หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
103
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 103 และถีนมิทธะ บางคราวเกิดขึ้นต่างกัน บางคราวเกิดรวมกัน (เกิดขึ้น พร้อมกัน)ฯ บทว่า เสสา ได้แก่ เจตสิก ๔๑ นอกจากอนิ…
เนื้อหานี้ให้ความเข้าใจในธรรมที่เกี่ยวกับเจตสิกและการแสดงออกของจิต โดยเน้นถึงเจตสิกที่แน่นอนและไม่แน่นอน รวมถึงการพิจารณาในลักษณะต่างๆ ของเจตสิกที่มีอยู่ในจิต. นอกจากนี้ยังมีการอภิปรายถึงความสัมพันธ์แ
ธรรมะเพื่อประชา: รักษาใจให้เข้าถึงธรรม
417
ธรรมะเพื่อประชา: รักษาใจให้เข้าถึงธรรม
…บไข้ได้ป่วยอะไร สุขภาพร่างกาย แข็งแรง จิตใจแข็งแกร่ง ในกลางกายสว่างไสวด้วยกายธรรม อรหัต จึงไม่ถูกถีนมิทธะ คือความง่วงเหงาหาวนอนครอบงำ และมีความสดชื่นเบิกบานกว่าคนปกติทั่วไป ปริพาชกพอได้ฟังสิ่งที่ท่านเล่า ก…
พระเถระเล่าถึงประสบการณ์การบวชเป็นเวลา 80 พรรษา โดยไม่มีความกังวลใจหรือความเจ็บป่วย และทำความเพียรโดยตลอด ซึ่งเขาได้บรรลุถึงวัตถุประสงค์สูงสุดในพระพุทธศาสนา โดยไม่มีความยินดีในลาภสักการะ และมีสุขภาพที
หน้า3
66
กิจกรรม หลังจากนักศึกษาได้ศึกษา บทที่ 4 ถีนมิทธะและวิธีแก้ไข จบโดยสมบูรณ์แล้ว โปรดทำแบบประเมินตนเองหลังเรียนบทที่ 4 และกิจกรรมในแบบฝึกปฏิบัติบทที่ 4…
ความเข้าใจเกี่ยวกับถีนมิทธะและการแก้ไข
56
ความเข้าใจเกี่ยวกับถีนมิทธะและการแก้ไข
แนวคิด 1. ถีนมิทธะ คือ ความง่วงเหงาหาวนอน หดหู่ เซื่องซึม เมื่อเกิดขึ้นกับใครแล้วก็เหมือนคนถูก จองจำอยู่ในเรือนจำ อากา…
ถีนมิทธะ คืออาการง่วงเหงาหาวนอนที่เกิดจากหลายสาเหตุ เช่น ความเกียจคร้าน, อาการหดหู่, การพักผ่อนไม่เพียงพอ วิ…
หน้า5
54
บทที่ 4 ถีนมิทธะ และวิธีแก้ไข บ ท ที่ 4 ถี น ม ท ธ ะ แ ล ะ วิ ธี แก้ไข DOU 45
การชำระจิตใจและการละนิวรณ์ ๕
206
การชำระจิตใจและการละนิวรณ์ ๕
…มกรุณา หวังประโยชน์แก่สัตว์ทั้งปวงอยู่ ย่อมชำาระจิตให้บริสุทธิ์จากความประทุษร้าย คือ พยาบาทได้ ละถีนมิทธะแล้ว เป็นผู้ปราศจาก ถีนมิทธะ มีความกําหนดหมายอยู่ที่แสงสว่าง มีสติสัมปชัญญะอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุท…
…ำระจิตใจโดยการละนิวรณ์ ๕ ประการที่เป็นอุปสรรคในการปฏิบัติธรรม เช่น ความเพ่งเล็ง, ความประทุษร้าย, ถีนมิทธะ, อุทธัจจะกุกกุจจะ, และวิจิกิจฉา โดยการนั่งสมาธิและรักษาสติ ให้ผู้ปฏิบัติเข้าถึงสภาวะจิตใจที่บริสุทธ…
การบรรยายถึงภิกษุและความบริสุทธิ์ในจิต
198
การบรรยายถึงภิกษุและความบริสุทธิ์ในจิต
…ความกรุณาหวังประโยชน์แก่สัตว์ทั้งปวงอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ์จากความ ประทุษร้ายคือพยาบาทได้ ละถีนมิทธะแล้ว เป็นผู้ปราศจากถีนมิทธะ มีความกำหนดหมายอยู่ที่แสงสว่าง มีสติสัมปชัญญะอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการฝึกจิตในตัวภิกษุ การมีศีลขันธ์ อินทรียสังวร และสติสัมปชัญญะ เพื่อชำระจิตให้บริสุทธิ์จากความเพ่งเล็ง พยาบาท และอุทธัจจกุกกุจจะ โดยอุปมานิวรณ์ที่เปรียบเทียบกับชีวิตมนุษย์
พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับนิวรณ์ 5
117
พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับนิวรณ์ 5
…้จะ พยายามปฏิบัติธรรม ก็ยากที่จะซาบซึ้งในรสแห่งธรรม ไม่อาจพบความสุขอันเกิดจากฌานได้ฉันนั้น 7.3.3 ถีนมิทธะ คือ ความหดหู่ ความง่วงเหงา ซึมเซา ขาดความกระตือรือร้นในการทำกิจกรรม ต่างๆ ขาดกำลังใจและความหวังในชี…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบพยาบาทเหมือนโรค หลายคนที่มีพยาบาทย่อมมีความทุกข์และเจ็บปวดในกายและใจ จึงต้องฝืนทำทุกอย่างด้วยความทรมาน ซึ่งทำให้ยากที่จะพบความสุข ในขณะที่ผู้ที่มีความหดหู่และความฟุ้งซ่านย่
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
102
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…เกิดขึ้น ในบางเวลา คือในเวลาที่เป็นไปด้วยอำนาจความถือตัวว่า เราเป็นผู้ ประเสริฐกว่าเป็นต้น อนึ่ง ถีนมิทธะเกิดขึ้นด้วยกัน คือด้วยอำนาจ ไม่พรากจากกันและกันในกาลบางครั้ง คือในเวลาที่เป็นไปด้วยอำนาจ ไม่สะดวกดี…
เนื้อหาส่วนนี้ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี เดินหน้าด้วยการอธิบายถึงความแตกต่างในเวทนาของจิตต่าง ๆ ที่ปรากฏและเกิดจากอำนาจของจิตที่แยกออกและเข้ากัน โดยชี้ให้เห็นถึงธรรม ๓ ประการที่มีสัมมาวาจาเป็นองค์ประกอบที
อารมณ์และผลของสมถกัมมัฏฐาน
40
อารมณ์และผลของสมถกัมมัฏฐาน
…ระดับกลาง ที่เรียกว่า นิวรณ์ 5 ดังได้กล่าวไปแล้วในสมาธิ 3 ว่าประกอบด้วย 1. กามฉันทะ 2. พยาบาท 3. ถีนมิทธะ 4. อุทธัจจกุกกุจจะ 5. วิจิกิจฉา (1) องค์ฌาน 5 การที่กิเลสเหล่านั้นสงบลงไปได้ ไม่แสดงผลออกมา ก็เพราะ…
การเจริญสมถกัมมัฏฐานต้องรักษาจิตให้มีอารมณ์เดียว อารมณ์ของสมถะทำให้จิตสงบ มี 40 วิธีแบ่งเป็น 7 หมวด โดยการปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง จะทำให้จิตเกิดสมาธิ ส่งผลให้กิเลสสงบ โดยมีองค์ฌาน 5 ที่ช่วยข่มนิวรณ์ 5 จ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
53
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ฉันท์ “ย่อมมีได้เพราะเอกัคคตาฯ ปีติเป็นคู่ปราบพยาบาท เพราะมีความ ปลื้มใจเป็นสภาพฯ วิตกเป็นคู่ปราบถีนมิทธะ เพราะเป็นไปพร้อม กับความแผ่ไปด้วยอำนาจการพิจารณาโดยแยบคาย ฯ สุขเป็นคู่ปราบ อุทธัจจกุกกุจจะ ซึ่งมีคว…
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับธรรม 5 ประการที่ช่วยปราบอารมณ์ไม่ดี เช่น กามฉันท์ และความทุกข์ ต่างมีการวิเคราะห์การตั้งมั่นของจิตและการทำงานของวิตกและสมาธิ ที่เป็นอุปกรณ์สำคัญในการเข้าถึงความสงบ อธิบายการเจริ
