หน้าหนังสือทั้งหมด

การเจริญอรูปฌานในพระพุทธศาสนา
100
การเจริญอรูปฌานในพระพุทธศาสนา
…ฐิ โดยเฉพาะนัตถิกทิฏฐิ เพราะปรากฏว่ามี พราหมณ์และนักบวชบางพวกแม้จะเป็นผู้ปฏิบัติจนบรรลุฌานแล้ว ก็ยังยึดถือทิฏฐิเหล่านั้น ด้วยเหตุที่เข้าถึงการปฏิบัติที่ไม่สมบูรณ์ ดังนั้นเมื่อกล่าวถึงอรูปกัมมัฏฐาน จึงมีลักษ…
การเจริญอรูปฌานในพระพุทธศาสนาเป็นฐานะสำคัญในวิปัสสนา หรือการเห็นที่ถูกต้อง โดยที่ผู้ปฏิบัติสามารถหลุดพ้นจากมิจฉาทิฏฐิได้ แม้ว่าจะมีบุคคลบางกลุ่มที่แม้จะบรรลุฌานก็ยังยึดติดในทิฏฐิที่ไม่ถูกต้อง การปฏิบั
มุทิตา: การเจริญมุทิตาแท้และเทียม
77
มุทิตา: การเจริญมุทิตาแท้และเทียม
…แม้จะมีความรื่นเริงบันเทิงใจต่อสัตว์ที่มีสุขอยู่ หรือจะได้รับสุขต่อไป ข้างหน้าก็ดี จิตใจก็มิได้มีการยึดถือหรืออยากโอ้อวดต่อผู้อื่นแต่อย่างใดมีแต่ความเบิกบานแจ่มใส เป็นมหากุศลจิต อยากได้ดีมีหน้ามี 2. มุทิตาเ…
มุทิตาแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ มุทิตาแท้ ซึ่งปราศจากความยึดถือและแสดงความเบิกบานใจอย่างบริสุทธิ์ และมุทิตาเทียม ที่มีการยึดถือเกี่ยวโยงกับผลประโยชน์ส่วนบุคคล การเ…
เมตตาและตัณหาเปมะในธรรมะ
39
เมตตาและตัณหาเปมะในธรรมะ
1. เมตตาอโทสะ คือ เมตตาแท้เป็นความปรารถนาดีต่อสัตว์ทั้งหลายอย่างแท้จริงโดย ไม่ยึดถือว่าผู้ที่เราแผ่ความปรารถนาดีรักใคร่นั้นมีความสัมพันธ์อย่างไรกับเรา เช่น เป็นบิดา มารดา บุตร ธิดา ภรร…
บทความนี้กล่าวถึงความแตกต่างระหว่างเมตตาอโทสะ ซึ่งเป็นความปรารถนาดีต่อตนเองและผู้อื่นอย่างแท้จริง และตัณหาเปมะ ซึ่งเป็นเมตตาแบบมีความยึดติดที่เกิดจากความรักใคร่ โดยเสนอขั้นตอนการเจริญเมตตาผ่านการฝึกฝน
ความเข้าใจเกี่ยวกับร่างกายและอสุภะ
15
ความเข้าใจเกี่ยวกับร่างกายและอสุภะ
…ียดชัง ชิ้นส่วนใดๆ ที่ยังเหลือในร่างกายนี้ แม้ว่าชิ้นส่วนนั้น ๆ จะเป็นสิ่งปฏิกูล แต่คนเราก็ยัง พากันยึดถือเอาว่า เป็นสิ่งที่น่าปรารถนาน่าใคร่ เป็นของเที่ยง เป็นสุข เป็นตัวตน ทั้งนี้ก็เพราะ ถูกความมืดคืออวิช…
บทความนี้เน้นความเข้าใจเกี่ยวกับร่างกายมนุษย์ว่าเป็นปฏิกูล แม้จะถูกปกปิดด้วยเครื่องสำอางหรือเสื้อผ้าแต่แท้จริงแล้วมีความน่าเกลียด ส่งผลให้มนุษย์หลงใหลซึ่งอวิชชา เข้าใจว่าเป็นของปรารถนา การเจริญอสุภกัม
ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ
125
ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ
…สะ โดยความเป็นสี สัณฐาน ทิศ โอกาส ปริจเฉท ตามธรรมดาคนทั้งหลาย เมื่อได้เห็นกันและกันแล้ว ย่อมสำคัญผิดยึดถือว่าเป็น คนนั้น คนนี้ เป็นชาย เป็นหญิง งาม ไม่งาม อยู่อย่างนี้เสมอไป จิตใจก็เศร้าหมองไปด้วย กิเลสมีรา…
การพิจารณาโกฏฐาสะตามความเป็นสีและสัณฐานช่วยลดความทุกข์ของจิตใจโดยการทำให้เห็นความจริงแท้ของร่างกาย ทำให้ผู้ปฏิบัติหลุดพ้นจากการยึดมั่นถือมั่นในขันธ์ทั้งหลาย และสามารถเข้าถึงอรหัตมรรค อรหัตผลได้ นอกจาก
การพิจารณาอาการทางกายกับการปฏิบัติกัมมัฏฐาน
103
การพิจารณาอาการทางกายกับการปฏิบัติกัมมัฏฐาน
… 4.4.3 การพิจารณาโดยสี สัณฐาน ทิศ โอกาส ปริจเฉท โดยหลักการปฏิบัติแล้ว ในอุคคหโกสัลละ 7 อย่างนั้น ให้ยึดถือ 2 ข้อแรก คือ วจสา การท่องด้วยวาจา และ มนสา การพิจารณาด้วยใจ เป็นหลักของการปฏิบัติ ส่วนที่เหลืออีก 5…
บทความนี้นำเสนอการพิจารณาอาการทางกายเพื่อการปฏิบัติกัมมัฏฐาน โดยกล่าวถึงทั้งวัณณนิมิต ปฏิกูลนิมิต และธาตุนิมิต ซึ่งอาจารย์จะให้ความเข้าใจแก่ผู้เจริญในการพิจารณาในแต่ละประเภท อธิบายถึงวิธีการและความหมา
ความสำคัญของกายคตาสติ
95
ความสำคัญของกายคตาสติ
อกุศลธรรมที่ยังไม่เกิด ย่อมไม่เกิดขึ้นได้เลยและอกุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้วย่อมละเสียได้ ฯลฯ” 1 ร่างกายนี้ถือเป็นสิ่งสำคัญที่คอยช่วยเหลือหรือทำให้จิตสามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ แต่หากบุคคลไม่เข้าใจกายนี้อย่
…ายว่าประกอบด้วยอะไรบ้าง ซึ่งการมีสติระลึกถึงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายนี้จะช่วยให้ใจโปร่งใส และปราศจากการยึดถือตัวตน การฝึกกายคตาสติจึงเป็นเครื่องมือสำคัญในการเข้าสู่พระรัตนตรัยภายในและลดปัญหาความทุกข์ในชีวิต
ประสบการณ์ภายในพิสดารในการนั่งสมาธิ
88
ประสบการณ์ภายในพิสดารในการนั่งสมาธิ
