หน้าหนังสือทั้งหมด

กามฉันทะและวิธีแก้ไข
27
กามฉันทะและวิธีแก้ไข
…ส ธรรมารมณ์ที่เราพอใจรักใคร่ คำว่า กาม นี้ แบ่งออกเป็น 2 อย่าง คือ วัตถุกาม และกิเลสกาม 1. วัตถุกาม หมายถึง รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ซึ่งเป็นสิ่งภายนอก อันเป็นที่ชอบใจ รวมความ ตั้งแต่ เสื้อผ้า เครื่องนุ่งห่…
บทที่ 2 นี้จะพูดถึงกามฉันทะซึ่งเป็นนิ่วรณ์อย่างหนึ่งที่ส่งผลต่อสมาธิ โดยจะอธิบายลักษณะของกามฉันทะ ทั้งจากวัตถุกามและกิเลสกาม รวมถึงวิธีการแก้ไข เพื่อช่วยให้จิตใจสงบและมีสมาธิมากขึ้น ความเข้าใจเกี่ยวกั
ช่องทางทั้ง 6 ในการรับรู้ของมนุษย์
33
ช่องทางทั้ง 6 ในการรับรู้ของมนุษย์
…งที่ไม่ควรดูเข้าแล้ว ก็ให้จบแค่เห็น ไม่คิดปรุงแต่งต่อว่า สวยจริงนะ หล่อจริงนะ ต้องไม่นึกถึงโดยนิมิต หมายถึง เห็นว่าสวยไปทั้งตัว เช่น คนนี้สวยจริงๆ ต้องไม่นึกถึงโดย อนุพยัญชนะ หมายถึง เห็นว่าส่วนใดส่วนหนึ่งสว…
บทความนี้อธิบายถึงช่องทางทั้ง 6 ที่ใช้ในการรับรู้ของมนุษย์ ได้แก่ ตา, หู, จมูก, ลิ้น, กาย, ใจ โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบเทียบแต่ละช่องทางกับสัตว์ต่างๆ ที่มีลักษณะพิเศษเปรียบเทียบถึงการใช้ประโยชน์
ถีนมิทธะและวิธีแก้ไขในการนั่งสมาธิ
57
ถีนมิทธะและวิธีแก้ไขในการนั่งสมาธิ
…ปฏิบัติใหม่ 4.1 ลักษณะของถีนมิทธะ คำว่า ถีนมิทธะ เกิดจากการผสมของคำ 2 คำ คือคำว่า ถิ่นและมิทธะ ถีนะ หมายถึง ความหดหู มิทธะ หมายถึง ความเคลิบเคลิ้ม พระธรรมกิตติวงศ์ท่านได้ให้ความหมายไว้ว่า “อาการที่จิตเกิดควา…
บทนี้อธิบายเกี่ยวกับถีนมิทธะซึ่งเป็นอาการที่เกิดขึ้นเมื่อผู้ปฏิบัติสมาธิรู้สึกง่วงและขาดความกระตือรือร้น โดยมีการเปรียบเทียบว่าถีนมิทธะเหมือนการถูกจองจำในเรือนจำ ซึ่งทำให้ไม่สามารถรวมใจเป็นหนึ่งได้. ไ
สมาธิและภาวนาในพระพุทธศาสนา
17
สมาธิและภาวนาในพระพุทธศาสนา
จากบทสนทนานั้นพบว่า สมาธิ หมายถึง สภาวะของจิตระดับหนึ่ง ที่ตรงกับภาษาบาลีว่า จิตฺตสฺส เอกคุกตา หมายถึง ความที่จิตมีธรรมชาติเป็นอารมณ์…
บทความนี้เสนอความหมายของสมาธิและภาวนาในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างการอธิบายของพระพุทธโฆษาจารย์ สมาธิหมายถึงการรวมจิตเป็นหนึ่ง และภาวนาเป็นการฝึกจิตเพื่อความสงบ ไม่มีเว็บอื่นที่น่าสนใจนอกจาก dmc.tv การฝึกสมาธ…
