การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา : หน้า 26/252

พระองค์ตรัสตอบว่า “ได้” และทรงบอกถึงลำดับขั้นตอนในการศึกษาและปฏิบัติในพระพุทธศาสนาไว้ ถึง 6 ขั้นตอน โดยจะทรงแนะนำให้พระภิกษุปฏิบัติไปทีละขั้นตอน ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 แนะนำให้เป็นผู้มีศีล สำรวมระวังในปาฏิโมกข์ฯ ขั้นตอนที่ 2 แนะนำให้สำรวมระวังในอินทรีย์ทั้งหลาย คือ ระวังตา ขั้นตอนที่ 3 แนะนำให้รู้จักประมาณในการบริโภคอาหาร หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ขั้นตอนที่ 4 แนะนำให้เป็นผู้ประกอบด้วยความตื่นอยู่ เพื่อทำความเพียรชำระจิตให้บริสุทธิ์จาก กิเลส ขั้นตอนที่ 5 แนะนำให้เป็นผู้มีสติสัมปชัญญะ ขั้นตอนที่ 6 แนะนำให้หมั่นเสพเสนาสนะอันสงัด เช่น ป่า โคนไม้ ภูเขา เพื่อเจริญสมาธิภาวนา พระองค์ตรัสต่อไปว่า หากพระภิกษุทำตามลำดับขั้นตอนดังที่กล่าวมานี้ได้แล้ว ย่อมจะได้รับ สามัญญผลอันยิ่งใหญ่ไปตามกำลังแห่งความเพียรของตน คือ สามารถทำใจหยุดนิ่ง หลุดพ้นจากนิวรณ์ ทั้ง 5 บรรลุปฐมฌาน ทุติยฌาน....ไปจนกระทั่งบรรลุพระอรหัตผล ธัมมัญญูสูตร เป็นพระสูตรที่ตรัสสอนพระภิกษุถึงวิธีการศึกษาธรรมะและการนำมาปฏิบัติเพื่อฝึกฝนอบรมตนเอง และเพื่อเป็นกัลยาณมิตรให้แก่ชาวโลก โดยทรงบอกวิธีการไว้ 7 ขั้นตอน คือ 1. ภิกษุต้องฝึกตนเองให้เป็นผู้รู้จักธรรม เรียกว่า “ธัมมัญญู” 2. ภิกษุต้องฝึกตนเองให้เป็นผู้รู้จักอรรถ หรือเนื้อความของธรรมนั้น เรียกว่า “อัตถัญญู” 3. ภิกษุต้องฝึกตนเองให้เป็นผู้รู้จักตน หรือประเมินคุณธรรมในตนเองเป็น เรียกว่า “อัตตัญญู” 4. ภิกษุต้องฝึกตนเองให้เป็นผู้รู้จักประมาณในการรับปัจจัย 4 เรียกว่า “มัตตัญญู” 5. ภิกษุต้องฝึกตนเองให้เป็นผู้รู้จักกาล เรียกว่า “กาลัญญู” 6. ภิกษุต้องฝึกตนเองให้เป็นผู้รู้จักบริษัทหรือประชุมชนต่างๆ เรียกว่า “ปริสัญญ 7. ภิกษุต้องฝึกตนเองให้เป็นผู้รู้จักแยกแยะบุคคล เรียกว่า “บุคคลปโรปรัญญ ธรรมที่กั้นจิตไม่ให้บรรลุความดี มี 5 อย่างคือ 1. กามฉันท์ พอใจในกามคุณ 2. พยาบาท คิดร้ายผู้อื่น 3. ถีนมิทธะ ความหดหู่ซึมเซา 4. อุทธัจจกุกกุจจะ ความฟุ้งซ่านและรำคาญ 5. วิจิกิจฉา ความลังเลสงสัย บทที่ 1 การฝึกอบรม ในพระพุทธศาสนา DOU 15