วิเทหราช : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

22 อย่าเย่อหยิ่งเป็น "ถึงก้าวท้าววิเทหราช" 27. อย่าเย่อหยิ่งเป็น "ถึงก้าวท้าววิเทหราช"

…่วิกฤติมาพอสมควร การกระทำของท่าน ได้พิสูจน์ความเป็นบัณฑิตอย่างแท้จริงให้พระราชาได้เห็น ทำให้ พระเจ้าวิเทหราช ทรงมีพระหฤทัยโสมนัส ทรงเลื่อมใส ใน คุณสมบัติของมโหสถเป็นอย่างยิ่ง ทรงดำริว่า มโหสถบัณฑิต มีความรอบร…

เนื้อหาเกี่ยวกับมโหสถบัณฑิตที่เป็นตัวอย่างของผู้บริหารที่มีจิตสำนึกต่อส่วนรวม โดยยกตัวอย่างการไม่ใช้ความทุกข์ของคนอื่นเพื่อหาประโยชน์ส่วนตัว และการใช้ตำแหน่งอย่างมีประโยชน์เพื่อสร้างบารมี ทั้งยังแสดงถ

…า) ๕๐๓ ว่าคนแอบฟังย่อมจะได้ยินความลับที่ปรึกษากัน ความลับที่ ปรึกษากันก็จะถูกแพร่งพรายทันที” พระเจ้าวิเทหราชได้สดับถ้อยคำของมโหสถ ทรงพิโรธว่า อาจารย์ทั้งสี่เป็นคนปองร้ายมโหสถ มักมากในลาภสักการะ เพราะความอิจฉา…

ในตอนที่ ๒๑ ของมโหสถบัณฑิต เราได้เรียนรู้จากเหตุการณ์ที่มโหสถขอให้พระราชาทรงอนุญาตให้อาจารย์ทั้งสี่พ้นจากโทษประหาร เนื่องจากความเมตตาและการให้อภัยที่สร้างสรรค์ สอนให้เราทันต่อการเป็นคนดี แม้กระทั่งกับ

…ังข้าวสารใกล้ประตูพระราชนิเวศน์นั้น จากนั้นจึงจะแยกย้ายกันกลับบ้าน ฝ่ายอาจารย์เสนกะได้ทูลยุยงพระเจ้าวิเทหราชให้ ตายใจยิ่งขึ้นว่า มโหสถจะก่อกบฏแน่นอน ทำให้พระราชา ทั้งทรงหวาดกลัว และทรงกริ้วมโหสถหนักยิ่งขึ้น ถ…

ในตอนที่ ๒๐ ของ 'ธรรมะเพื่อประช' มโหสถบัณฑิตสังเกตเห็นการยุยงของอาจารย์ทั้งสี่ที่พยายามกำจัดตน โดยเข้าไปหลบซ่อนเพื่อจับพิรุธ พวกเขาไปปรึกษาหารือกันหลังจากเข้าเฝ้าพระราชา อาจารย์เสนกะได้ยุยงให้พระราชาห

ธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๒๐ (อย่าบอก ความลับแก่ใคร) ៤៩២ พระเจ้าวิเทหราชยังไม่ยอมเชื่อ เพราะเคยหลงเชื่อบัณฑิตทั้งสี่ ทำให้เกือบต้องประหารมโหสถโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ เสนกะเห็…

ในตอนที่ ๒๐ ของธรรมะเพื่อประชา พระเจ้าวิเทหราชได้ถามมโหสถเกี่ยวกับการเปิดเผยข้อความที่ควรติเตียนหรือสรรเสริญแก่ใครบ้าง บัณฑิตทั้งสี่มีความคิดเห็นท…

…และซัดผอบที่เต็มด้วยรัตนะ ๗ ประการ แทบเท้ามโหสถ เป็นการบูชาธรรมในปัญญาอันลึกซึ้ง ของท่าน ฝ่ายพระเจ้าวิเทหราชทรงโปรดปรานมโหสถเป็นอย่าง มาก ได้พระราชทานตำาแหน่งเสนาบดีให้มโหสถ ตั้งแต่นั้นมา มโหสถก็เป็นผู้มียศตำ…