ความหมายของคำว่า อรหัง
43
ความหมายของคำว่า อรหัง
…ีร์วิสุทธิมรรค แสดงความหมายของคำว่า อรห์ ไว้ 5 นัย คือ 1. เป็นผู้ไกลจากกิเลส 2. เป็นผู้ทรงกำจัดอริ (หมายถึง กิเลส) ทั้งหลายเสียได้ 3. เป็นผู้ทรงทำลายซี่กำ (หมายถึง อภิสังขาร) ทั้งหลายเสียได้ 4. เป็นผู้ควรทัก…
…่า อรหัง ไว้ 2 นัยคือ เป็นผู้ไกลจากกิเลสหรือพ้นจากกิเลส และเป็นผู้ที่ควรบูชา ในคัมภีร์วิสุทธิมรรคได้หมายถึง 5 นัย ได้แก่ เป็นผู้ไกลจากกิเลส ทำลายอริและอภิสังขาร ไม่มีที่ลับในการทำบาป โดยนัยที่ 1 คือทรงไกลจาก…
การศึกษาเกี่ยวกับการหายใจและสมาธิ
141
การศึกษาเกี่ยวกับการหายใจและสมาธิ
4. ย่อมศึกษาว่าเราจักยังกายสังขารให้สงบหายใจเข้าออก กายสังขาร หมายถึง ลมหายใจเข้าออก การหายใจเข้าออกด้วยกายสังขาร เช่น โน้มตัวลง ก้มตัวลง โค้งตัวลงโน้มไป ข้างหน้า เอี้ยว…
บทนี้เน้นการศึกษาเกี่ยวกับการกำหนดลมหายใจเข้าออกเพื่อทำให้กายสังขารสงบและเข้าสู่ระดับฌานที่แตกต่างกัน ตั้งแต่การทำจิตให้สงบผ่านการหายใจเข้าออก จนถึงการรู้สึกถึงปีติและสุขในระดับฌานที่ 2 และ 3 พร้อมทั้
อาหารเรปฏิกูลสัญญาและอานิสงส์
116
อาหารเรปฏิกูลสัญญาและอานิสงส์
…ทธิจริต รู้จักคิดวิเคราะห์ถึง ความเป็นจริงของสรรพสิ่ง 4.2 ความหมายของอาหารเรปฏิกูลสัญญา คำว่า อาหาร หมายถึง สิ่งที่นำผลมาให้แก่ตน เป็นคำบ่งถึงการดำรงชีพของสัตว์ทั้งหลาย พระพุทธองค์ได้ทรงตรัสไว้ว่า “ดูก่อนภิก…
อาหารเรปฏิกูลสัญญาเป็นกัมมัฏฐานที่มีความละเอียดลึกซึ้ง ที่ต้องใช้ปัญญาในการพิจารณา โดยพระพุทธเจ้าทรงสอนว่าอาหารมี 4 ประเภท ได้แก่ กวฬิงการาหาร, ผัสสาหาร, มโนสัญเจตนาหาร, และวิญญาณาหาร ซึ่งแต่ละประเภทม
อาการและความหมายของกิเลส
32
อาการและความหมายของกิเลส
…ในการศึกษาเรื่องวงจรสังสารวัฏ และกระบวนการดับกิเลสในวิปัสสนาภูมิต่อไป 2.2 ความหมายของ “กิเลส” กิเลส หมายถึง ธรรมเป็นเครื่องเศร้าหมอง ธรรมเป็นเครื่องเศร้าหมองแห่งจิต ธรรมอันยังจิตให้เศร้าหมอง ความเศร้าหมอง คว…
บทเรียนนี้นำเสนออาการของโรคทางจิตที่มีลักษณะ 3 อย่าง ได้แก่ หิว ร้อน และมีด ซึ่งเป็นสัญญาณที่บ่งชี้ว่าจิตป่วย นอกจากนี้ยังพูดถึงกิเลสซึ่งเป็นต้นเหตุหลักที่ทำให้จิตเศร้าหมองและเกิดการกระทำที่ไม่ดี เช่น
กรรมและวิบากในพระพุทธศาสนา
55
กรรมและวิบากในพระพุทธศาสนา
