ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 111
เพราะยังอุปจารสมาธิหรืออัปปนาสมาธิให้เป็นไปโดยง่าย ๆ เพราะ
เหตุนั้น ความเป็นศีลไม่ขาดเป็นต้นนี้ พึงทราบว่าเป็นความผ่องแผ้ว
แห่งศีลเหล่านั้น ก็แลความผ่องแผ้วนี้นั้น ย่อมสำเร็จด้วยอาการ ๒
คือ ด้วยการเห็นโทษแห่งสีลวิบัติ ๑ ด้วยการเห็นอานิสงส์แห่งสีล
สมบัติ ๑
[ โทษแห่งสีลวิบัติ ]
ในอาการ ๒ อย่างนั้น โทษแห่งสีลวิบัติจึงเห็นตามนัยแห่งพระสูตร
อันมีคำขึ้นต้นว่า "ดูกรภิกษุทั้งหลาย โทษแห่งสีลวิบัติของภิกษุผู้ทุศีล
๕ อย่างนี้" ดังนี้นัยหนึ่ง อีกนัยหนึ่งบุคคลผู้ทุศีล เพราะความ
ทุศีลเป็นต้นเหตุ ย่อมไม่เป็นที่ชอบใจของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย
เป็นผู้ที่เพื่อนพรหมจารีทั้งหลายไม่พึงพร่ำสอน ต้องทุกข์ใจในเพราะ
คำติเตียนความทุศีล (ของตน) ต้องร้อนใจในเพราะคำสรรเสริญ
(คนอื่น) ผู้มีศีลทั้งหลาย ก็แลเพราะความเป็นผู้ทุศีลนั้น เขาย่อม
เป็นผู้มีผิวพรรณหมอง อนึ่ง นับว่าเป็นผู้มีสัมผัสหยาบ เพราะนำ
อบายทุกข์มาให้แก่คนทั้งหลายที่เอาเยี่ยงอย่างเขาตลอดกาลนาน นับว่า
เป็นผู้มีราคาถูก เพราะทำความไม่มีผลมากแก่ทายกทั้งหลายผู้ที่ตน
รับไทยธรรม (ของเขา) มา
ดุจผ้าป่านดิบซึ่งเป็นผ้ามีสีทราม สัมผัส
ละราคาถูกฉะนั้น” เป็นคนชำระ (ให้บริสุทธิ์) ได้ยาก เหมือน
หยาบและราค
๑. อง. ปญฺจก. ๒๒/๒๘๑.
๒. ความที่เปรียบคนทุศีลด้วยผ้าป่านดิบมีโทษ ๓ ประการนี้ กล่าวตามนัยสูตรที่ (๕๓๕) ๑๐๐
က
ในติกังคุตตร หน้า ๓๑๓ คำ "สาณสาฏโก วัย" จึงเป็นอุปมาแห่งบททั้ง
ทุกฺขสมผสฺโส อปฺปคุโฆ),
ค
(คือ ทุพฺพณฺโณ