ห้า-ส่วน-ธรรม-กาย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 94 / 172

1. กำหนด คือ การเจริญสติอยู่กับปัจจุบัน ไม่คิดถึงอดีตหรือใฝ่ฝันถึงอนาคต เปรียบเสมือน บุรุษผู้ถือหม้อน้ำมันเดินมา มีบุรุษคนหนึ่งถือดาบเดินตามไปข้างหลัง โดยบอกว่า ถ้าทำน้ำมัน จะตัดศีรษะให้ขาด" บุรุษนั้น

การกำหนดหมายถึงการเจริญสติในปัจจุบันอย่างมีสมาธิ มีความระมัดระวังและไม่วอกแวก เมื่อมีสติไม่ขาดช่วงจะทำให้การดำเนินชีวิตและการฝึกสมาธิเป็นไปอย่างดี การฝึกสติช่วยให้เรามีความสุขและสามารถอยู่กับปัจจุบันไ

อารมณ์สบาย คือ หยุดนิ่งต่อเนื่องเรื่อยๆ เป็นอารมณ์ที่เราพึงพอใจ เป็นอารมณ์ที่เราชอบ และเราสามารถรักษาอารมณ์นี้ไปได้ สามารถทำต่อไปได้เรื่อยๆ โดยไม่เบื่อและยกเลิกกลางคัน 2) ลักษณะของความสบายกับการทำสมาธ

บทความนี้กล่าวถึงความหมายของอารมณ์สบายในกระบวนการทำสมาธิ ซึ่งเน้นการรักษาความสงบและอิสระของจิตใจ เมื่อทำสมาธิไปเรื่อยๆ ผู้ฝึกจะเข้าถึงความสบายแท้จริง โดยเปรียบเสมือนผ้าเนื้อบางที่ปล่อยให้เป็นไปตามธรรม

บทที่ 6 ประสบการณ์ภายใน เป็นธรรมดาของการเดินทาง ที่ผู้เดินทางมักจะได้พบเจอประสบการณ์แปลกๆ ใหม่ๆ ทิวทัศน์ สองข้างทาง ป่าเขา ลำเนาไพร ตลอดจนผู้คนที่สัญจรผ่านไปผ่านมา ล้วนเป็นสิ่งที่ทำให้ผู้เดินทางได้รับ

บทที่ 6 สำรวจการพบเจอประสบการณ์ที่แตกต่างในระหว่างการเดินทางและขณะทำสมาธิ ประสบการณ์เหล่านี้อาจสร้างความรู้สึกแปลกใหม่หรือแม้กระทั่งความหวาดกลัว การนั่งสมาธิช่วยพัฒนาความละเอียดของใจจนเข้าถึงพระรัตนตร

ขั้นที่สาม มาถึงแล้วก็มานั่งขัดสมาธิคู่บัลลังก์ นั่งขัดสมาธิกันแล้วก็หลับตาเบาๆ ขั้นที่สี่ หลับตาแล้วก็นึกถึงคำภาวนา หรือนึกนิมิต หรือวางใจนิ่งๆ เฉยๆ นี่คือความสำเร็จไปอีก ขั้นหนึ่ง เพราะการทำอย่างนี้

บทความนี้นำเสนอขั้นตอนการทำสมาธิจำนวน 14 ขั้น ซึ่งช่วยให้สามารถเข้าถึงพระธรรมกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยแต่ละขั้นมีการอธิบายการดำเนินการและความสำเร็จทางจิตใจที่เกิดขึ้นเมื่อปฏิบัติตาม ตั้งแต่การนั่งส

บุคคลที่มีศีลย่อมไม่เดือดร้อนใจ และทำให้จิตสงบได้ตามลำดับ ดังนั้นบุคคลที่จะปฏิบัติธรรม ให้ผลการปฏิบัติก้าวหน้าไปตามลำดับ จำต้องสมาทานรักษาศีลให้บริสุทธิ์ ศีลจึงเปรียบเสมือนบันได เพื่อนำไปสู่สมาธิและธร

บุคคลที่มีศีลย่อมไม่เดือดร้อนใจ และทำให้จิตสงบได้ตามลำดับ การรักษาศีลบริสุทธิ์ถือเป็นเสมือนบันไดที่นำไปสู่สมาธิและธรรมเบื้องสูง การศึกษาธรรมะ ฟังธรรม และปฏิบัติธรรมสร้างความปราโมทย์ ทำให้เกิดปีติและทำ