แนวคิด 1. กรรมในพระพุทธศาสนา หมายถึง การกระทำที่ประกอบด้วยเจตนา มีลักษณะ 2 อย่าง คือ กุศลกรรม และอกุศลกรรม ซึ่งสามารถปรากฏออกมาได้ทั้งทา…
กรรมในพระพุทธศาสนา หมายถึง การกระทำที่ประกอบด้วยเจตนา แบ่งเป็นกุศลกรรม และอกุศลกรรม ซึ่งให้ผลในทางกาย วาจา และใจ โดยมีกรรม 12 …
อายตนะ 12: ความหมายและบทบาทในวิปัสสนา
124
อายตนะ 12: ความหมายและบทบาทในวิปัสสนา
…ห็นจัดเป็นผล เป็นต้น 2. อายตนะ หมายความว่า ธรรมที่ทำซึ่งจิตและเจตสิกให้กว้างขวางเจริญขึ้น 3. อายตนะ หมายถึง อวัยวะที่ต่อระหว่างจิตกับอารมณ์ นัยที่ 1 อายตนะ มีความหมายว่า ธรรมใดที่มีสภาพคล้ายกับยังผลของตนให้เ…
ในบทเรียนนี้นักศึกษาได้ศึกษาอายตนะ 12 ซึ่งมีความหมายหลายประการ โดยเฉพาะการทำให้จิตและเจตสิกกว้างขวางขึ้น อายตนะแบ่งออกเป็นอายตนะภายในและภายนอก โดยมีตัวอย่างจากประสาทตากับสีในการทำให้เกิดการเห็น การกระ
การรับรู้ทางประสาทสัมผัสและอายตนะ
129
การรับรู้ทางประสาทสัมผัสและอายตนะ
…ดนติดต่อภายนอก มีอยู่ 6 ได้แก่ 1. แดนติดต่อคือ รูป (รูปายตนะ) รูป ได้แก่ สิ่งที่เห็นได้ด้วยตาประกอบ หมายถึง เปิดเผยให้รู้ถึงความรู้สึกที่มีอยู่ในใจ เปิดเผยให้รู้ถึงความคิด หรือมีความหมายว่า ผันแปร แตกสลาย หม…
เนื้อหาพูดถึงการรับรู้ทางประสาทสัมผัสทั้งห้าคือ ตา หู จมูก ลิ้น และกาย ที่ได้รับการสนับสนุนจากธาตุทั้งสี่ ได้แก่ ปฐวี อาโป เตโช และวาโย ที่ช่วยให้ชีวิตดำเนินไปอย่างมีความหมาย โดยการสัมผัสกับสิ่งเร้าภา
อายตนะและความรู้แจ้งในพระพุทธศาสนา
130
อายตนะและความรู้แจ้งในพระพุทธศาสนา
…ได้ยินได้ด้วยหู วิเคราะห์ตาม ศัพท์ได้ว่า ภาวะใด ย่อมก้อง เหตุนั้น ภาวะนั้น จึงชื่อว่า สัททะ (เสียง) หมายถึง ภาวะที่เปล่งขึ้น 3. แดนติดต่อคือ กลิ่น (คันธายตนะ) กลิ่น ได้แก่ สิ่งที่สูดได้ด้วยจมูก ภาวะอันใดย่อม…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงความเสื่อมโทรมของร่างกายตามอายุที่เพิ่มขึ้น และอธิบายถึงอายตนะ ในที่นี้หมายถึงการสัมผัสและการรับรู้ซึ่งเกิดจากการติดต่อกับสิ่งภายนอก มีการจำแนกอายตนะ 6 ประการ ได้แก่ รูป เสียง กล…
ธาตุทั้ง 7 และการรับรู้สัมผัส
149
ธาตุทั้ง 7 และการรับรู้สัมผัส
5. โผฏฐัพพธาตุ เป็นรูปธรรม มีหน้าที่กระทบสัมผัสกาย องค์ธรรมได้แก่ ปฐวี เตโช วาโย อาโป หมายถึง สภาวะของดิน ไฟ ลม สภาวะของดินได้แก่ แข็งกับอ่อน สภาวะของไฟได้แก่ ร้อนกับเย็น สภาวะของลมได้แก่ หย่อน…