ในตอนนี้ มโหสถแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการบริจาคและความกตัญญู ซึ่งทำให้ผู้คนมีความเคารพและยินดีในการให้ทาน โดยมโหสถสามารถแก้ปัญหาทั้งสี่ได้สำเร็จและได้รับพระราชทานตำแหน่งเสนาบดี ความสามารถในการเปลี่ย

…หสถบัณฑิต ตอนที่ ๑๙ (แก้ปัญหาเทพ) ៤៨៥ ทั้งสองนี่แหละ คือ บุคคลในเทพปริศนาที่พระองค์ได้สดับมา พระเจ้าวิเทหราชทรงสดับแล้ว เข้าพระทัยแจ่มแจ้ง เหมือนหงายของที่คว่ำ เปิดของที่ปิด ประหนึ่งว่าเทวดาผู้วิเศษ ชูสุริยมณ…

ในตอนที่ ๑๙ ของมโหสถบัณฑิต มีการนำเสนอการแก้ปัญหาทางเทพโดยมโหสถที่ได้รับความรู้แจ้งจากพระเจ้าวิเทหราช และการสนทนาที่ชี้ชัดถึงความรักของมารดาที่มีต่อลูกชาย พร้อมด้วยการอธิบายลึกซึ้งเกี่ยวกับความรักและคว…

…ผู้ประทุษร้ายมิตรไซร้ ผู้ที่ประทุษร้ายต่อผู้มีพระคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อม จะเป็นคน เช่นไรเล่า” พระเจ้าวิเทหราชได้ฟังเช่นนั้น ทรงหมดความคลาง แคลงใจในมโหสถ และตรัสถามชีวิตของมโหสถในยามตกยากว่า “พ่อมโหสถ เจ้าเคยอุ…

ในตอนที่ ๑ ๘ นี้ มโหสถบัณฑิตได้สอนข้อคิดสำคัญเกี่ยวกับการไม่ประทุษร้ายต่อผู้มีพระคุณและการให้ความสำคัญกับสิ่งที่มีประโยชน์มากกว่าที่จะมองแค่รูปลักษณ์ เช่นการบริโภคอาหาร โดยเน้นว่าคุณค่าของสิ่งใดอยู่ที

…พื่อตนจะได้ฟัง ธรรมของมโหสถอีก เมื่อรัตติกาลมาเยือน เทวดาจึงปรากฎกาย มีรัศมีสว่างไสว ถามปัญหาพระเจ้าวิเทหราช ๔ ข้อ พระราชาสดับปัญหานั้นแล้ว ทรงตอบไม่ได้ จึงแจ้งว่า จะถามบัณฑิตในราชสำนักก่อนแล้วจะมาตอบ ครั้นรุ…

ในตอนนี้พระเจ้าวิเทหราชพบกับปัญหาที่ยากจะตอบเมื่อเทวดามาทวงคำตอบถึงคำถามเกี่ยวกับบุคคลที่รักแม้จะถูกทุบตี พระราชาเรียกบัณฑิ…

…มีหลักใน การเลือกคู่ครองไว้อย่างไร *เมื่อมโหสถเติบโตเป็นหนุ่ม พระนางอุทุมพรผู้เป็น ราชเทวีของพระเจ้าวิเทหราช ทรงดำริว่า มโหสถเติบโตเป็นหนุ่ม มียศฐาบรรดาศักดิ์ และตำแหน่งมั่นคงแล้ว ควรจะมีคู่ครอง จะ ได้เป็นหลั…

ในตอนนี้เราจะได้ยินเรื่องราวของมโหสถบัณฑิตที่ให้ความสำคัญกับการเลือกคู่ครอง โดยเฉพาะหลักสี่ประการที่เขาพิจารณาในการเลือกภรรยา ซึ่งรวมถึงความรัก, ความเคารพ, ความซื่อตรง และความจงรักภักดี คุณสมบัติเหล่า

…ปมาใดๆ ได้ คนมีสิริย่อมไม่ล่วงเลยคนมีปัญญาใน กาลไหนๆ ผู้รู้ผู้มีปัญญาเท่านั้นเป็นคนประเสริฐ” พระเจ้าวิเทหราชได้สดับการบันลือสีหนาทของมโหสถ เช่นนั้น ทรงชื่นชมโสมนัส ทรงบูชามโหสถด้วยทรัพย์สมบัติ และเครื่องสักกา…