อีกอย่างหนึ่ง เธอตรึกตาม ตรองตาม เพ่งตามธรรม ตามที่ได้ฟัง ตามที่ได้ เรียน มาด้วยใจ เธอเป็นผู้รู้อรรถและเป็นผู้รู้ธรรมในธรรมนั้น โดยประการที่ภิกษุ ตรึกตาม ตรองตาม เพ่งตามธรรมตามที่ได้ฟัง ตามที่ได้เรียน

ในบทนี้กล่าวถึงการตรึกตรองและปัญญาในพระพุทธศาสนา โดยเน้นว่าเมื่อปริยัติธรรมได้รับการเรียนรู้และตรึกตรองจากใจ จะนำไปสู่ความปราโมทย์และปีติ การมีสมาธิและความสุข เมื่อพระภิกษุทั้งหลายร่วมมือกันอย่างปรองด

อนิจจัง ถูกสันตติปิดบัง คือ ความสืบต่อเนื่องกัน เช่น ของเก่าเสื่อมไป ของใหม่เข้ามาเกิดแทน ดังจะเห็นว่า มนุษย์และสัตว์ที่ดำรงชีวิตอยู่นี้ก็เพราะ อวัยวะนั้นๆ เกิดใหม่แทนของเก่าไม่มีอันตราย จึงทรง อยู่ได

อนิจจังหมายถึงการที่ทุกอย่างมีการเปลี่ยนแปลงและไม่มีสิ่งใดถาวร โดยมนุษย์ต้องเรียนรู้เพื่อไม่ติดยึดกับอวัยวะหรือความรู้สึกที่เปลี่ยนแปลงได้ สังโยชน์คือกิเลสที่ผูกใจซึ่งมีอยู่ 10 อย่าง และการปฏิบัติวิปั

และเมื่อใจหยุดเข้ากลางต่อไป ก็จะเข้าถึงกายมนุษย์ละเอียด เมื่อเอาใจหยุดเข้ากลางดวงธรรม ที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ละเอียดขนาดเท่าฟองไข่แดงของไก่ จนเกิดดวงปฐมมรรคของกายมนุษย์ละเอียด เข้า กลางต่อไป ก็จะเข้าถึง

ในบทนี้อธิบายการเข้าถึงกายมนุษย์ละเอียดและกายทิพย์ โดยเริ่มจากการหยุดใจที่กลางดวงธรรม จนมีการสร้างดวงปฐมมรรคของกายละเอียดขนาดเท่าฟองไข่แดง การปฏิบัติต่อไปจะนำไปสู่การเข้าถึงฌานต่าง ๆ ประกอบไปด้วยฌาน 1

ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับทุกข์ในกายรูปพรหม รูปพรหมละเอียด ตามความเป็นจริง ถูกลักษณะเข้า กลับเป็นพระอนาคามี เมื่อตาธรรมกายพระอนาคามี ญาณของพระอนาคามีเห็นรู้ ทุกข์สัจ สมุทัยสัจ นิโรธสัจ มรรคสัจ ในกายอรูปพ

เนื้อหานี้เกี่ยวข้องกับกระบวนการดับทุกข์ในกายรูปพรหม และการพัฒนาจากสมถะไปสู่วิปัสสนา โดยอธิบายถึงลักษณะและความแตกต่างระหว่างทั้งสอง รวมถึงการจำแนกกายต่างๆ ซึ่งรวมถึงกายมนุษย์และกายพรหมละเอียด เน้นความ

1.2.2 อารมณ์และนิมิตของกสิณ คำว่า อารมณ์โดยทั่ว ๆ ไป หมายถึงสิ่งที่จิตกำหนดเป็นคำที่พระอรรถกถาจารย์ทั้งหลาย ใช้เรียกสิ่งใดก็ตามอยู่ในขอบข่ายของสมาธิ คำนี้ตรงกับคำว่า นิมิต ซึ่งตามศัพท์หมายถึง สัญลักษณ

เนื้อหาเกี่ยวกับอารมณ์และนิมิตในสมาธิ ซึ่งอารมณ์หมายถึงสิ่งที่จิตกำหนดและตรงกับนิมิต นิมิตแบ่งเป็น 3 ประเภทคือ บริกรรมนิมิต อุคคหนิมิต และปฏิภาคนิมิต โดยบริกรรมนิมิตหมายถึงการเลือกอารมณ์เพื่อฝึกสมาธิ