การศึกษาวิสุทธิมรรคและโสสานิกังคะ
168
การศึกษาวิสุทธิมรรคและโสสานิกังคะ
…ะทีปคือดวงจันทร์ส่องสว่าง สมควรแก่ภาวะ แห่งอนาคาริยชน (เธอ) มีใจ (ไม่ข้องขัด) เป็นดุจใจมฤค บรรเทาถีนมิทธะได้ อาศัยความ ที่มีภาวนาเป็นที่ยินดี ย่อมจะได้ประสบความอร่อย แห่งปวิเวกรสในไม่ช้าเลย เพราะเหตุนั้นแล…
เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายถึงความสำคัญของภิกษุในการปฏิบัติธรรมในที่ต่าง ๆ และความประพฤติของภิกษุที่มีความมักน้อยในวิสุทธิมรรค โดยมีการออกแบบการมีชีวิตในอัพโภกาส เพื่อให้เข้าถึงปวิเวกรส และการสมาทานโสสา
การละนิวรณ์เพื่อการเจริญภาวนา
58
การละนิวรณ์เพื่อการเจริญภาวนา
…ุเคราะห์ด้วย ความเกื้อกูลในสรรพสัตว์และภูตอยู่ ย่อมชำระจิตให้บริสุทธิ์จากความชั่วคือ พยาบาทได้ ละถีนมิทธะง่วงเหงาหาวนอนแล้ว เป็นผู้มีจิตปราศจากถีนมิทธะ มี อาโลกสัญญาสำคัญว่าสว่าง มีสติสัมปชัญญะอยู่ ย่อมชำร…
บทความนี้พูดถึงนิวรณ์ 5 ได้แก่ กามฉันทะ, พยาบาท, ถีนมิทธะ, อุทธัจจกุกกุจจะ, และวิจิกิจฉา ซึ่งเป็นอุปสรรคในการพัฒนาจิตสำนึกและการเจริญภาวนา การละนิวรณ์เหล่านี…
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
26
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
…รมที่กั้นจิตไม่ให้บรรลุความดี มี 5 อย่างคือ 1. กามฉันท์ พอใจในกามคุณ 2. พยาบาท คิดร้ายผู้อื่น 3. ถีนมิทธะ ความหดหู่ซึมเซา 4. อุทธัจจกุกกุจจะ ความฟุ้งซ่านและรำคาญ 5. วิจิกิจฉา ความลังเลสงสัย บทที่ 1 การฝึกอ…
พระองค์ตรัสถึง 6 ขั้นตอนในการศึกษาและปฏิบัติในพระพุทธศาสนาเพื่อนำไปสู่การบรรลุผล เช่น การมีศีล, การระวังอินทรีย์, การประมาณอาหาร, ความตื่นอยู่, สติสัมปชัญญะ และเสนาสนะอันสงัด โดยมุ่งหมายให้พระภิกษุสาม
ระดับของการเจริญสมาธิและอุปสรรค
194
ระดับของการเจริญสมาธิและอุปสรรค
…ปองร้าย ความอาฆาต การผูกพยาบาทอาฆาตปองร้ายนั้นเปรียบเสมือน ไฟที่เผาผลาญจิตใจของเรามิให้สุขสงบ 3. ถีนมิทธะ คือ ความท้อแท้ และความเกียจคร้าน กิเลส 2 ชนิดนี้เปรียบเสมือนเชื้อราที่จับต้นไม้ หรือพืชผักให้เหี่ยว…
…สมาธิ และอัปปนาสมาธิ โดยอุปสรรคในการเจริญสมาธิคือ นิวรณ์ที่มีด้วยกัน 5 อย่าง คือ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ ซึ่งทำให้จิตไม่สงบและไม่ได้รับผลดีในการทำสมาธิ อุปสรรคเหล่านี้ทำให้ผู้ฝึกสมาธิต้องระมัดระวังและหาวิ…
สาระสำคัญของการเจริญภาวนา
183
สาระสำคัญของการเจริญภาวนา
…องการเจริญสมาธิ ขณิกสมาธิ • อุปจารสมาธิ อัปปนาสมาธิ 10.9 อุปสรรคของการเจริญสมาธิ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ อุทธัจจกุกกุจจะ วิจิกิจฉา 172 DOU บท ที่ 10 ส า ร ะ ส าคั ญ ข อ ง ก า ร เ จ ริ ญ ภ า ว น า
