กิเลส: โรคของใจ : หน้า 31/265

เพราะถูกเชื้อโรคร้ายต่าง ๆ มาเบียดเบียน ใจของคนเราก็เช่นกันแม้สามารถฝึกฝนพัฒนาให้ เจริญสว่างไสวได้ แต่บางเวลาย่อมมีโอกาสอ่อนแอ เจ็บป่วย เสื่อมโทรม เศร้าหมอง ทุกข์โศก และด้อยคุณภาพ เพราะเชื้อโรคร้ายในใจ ที่เรียกว่า “กิเลส” กิเลสเป็นโรคของใจ ที่เมื่อเกิดขึ้นในใจแล้วทำให้ใจ อุ่น มืด มัวหมอง เน่าใน ซึ่งปกติ ของใจจะไม่ขุ่น มืด มัว แต่พอมีกิเลสเข้ามาหุ้มใจ ทำให้ประสิทธิภาพของใจมันลดลง คุณภาพของใจลดลง ทำให้ หมดความชุ่มชื่น ใจก็หมดความชุ่มชื่นไป นอกจากใจหมดความชุ่มชื่นแล้ว ยังวุ่นวายอีกด้วย ยิ่งกว่านั้น ยังทำให้ใจกระด้าง ไม่เหมาะที่จะมาใช้งาน เอามาใช้คิด ใจมีลักษณะ มีคุณสมบัติอย่างดีคือ คิด แต่พอกระด้าง เสียแล้ว ก็ไม่นุ่มนวลเสียแล้ว เอามาคิดอะไรก็ไม่ได้ความ คิดอะไรก็หยาบหมด ใจจะมีโรคเช่นนี้ ตารางแสดงอาการของกายกับจิต ทางเจริญขึ้น ทางเสื่อมลง ส่วนของชีวิต มีอาการ เนื่องจาก มีอาการ เนื่องจาก กาย เติบโต อ้วนพี อาหาร ซูบผอม โรค จิต ปลอดโปร่ง ผ่องใส ธรรมะ มืดมัว เศร้าหมอง กิเลส อาการของโรคทางกาย มี 7 อย่าง คือ 1. เจ็บ 2. ปวด 3. แสบ 4. ร้อน 5. เยน 6. คัน 7. ชา 1-2 พ.อ. . ปิ่น มุทุกันต์, พุทธศาสตร์ ภาค 2, กรุงเทพฯ : มหามกุฏราชวิทยาลัย, 2535, หน้า 186. บ ท ที่ 2 กิเลส DOU 21