วิชชา 3 ประกอบด้วย 1. ปุพเพนิวาสานุสติญาณ คือ ญาณที่ทำให้ระลึกชาติได้ 2. จุตูปปาตญาณ คือ ญาณที่ทำให้รู้ถึงการตายและการเกิดของสัตว์ทั้งหลาย 3. อาสวักขยญาณ คือ ญาณที่ทำให้กิเลสอาสวะหมดสิ้น วิชชา 8 ประกอ

บทความนี้สำรวจวิชชา 3 ซึ่งประกอบด้วยปุพเพนิวาสานุสติญาณ, จุตูปปาตญาณ และอาสวักขยญาณ ที่ช่วยให้เกิดความเข้าใจในชาติก่อน และอิสรภาพจากกิเลส นอกจากนี้ยังมีวิชชา 8 รวมถึงวิปัสสนาญาณ และมโนมยิทธิญาณที่ช่วย

ส่วนอานิสงส์ของสังฆานุสติ เช่นเดียวกับพุทธานุสติ และธัมมานุสติ 2.11 การเจริญสีลานุสติ สีลานุสติ คือ การตามระลึกถึงศีลที่ตนรักษาไว้โดยปราศจากโทษอยู่เนือง ๆ ศีลที่รักษานั้น จะเป็นศีล 5 ศีล 8 ศีล 10 หรือ

เนื้อหาเกี่ยวกับอานิสงส์ของสังฆานุสติซึ่งส่งผลให้ผู้ปฏิบัติเข้าใจถึงความสำคัญของการมีสติในหลายระดับ และการเจริญสีลานุสติให้ศีลที่ตนรักษานั้นบริสุทธิ์ โดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับหลักการสำคัญที่ต้องปฏิบัติ

เรื่องพญานาค อภูริทัตตะ ครั้งพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพญานาคชื่อภูริทัตตะ ได้อธิษฐานอุโบสถศีลแล้ว ขึ้นไปนอนขดอยู่บนจอมปลวกครั้งนั้นถูกพราหมณ์หมองูใช้ยามีพิษร้อนแรงเหมือนไฟบรรลัยกัลป์ ราดใส่ทั่วทั้งต

ในเรื่องนี้เราจะพบกับพญานาคชื่อภูริทัตตะ ซึ่งพระโพธิสัตว์ได้เสวยพระชาติในรูปแบบนี้ และได้รักษาศีลแม้จะถูกทรมานจากพราหมณ์หมองู ในขณะเดียวกันมีเรื่องของพญานาคชื่อจัมเปยยะและสังขปาละ ที่ต่างก็อยู่ในสถานก

ดวงจิต ดวงวิญญาณ เบาะน้ำเลี้ยงหัวใจ- ความรู้ ความคิด ความจํา เห็น จำ คิด รู้ 4 อย่างนี้เข้ามารวมเป็นจุดเดียวกัน เรียกว่า ใจ การที่พระมงคลเทพมุนีอธิบายลักษณะของที่ตั้งใจว่าอยู่ที่เบาะน้ำเลี้ยงหัวใจ และ

บทความนี้อธิบายถึงลักษณะกายใจว่าใจมีจุดตั้งอยู่ที่เบาะน้ำเลี้ยงหัวใจ โดยแบ่งแยกการทำงานของเห็น จำ คิด รู้ ให้อยู่ในศูนย์กลางกาย และมีการแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับฐานทั้ง 7 ที่เชื่อมโยงกัน

7 ฐานนี้ เป็นที่คุมวิญญาณ คำว่าวิญญาณในที่นี้ไม่ใช่กายละเอียด แต่หมายถึง ความรู้แจ้ง ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย หรือกล่าวได้ว่าฐานทั้ง 7 เป็นที่ตั้งของอายตนะใน การรับรู้ กล่าวคือ ฐานที่ 1 เป็น

บทความนี้สำรวจ 7 ฐานที่เป็นที่คุมวิญญาณซึ่งเชื่อมโยงกับการรับรู้ผ่านอายตนะ โดยฐานที่ 1 ถึงฐานที่ 7 มีลักษณะเป็นเส้นทางที่นำพาอารมณ์และประสบการณ์จากสายตาหูจมูกลิ้นกายใจ เข้าสู่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 ซึ่ง