บทที่ 10 นำเสนอสาระสำคัญของการเจริญภาวนา โดยแบ่งเนื้อหาเป็นส่วนต่าง ๆ ได้แก่ ความหมายและประเภทของการเจริญภาวนา เช่น สมถภาวนาและวิปัสสนาภาวนา รวมถึงคำที่เกี่ยวข้อง เช่น กรรมฐานและสมาธิ พร้อมทั้งอธิบายค
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
99
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ม่ปรารถนาให้สมบัติของตนทั่วไปกับคนอื่น และผู้เศร้าใจในเพราะ ทุจริตที่ตนทำแล้วสุจริตที่ตนมิได้ทำฯ ถีนมิทธะย่อมได้เฉพาะใน พวกสสังขาริกจิตอย่างเดียว เพราะถีนมิทธะมีความไม่ให้สำเร็จประ โยชน์ในการงานเป็นปกติ ไม…
ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงพวกจิตที่มีทิฏฐิวิปยุตและอิสสาที่สามารถเกิดขึ้นได้เฉพาะในปฏิฆจิต พร้อมอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างเจตสิกและจิตที่แตกต่างกัน โดยเฉพาะการกระทำในพวกอสังขาริกจิต และการเกิดเจตสิกในโลภ
แรงบันดาลใจจากพระไตรปิฎก
232
แรงบันดาลใจจากพระไตรปิฎก
แรงบันดาลใจ จากพระไตรปิฎก อุปมาเปรียบเทียบไว้ดังนี้ "ดูต่อครับผมณ ภาชนะใส่น้ำซึ่งผสมด้วยสีครั่ง สีเหลือง สีเขียว สีแดง คนนตดี เมืองงดูงามหน้าของตนในน้ำ ที่ผสมด้วยสีนี้น่ำ ย่อมไม่เห็นตามความเป็นจริง
เนื้อหาเน้นการเปรียบเทียบระหว่างการมองเห็นที่ถูกปกปิดด้วยอารมณ์ต่าง ๆ เช่น ราคะ พยาบาท และถีนมิทธะ ซึ่งเป็นอุปมาที่ชี้ให้เห็นว่าจิตที่มีอารมณ์เหล่านี้เป็นอุปสรรคในการรู้สึกถึงความจริง การเปรียบเทียบ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
232
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…หิตได้ บุพโพก็เป็นอันละได้ ด้วยฉะนั้น โดยนัยเดียวกัน เพราะความที่เป็นผู้มีความเพียรอันปรารภ แล้ว ถีนมิทธะก็ละได้ อุทธัจจกุกกุจจะละได้ด้วยอำนาจการตาม ประกอบธรรมอันสงบที่ทำความไม่ต้องร้อนใจ ( ในภายหลัง ) เพร…
บทความนี้สำรวจแนวคิดที่นำเสนอในวิสุทธิมรรคเกี่ยวกับการปฏิบัติกรรมฐาน โดยเน้นที่ความสำคัญของอุทธุมาตกอสุภและผลของการควบคุมจิตใจผ่านกรรมฐาน ซึ่งผู้ปฏิบัติต้องมีความเพียรพยายามในการพัฒนาจิตใจ ปฏิกูลในการ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
53
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…อ โกธะ อุปนาหะ มกขะ ปลาสะ อิสสา มจุฉริยะ ดังนี้เป็นต้น ย่อมเป็นไปมากแก่คนโทสจริต ธรรมทั้งหลายคือ ถีนมิทธะ อุทธัจจกุกกุจจะ วิจิกิจฉา อาทานคาริตา (ความถือผิด ) ทุปปฏินิสสคุคิตา (ความรั้น ) ดังนี้ เป็นต้นย่อม…
เนื้อหาที่นำเสนอในบทนี้เกี่ยวข้องกับธรรมต่างๆ ที่มีผลต่อบุคลิกภาพและจิตใจของคนในรูปแบบต่างๆ เช่น ความโกรธ, ความหลง, และความเชื่อมั่นในธรรม ซึ่งมีคำอธิบายถึงคนแต่ละประเภทที่เกิดจากธรรมเหล่านี้ ที่สำคัญ