…ทนี้กล่าวถึงเหตุการณ์ที่มโหสถบัณฑิตแสดงภูมิภาคปัญญาที่ยอดเยี่ยม ทำให้เสนกะบัณฑิตหมดคำโต้แย้ง พระเจ้าวิเทหราชทรงชื่นชมและมอบทรัพย์สมบัติแก่เขา นักปราชญ์ในสมัยก่อนสรรเสริญปัญญาว่ามีค่ามากกว่าทรัพย์สมบัติ เพราะส…

…ียศ ข้าพระองค์เห็นความดังนี้ จึงขอทูลว่า คนมีปัญญาเป็นคนเลว ทราม ส่วนคนมีสิริเป็นคนประเสริฐ” พระเจ้าวิเทหราชได้สดับคำของเสนกะ ก็ไม่ตรัสถาม อาจารย์อีก ๓ คน แต่ข้ามไปถามมโหสถบัณฑิตว่า “ดูก่อนมโหสถ ระหว่างคนพาลผ…

…าประเสริฐกว่า ขัตติยะเจ้าหมายจะรู้ว่าความฉลาดมากกว่าความร่ำรวยเป็นสิ่งที่แท้จริงที่ควรยกย่อง พระเจ้าวิเทหราชจึงมุ่งไปที่ความคิดเห็นของมโหสถในการชี้นำที่ถูกต้องอย่างไม่ลังเล.

…ิตรธรรมที่ดีต่อกัน” เมื่อกล่าวจบ ตนเองก็รู้สึกสับสน ในคาถานั้น เพราะไม่รู้ข้อเท็จจริง มีเพียงพระเจ้าวิเทหราช และมโหสถเท่านั้นที่แจ่มแจ้งในข้อความนั้น พระราชาจึง ปลาบปลื้มพระทัยว่า สมเป็นบัณฑิตจริงๆ จากนั้นได้…

ในเรื่องราวเกี่ยวกับบัณฑิตมโหสถที่ช่วยเพื่อนร่วมงานค้นหาคำตอบในประเด็นเกี่ยวกับการบริโภคเนื้อแพะและเนื้อสุนัข บัณฑิตทั้งสี่ไปพบอาจารย์เสนกะและมโหสถ ซึ่งหลังจากขบคิดกัน มโหสถได้ให้อาจารย์บัณฑิตแต่ละคนเ

…าที่พระราชาตรัสถามไว้ ซึ่งกว่าจะตอบได้ต้องพิจารณากันนานหลายวัน *เรื่องมีอยู่ว่า เช้าวันหนึ่ง พระเจ้าวิเทหราช ทอดพระเนตรไปทางช่องพระแกล ทรงเห็นแพะและสุนัขตัวหนึ่งมีความสนิทสนมเป็นมิตรกัน จึงได้ กลายเป็นปัญหาที…

บทนี้กล่าวถึงความสำคัญของปัญญาในการแก้ไขปัญหาทางสังคม โดยเล่าถึงเหตุการณ์ที่พระเจ้าวิเทหราชทรงตั้งคำถามเกี่ยบกับแพะและสุนัขที่จะมาเป็นมิตรกัน รวมไปถึงการเน้นย้ำถึงการศึกษาที่เป็นปัจจัยสำคัญใน…

…กิ้งก่าก็ท่าตนเสมอพระราชา ไม่ลงจาก ต้นไม้มาแสดงคารวะเช่นเคย แต่ยกหัวร่อนไปร่อนมาอยู่บนต้นไม้ พระเจ้าวิเทหราชทอดพระเนตรเห็นกิริยาของมัน จึงตรัสถาม มโหสถบัณฑิตว่า ทำไม เจ้ากิ้งก่าจึงมีกิริยาแตกต่างจากวันที่ ผ่า…

เรื่องราวนี้เล่าถึงการประยุกต์ใช้ปัญญาของมโหสถบัณฑิต เมื่อพระราชาสังเกตเห็นกิ้งก่าที่ไม่แสดงความคารวะต่อพระองค์ และได้ถามมโหสถถึงเหตุผล อันนำไปสู่การทำความเข้าใจเกี่ยวกับธรรมชาติของสัตว์และการมีความเม

