สฬายตนะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

ตัณหา ฯลฯ อวิชชา อุปาทาน โสกะ กิเลสวัฏ สังขาร ชรามรณะ ชาติ \ วิปากวัฏ กัมมวัฏ อุปปัตติภพ สฬายตนะ นามรูป วิญญาณ กรรมภพ อธิบายว่า ปุถุชน มีกิเลสด้วยกันทุกคน กิเลสคือ อวิชชา ตัณหา อุปาทาน ความหลง ควา…

ในบทความนี้จะกล่าวถึงความหมายของตัณหา อวิชชา และความเชื่อมโยงกับกรรมที่ส่งผลต่อสังขารและผลของกรรม ที่เกิดขึ้นในชีวิตของปุถุชน เราจะทำความเข้าใจกระบวนการดับวงจรปฏิจจสมุปบาท เพื่อสร้างความเข้าใจในการพ้น

…้เกิดนามรูป นามรูป มีลักษณะสัณฐานกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ในชั้นของวิญญาณ เป็นปัจจัยให้เกิดสฬายตนะ สฬายตนะ มีลักษณะสัณฐานกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ในชั้นของนามรูป เป็นปัจจัยให้เกิดผัสสะ ผัสส…

…การเกิดและดับที่ไม่มีที่สิ้นสุด ในขณะเดียวกันยังได้กล่าวถึงลักษณะของอวิชชา, สังขาร, วิญญาณ, นามรูป, สฬายตนะ และผัสสะ ซึ่งเป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องกันอย่างลึกซึ้งในกระบวนการเกิดขึ้นของทุกข์และการดับทุกข์ การพิจ…

แนวคิด 1. ปฏิจจสมุปบาท คือ การเกิดขึ้นร่วมกันของธรรม 12 ประการ คือ อวิชชา สังขาร วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ ชาติ ชรามรณะ 2. ความสัมพันธ์ของปฏิจจสมุปบาท มีทั้งสายเกิด และสายดับ โด…

ปฏิจจสมุปบาทคือการเกิดขึ้นร่วมกันของธรรม 12 ประการที่เกี่ยวข้องกับวงจรของสังสารวัฏ โดยมีความสัมพันธ์ทั้งสายเกิดและสายดับ。ที่มาของความสัมพันธ์นี้คือ อวิชชา ทำให้เกิดสังขาร และดำเนินต่อไปจนถึงชรามรณะ。กา

…ังขาร ที่กำลังเกิดอยู่กับเรา และเมื่อมีปัจจุบันเหตุแล้ว ผลในอนาคตก็จะต้องมีแน่นอน คือ วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ที่เรียกว่า รูปนามขันธ์ 5 ของสัตว์ทั้งหลายนั่นเอง 3. ปริโยสานอาทิปฏิโลมเทศนา เป็นการแสด…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย โดยเฉพาะอาการป่วยที่เกิดจากอวิชชาและอาสวะ และการแสดงปฏิจจสมุปบาทโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่แสดงถึงเหตุและผลเพื่อให้เห็นถึงความทุกข์และสิ่งที่เกิดขึ้นในชีว

…ย เพราะฉะนั้น ธรรม ๕ ประการนี้ จึงจัดเป็นกรรมวัฏในอดีต ธรรม ๕ มี วิญญาณ เป็นต้น ( คือ วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ) จัดเป็นวิปากวัฏในกาลบัดนี้ ด้วยถือเอา (คือกล่าวถึง) ตัณหา อุปาทาน ภพ ก็เป็นอันถือเอา …

เนื้อหานี้กล่าวถึงการวิเคราะห์กรรมวัฏและวิปากวัฏตามหลักพระพุทธศาสนา โดยระบุถึงองค์ประกอบต่างๆ อย่างอวิชชา สังขาร ตัณหา และอุปาทานที่ส่งผลต่อวิญญาณและเวทนา อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างธรรมทั้ง 5 และการ

