สมบัติ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 37 / 58

…เป็นอุทาหรณ์ ความสังเขปว่า อตีเต พาราณสีย พฺรหฺมทตเต รชช์ กาเรนเต ในอดีตกาล พระเจ้าพรหมทัตต์ เสวยราชสมบัติ ในกรุงพาราณสี พระองค์ได้ พลายสำคัญพญาเศวตกุญชรเป็นราชพาหนะเชือกหนึ่ง แผ่พระเกียรติไปในสกลชมพูทวีป จ…

บทความนี้แสดงถึงการสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์เกี่ยวกับการปกครองด้วยธรรมะผ่านประวัติศาสตร์พระเจ้าพรหมทัตต์ในกรุงพาราณสี ที่มีความยุติธรรมและสร้างความสงบสุขให้แก่ประชาชน แม้ในยามทุกข์ยาก ก็ยังสามารถบร

…ทำนุบำรุงให้มีกำลังเท่าทันเทียมถิ่นใกล้เคียง หรือพยายาม ให้เจริญยิ่งกว่า การอยู่ในปฏิรูปเทส เป็นจักรสมบัติประการหนึ่งอันส่งให้ถึงความเจริญด้วยโลกิย สมบัติ เหตุดังนั้น สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสพระบรมพุ…

ในปี พ.ศ. ๒๔๗๓ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เสนอแนวคิดเกี่ยวกับการปฏิรูปเทสวาสะ ซึ่งหมายถึงการเลือกอยู่ในถิ่นที่เหมาะสมต่อกิจการต่างๆ ของบุคคลและคณะ โดยมีการยกตัวอย่างประวัติศาสตร์ของการย้ายราชธานีของพระเ

…ี่บุคคลมีบุญได้เคยบำเพ็ญมาในปางก่อน คุณข้อนี้ที่ส่อ บุคคลผู้มีบุรพาธิการให้เพเศษกว่าสามัญชน ด้วยชาติสมบัติ อิสริยสมบัติ โภคสมบัติ และญาณ สมบัติ, ประชาชนผู้เกิดมาย่อมปรากฏโดยอาการต่าง ๆ กัน เช่น ลางพวกเกิดใน…

…ุพเพกตปุญญตาและอปจายนธรรมซึ่งมีอิทธิพลต่อบุคคลในสังคม การเกิดในตระกูลที่แตกต่างกันส่งผลให้มียศทรัพย์สมบัติต่างแต่ละคน ข้อความยังแสดงให้เห็นถึงการใช้สมบัติทั้งสี่เพื่อการทำกิจที่สำคัญในสังคม และยกตัวอย่างการ…

…สว่าเป็น สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) อันพัดพาผู้ขึ้นให้ลุถึงสถานที่ประสงค์ประการหนึ่ง ในสมบัติจักร มงคลอันสูงสุดของเทวดาแลมนุษย์ประการหนึ่งในมงคล ๓๘ ปราการ แลพระองค์ประทาน พระบรมพุทโธวาท เพื่อให…

เนื้อความแบ่งปันความสำคัญของการบำเพ็ญกุศลและมงคล ๓๘ ประการ โดยการสอนของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ซึ่งเน้นว่าบุญนิธินั้นไม่สามารถถูกแย่งชิงได้ และเป็นการบำเพ็ญที่นำไปสู่ความเจริญในทางด้านต่างๆ พร้อมกับการ

…ักยกบางประการมาถวาย อันชนนิกรผู้มีธุระกัน อยู่ใกล้ชิดกัน ย่อมจะวิวาทกัน เพราะการงานบ้าง เพราะทรัพย์ สมบัติบ้าง เป็นหน้าที่ของท่านผู้ปกครองจะไต่ส่วนแล้ว และผิดถูกระงับวิวาทนั้นเสีย แลในหมู่ คนนั้น ย่อมจะมีคน…

เนื้อหาเกี่ยวกับรัฏฐาภิบาลโนบายที่เกี่ยวข้องกับการปกครองและการรักษาความยุติธรรมในสังคม ระบุถึงความสำคัญของการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทและการลงโทษผู้กระทำผิดเพื่อความเป็นธรรมแก่ประชาชน ถือเป็นภารกิจของท่านผู้

