ความหมายของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า : หน้า 40/209

จะพึงมี หรือพุทธศาสนิกชนทั่วไป ที่ไม่ได้ศึกษาพระพุทธศาสนาอย่างจริงจังก็ย่อมมีความเข้าใจความหมาย ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าอยู่ในระดับเบื้องต้น เช่น เข้าใจว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้า คือ พระพุทธปฏิมากรในโบสถ์ หรือพระพุทธรูปที่กราบไหว้บูชาอยู่บนหิ้งพระ บางท่านอาจจะเข้าใจผิดคิดว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็น เพียงรูปปั้น เป็นสิ่งที่สมมุติขึ้นมิใช่มีตัวตนที่แท้จริงอยู่ในโลกนี้ นอกจากนี้ยังมีความเชื่อนอกพระพุทธศาสนา ที่พยายามนำพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไปกล่าวในลักษณะที่ไม่ถูกต้อง เช่น พระพุทธเป็นอวตารของพระเจ้า องค์นั้นองค์นี้ ความเชื่อเหล่านี้ เป็นการหาผลประโยชน์จากพระพุทธศาสนา และเป็นการกลืนความเชื่อ ของศาสนาพุทธให้เข้ากับศาสนาของตนได้อย่างแยบยล นับว่าเป็นอันตราย เป็นภัยต่อพระพุทธศาสนาอย่างยิ่ง เพราะผู้ไม่เข้าใจย่อมหลงเชื่อได้โดยง่าย จากการที่นักศึกษาได้ศึกษาพระพุทธคุณทั้ง 9 ประการมาแล้วในข้างต้น ก็จะทำให้นักศึกษาเห็น คุณสมบัติเฉพาะพระองค์ ซึ่งเป็นเหมือนบทสรุป ซึ่งถ้าศึกษาอย่างเข้าใจแล้ว ก็ทำให้สามารถที่จะเข้าใจ นิยามของคำว่า “พระสัมมาสัมพุทธเจ้า” ได้ในระดับหนึ่งที่พอจะทำให้เห็นภาพของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ ชัดเจนยิ่งขึ้น ฉะนั้นต่อไปนี้ นักศึกษาจะได้ทราบความหมายของคำว่า “พระสัมมาสัมพุทธเจ้า” ต่อไป เมื่อกล่าวถึงความหมายของคำว่า “พระสัมมาสัมพุทธเจ้า” จะมีความหมายที่สำคัญอยู่ 2 นัย คือ นัยที่ 1 พระสัมมาสัมพุทธเจ้า หมายถึง พระสมณโคดมพุทธเจ้า ผู้ที่หลุดพ้นจากความทุกข์ หลุด พ้นจากการเวียนว่ายตายเกิด และทรงตรัสรู้ธรรมเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าด้วยพระองค์เอง ซึ่งแต่เดิมคือ เจ้าชายสิทธัตถะ แห่งศากยวงศ์ ที่พระองค์นั่งเจริญภาวนาปรารภความเพียร เป็นจาตุรังควิริยะ คือ แม้ เลือดเนื้อจะแห้งเหือดหายไป เหลือแต่เย็น หนังหุ้มกระดูกก็ตาม ถ้าไม่บรรลุพระสัมมาสัมโพธิญาณก็ยอมตาย จนในที่สุดก็ตรัสรู้พระสัมมาสัมโพธิญาณ เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ใต้ควงไม้ศรีมหาโพธิ์ เมื่อพระองค์ตรัส รู้แล้วก็ได้เสด็จไปเผยแผ่พระพุทธศาสนาแก่สัตวโลกให้รู้ตามในความรู้ที่พระองค์ทรงตรัสรู้ ซึ่งพระองค์ได้ ประกาศพระพุทธศาสนาตลอด 45 พรรษา มีพระชนมายุได้ 80 ปี ก็ทรงปรินิพพาน 12 2547 ดังที่นิยามมาข้างต้น พอสรุปใน ความหมายแรกได้ว่า พระสัมมาสัม พุทธเจ้า หมายถึง กายเนื้อของพระ สมณโคดมพุทธเจ้า ที่ประกอบด้วย ลักษณะมหาบุรุษ ผู้เป็นศาสดาเอกของ โลก ผู้ตรัสรู้เองโดยมิได้มีใครสอน เป็น ผู้ห่างไกลจากกิเลส เป็นผู้ถึงพร้อมด้วย วิชชาและจรณะ เป็นครูของมนุษย์และ เทวดาทั้งหลาย มีประวัติปรากฏเป็น หลักฐานในประวัติศาสตร์โลก ที่ได้ ศึกษากันมาในระบบการศึกษาของไทย เรื่อง พุทธประวัติ 1 สูตรที่ 5 กัมมกรณวรรคที่ 1, อังคุตตรนิกาย ทุกนิบาต, มก. เล่ม 33 หน้า 297. บทที่ 2 ธ ร ร ม ช า ติ ข อ ง พระสัมมาสัมพุทธเจ้า DOU 29