…กไปกระทบเตียง ตกใจสะดุ้ง แล้วบางครั้งมีเทวดา มาชวนไปอยู่ด้วย การเห็นเช่นนี้ก็เป็นประสบการณ์ที่ไม่ควรยึดถือเป็นจริงเป็นจัง ดังที่พระเดชพระคุณ พระราชภาวนาวิสุทธิ์ แนะนำว่า “ตอนแรกให้เขาน้อมมาก่อน เป็นไปได้เวล…
ในการนั่งสมาธิบางครั้งอาจประสบประสบการณ์ที่ไม่ปกติ เช่น การเห็นภาพผีหรือเทพบุตร เรื่องนี้ยืนยันโดยพระราชภาวนาวิสุทธิ์ว่าเป็นการทดสอบจิตใจ และไม่ควรยึดติดกับประสบการณ์เหล่านั้น เนื่องจากสิ่งที่เห็นอาจไ
การตั้งความเพียรให้สม่ำเสมอในการปฏิบัติธรรม
23
การตั้งความเพียรให้สม่ำเสมอในการปฏิบัติธรรม
…ะได้เป็นพระอรหันต์รูปหนึ่งในจำนวนพระอรหันต์ทั้งหลาย จากข้างต้น ท่านพระโสณะเป็นตัวอย่างที่ดีที่เราควรยึดถือเป็นแบบอย่าง เราจึงควรมีวิมังสา หมั่น พิจารณาในการที่จะปรับการปฏิบัติของเราให้พอเหมาะพอสม และให้มีผล…
บทสนทนาระหว่างพระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับท่านพระโสณะเกี่ยวกับการปรับความเพียรในการปฏิบัติธรรม เพื่อไม่ให้ฟุ้งซ่านหรือเกียจคร้าน โดยใช้สายพิณเป็นอุป比ในความสม่ำเสมอของความเพียร ทำให้ท่านพระโสณะสามารถเข้าถึงธ
ความกังวลใจและสมาธิในพระพุทธศาสนา
74
ความกังวลใจและสมาธิในพระพุทธศาสนา
…่งทำให้ต้องมีภาระรับผิดชอบ เช่นต้องไปบำรุงรักษา ให้มันอยู่ในสภาพดี หรือถ้าเป็นวัตถุที่ก่อให้เกิดความยึดถือ หรือถ้ามันกระตุ้นให้สะสมของใช้ส่วนตัวชนิดต่างๆ ในการเจริญสมาธิจะต้องตัดการยึดถือเรื่องความสะดวกสบาย…
…นทางปฏิบัติ ศึกษาเครื่องกังวลที่มี 10 ประการตามคัมภีร์วิสุทธิมรรค รวมถึงข้อคิดเกี่ยวกับการต้องตัดการยึดถือจากที่อยู่ เช่น ต้องมีความสงบในใจ การเดินทาง และการดูแลความเจ็บป่วย สิ่งเหล่านี้เป็นอุปสรรคที่ต้องข้…
ความรักและการแผ่เมตตา
46
ความรักและการแผ่เมตตา
ชนิดที่ 1 เป็นความรักใคร่ชื่นชม ปรารถนาดีแท้จริง ไม่มีการยึดถือว่าผู้ที่เราคิดแผ่ความ ปรารถนาดีรักใคร่ให้นั้นมีความสัมพันธ์อย่างใดกับเรา เช่นเป็นบิดา มารดา บุตร ธิ…
บทความนี้สำรวจสองประเภทของความรัก ความรักประเภทแรกเป็นความรักแบบไม่มีเงื่อนไข โดยไม่มีการยึดถือในความสัมพันธ์ ขณะที่ประเภทที่สองมีการยึดถือซึ่งอาจนำไปสู่ความทุกข์หากต้องแยกห่างจากบุคคลนั้น การแผ่…
การปฏิบัติสมาธิและการพ้นจากกามฉันทะ