…นี้ ๓ อีกเรื่องหนึ่ง ทีฆาวุกุมารพระราชโอรสของพระเจ้าที่มีติผู้ครองโกศลรัฐ ประสูติเมื่อพระ ชนกเสียราชสมบัติแก่พระเจ้าพรมหทัตผู้ครองแคว้นกาสีแล้ว ตั้งพระหฤทัยจะแก้แค้นและเอาราช สมบัติของพระบิดาคืนให้จงได้ เพี…

บทความนี้นำเสนอเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการบรรลุธรรมของพระโมคคัลลีบุตรที่ใช้เวลา 7 ปีในการศึกษาและเกลี้ยกล่อมให้เข้าสู่พระพุทธศาสนา จนกระทั่งกลายเป็นอธิบดีสงฆ์ในสมัยพระเจ้าอโศกมหา

…ส อตฺถิ-ติ สุขี สุข ของชนนั้น มีอยู่ เหตุนั้น [ชนนั้น] ชื่อว่า มีสุข, โภโค อสฺส อตฺถิ-ติ โภคี โภคะ [สมบัติ] ของชนนั้น มีอยู่ เหตุนั้น [ ชนนั้น] ชื่อว่า มีโภคะ. ศัพท์ที่ลง ร ปัจจัย อย่างนี้ มธุ อสฺส อตฺถิติ …

เนื้อหาด้านหน้าของบาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค บทนี้เน้นการวิเคราะห์ศัพท์ที่ลงท้ายด้วยปัจจัยต่างๆ เช่น อี, ร, และ วนต โดยอธิบายความหมายและการประยุกต์ใช้ในประโยค ที่ทำให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างคำและความหมาย

…า ธาตุ ในความต่อ, เอานิคคหิต เป็น นุ ด้วยนิคคหิตสนธิ (๓๒), เป็นกัมมรูป กัมมสาธนะ นิธิยตี - ติ นิธิ, สมบัติใด อันเขาฝังไว้, เหตุนั้น [สมบัตินั้น] ชื่อว่าอันเขาฝั่งไว้. นิ เป็นบทหน้า ธา ธาตุ ในความ ฝังไว้

…่าวถึงการศึกษาในด้านบาลีไวยากรณ์และวจีวิภาค โดยพูดถึงคำต่าง ๆ เช่น 'อันเขาศึกษา', 'ความศึกษา', และ 'สมบัติใดอันเขาฝังไว้' พร้อมอธิบายถึงความหมายและการวิเคราะห์ในบริบทต่าง ๆ ของคำ เหมาะสำหรับผู้สนใจศึกษาภาษา…

…โต จ ฯ ยสฺมา ปน อุปปันนา สงฺขารา จิต ปาปุณนฺติ จิตย์ ชราย กลมนุติ ชร์ ปตฺวา อวสส์ ภิชาติ ตสมา อภิณห สมบัติปีฬนโต ทุกฺขโต ทุกขมโต ทุกขวตถุโต สุขปฏิเขปโต จ ทุกฺขา ฯ ยสฺมา จ อุปปันนา สงฺขารา จิต มา ปาปุณนฺตุ ๑…

เนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและการศึกษานิพฺพตฺติในรูปแบบต่างๆ โดยหยิบยกแนวทางในการพิจารณาอรูปและรูปรวมถึงการสำรวจสมุมสติและการปฏิบัติที่ถูกต้อง ตัวอย่างที่ถูกนำเสนอมีการกล่าวถึงอาทานนิกเขปและวิธีที่มนุ

…ริวัตน์ ภาค ๑ - ๒ - - หน้าที่ 53 แล้ว ซึ่งความอยู่ร่วมกัน เมื่อมารดาบิดา ท. ตายแล้ว ท่าน ปกครอง ซึ่งสมบัติ ทั้งสิ้น ในเรือน, วันหนึ่ง ท่าน ดูอยู่ ซึ่งการงาน ในนา, เห็นแล้ว ซึ่งนก ท. มีกาเป็นต้น จิกขึ้น (ยกข…

บทนี้เล่าถึงประสบการณ์ของผู้หนึ่งที่เห็นความพินาศของสัตว์ในนาและเกิดความเบื่อหน่ายในสมบัติ ก่อนจะเลือกบวชและเรียนรู้ธรรมจากพระผู้มีพระภาคที่โคนต้นไม้ พร้อมทั้งได้รับโอวาทและการอนุญาตในการอุป…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 11 สมบัติจึงบรรลุปฏิสัมภิทา ๔ ได้ หาใช่ด้วยเหตุอย่างอื่นไม่ อนึ่ง การเว้นที่สุดโต่งคือกามสุขัลลิกานุโยค ก็เป็…

