ห้าม : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 16 / 28

…เสยฺย อสพฺภา จ นิวารเย สต์ หิ โส ปิโย โหติ อสต์ โหติ อปฺปิโย คนเราควรเตือนสติกัน ควรแนะนำกัน และควร ห้ามปรามกันจากธรรมของอสัตบุรุษ คนที่ทำเช่นนั้น ย่อม เป็นที่รักของคนดี แต่ไม่เป็นที่รักของคนไม่ดี” บรรดาน…

เนื้อหาเรื่องนี้กล่าวถึงความสำคัญของการตักเตือนกันในหมู่ผู้คน เพื่อไม่ให้ประมาทในการดำเนินชีวิต และตระหนักถึงความเสื่อมที่เกิดขึ้นกับสรรพสัตว์และสรรพสิ่ง ความเสื่อมเป็นธรรมชาติของชีวิตที่เราต้องเข้าใจ

…น เราปรารถนาจะถวายทานแด่พระพุทธองค์เป็นคนแรก” คิดดัง นั้นจึงทรงมีพระราชกฤษฎีกาประกาศแก่ชาวเมืองว่า “ห้ามไม่ ให้ใครเข้าไปถวายภัตตาหารแด่พระพุทธเจ้าก่อนเรา ถ้าใคร ลอบไปถวายทานก่อน จะถูกลงโทษ” จากนั้นทรงรับส…

… ผู้มีจิตใจเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา แต่อาจมีสัมมาทิฏฐิที่ยังไม่สมบูรณ์ ยกตัวอย่างเมื่อพระราชาทรงประกาศห้ามชาวเมืองถวายทานก่อนตนเองเพื่อหวังเก็บผลบุญมหาศาลจากการทำบุญนี้ ความสำคัญของการถวายทานในพุทธศาสนาได้ร…

…หะและวิวาหะ กับอมนุษย์นั้น ประการที่ ๕ จะได้รับการบริภาษและถูกดูหมิ่น จากอมนุษย์ด้วยกัน ประการที่ 5 ห้ามใครคบค้าสมาคมด้วย หรือการคว่ำบาตรนั่นเอง และสุดท้าย ประการที่ ๗ อมนุษย์ ทั้งหลายจะผ่าศีรษะอมนุษย์ตนน…

คาถากันยักษ์ตอนที่ ๒ กล่าวถึงการคาดโทษอมนุษย์ที่ขัดข้องกับผู้ประพฤติธรรม มีการกำหนดประการต่างๆ ที่อมนุษย์จะต้องเผชิญเมื่อทำร้ายผู้ประพฤติธรรม รวมถึงการไม่สามารถเข้าสมาคมกับยักษ์และได้รับการดูหมิ่น. หล

…พญาช้างเผือกนี้สมควรยิ่งที่เป็นคู่บุญบารมีของ พระเจ้าจักรพรรดิ พระราชาทรงสดับเสียงสรรเสริญมงคลหัตถี ห้าม พระทัยที่จะริษยาไม่ได้ ทรงคิดว่า วันนี้แหละจะให้มันตกเขา ตายให้จงได้ ทรงรับสั่งให้ตามควาญช้างมา แล้…

ในอดีตเจ้าชายมีช้างเผือกเป็นมงคลหัตถี พ่อค้ามองช้างด้วยความชื่นชม แต่พระราชาเกิดริษยาและคิดทำให้ช้างตกเขา เรื่องนี้สื่อถึงการเข้าใจธรรมะและการมีสติในชีวิต โดยมีบทเรียนว่าความงามภายนอกไม่เทียบเท่าคุณธร

…ว ขณะนั้น มีชายคนหนึ่งเห็นว่า การทำทานไม่มี ประโยชน์ มีแต่จะทำให้ทรัพย์หมดไป เขาจึงเที่ยวป่าวประกาศ ห้ามชาวพระนครไม่ให้มาทำบุญ แต่ด้วยบุญกุศลที่สามเณร ได้ทำไว้ดีแล้ว ทำให้ชาวเมืองที่ได้เห็นสามเณรและพระภิก…

บทความนี้กล่าวถึงอานิสงส์ของการถวายข้าวมธุปายาสและการบรรพชาของสามเณรในเมืองสาวัตถี โดยแสดงถึงความอดทนและความเสียสละของสามเณร รวมทั้งความศรัทธาของชาวเมืองที่สนับสนุนการบวชและการทำทาน เพื่อช่วยเหลือพระภ

…งร่างเป็นคนธรรมดา น้อมอาหารทิพย์มากมายถวายแด่ พระเถระ แต่พระเถระรู้ถึงการกระทำของท้าวสักกะ จึงกล่าว ห้ามว่า “มหาบพิตร พระองค์เองก็เป็นผู้ที่มีบุญมากอยู่แล้ว อย่าตัดรอนบุญของคนอื่นเลย” แล้วท่านก็ไม่รับบาตร…