29
การปฏิบัติสมาธิและการพ้นจากกามฉันทะ
…บัน ออกให้พ้นตัว ต่างไปจากอารมณ์ที่เป็นสมาธิ ที่ความรู้สึกจะ ปล่อยจิตให้คล้อยไปกับวินาทีปัจจุบัน ไม่ยึดถือ ปล่อยวาง ความอยากจึงเป็นศัตรูตัวสำคัญประการแรกของการทำสมาธิ ที่มนุษย์ทั้งหลายผู้แสวงหาความ สุขที่แท…
การปฏิบัติสมาธิที่ดีต้องเริ่มจากใจที่พ้นจากกามฉันทะ ซึ่งเป็นต้นเหตุของความอยากและความไม่พอใจในชีวิต เรามักแสวงหาความสุขจากสิ่งภายนอก แต่สิ่งที่ทำให้เราไม่พอใจนั้นเป็นความคิดที่ไม่เที่ยง ความต้องการเหล
กามฉันทะและวิธีแก้ไข
27
กามฉันทะและวิธีแก้ไข
…วามปรารถนาในกาม ความ เสน่หาในกาม ความเร่าร้อนในกาม ความหลงในกาม ความติดใจในกาม ความประกอบในกาม ความ ยึดถือในกาม นั่นคือ ตัวกิเลส ราคะ ที่เข้าไปยึดมั่นในวัตถุกาม จึงเกิดเป็นกิเลสขึ้นมาได้ ในโลกมนุษย์ใบนี้ ได…
บทที่ 2 นี้จะพูดถึงกามฉันทะซึ่งเป็นนิ่วรณ์อย่างหนึ่งที่ส่งผลต่อสมาธิ โดยจะอธิบายลักษณะของกามฉันทะ ทั้งจากวัตถุกามและกิเลสกาม รวมถึงวิธีการแก้ไข เพื่อช่วยให้จิตใจสงบและมีสมาธิมากขึ้น ความเข้าใจเกี่ยวกั
มุมมองชีวิตและการมองโลก
37
มุมมองชีวิตและการมองโลก
…็ยังไม่สามารถบังคับบัญชาได้ ยังต้องเจ็บป่วย แก่ ชรา ไปตามกาลเวลา ดังนั้น ในโลกนี้ จึงไม่ควรไปยึดติด ยึดถือ เป็นจริงเป็นจัง กับอะไรมากนัก 4.) การคิด พูด ทำ ในเรื่องละเอียด เนื่องจากในแต่ละวันเราต้องพบปะกับผู…
บทความนี้เล่าถึงผู้เฒ่าเจนโลกที่สอนให้มองโลกและชีวิตอย่างเป็นกลาง แม้ในสิ่งไม่ดีอาจมีสิ่งดีซ่อนอยู่ และในสิ่งดีอาจมีสิ่งไม่ดี การมองมนุษย์เป็นเพื่อนร่วมทุกข์จะช่วยให้ใจเราสบาย การมองให้โลกว่างเปล่ายัง
การตื่นนอนและการฝึกจิตด้วยทะเลบุญ
107
การตื่นนอนและการฝึกจิตด้วยทะเลบุญ
วิธีการ โดยปกติหากก่อนนอนทำการบ้านครบทั้ง 4 ข้อเบื้องต้น หรือทำได้เพียง 2 ใน 4 หรือ 3 ใน 4 ก็จะ ทำให้สามารถตื่นในอู่แห่งทะเลบุญเป็นไปได้เองโดยอัตโนมัตินอกเสียจากว่ามีการตื่นมากลางดึกแล้วหงุดหงิด หรือไ
…ามเฟื่องฟูได้ ความสำคัญขององค์พระยังเป็นสัญลักษณ์ของความสมบูรณ์และพูนสุขที่ผู้ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ควรยึดถือเป็นแนวทางในชีวิต.
