การปฏิบัติธรรมและการแสวงหาความพอดี : หน้า 43/106

ให้เสียงนั้นดังจากจุดกึ่งกลางของบริกรรมนิมิต ดังจากตรงนี้ สัมมาอะระหังๆ ๆ ๆ ให้สังเกตว่า ที่เราภาวนา นั้น ดังที่สมองหรือดังในท้อง ถ้าดังที่สมองก็ยังใช้ไม่ได้ ถ้าดังออกมาจากในท้องในกลางบริกรรมนิมิต ใช้ได้ ทีเดียว อย่างนี้ไม่ช้า ไม่เกิน 5 หรือ 10 นาทีเดี๋ยวก็ถึงฝั่งของธรรมะ 5) ทำใจเย็น “ใจเย็นให้สังเกตตรงนี้ว่า เราไม่เร่งเกินไป ค่อยๆ นึกให้ ปะติดปะต่อกัน จนกระทั่งความใสก็ค่อยๆ เพิ่มขึ้น เพิ่มขึ้น ค่อยๆ เพิ่มทีละเล็กทีละน้อย ให้ใสในใส ใสในใส ใสในใส ชัดในชัด” 6) เมื่อใจหยุด “ใจหยุดนิ่งสังเกตจากอะไร สังเกตดูว่าใจไม่อยากจะภาวนา และก็ไม่มีความนึกคิดอื่นเข้ามาแทรก อยากจะวางเฉยๆ อยู่ตรงฐานที่ 7 อยู่ในกลางบริกรรมนิมิต อยากจะอยู่เฉยๆ หรือลืมคำภาวนาไป นั่นแหละ วางคำภาวนาแล้ว ใจหยุดแล้ว ถ้าเป็นอย่างนี้ก็ประคับประคองใจที่หยุดที่นิ่งที่ไม่มีคำภาวนาประคอง ไปเรื่อยๆ” ถ้าเราหมั่นสังเกตในทุกขั้นตอน จนพบว่าเรามีข้อบกพร่องอะไร ทำไมใจถึงไม่หยุด เราจะได้หา วิธีการแก้ไข และเริ่มลงมือแก้ไข ในไม่ช้าเราก็จะเข้าถึงธรรมได้ 3.1.2 สังเกตกับความพอดี ในเส้นทางของการปฏิบัติธรรมจำเป็นต้องมีการสังเกตเพื่อให้เกิดความพอดี เพราะการปฏิบัติธรรม เป็นการแสวงหาความพอดี ซึ่งความพอดีก็ตรงกับคำว่า ทางสายกลาง หรือ มัชฌิมาปฏิปทา นั่นคือ หนทาง เข้าสู่ความสงบนิ่งภายใน เข้าถึงธรรมะภายใน พระราชภาวนาวิสุทธิ์ได้กล่าวไว้ว่า “การปฏิบัติธรรม คือ การแสวงหาความพอดี ความพอดีให้สังเกต เมื่อเรานั่งแล้ว เราสบายใจ ตรึกแค่ดวงใส หยุดที่กลางดวงใสกลางท้องฐานที่ 7 แล้วก็ภาวนาไปเรื่อยๆ อย่างสบายๆ ใจก็เย็นฉ่ำ ไม่เร่งร้อน ไม่เร่งรีบ นี่คือความพอดีอย่างแท้จริง เราจะพบได้เมื่อใจหยุด คือ เราพอดีอย่างเบื้องต้น ค่อยๆ ประคองใจไป ไม่ช้าใจจะหยุดนิ่ง ที่เราเรียกว่า ถูกส่วน ถูกส่วนก็คือความพอดี และเราจะสังเกตว่าเราพอใจกับอารมณ์ อยากจะอยู่กับอารมณ์นี้นานๆ ถึงแม้ยังไม่เห็นอะไรก็ตาม แต่เรารู้สึกพอใจ ชอบอารมณ์นี้ แล้วไม่รู้สึกว่าฝืน หรือพยายามนั่งสมาธิ ไม่เบื่อหน่าย อารมณ์ตอนนี้จะ รู้สึกว่าโปร่ง โล่ง ถึงแม้ยังไม่เบาก็ตาม มันจะโล่งๆ นิ่งๆ รู้สึกว่าสบาย เรียกว่า พอดี พระเดชพระคุณ 1 พระราชภาวนาวิสุทธิ์, พระธรรมเทศนา, 3 มีนาคม 2528 2 พระราชภาวนาวิสุทธิ์, พระธรรมเทศนา, พฤษภาคม 2530 3 4 พระราชภาวนาวิสุทธิ์, พระธรรมเทศนา, 1 พฤษภาคม 2526 พระราชภาวนาวิสุทธิ์, พระธรรมเทศนา, 5 กันยายน 2536 5 พระราชภาวนาวิสุทธิ์, พระธรรมเทศนา, 23 มีนาคม 2535 34 DOU สมาธิ 4 เทคนิคการทำสมาธิเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย