หน้าหนังสือทั้งหมด

กระบวนการรับรู้และวิญญาณ
131
กระบวนการรับรู้และวิญญาณ
…คือ ชิวหาวิญญาณ - รู้รส 5. กาย กาย เป็นแดนรับรู้โผฏฐัพพะ เกิดความรู้คือ กายวิญญาณ รู้สิ่งต้องกาย 6. มโน ใจ เป็นแดนรับรู้ธรรมารมณ์ เกิดความรู้คือ มโนวิญญาณ รู้เรื่องในใจ การรับรู้จะเกิดขึ้นได้เมื่อวิญญาณเ…
การรับรู้เกิดจากการสัมผัสเมื่ออายตนะ อารมณ์ และวิญญาณมาบรรจบกัน โดยมีช่องทางต่างๆ ของอายตนะ เพื่อเสริมสร้างความรู้และความรู้สึกต่ออารมณ์ที่รับรู้ ซึ่งสามารถแยกออกเป็นระดับต่างๆ ซึ่งรวมถึงสุข ทุกข์ และ
ธาตุ 18 ประการในพุทธศาสนา
145
ธาตุ 18 ประการในพุทธศาสนา
… คันธธาตุ ฆานวิญญาณธาตุ 4. ชิวหาธาตุ รสธาตุ ชิวหาวิญญาณธาตุ 5. กายธาตุ โผฏฐัพพธาตุ กายวิญญาณธาตุ 6. มโนธาตุ ธัมมธาตุ มโนวิญญาณธาตุ จักขุ ก็เป็นธาตุรูปที่มากระทบจักขุ ก็เป็นธาตุวิญญาณธาตุที่แล่นไปรับรู้รู…
…านี้สำรวจธาตุ 18 ประการในพุทธศาสนา ประกอบไปด้วย จักขุธาตุ, โสตธาตุ, ฆานธาตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ, และมโนธาตุ ซึ่งแบ่งออกเป็นพวกใหญ่ๆ สี่สิบเจ็ดพวกตามลักษณะอาการ ธาตุเหล่านี้ช่วยในการรับรู้สิ่งต่างๆ รอบตัว…
ธาตุกระทบและอายตนะ
147
ธาตุกระทบและอายตนะ
…ธาตุ 10. ชิวหาธาตุ 16. ชิวหาวิญญาณธาตุ 5. โผฏฐัพพธาตุ 11. กายธาตุ 17. กายวิญญาณธาตุ 6. ธัมมธาตุ 12. มโนธาตุ 18. มโนวิญญาณธาตุ 7.4 ลักษณะของธาตุ 18 7.4.1 ธาตุกระทบ 6 ธาตุ ได้แก่ 1. รูปธาตุ มีหน้าที่กระทบต…
เบื้องต้นของการศึกษาในเรื่องธาตุกระทบ พบว่าอายตนะภายนอกและอายตนะภายในมีการกระทบกันซึ่งเกิดจากการรับรู้ทางประสาทต่างๆ รวมถึงจักขุวิญญาณธาตุและธาตุสัมผัสทั้ง 6 ซึ่งส่งผลต่อการสร้างบาปและบุญในชีวิตประจำว
มโนธาตุและธาตุรู้ในธรรมบาล
151
มโนธาตุและธาตุรู้ในธรรมบาล
6. มโนธาตุ เป็นนามธรรม ที่น้อมไปหาอารมณ์ทั้ง 5 คือ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส มีหน้าที่รับอารมณ์ และพิจารณา…
มโนธาตุเป็นนามธรรมที่น้อมไปหาอารมณ์ทั้ง 5 รับและพิจารณาอารมณ์ทางทวารทั้งห้า โดยมีองค์ธรรมประกอบด้วย อเห…