ในบทนี้พูดถึงการบรรลุปฏิสัมภิทา ๔ ที่ไม่ได้เกิดจากเหตุอื่นใด การเว้นที่สุดโต่งถูกประกาศด้วยศีลและสมาธิ ซึ่งมีความสำคัญในการละกิเลสด้วยอำนาจต่าง ๆ การประกาศธรรมที่เป็นปฏิปักษ์ต่อกิเลสนั้นถือเป็นหัวใจขอ

…มผ่องแผ้วนี้นั้น ย่อมสำเร็จด้วยอาการ ๒ คือ ด้วยการเห็นโทษแห่งสีลวิบัติ ๑ ด้วยการเห็นอานิสงส์แห่งสีล สมบัติ ๑ [ โทษแห่งสีลวิบัติ ] ในอาการ ๒ อย่างนั้น โทษแห่งสีลวิบัติจึงเห็นตามนัยแห่งพระสูตร อันมีคำขึ้นต้นว…

บทความนี้กล่าวถึงโทษแห่งสีลวิบัติที่ทำให้ผู้ทุศีลไม่เป็นที่ชอบใจของเทวดาและมนุษย์ โดยยกตัวอย่างการเปรียบเทียบผู้ทุศีลกับผ้าป่านดิบที่มีผิวพรรณหมองและสัมผัสหยาบ เนื้อหายังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการมี

…องภิกษุผู้มีศีล ยังทำความ ชื่นบานแม้แก่เทวดาทั้งหลาย จะกล่าวไยในกลิ่น ศีลเล่า กลิ่นแห่งศีลย่อมครอบงำสมบัติแห่งคันธ ชาติทั้งปวง ฟุ้งไปทั่วทศทิศมิได้ติดขัด สักการะแม้น้อยอันทายกทำแล้วในท่านผู้มีศีล ย่อมเป็นกา…

…ารมีศีลที่ถึงพร้อม จะเป็นเหตุให้เกิดความสงบสุขและไม่เป็นภัยต่อผู้อื่น รวมถึงเป็นปัจจัยนำไปสู่นิพพาน สมบัติทั้งหลายในการมีศีลย่อมไม่ยากสำหรับผู้ประพฤติ และศีลยังมีอานิสงส์ในชีวิตที่สำคัญต่อการดึงดูดสิ่งดี ๆ …

…ปายะแห่งบุคคลผู้มักกำหนัดในเนื้อ นูน ในตำแหน่งแห่งสรีระต่างๆ มีเต้าถันเป็นอาทิ เพราะแสดงความสูญ เสียสมบัติแห่งเนื้อนูน [๖] วิกขิตตกอสุภ เป็นสัปปายะแห่งบุคคลผู้มักกำหนัดในลีลา ( ท่าทาง ) ขององคาพยพใหญ่น้อย เ…

…ึดติดในเรือนร่าง โดยการเข้าใจถึงความไม่บริสุทธิ์ของร่างกาย อย่างเช่น วิกขายตกอสุภ ที่เน้นความสูญเสียสมบัติแห่งเนื้อ วิกขิตตกอสุภ ที่ชี้ให้เห็นถึงความกระจัดกระจายขององคาพยพ ที่ทำให้บุคคลหลุดพ้นจากความกำหนัด …

…้ไปใน ที่ลับ ( คน ) เร้นอยู่ ( ในเสนาสนะอันสมควร แล้ว ระลึกถึงศีลทั้งหลาย ของตน โดย ( ระลึกถึง คุณ (สมบัติแห่งศีล ) มีความเป็นศีลไม่ขาด เป็นอาทิ โดยนัยว่า" โอ ! ศีลทั้งหลายของเราไม่ขาดหนอ โอ ! ศีล ทั้งหลายข…

…ยคาวจรที่ต้องการพัฒนาตน โดยการระลึกถึงศีลที่มีอยู่ของตนในสภาวะแวดล้อมที่สงบและเหมาะสม การระลึกถึงคุณสมบัติของศีลและความไม่ขาด ความไม่ทะลุ และความไม่ด่าง โดยจะมีการจำแนกศีลของคฤหัสถ์และบรรพชิต รวมถึงการอธิบา…

…ได้ ยังพระปัจเจกโพธิ (ญาณ) ให้สำเร็จแก่เจ้าก็หามิได้ ยังสาวกภูมิ (ญาณ) ให้สำเร็จแก่เจ้าก็หามิได้ ยังสมบัติทั้งหลายมีความเป็นพระ พรหม เป็นพระอินทร์ เป็นพระเจ้าจักรพรรดิ และเป็นพระราชา เฉพาะในประเทศหนึ่งเป็นต…

เนื้อหานี้พูดถึงการพิจารณากรรมและผลกระทบจากความโกรธ โดยชี้ให้เห็นว่าความโกรธนั้นส่งผลเสียต่อผู้ที่โกรธและเจ้าของกรรมเอง ที่แท้กรรมเป็นสิ่งที่ผู้ปฏิบัติต้องรับผล แม้จะโกรธคนอื่น ผู้ที่มีอารมณ์โกรธนั้นก

…้น จึงชื่อกรุณา (แปลว่าธรรมชาติที่เขาทำออกไป) สาธุชนทั้งหลาย ย่อมบันเทิงต่อบุคคลผู้เพียบพร้อมไปด้วย สมบัตินั้น ด้วยธรรมชาตินั้น เหตุนั้น ธรรมชาตินั้นจึงชื่อว่า มุทิตา (แปลว่า ธรรมชาติเป็นเหตุบันเทิงแห่งสาธุ…

เนื้อหานี้พูดถึงธรรมชาติที่เรียกว่า กรุณา และ มุทิตา โดยสาธุชนจะบันเทิงต่อบุคคลที่มีสมบัติทางธรรม รวมถึงการวิเคราะห์ธรรมชาติที่วางเฉยซึ่งเรียกว่า อุเบกขา ธรรมชาติทั้ง ๔ ตามพรหมวิหารที่ส่งผลต…

…ู้ถูกทุกข์ครอบงำทั้งหลายเป็นผู้อนาถ เป็นเหตุใกล้ ความรำงับไปแห่งวิหิงสา (ด้วยอำนาจวิกขัมภนปหาน) เป็นสมบัติ แห่งกรุณานั้น ความเกิดขึ้นแห่งความโศก (คือกลายเป็นโศกไป) เป็นวิบัติแห่งกรุณานั้น มุทิตา มีความบันเท…

บทนี้กล่าวถึงลักษณะของสิเนหา (ความรัก) ซึ่งภายใต้การตีความนั้นสามารถแปรไปเป็นวิบัติ (ทางลบ) ในด้านต่าง ๆ โดยเฉพาะความเมตตาและกรุณาที่ถูกหลอกลวงโดยราคาและความโศก. นอกจากนี้ยังมีการแก้ไขโดยไตร่ตรองถึงมิ

…ฺตีติ เต จวมานา นี้เรียบร้อย เป็นตัวอย่างอยู่ ประโยคหลังก็ควรเป็นรูปเดียวกัน คือ เย จ คณิตปฏิสนธิกา สมบัติ นิพฺพตฺตาติ เต อุปปชุชมานา ในที่นี้แปลตามที่เห็นว่าถูก ๒. เต นี้ก็เข้าใจว่าพิรุธ ที่ถูกจะเป็น เตน ต…

บทความนี้นำเสนอการแปลหนังสือวิสุทธิมรรค ภาค ๒ ตอน ๒ ที่พูดถึงการเกิดและการอุปบัติของสัตว์ รวมถึงการเปรียบเทียบนิยามของคำต่างๆ เช่น 'หีเน - เลว', 'ปณีเต - ประณีต', 'สุวณฺณ - ผิวพรรณงาม', 'ทุพฺพณฺเณ - ม

…ย่อมเกิดขึ้น ในกาลใดบุคคลมิได้ความเห็นผิดให้ออกหน้า เป็นแต่รำคาญ ยินดี เสนอญาณดี เพ่งเล็ง (อยากได้) สมบัติของผู้อื่นดี ลักษณะ ๆ ผู้อื่นดี มีจิตกล้าแข็งเอง มีได้ลูก (ใคร ๆ) ช่างเลที่เดียว ใน กาลนั้น อดุลิจิต…

เนื้อหาในหน้านี้สำรวจเกี่ยวกับธรรมชาติของจิตที่มีสังขารและตัวอย่างการเข้าใจผิดเกี่ยวกับโสมันและอุปบาดาสรค โดยเน้นการเกิดขึ้นของอดุลิจิตในหลายสถานการณ์ร่วมกับการชักชวนให้คิดถึงความหมายที่ลึกซึ้งของจิตท