การพิจารณากรรมและผลกระทบในชีวิต : หน้า 168/266

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 167 ทีนี้ เธอจึงพิจารณาให้เห็นความที่ตนและคนอื่น มีกรรมเป็นของ ๆ ตนต่อไป ใน ๒ ฝ่ายนั้น พึงพิจารณาฝ่ายตนก่อนดังนี้ "นี่แน่ะ พ่อเอ๊ย เจ้าโกรธเขาแล้ว เจ้าจักทำอะไร กรรมอันมีโทสะเป็นเหตุ นั่นมันจักเป็นไปเพื่อความเสื่อมเสียแก่ตัวเจ้าเองมิใช่หรือ เพราะว่า เจ้าเป็นผู้มีกรรมเป็นของ ๆ ตน เป็นผู้รับมรดกของกรรม เป็นผู้มี กรรมเป็นกำเนิด มีกรรมเป็นเผ่าพันธุ์ มีกรรมเป็นที่อาศัยไป เจ้าจัก ทำกรรมใดไว้ เจ้าจะต้องเป็นผู้รับผลของกรรมนั้น อนึ่ง กรรมอันนี้ จะได้สามารถยังพระสัมมาสัมโพธิ (ญาณ) ให้สำเร็จแก่เจ้าก็หามิได้ ยังพระปัจเจกโพธิ (ญาณ) ให้สำเร็จแก่เจ้าก็หามิได้ ยังสาวกภูมิ (ญาณ) ให้สำเร็จแก่เจ้าก็หามิได้ ยังสมบัติทั้งหลายมีความเป็นพระ พรหม เป็นพระอินทร์ เป็นพระเจ้าจักรพรรดิ และเป็นพระราชา เฉพาะในประเทศหนึ่งเป็นต้น สมบัติอย่างใดอย่างหนึ่ง ให้สำเร็จแก่ เจ้าก็หามิได้เลย ที่แท้กรรมนี้มีแต่จะยังเจ้าให้เคลื่อนจากพระศาสนาแล้ว ยังภาวะแห่งคนเข็ญใจมีความเป็นวิฆาสาท (คนกินเดน) เป็นอาทิ และยังทุกข์ชั้นวิเศษทั้งหลาย มีทุกข์ในนรกเป็นต้น ให้เป็นไปแก่เจ้า ตัวเจ้านั้นเมื่อทำกรรมอันนี้ (ลงไป) ก็เท่ากับเผาตัวเองก่อน และทำ ตัวเองให้เหม็นก่อน ดังบุรุษผู้จับถ่านอัน (ไฟติดทั่วแล้วจน) ปราศ จากเปลวก็ดี คูถก็ดี ด้วยมือทั้ง ๒ (มา) หวังจะประหารคนอื่น ก็ เท่ากับเผา (มือ) ตัวเองก่อน หรือทำ (มือ) ตัวให้เหม็นก่อนฉะนั้น" ครั้นเธอพิจารณากัมมัสสกตาฝ่ายตนอย่างนี้แล้ว จึงพิจารณา ฝ่ายผู้อื่นบ้างดังนี้ว่า "แม้เขาโกรธเจ้าแล้วจักทำอะไร กรรมอันมี