เพราะถูกเชื้อโรคร้ายต่าง ๆ มาเบียดเบียน ใจของคนเราก็เช่นกันแม้สามารถฝึกฝนพัฒนาให้ เจริญสว่างไสวได้ แต่บางเวลาย่อมมีโอกาสอ่อนแอ เจ็บป่วย เสื่อมโทรม เศร้าหมอง ทุกข์โศก และด้อยคุณภาพ เพราะเชื้อโรคร้ายในใ

กิเลสเป็นเชื้อโรคที่มีผลต่อใจ ทำให้ใจเศร้าหมองและลดประสิทธิภาพในการคิด เมื่อใจมีสุขภาพดีจากธรรมะ จะทำให้ใจปลอดโปร่งและช่วยให้ชีวิตดีขึ้น อาการของกายและจิตมีความเชื่อมโยงกัน ซึ่งส่งผลต่อสุขภาพโดยรวม กิ

3.6 กรรมและการให้ผลกรรมในทางปฏิบัติ ในการศึกษาเรื่องการให้ผลของกรรมในภาคปฏิบัติ ก่อนอื่นต้องทบทวนความรู้ใน เรื่องเกี่ยวกับกิเลส ซึ่งเป็นต้นเหตุของกรรมและทำให้เกิดวิบากในเบื้องต้นก่อน จากที่ได้ศึกษาเรื

การศึกษาเรื่องกรรมต้องเริ่มจากการทบทวนกิเลสซึ่งเป็นต้นเหตุของกรรมและวิบาก ภายในประกอบไปด้วยอวิชชาและสังโยชน์ต่างๆ กิเลสสามตระกูล ความโลภ ความโกรธ และความหลงเรียกว่าเป็นอนุสัยกิเลส คำว่า ปริยุฏฐานกิเลส

สพฺพตฺถ สํวโร สพฺพตฺถ สํวโต ภิกฺขุ สพฺพทุกฺขา ปมจฺจติ แปลเนื้อความว่า สำรวมตาได้ ยังประโยชน์ให้สำเร็จ สำรวมหูได้ ยังประโยชน์ให้สำเร็จ สำรวมจมูกได้ ยังประโยชน์ให้สำเร็จ สำรวมลิ้นได้ ยังประโยชน์ให้สำเร็

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของการสำรวมในอินทรีย์ทั้งห้า เช่น ตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ โดยการสำรวมในที่ทั้งหมดจะนำไปสู่การหลุดพ้นจากทุกข์ ในการศึกษาธรรมวินัยมีการอธิบายถึงขันธ์ทั้งห้าและการแบกภาระที่ห

1. จักขุธาตุ รูปธาตุ จักขุวิญญาณธาตุ 2. โสตธาตุ สัททธาตุ โสตวิญญาณธาตุ 3. ฆานธาตุ คันธธาตุ ฆานวิญญาณธาตุ 4. ชิวหาธาตุ รสธาตุ ชิวหาวิญญาณธาตุ 5. กายธาตุ โผฏฐัพพธาตุ กายวิญญาณธาตุ 6. มโนธาตุ ธัมมธาตุ มโ

เนื้อหานี้สำรวจธาตุ 18 ประการในพุทธศาสนา ประกอบไปด้วย จักขุธาตุ, โสตธาตุ, ฆานธาตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ, และมโนธาตุ ซึ่งแบ่งออกเป็นพวกใหญ่ๆ สี่สิบเจ็ดพวกตามลักษณะอาการ ธาตุเหล่านี้ช่วยในการรับรู้สิ่งต่า

จักขุธาตุนี้เป็นรูปธรรมมีสภาพแตกสลายอยู่เสมอ ประสาทตาที่ดีใช้ประกอบการเห็น รูปภาพสีต่าง ๆ ได้อยู่นี้ เพราะอาศัยสันตติของจักขุประสาทซึ่งเกิดดับติดต่อกันไม่ขาดสาย เพราะกรรมยังไม่สิ้น 2. โสตธาตุ เป็นรูปธ

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับองค์ธาตุทั้งห้าของประสาทสัมผัส ได้แก่ จักขุธาตุ (ตา), โสตธาตุ (หู), ฆานธาตุ (จมูก), ชิวหาธาตุ (ลิ้น), และกายธาตุ (กาย) ซึ่งแต่ละองค์ธาตุมีลักษณะแตกสลายอยู่เสมอและทำหน้าที่ในการ