…บัณฑิตพึง (กล่าว) ให้พิสดาร โดยนัยนี้เทอญ ในธรรมเหล่านั้น อวิชชากับสังขารเป็นสังเขป ๑ วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา เป็นสังเขป ๑ ตัณหา อุปาทาน ภพ เป็นสังเขป ๑ ชาติชรามรณะ เป็นสังเขป ๑ อนึ่ง ใน 4 สังเขป น…

ในเนื้อหานี้อภิปรายถึงกรรมภพและขันธ์ทั้งหลายที่เกิดจากอวิชชาและสังขาร โดยชี้ให้เห็นว่าแต่ละครั้งของความเป็นอย่างนี้มีปัจจัยเรื่องอวิชชาที่เป็นสาเหตุสำคัญ สรุปว่าการกำหนดรู้ในเรื่องนี้เรียกว่า ธรรมฐิติ

…นั้น โดยนัยที่ กล่าวแล้ว ฯ ก็ท่านอาจารย์ทำในใจว่า เฉพาะความเกิด ความแก่ และความดับแห่งวิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ และเวทนา พระ ผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ความเกิด ความแก่ และความตาย ดังนี้ จึงกล่าวคำเป็นต้นว่า ช…

บทความนี้เป็นการวิเคราะห์หลักธรรมเกี่ยวกับอวิชชา ตัณหา และอุปาทานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นถึงการเกิด ความแก่ และความดับของวิญญาณ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างอดีต ปัจจุบัน และอนาคตตามอำนาจของเหตุทั้งส

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 347 เป็นปัจจัยเกิดสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัยจึงเกิดผัสสะ เพราะผัสสะเป็นปัจจัยจึงเกิดเวทนา เพราะเวทนาเป็นปัจจัยจึงเกิดตัณห…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงปฏิจจสมุปบาทนัยซึ่งอธิบายการเกิดขึ้นของทุกข์ โดยเริ่มต้นจากสฬายตนะซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดผัสสะและเวทนาจนถึงชาติและมรณะ ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นตามลำดับของปัจจัยที่เคร…

…ต่างๆ เมื่อปฏิสนธิวิญญาณเข้ามาในครรภ์มารดา ก็ทำให้ดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ เกิดเป็นนามรูป แล้วมีสฬายตนะ โดยที่ในตอนแรกสฬายตนะจะรวมเป็นจุดเดียวกัน แต่เมื่อ ร่างกายเติบโตขึ้น สฬายตนะก็แยกออกไปตามฐานต่างๆ แ…

…กับปฏิจจสมุปบาทในมุมมองข้ามภพข้ามชาติ โดยเริ่มจากการวิเคราะห์การเกิดปฏิสนธิวิญญาณในครรภ์มารดา การแยกสฬายตนะ และการเกิดเวทนา ที่ส่งผลต่อการสร้างกรรมในปัจจุบันและอนาคต ซึ่งทำให้เราเข้าใจถึงความเชื่อมโยงระหว่าง…

…็นแดนเกิด ก็ผัสสะนี้มีอะไร เป็นเหตุ มีอะไรเป็นที่ตั้งขึ้น มีอะไรเป็นกำเนิด มีอะไรเป็นแดนเกิด ผัสสะมีสฬายตนะเป็นเหตุ มีสฬายตนะเป็นที่ตั้งขึ้น มีสฬายตนะเป็นกำเนิด มีสฬายตนะเป็นแดนเกิด ก็สฬายตนะนี้ มีอะไร เป็นเ…

…หัวหน้าแห่งเหตุทั้งปวง โดยอธิบายการเชื่อมโยงของอาหาร 4 ประเภทและความสัมพันธ์ของตัณหา, เวทนา, ผัสสะ, สฬายตนะ, นามรูป และวิญญาณ ภายในพระพุทธศาสนา.

