษา บทที่ 2 ต่อไป - มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 17 ข้อ 146-149 หน้า 621-627 บ ท ที่ 1 กั ม ม ฏ ฐ า น และ วิธี ป ฏิ บั…
เนื้อหานี้กล่าวถึงกัมมัฏฐานและการปฏิบัติที่สำคัญในพระไตรปิฎก โดยอธิบายถึงทุกขสมุทัยและทุกขนิโรธ การละตัณหา และวิธีการปฏิบัติที่นำไปสู่ความดับทุกข์ในโลก มีการเน้นถึงการใช้ประสาทสัมผัสต่างๆ ในการเข้าถึง
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
43
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
…าน ฌานที่เกิดขึ้นนั้นจะมีองค์ฌานที่เกิดขึ้นตามลำดับดังนี้ พระภาวนาวิริยคุณ, พระแท้, 2545 หน้า 214 2 มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 20 ข้อ 14 หน้า 15 34 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า ก ม ม …
อาการที่เกิดจากการรวมจิตเป็นเอกัคคตาจะทำให้ผู้ปฏิบัติตกใจได้เนื่องจากไม่เคยประสบมาก่อน แต่หากสามารถประคองจิตให้เป็นกลางจะทำให้จิตรวมเป็นหนึ่งได้ โดยมีองค์ฌานต่างๆ เกิดขึ้นตามมา ความสำคัญของเอกัคคตาคือ
การเจริญกสิณและอภิญญาในพระพุทธศาสนา
15
การเจริญกสิณและอภิญญาในพระพุทธศาสนา
…เศษแห่งพระสาวกของพระองค์ แม้ว่าการเจริญกสิณจะเป็นวิธีการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงใช้สอนพระสาวกของ 1 มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ มก. เล่มที่ 20 ข้อ 342 หน้า 567-568 บ ท ที่ 1 ก ล ณ 1 0 DOU 5
…ล่าง การปฏิบัติตามคำสอนนี้ช่วยให้สาวกได้บรรลุในความรู้และพัฒนาการทางจิตใจ เช่นเดียวกับที่กล่าวไว้ในมัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์
ความหมายและการปฏิบัติกสิณในพระพุทธศาสนา
17
ความหมายและการปฏิบัติกสิณในพระพุทธศาสนา
…ในเมืองอนุราธปุรี วิธีการเตรียม และการใช้มณฑลกสิณจะได้กล่าวในตอนที่ว่าด้วยเรื่องกสิณแต่ละอย่างต่อไป มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 22 ข้อ 30 หน้า 39 * พระ ดร. พี วชิรญาณมหาเถระ, สมาธิในพระพุทธศาสนา,…
การปฏิบัติกสิณได้รับการยอมรับว่าเป็นพื้นฐานสำคัญของนักบวชในสมัยก่อนพระพุทธศาสนา และมีคุณสมบัติช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถเข้าถึงอิทธิฤทธิ์และอภิญญาได้ แต่การปฏิบัติกสุณนี้แตกต่างจากการปฏิบัติในพระพุทธศาสน
การศึกษาโกฏฐาสะในพุทธศาสนา
98
การศึกษาโกฏฐาสะในพุทธศาสนา
…หิต เสโท เมโท หมวดที่ 6 ชื่อว่า มุตตฉักกะ มีโกฏฐาสะ 6 ได้แก่ อสุสุ วสา เขโฬ สิงฆาฬิกา ลฬิกา มุตติ * มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์, ฉบับหลวง เล่มที่ 12 ข้อ 136 หน้า 105 88 DOU สมาธิ 6 ส ม ก กั ม ม ฏ ฐ า น 4 0 วิ ธ…
ในร่างกายมนุษย์ประกอบด้วยโกฏฐาสะ 32 ประการที่มีความสำคัญ เช่น ผม ขน เล็บ และอวัยวะภายใน ซึ่งการจำและพิจารณาทั้งหมดนี้อาจแบ่งออกเป็น 6 หมวดเพื่อให้ง่ายต่อการบริกรรม เริ่มตั้งแต่ตจปัญจกะจนถึงมุตตฉักกะ เ
อานาปานสติ และ อุปสมานุสติ
136
อานาปานสติ และ อุปสมานุสติ
…นสติเป็นกัมมัฏฐานที่สำคัญยิ่ง พระพุทธองค์ทรง สนับสนุนให้ภิกษุทั้งหลายปฏิบัติ ดังที่พระองค์ตรัสว่า * มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 22 ข้อ 287 หน้า 367. * อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต, มก, เล่มที่ 38 ข้อ 6…
บทที่ 5 นี้นำเสนอเกี่ยวกับอานาปานสติและอุปสมานุสติ ซึ่งเป็นอนุสติสำคัญที่ควรศึกษา โดยอานาปานสติ เป็นกัมมัฏฐานในอนุสติ 10 ที่พระพุทธองค์ทรงแนะนำ พร้อมอธิบายถึงความสำคัญในด้านการเข้าถึงสติปัฏฐาน 4 และโพ
การเจริญอานาปานสติและเสนาสนะที่เหมาะสม
139
การเจริญอานาปานสติและเสนาสนะที่เหมาะสม
…าไปในร่างกาย ของช้างหรืองู ทำให้ลำตัวของมันเต็มช้าและออกมาช้าเช่นเดียวกัน เพราะฉะนั้น จึงกล่าวว่า 1 มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 22 ข้อ 288 หน้า 367 บทที่ 5 อ าน า ป า น ส ติ และ อุปสมานุสติ DOU 1…
ทรงตรวจตราเสนาสนะเพื่อการปฏิบัติธรรมอย่างเหมาะสม โดยเฉพาะในการเจริญอานาปานสติช่วงฤดูต่างๆ อธิบายถึงท่านั่งที่ถูกต้องและการตั้งสติระลึกลมหายใจทั้งยาวและสั้น โดยการทำเช่นนี้ทำให้ผู้ปฏิบัติสามารถบรรลุอริ
การแผ่เมตตาและพรหมวิหาร 4
36
การแผ่เมตตาและพรหมวิหาร 4
…กล้ เพราะมีส่วนเข้ากันได้โดยมองใน แง่ความวิบัติของสัตว์ทั้งหลายเหมือนกัน โทมนัสอาศัยกามคุณมีมาในบาลีมัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ ว่า บุคคลเมื่อเล็งเห็นความไม่ได้เฉพาะซึ่งรูปที่รู้ได้ด้วยจักษุ อันน่า ปรารถนา น่…
เนื้อหาเกี่ยวกับการแผ่เมตตาอย่างไม่มีขีดจำกัด ซึ่งถือว่าเป็นอัปปมัญญา และการระบุข้าศึกใกล้และไกลของพรหมวิหารทั้ง 4 โดยมีการอธิบายถึงข้าศึกที่เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาเมตตาและกรุณา ผู้ปฏิบัติควรรักษาเมตตา