มโนวิญญาณธาตุ: ความเข้าใจเกี่ยวกับจิตและอารมณ์
153
มโนวิญญาณธาตุ: ความเข้าใจเกี่ยวกับจิตและอารมณ์
6. มโนวิญญาณธาตุ เป็นนามธรรม มีหน้าที่รู้นึกคิดอารมณ์ต่าง ๆ องค์ธรรมได้แก่ จิต 76 หรือ 108 ดวง คือ โลภมูลจ…
มโนวิญญาณธาตุเป็นนามธรรมที่มีหน้าที่ในการรู้คิดและอารมณ์ต่าง ๆ ซึ่งแบ่งประเภทจิตเป็นหลายกลุ่ม ได้แก่ โล…
องค์แห่งปฏิจจสมุปบาท
212
องค์แห่งปฏิจจสมุปบาท
…งอารมณ์ทางจมูก) 4. ชิวหาวิญญาณ (ความรู้แจ้งอารมณ์ทางลิ้น) 5. กายวิญญาณ (ความรู้แจ้งอารมณ์ทางกาย) 6. มโนวิญญาณ (ความรู้แจ้งอารมณ์ทางใจ) ในวงจรปฏิจจสมุปบาทแบบข้ามภพข้ามชาติ มีปรากฏในคัมภีร์อภิธรรมและคัมภีร…
…อให้ง่ายต่อการศึกษา นอกจากนี้ยังมีการสาธยายเกี่ยวกับจิตตสังขารและประเภทของวิญญาณ เช่น จักขุวิญญาณและมโนวิญญาณ การศึกษาองค์ประกอบนี้มีความสำคัญต่อการเข้าใจหลักธรรมในพุทธศาสนาและเพื่อให้เกิดความรู้แจ้งในชี…
ผัสสะและเวทนาในพระพุทธศาสนา
214
ผัสสะและเวทนาในพระพุทธศาสนา
…3. ฆานสัมผัส (ความกระทบทางจมูก) 4. ชิวหาสัมผัส (ความกระทบทางลิ้น) 5. กายสัมผัส (ความกระทบทางกาย) 6. มโนสัมผัส (ความกระทบทางใจ) ความสัมผัส 3 อย่างนี้ จะต้องมีธรรม 3 อย่างมาประจวบกัน เช่น จักขุสัมผัส จะ ต้…
ผัสสะมี 6 อย่าง ประกอบด้วยจักขุสัมผัส โสตสัมผัส ฆานสัมผัส ชิวหาสัมผัส กายสัมผัส และมโนสัมผัส โดยแต่ละสัมผัสต้องมีธรรม 3 อย่างมาประจวบกันจึงเกิดผัสสะ ส่วนเวทนานั้นเป็นการเสวยอารมณ์ที่เกิด…
ความทุกข์และเหตุแห่งการเกิดขึ้น
226
ความทุกข์และเหตุแห่งการเกิดขึ้น
…อนุเคราะห์หมู่สัตว์ผู้แสวงหาที่เกิดอาหาร 4 เป็นไฉน คือ 1) กวฬิงการาหารหยาบ หรือละเอียด 2)ผัสสาหาร 3)มโนสัญเจตนาหาร 4) วิญญาณาหาร อาหาร 4 เหล่านี้แล ย่อมเป็นไปเพื่อความดำรงอยู่ของหมู่สัตว์ผู้เกิดมาแล้วหรื…
บทความนี้ศึกษาทุกข์ที่เกิดจากกรรรมและการเข้าใจอวิชชาเป็นหัวหน้าแห่งเหตุทั้งปวง โดยอธิบายการเชื่อมโยงของอาหาร 4 ประเภทและความสัมพันธ์ของตัณหา, เวทนา, ผัสสะ, สฬายตนะ, นามรูป และวิญญาณ ภายในพระพุทธศาสนา.