…งขารจึงมี เพราะสังขารเป็นปัจจัย วิญญาณจึงมี เพราะวิญญาณเป็นปัจจัย นามรูปจึงมี เพราะนามรูปเป็นปัจจัย สฬายตนะจึงมี เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัย ผัสสะจึงมี เพราะผัสสะเป็นปัจจัย เวทนาจึงมี เพราะเวทนาเป็นปัจจัย ตัณหาจึ…

เนื้อหาเรื่องราวเกี่ยวกับการเชื่อมโยงปัจจัยต่างๆ ที่ก่อให้เกิดทุกข์ ตั้งแต่ความไม่รู้ (อวิชชา) จนถึงการเกิดและการตาย พร้อมทั้งการพูดถึงวิธีการดับทุกข์ โดยการเข้าใจว่าเมื่อปัจจัยหนึ่งดับไป ปัจจัยอื่นๆ

…ตุ คือ ธาตุน้ำ มีลักษณะเหลว เตโชธาตุ คือ ธาตุไฟ มีลักษณะร้อน วาโยธาตุ คือ ธาตุลม มีลักษณะพัดไปมา 5. สฬายตนะ คือ แดนติดต่อ 6 แดน ดังนี้ 1. จักขวายตนะ (อายตนะคือตา) 2. โสตายตนะ (อายตนะคือหู) 3. ฆานายตนะ (อายตน…

…ขันธ์ 3 ส่วนรูปเรียกว่ามหาภูตรูป 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ นอกจากนี้ยังมีสฬายตนะซึ่งประกอบด้วย 6 แดนติดต่อกัน ได้แก่ จักขวายตนะ โสตายตนะ ฆานายตนะ ชิวหายตนะ กายายตนะ และ มนายตนะ โดย…

…กัน การเกิดขึ้นร่วมกันโดยอาศัยกันนี้คือ การเกิดขึ้นร่วมกันโดยอาศัยกันของอวิชชา สังขาร วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ ชาติ ชรามรณะ ธรรม 12 ประการนี้ต่างเกิดขึ้นร่วมกันโดยอาศัยกันเกิดขึ้น ไ…

บทที่ 10 นี้สำรวจหลักธรรมปฏิจจสมุปบาท ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของวิปัสสนาภูมิ โดยอธิบายเกี่ยวกับการเกิดขึ้นร่วมกันของธรรมชาติทั้ง 12 ประการที่สัมพันธ์กัน โดยเน้นถึงการที่อวิชชาเป็นปัจจัยเริ่มต้นของกระบวนการด

…ช่น ปฏิจจสมุปบาท (อวิชชาทำให้เกิดสังขาร สังขาร ทำให้เกิดวิญญาณ วิญญาณทำให้เกิดนามรูป นามรูปทำให้เกิดสฬายตนะ สฬายตนะ ทำให้ 1 ปรมัตถทีปนี, อรรถกถาพระอภิธรรมปิฎก กถาวัตถุ, มก. เล่ม 81 หน้า 348. * มหาปทานสูตร, อ…

บทความนี้อธิบายถึงการจำแนกนิยาม 5 ประการในพุทธศาสนา ซึ่งได้แก่ พืชนิยาม, อุตุนิยาม, กรรมนิยาม, จิตตนิยาม, และ ธรรมนิยาม กฎต่างๆนี้เป็นหลักการสำคัญที่ควบคุมสิ่งต่างๆ ทั้งในโลกและอนันตจักรวาล โดยแต่ละกฎ

…ิ้นไป อวิชชา (ความไม่รู้จริง) เป็นปัจจัยให้เกิดสังขารต้องคอยตกแต่งกันอยู่ร่ำไป สังขาร วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ เป็นปัจจัยให้เกิดวิญญาณ รู้ดีรู้ชั่วอยู่ร่ำไป เป็นปัจจัยให้เกิดนามรูป …

เมื่อเรามาให้ทาน รักษาศีล และเจริญภาวนา จะเกิดผลดีต่อจิตใจ ความไม่โลภ ความไม่โกรธ และความไม่หลงเป็นเหตุผลในการสร้างธรรมะที่เข้าถึงการรู้ความจริงเกี่ยวกับชีวิต ทุกอย่างเกิดขึ้นและดับไปตามการไม่รู้จริงอ

…ัยให้เกิดสังขาร เป็นปัจจัยให้เกิดวิญญาณ (ความรู้) วิญญาณ เป็นปัจจัยให้เกิดนามรูป (ยึดติดรูป) นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ เป็นปัจจัยให้เกิดสฬายตนะ (นามรูป รวมกับอายตนะเข้าประกอบ) เป็นปัจจัยให้…