…็นที่ประจักษ์ต่อมหาชนกันถ้วนหน้า ว่าเป็นผู้มีปัญญาเลิศกว่าท่านอาจารย์เสนกะมากมายนัก วันหนึ่ง พระเจ้าวิเทหราชเสด็จไปพระราชอุทยานพร้อม ด้วยมโหสถบัณฑิต มีกิ้งก่าตัวหนึ่งอยู่ที่ต้นไม้ มันเห็นพระราชา เสด็จมา ก็ลงจ…

ในตอนนี้ของธรรมะเพื่อประชามโหสถบัณฑิต ได้เล่าถึงเหตุการณ์ที่มโหสถบัณฑิตได้รับความชื่นชมจากพระราชาเนื่องจากการค้นพบดวงแก้วมณี และการแนะนำให้พระราชามอบของที่ระลึกให้กิ้งก่าที่เคารพนอบน้อม ต่อจากนั้นกิ้ง

…าท เรื่องนี้หาเป็นการหนักหนาอะไรไม่ ข้า พระองค์จักนำแก้วมณีมาถวายตามราชประสงค์เองพระเจ้าข้า” พระเจ้าวิเทหราชได้ทรงสดับดังนั้น ทรงเบาพระทัยคิดว่า วันนี้ เราจักเห็นกำลังปัญญาของมโหสถบัณฑิต โบกขรณีพร้อมด้วยข้ารา…

ในตอนที่ ๑๑ ของธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิตได้แสดงให้เห็นถึงปัญญาของเขาเมื่อพระราชาทรงต้องการแก้วมณี มโหสถกราบทูลว่ามีความมั่นใจว่าแก้วมณีไม่อยู่ในสระโบกขรณี แต่เป็นบนต้นตาล โดยมองเห็นแสงจากแก้วมณีและพ

…าใครในยุคสมัยนั้น ท่านได้อาศัยความมี ปัญญามาก เข้ารับตำแหน่งบัณฑิต ที่ปรึกษาราชการแผ่นดิน ของพระเจ้าวิเทหราช ยิ่งเมื่อท่านได้เข้ารับตำแหน่งบัณฑิตใน ราชสํานักแล้ว ก็ยิ่งได้ฉายแววแห่งความเป็นปราชญ์มากขึ้น *มก. …

ในโลกนี้ การมีปัญญาช่วยให้ค้นหาความสุขได้แม้ท่ามกลางความทุกข์ การดำรงชีวิตอย่างมีความสุขต้องใช้สติปัญญาและความเฉลียวฉลาด คนฉลาดมากจะปกครองคนฉลาดน้อย ปัญญาเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างความเจริญรุ่งเรืองให้กั

… ราชบริษัททั้งปวงฟังแล้ว ต่างปรบมือแซ่ซ้องสาธุการว่า “มโหสถบัณฑิตกล่าวได้ยอดเยี่ยมจริงๆ” ส่วนพระเจ้าวิเทหราช ได้สดับถ้อยคำอุปมาอุปไมยเช่นนั้น ทรงชื่นชมโสมนัส จากนั้นก็ ไม่ทรงรีรอ ทรงจับพระสุวรรณภิงคารที่เต็มเ…

ในบทนี้ มโหสถบัณฑิตได้รับการยกย่องจากพระเจ้าวิเทหราช หลังจากทรงฟังคำสอนของเขา พระราชาทรงอยากเลี้ยงดูมโหสถในฐานะบุตรของพระองค์ แม้ว่าก่อนหน้านี้เศรษฐีจะร…

…้า แต่บัดนี้ ใต้ฝ่าละออง ธุลีพระบาทกลับมีพระพักตร์แปรเปลี่ยนไป เพราะเหตุอะไร พระพุทธเจ้าข้า” พระเจ้าวิเทหราชตรัสตอบว่า “ใช่แล้วบัณฑิตน้อย เป็น ความจริงที่เขากล่าวกันว่าบุคคลบางคนได้ยินข่าวกล่าวขวัญแล้ว น่ารัก…

ในการสนทนานี้ มโหสถบัณฑิตได้แสดงออกถึงความมุ่งมั่นที่จะพิสูจน์ความสามารถของตนต่อพระเจ้าวิเทหราช แม้จะมีความวิตกเกี่ยวกับความประทับใจที่อาจไม่เป็นไปตามคาด จากนั้นพระเจ้าวิเทหราชได้กล่าวถึงความรู้ส…