การทำงานของธาตุและการรับรู้อารมณ์ในธรรมกาย
243
การทำงานของธาตุและการรับรู้อารมณ์ในธรรมกาย
ชิวหาวิญญาณธาตุ คือ ธาตุรับรู้ หรือได้รับรส กายวิญญาณธาตุ คือ ธาตุรับรู้การสัมผัส มโนวิญญาณธาตุ คือ ธาตุรับรู้ธัมมารมณ์ รวบรวมและจดจำอารมณ์และ คิดไปถึงอารมณ์และสิ่งที่จะก่อให้เกิดอารมณ์…
…ึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้ผ่านกายและใจ โดยแบ่งประเภทของธาตุออกเป็น ชิวหาวิญญาณธาตุ, กายวิญญาณธาตุ และมโนวิญญาณธาตุ ที่มีบทบาทสำคัญในการสัมผัส และรับรู้ทางอารมณ์ ธาตุธรรมที่ละเอียดมีลักษณะเป็นดวงกลมใส และก…
การทำงานของทวารในร่างกายมนุษย์
245
การทำงานของทวารในร่างกายมนุษย์
…ออกไป จากกายประสาททั่วทั้งกายนั้นแหละไปรวมจรดอยู่ที่ขันธ์ 5 ตรงกลางกำเนิดธาตุธรรมเดิมอีก ทีหนึ่ง 6. มโนทวาร ตรงกลางหัวใจ หรือที่เรียกว่ามโนทวารนั้นเล่า ก็มีมนายตนะ มีลักษณะ สัณฐานเป็นดวงกลมใส สะอาดบริสุท…
…ะอาด อีกทั้งยังมีชิวหาทวารที่รับรสและกระจายอยู่ทั่วลิ้น กายทวารที่เห็นทั่วกาย ทำหน้าที่รับสัมผัส และมโนทวารซึ่งมีลักษณะกลมใสอยู่ตรงกลางหัวใจ ทั้งหมดนี้มีความสำคัญในกระบวนการรู้แจ้งและการสัมผัสกับโลกภายนอ…
ธรรมะเพื่อประช: การบำเพ็ญบารมี(๔)
42
ธรรมะเพื่อประช: การบำเพ็ญบารมี(๔)
…ยาก มัวกังวลใจกับครอบครัว ท่านเห็นโทษในการ ครองเรือนว่า เป็นเหตุให้สลัดออกจากกามจากภพได้ยาก จึงตั้ง มโนปณิธานสอนตนเองไปว่า “ดูก่อนสุเมธบัณฑิต จำเดิมแต่นี้ไป ท่านพึงบำเพ็ญ เนกขัมมบารมีให้บริบูรณ์ เหมือนอย…
บทความนี้พูดถึงการที่กามคุณครอบงำสัตว์ให้ติดในภพ แม้จะมีโภคทรัพย์และอัตภาพมนุษย์ แต่หากใช้เวลาไปกับการเสวยเบญจกามคุณก็จะไม่สามารถบำเพ็ญบารมีได้อย่างเต็มที่ ดังนั้นการประพฤติพรหมจรรย์จึงเป็นแนวทางหนึ่ง
เดินตามทางของบัณฑิต
224
เดินตามทางของบัณฑิต
…่า “ยศตำาแหน่งนี้เรามิได้มาเพราะการนอนหลับ หรือ ว่าทำกายทุจริต แต่เพราะได้บำเพ็ญกายสุจริต วจีสุจริต มโน สุจริตให้บริบูรณ์ ปัจจุบันที่เราเป็นอยู่สะดวกสบายก็เพราะบุญ ในอดีต และบุญปัจจุบันที่เราทำนี้ ต่อไปจ…
เนื้อหาเล่าถึงพระโพธิสัตว์ที่เกิดเป็นเศรษฐีในอดีตและความเอื้อเฟื้อของเขา ซึ่งได้รับการยกย่องจากชาวเมืองและมีใจกลางการทำความดี การพิจารณาบุญและการปฏิบัติตนที่ถูกต้องเป็นส่วนสำคัญในชีวิตของเขา ในที่สุด
รายนามเจ้าภาพ
549