เนื้อหาว่าด้วยการศึกษาโผฏฐัพพธาตุและธัมมธาตุ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้สัมผัสในร่างกายมนุษย์ อธิบายสภาวะต่างๆ ของธาตุ เช่น ปฐวี เตโช วาโย และความสำคัญของธัมมธาตุในการคิดและรู้ อธิบายถึงการเกิดและดับซึ
นิโรธและนิพพานในพระพุทธศาสนา
195
นิโรธและนิพพานในพระพุทธศาสนา
…ายโรคแล้วไม่ต้องขวนขวายหายา เพื่อดับโรคนั้นอีก 5. นิสสรณนิโรธ แปลตามตัวว่า ดับกิเลสด้วยการสลัดออกไป หมายถึง ภาวะแห่ง การดับกิเลสนั้นยั่งยืนตลอดไปได้รับความสุขจากความดับนั้นยั่งยืนตลอดไปได้แก่นิพพานนั่นเอง เห…
นิโรธและนิพพานเป็นแนวคิดสำคัญในพระพุทธศาสนา นิโรธหมายถึงความดับกิเลสและทุกข์ โดยแบ่งออกเป็น 3 ประการคือ มรรค ผล และนิพพาน หนึ่งในไวพจน์ของนิโรธคือการหยุดควา…
ความสุขและนิรามิสสุข
197
ความสุขและนิรามิสสุข
…รียกมรรคอริยสัจว่า ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทาอริยสัจ แปลว่า อริยสัจ คือ ทางปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์ ซึ่งหมายถึงอริยมรรคประกอบด้วยองค์ 8 หรือ เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า มัชฌิมาปฏิปทา (ทางสายกลาง หรือหลักปฏิบัติอันเป็นส…
เนื้อหาเกี่ยวกับความสุขแบ่งเป็นสุขเทียมซึ่งมีทุกข์เจือปน และสุขแท้ที่ไม่เจือด้วยทุกข์ เรียกว่า นิรามิสสุข ที่มาจากการทำดี นอกจากนี้ยังกล่าวถึงมรรคอริยสัจว่าด้วยทางปฏิบัติที่จะนำไปสู่นิโรธ 5 ซึ่งมีความ
ความเพียรในชีวิตทางธรรมและการทำสมาธิ
199
ความเพียรในชีวิตทางธรรมและการทำสมาธิ
…ด้วย ผู้หวังความเจริญ และความสุข ทั้งทางโลกและทางธรรม ควรมีความเพียร 4 ประการนี้ไว้ในตน 7. สัมมาสติ หมายถึง สติชอบ หรือความระลึกชอบ ในขั้นธรรมดา ขอให้พิจารณาว่า ระลึกถึงสิ่งใดอยู่กุศลธรรมเจริญขึ้นอกุศลธรรมเส…
ในบทความนี้พูดถึงความเพียร 4 ประการที่สำคัญในการปฏิบัติธรรม เช่น สัมมาสติ ซึ่งรวมถึงการพิจารณากาย เวทนา จิต และธรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต และช่วยสกัดกั้นกิเลส นอกจากนี้ยังอธิบายถึงการทำสมาธิทั้ง 3 ระด
องค์แห่งปฏิจจสมุปบาท
212
องค์แห่งปฏิจจสมุปบาท