เนื้อหานี้สรุปถึงหลักการของพระพุทธศาสนาที่ว่าธรรมทั้งหลายเกิดจากเหตุ โดยยกตัวอย่าง 'เบญจขันธ์' และ 'อวิชชา' เป็นปัจจัยสำคัญ เนื้อหาอธิบายถึงการเกิดและการดับของธรรม โดยเริ่มจากอวิชชาที่ทำให้มีการเกิดแล

…ณ ความรู้ เมื่อมีความรู้ วิญญาณ เป็นปัจจัยให้เกิดนามรูป มันก็ไปยึดเอานามรูป นามรูป เป็นปัจจัยให้เกิดสฬายตนะ มีนามรูปแล้วก็มี อายตนะเข้าประกอบ สฬายตนะ เป็นปัจจัยให้เกิดผัสสะ เมื่อมีอายตนะเข้าแล้ว ก็รับผัสสะ ผ…

อวิชชาเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดสังขาร ซึ่งนำไปสู่การเกิดวิญญาณและนามรูปต่อไป การทำความเข้าใจอวิชชานั้นช่วยให้เรารู้จักกับกระบวนการและปัจจัยที่ทำให้เกิดความทุกข์ได้ ซึ่งส่งผลต่อการพัฒนาจิตใจและการเข้

…ำชูแล้ว ย่อมตั้งอยู่ในปฏิสนธิกาลและปวัติกาล เพราะฉะนั้น นามรูปจึงชื่อว่า เกิดจากปัจจัยคือวิญญาณ ฯ ก็สฬายตนะจำเพาะมีนามรูปเป็นที่เข้าอิง อาศัย ย่อมเป็นไปโดยความเป็นทวารแห่งผัสสะ 5 อย่าง ตามสมควร หาใช่โดยประกา…

…ทธศาสนา การอธิบายนี้ทำให้เห็นว่าสังขารเกิดจากอวิชชา และวิญญาณก็เกิดจากสังขาร โดยยกตัวอย่างการเกิดของสฬายตนะและผัสสะที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ยังมีการวิเคราะห์เกี่ยวกับความยินดีในธรรมที่ถือเป็นเหตุให้เกิดตัณหา น…

…ธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 360 ว่าอายตนะ ฯ อายตนะ ๖ และอายตนะที่ ๖ ชื่อว่าสฬายตนะ ผัสสะ ที่เป็นไปในทวาร ๖ ด้วยอำนาจแห่งจักขุสัมผัสเป็นต้น ชื่อว่าผัสสะ ฯ เวทนามี ๓ คือ สุขเวทนา ทุกขเ…

ในหน้าที่ 360 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา กล่าวถึงอายตนะ ๖ และการรับรู้ผ่านสัมผัส การแบ่งประเภทเวทนาเป็น ๓ ประเภท รวมถึงการจัดประเภทตัณหาและอุปาทาน โดยอธิบายเกี่ยวกับความแตกต่างระ

…นี้ มีลักษณะสัณฐานเป็นดวงกลมใสดวงเล็กๆ ซ้อนกันอยู่เป็น ชั้นๆ ใส ละเอียดกว่ากันเข้าไปตามลำดับ ตรงกลางสฬายตนะที่ละเอียดนี้ ยังมีธาตุธรรม ละเอียดของธาตุทั้ง 18 ซ้อนอยู่อีก บ ท ที่ 11 วิ ปั ส ส น า ภู มิ ใ น ภ า…

อายตนะ 12 แบ่งออกเป็นอายตนะภายใน 6 ประเภท ได้แก่ ตา, หู, จมูก, ลิ้น, กาย, ใจ และอายตนะภายนอก 6 ประเภท ได้แก่ รูป, เสียง, กลิ่น, รส, สัมผัส, ธรรมารมณ์ อายตนะภายในคือช่องรับรู้ที่เชื่อมต่อจิตกับอารมณ์ ส