รายนามเจ้าภาพ
…ณห์จุฑา คุณวรพัทธ์-คุณสิริญา วิชชาวุธ คุณเสนาะ ทวีเดชสุริยาและคุณเทพฤทธิ์ บุญอาจินต์ คุณเสริมทรัพย์ มโนภิญโญภิญญะและครอบครัว คุณเสริมพงษ์-คุณอังคณา คุณาธิคมพร้อมบุตรธิดา คุณเสริมศักดิ์-คุณพัชรี-คุณธิดาพั…
เอกสารนี้ประกอบไปด้วยรายนามของเจ้าภาพที่มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ โดยแสดงชื่อของแต่ละบุคคลพร้อมกับชื่อครอบครัวเพื่อแสดงความอุปถัมภ์และการสนับสนุนในกิจกรรมอันหลากหลาย รายชื่อนี้ถูกจัดระเบียบเพื่อง่ายต่อ
แรงบันดาลใจในการทำงานและการเป็นสามเณร
32
แรงบันดาลใจในการทำงานและการเป็นสามเณร
…ันนี้ให้ดีที่สุด เพื่อวันหน้าที่ดีที่สุด ความรู้สึกจากใจ ชีวิตการเป็นสามเณรที่ดำเนินมาอย่างมีคุณค่า มโนปณิธานอันแน่วแน่ บุญบารมีที่เพิ่มพูนขึ้นจะมีไม่ได้ เลย หากไม่ได้รับโอกาสและความเมตตาจากพระเดช พระคุณ…
เนื้อหาเกี่ยวกับประสบการณ์การทำงานของหัวหน้าศูนย์และกรรมการสามเณร รวมถึงการอบรมสามเณรใหม่ที่วัดพระธรรมกาย เป้าหมายชีวิตคือการศึกษาและสร้างบารมีตามคำสอนของหลวงพ่อ เพื่อให้ชีวิตมีคุณค่า และการทำสิ่งที่ด
ยมกวรรควรรณนา: การศึกษาเรื่องราวทางธรรม
8
ยมกวรรควรรณนา: การศึกษาเรื่องราวทางธรรม
ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘ (๔) ๑. ยมกวรรควรรณนา ๑. เรื่องพระจักขุปาลเถระ [9] มโนปุพฺพงฺคมา ธมฺมา มนสา เจ ปทุฏฺเฐน ตโต นํ ทุกฺขมเนวติ มโนเสฎฐา มโนมยา ภาสติ วา กโรติ วา จกฺก๋ว วหโต ป…
บทความนี้พูดถึงยมกวรรคซึ่งเน้นความสำคัญของใจในการกระทำ ทุกสิ่งเกิดจากความคิด โดยเฉพาะเมื่อบุคคลมีใจร้าย จะนำมาซึ่งทุกข์ และตราบใดที่ยังมีใจที่ดีอยู่ การทำความดีและปฏิบัติธรรมเป็นสิ่งที่ควรทำอย่างสม่ำเ
คำสอนจากมัฏฐกุณฑลี
11
คำสอนจากมัฏฐกุณฑลี
คาถาธรรมบท JHMIAO-๘ (๑๑) ๒. เรื่องมัฏฐกุณฑลี [๒] มโนปุพฺพงฺคมา ธมฺมา มนสา เจ ปสนฺเนน โต น่ สุขมเนวติ มโนเสฎฐา มโนมยา ภาสติ วา กโรติ วา ฉายาว อนุปายินี. …
เนื้อหานี้นำเสนอความสำคัญของใจในธรรมะ โดยเปรียบเทียบกับความสัมพันธ์ระหว่างใจและความสุข พบว่าใจที่เปี่ยมไปด้วยคุณธรรมจะดึงดูดความสุขเข้ามาในชีวิต. ทั้งนี้ได้ยกตัวอย่างเรื่องราวของเทพดาที่มีอานุภาพ ซึ่ง
คาถาธรรมบทเรื่องภิกษุผู้ไม่ประมาท
33
คาถาธรรมบทเรื่องภิกษุผู้ไม่ประมาท