…วามดับแห่งทุกข์) ความไม่รู้ ในทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา (ข้อปฏิบัติที่ให้ถึงความดับแห่งทุกข์) 2. สังขาร หมายถึง ความคิดปรุงแต่ง ความจงใจที่ประกอบด้วยเจตนาอันแสดงออกทาง กาย เรียกว่า กายสังขาร (สภาวะที่ปรุงแต่งกาย…
ปฏิจจสมุปบาท ประกอบด้วย 12 องค์ที่สำคัญ ได้แก่ อวิชชา (ความไม่รู้), สังขาร (ความคิดปรุงแต่งและการแสดงออก) และวิญญาณ (การรู้แจ้งอารมณ์ต่าง ๆ) ซึ่งมีการจำแนกไว้เพื่อให้ง่ายต่อการศึกษา นอกจากนี้ยังมีการส
เส้นทางสู่ความเป็นพุทธะ
68
เส้นทางสู่ความเป็นพุทธะ
…การออกบวช บำเพ็ญตนเป็นอนาคาริกมุนี ตั้งแต่เป็นภิกษุดาบส หรือฤๅษีผู้บำเพ็ญพรต 5. ความถึงพร้อมแห่งคุณ หมายถึง บวชแล้วขอให้ได้ คุณธรรมภายใน มีฌาณ อภิญญา ตั้งแต่ได้อภิญญา ๕ สมาบัติ ๘ ๗. อธิการ คือ การกระทำที่ยิ่…
เนื้อหานี้กล่าวถึงเส้นทางการบรรลุธรรมของผู้ที่อยากเป็นพระพุทธเจ้า โดยอธิบายถึงคุณสมบัติต่าง ๆ ที่ต้องมี ความเป็นไปในทางบวช การบำเพ็ญตน การสร้างบารมี และความกล้าที่จะทำสิ่งที่ยาก เพื่อพระนิพพาน ที่มุ่ง
กฎแห่งกรรม: ผลของการทำบุญและชีวิตหลังความตาย
8
กฎแห่งกรรม: ผลของการทำบุญและชีวิตหลังความตาย
…วิตเป็นสิ่งที่ไม่แน่นอน ความตายใกล้เราเข้ามาทุกที สร้างบุญให้เต็มกำลังกันทุกคนนะครับ สาธุ ๑ เทพบุตร หมายถึง เทวดาผู้ชาย หรือชาวสวรรค์เพศชาย ส่วนเทวดาฝ่ายหญิง เรียกว่า เทพธิดา ๒ วิมานทอง หมายถึง ปราสาทบนสวรรค…
เรื่องราวเกี่ยวกับผลของการทำบุญในชีวิตและหลังความตาย โดยเฉพาะเรื่องของคุณพ่อผู้ที่ไม่ได้ทำบุญมากมายในชีวิต แต่ได้รับอานิสงส์จากการทำบุญที่อุทิศให้ และได้ไปสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ในฐานะเทพบุตร เรื่องนี้เป็น
กฎแห่งกรรมและผลแห่งกรรมในชีวิตหลังความตาย
15
กฎแห่งกรรมและผลแห่งกรรมในชีวิตหลังความตาย
…ทัณฑ์ทรมาน” ขณะนี้อากงยังรับ บุญไม่ได้ แต่บุญได้ไปคอยที่ ยมโลก - มหานรกขุม 5 ชื่อว่า มหาโรรุวมหานรก หมายถึง มหานรกที่เต็มไปด้วย เสียงร้องระงมครวญคราง มากมาย เหตุที่มาเกิดในนรกขุมนี้ เพราะชอบดื่มสุรา และเสพยา…
การศึกษากฎแห่งกรรมผ่านเรื่องราวของอากงผู้ลงไปสู่นรกขุม 5 หลังการใช้ชีวิตที่เต็มไปด้วยกรรมหนัก ในขณะที่อาม่าผู้มีจิตใจบุญยกขึ้นไปสู่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ จากการทำบุญและเจตนาที่ดี ในสวรรค์ อาม่าได้รับบุญแล