การทำสมาธิและผลของกรรมในพระพุทธศาสนา
92
การทำสมาธิและผลของกรรมในพระพุทธศาสนา
…ู้เป็นไปตามกรรม ว่า สัตว์เหล่านี้ ประพฤติชั่วทั้งทางกาย วาจาและใจ ติเตียนพระอริยเจ้า เป็นมิจฉาทิฏฐิ ยึดถือการกระทำ ด้วยอำนาจมิจฉาทิฏฐิ เมื่อตาย เขาเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก ส่วนสัตว์เหล่านี้ประพฤติดีทั้…
เนื้อหานี้พูดถึงการทำสมาธิในพระพุทธศาสนา และการเป็นผลจากกรรมที่ส่งผลต่อการเกิดและการตายของสัตว์ โดยแบ่งบุคคลออกเป็นผู้มีความดีและความชั่วซึ่งจะส่งผลต่อภพภูมิที่แตกต่างกัน ทั้งนี้การทำสมาธิจะช่วยให้จิต
ความสำคัญของสติและศีลในชีวิตประจำวัน
8
ความสำคัญของสติและศีลในชีวิตประจำวัน
Q ๑๔ ถ้าสติของเราขาดหายไปแล้วจะเป็นอย่างไร ศีลทั้ง ๔ ข้อที่ต้องใช้สติคอยกำกับก็จะพลอยขาดไป ด้วยอย่างง่ายดาย ยกตัวอย่าง มีเด็กอายุรุ่นราวคราวเดียวกับ คุณหนูๆ ที่นั่งอยู่ตรงนี้แหละ เขาเคยเจอมาแล้ว เวลา
ในชีวิตของเราการมีสติเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยกำกับพฤติกรรมให้ถูกต้อง เมื่อเราขาดสติ ศีลที่ควรยึดถือก็จะหายไปเช่นกัน เช่น คำสอนของหลวงพ่อที่เตือนให้ไม่ดื่มเหล้า ไม่เสพยาเสพย์ติด และรักษาศีล 5 ให้ดี เพ…
หลักการแต่งไทยเป็นมคธ ป.ธ.๙ ๓๓๕
351
หลักการแต่งไทยเป็นมคธ ป.ธ.๙ ๓๓๕
…ธที่ท่านแต่งไว้สละสลวย ไม่รุงรังด้วย ย ต และ ประโยคก็กระทัดรัด ไม่ยืดยาวโดยใช่เหตุ เพราะฉะนั้นจึงควรยึดถือ แบบของท่านไว้เป็นเกณฑ์ ไม่ควรแต่งประโยค ย ต โดยไม่จำเป็น เช่น ไทย : ภิกษุผู้มีศีลรูปนั้นกำลังเดินมา…
การเขียนโดยใช้ภาษาไทยในรูปแบบมคธมีความพิถีพิถัน โดยใช้ประโยค ย ต เมื่อจำเป็นเพื่อเน้นเนื้อหาเท่านั้น และหลีกเลี่ยงการใช้ซ้ำซ้อน เพื่อให้ความหมายชัดเจนและสละสลวย ตัวอย่างการแต่งประโยคมคธจะช่วยให้ทราบว่
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
235
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
…ป็นรูปประโยค ไปโดยอิสระได้ เช่น ความไทยเป็นกัตตุ, อาจแปลงเป็นกัมม. ได้ วิธีการแปลงประโยค เช่นนี้ จึงยึดถือหลักง่ายๆ จากตัวอย่างก่อน คือ กัตตุวาจก : สูโท โอทนํ ปจติ ฯ กัมมวาจก : สูเทน โอทโน ปจิยเต ฯ หลักนี้ถ…
บทความนี้เน้นการแปลงประโยคกัตตุวาจกเป็นกัมมวาจก โดยชี้แจงว่าในประโยคกัตตุวาจกจะเน้นตัวกัตตาเป็นประธาน และในประโยคกัมมวาจกจะเน้นตัวกรรมเป็นประธาน. มีการอธิบายถึงหลักการสำคัญ เช่น การใช้กิริยาคุมพากย์ที
คู่มือการแปลไทยเป็นมคธ
234
คู่มือการแปลไทยเป็นมคธ
…องได้โดยอิสระ โดยรักษาความไทยไว้มิให้เสีย และ ติดต่อแต่งเติมให้ประโยคถูกต้อง สละสลวยได้เอง โดยมิต้องยึดถือว่า จะต้องถูกตามแบบที่มีอยู่เสมอไป เพียงรักษาความและหลักวิชาไว้ เท่านั้นก็เพียงพอแล้ว ดังนี้ก็พอจะเห…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้จัดทำขึ้นเพื่อช่วยนักศึกษาที่ต้องการพัฒนาความสามารถในการแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยมุ่งเน้นการใช้หลักวิชาต่าง ๆ รวมถึงไวยากรณ์และการสร้างประโยคที่ถูกต้อง ซึ่งจะเป็นประโยชน์ทั้งใ