…สสเถระผู้มีปกติอยู่ในนิคม สนฺติ รุกฺขา หริตปตฺตา, ทุมาเนกผลา พหู กสฺมา นุ สุกเข โกลาเป สุวสฺส นิรโต มโนติ. พฤกษามีใบสดเขียวมีอยู่, หมู่ไม้มีผลหลากหลาย ก็มีมาก เหตุไรหนอ ? ใจของนกแขกเต้า จึงยินดีแล้วในไม้…
ในพระธรรมบทที่กล่าวถึงภิกษุผู้มีความไม่ประมาทนั้นได้เสนอให้เห็นความสำคัญของการมีสติและการไม่ประมาทในการดำเนินชีวิต ในเรื่องราวเกี่ยวกับพระติสสเถระที่มีปกติในนิคม มีการเปรียบเทียบความไม่ประมาทกับไฟที่เ
ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘
48
ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘
…แล้ว ไม่มาสู่ภพอีก ถอน ตัณหาพร้อมทั้งราก ปรินิพพานแล้ว ตสฺส โสกปเรตสฺส วีณา กจฺฉา อภิสฺสถ ตโต โส ทุมมโน ยกโข ตตฺเถวนฺตรชายถาติ พิณได้พลัดตกจากรักแร้ของมารนั้น ผู้อันความโศกครอบง่า ล่าดับ นั้น ยักษ์นั้นเส…
ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘ สอนให้เห็นถึงการหลุดพ้นจากความทุกข์และการชนะมาร พร้อมแนวทางการรักษาศีลและความไม่ประมาท เพื่อการเดินทางไปสู่การปรินิพพาน โดยอธิบายถึงธรรมชาติของความโศกและการไม่ประสบทางของคนที่มีศีลแ
พระสุธรรมเถระและพระวนวาสีติสสเถระ
59
พระสุธรรมเถระและพระวนวาสีติสสเถระ
…ชา ปรกุเลสุ จ คิที ปพฺพชิตา อุโภ มเมว อติวสา อสฺสุ อิติ พาลสฺส สงฺกปฺโป กิจจากิจเจสุ กิสุมิจิ อิสสา มโน จ วฑฺฒติ ภิกษุผู้พาล พึงปรารถนาความยกย่องอันไม่มีอยู่ ความแวดล้อมใน ภิกษุทั้งหลาย ความเป็นใหญ่ในอาว…
บทความนี้นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับพระสุธรรมเถระและพระวนวาสีติสสเถระ ซึ่งให้ข้อคิดเกี่ยวกับความสำคัญของศีลและการบูชาในชุมชน ศีลเป็นหัวใจสำคัญของชีวิตที่นำไปสู่ความเคารพและบูชาในสังคม โดยมีการเปรียบเปรยถ
ความสำคัญของการทำความดีและผลกระทบของบาป
20
ความสำคัญของการทำความดีและผลกระทบของบาป
เรื่องพราหมณ์ชื่อจูเฬกสาฎก อภิตถเรถ กลยาเณ ปาปา จิตต์ นิวารเย ทนธ์ หิ กรโต ปุญญ์ ปาปสฺม รมตี มโนติ บุคคลพึงรีบขวนขวายในความดี จึงห้ามจิตเสีย จากความชั่ว เพราะว่า เมื่อบุคคลทำความดีช้าอยู่ ใจจะยินด…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของการทำความดีและการห่างไกลจากสิ่งที่เป็นบาป โดยยกตัวอย่างคำสอนไว้จากพราหมณ์ชื่อจูเฬกสาฎกเกี่ยวกับความสำคัญในการรีบทำความดีเพื่อไม่ให้จิตใจหันไปหาความชั่ว การทำบาปบ่อยๆ จะส่