เรื่องราวเกี่ยวกับอานิสงส์การถวายข้าวตังแก่พระมหากัสสปเถระ โดยเล่าถึงความเมตตาของท้าวสักกะและความน humility ของหญิงยากไร้ที่ไม่ต้องการถวายของที่ไม่สมควรแก่พระเถระ แม้สิ่งที่เธอมีเพียงน้ำข้าวและข้าวตัง

…ส์ถวาย นำ ดื่ม ดื่ม แด่พระพุทธเจ้า ๔๐๐ เนื่องจาก ผู้ปกครองหมู่บ้านได้สั่งไว้ว่า ถ้าเห็นสมณโคดมที่ใด ห้ามเข้าไปสักการะ และห้ามถวายสิ่งของทุกๆ อย่าง แม้จะมา ถึงประตูเรือนก็ห้ามให้อาหาร ด้วยความที่กลัวต่อการ…

ในเรื่องราวนี้มีนางทาสีผู้มีสปิริตที่กล้าหาญ เธอเผชิญกับการขัดขืนคำสั่งของผู้ปกครองหมู่บ้านที่ห้ามถวายสิ่งของแก่พระพุทธเจ้าและภิกษุสงฆ์ นางตระหนักถึงคุณค่าของโอกาสในการสร้างบุญและตัดสินใจถวายดื่มน้ำ…

… โดยฐานทรง พระอนุเคราะห์ผู้ถือศาสนาต่างแต่ชั้นสัตว์เดียรฉานบางเหล่าก็ยังได้รับพระเมตตาเช่นออกประกาศ ห้ามไม่ให้ใครฆ่าช้างโขลงและใช้ตรากตรำม้าที่ทุพพลภาพเป็นต้น ที่สุดจนมีงานนักษัตรฟกษ์ใด ๆ ก็ยังทรงแสดงพระเ…

บทความนี้กล่าวถึงพระเมตตาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสในการสนับสนุนและช่วยเหลือราษฎร รวมถึงการสักการะและการจัดงานต่างๆ ที่มีต่อประชาชน ทรงมีความใกล้ชิดสนิทสนมกับประชาชนอย่างมากจนได้รับการ

…พระบรมพุทโธวาทไว้แก่สิงคาลมาณพ ตัรสหน้าที่มารดาบิดาจะพึงทำนุบำรุงบุตร ๕ สถาน (๑) คือ ปาปา นิวาเรนติ ห้ามจากโทษ อันลามก ๑ กลยาเณ นิเวเสนฺติ ให้ตั้งอยู่ในคุณดีงาม ๑ สิปป์ สิกฺขาเปนติ ให้ศึกษาศิลปะ ปฏิรูเป็น…

…งพระพุทธเจ้าที่มุ่งหวังให้นำทางให้บุตรหลานสามารถอยู่ในสังคมได้ดี โดยแบ่งออกเป็น 5 สถานที่สำคัญ เช่น ห้ามจากบาป, ให้ศึกษาศิลปะ, การมีครอบครัวที่ดีและการจัดสรรทรัพย์สินให้เหมาะสม กล่าวรวมถึงความรับผิดชอบของ…

…ราหมณ์ ผู้เป็นสมณะพวกหนึ่ง มิคปกสุ ในหมู่เนื้อนกที่ควรจะบำรุงไว้สืบพันธุ์พวกหนึ่ง อธมฺมการปฏิก เขโป ห้ามปรามความประพฤติไม่เป็นธรรม คือตั้งพระราชบัญญัติเพื่อป้องกันเหตุร้ายมิให้เป็นไป ๑ อธนาน ธนานุปทาน พระ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติตนในสังคหวัตถุและจักรวรรดิวัตรของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส กำหนดแนวทางการบริหารและความสัมพันธ์ระหว่างพระองค์กับประชาชน รวมไปถึงการป้องกันและพัฒนาประเทศผ่านหลัก

…นทูต ๗ พระนคร ที่มาขอส่วนแบ่งพระสารีริกธาตุให้ตั้งอยู่ในสามัคคี ธรรม และแบ่งพระสารีริกธาตุแจกแก่กัน ห้ามอันตรายซึ่งจะมีแก่นครน้อยนั้นเสีย, สมเด็จบรม บพิตรพระราชสมภารเจ้าทรงตั้งอยู่ในพระคุณข้อนี้ ทรงเลือกห…

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้ทรงทำพระพุทธกิจสำเร็จและป้องกันรักษาพระราชอาณาจักรด้วยการจัดสรรบุคคลที่เหมาะสมในการปฏิบัติงาน เพื่อให้การบริหารรัฐประสบความสำเร็จอย่างมั่นคง นอกจากนี้ยังมีก

…ไว้ ส่วนภิกษุผู้ประพฤติดังนั้นหลังจากทรงบัญญัติแล้วจึงต้องอาบัติ ชื่อว่าวินัย เพราะเป็นเครื่องกำจัด ห้าม ป้องกันโทษละเมิดทางกายวาจาเป็นเครื่องนำไปโดยวิเศษ เป็นเหตุ ดังที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้โดยความว่…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของวินัยในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการจัดทำวินัยเพื่อคุ้มครองความดีงามและเสริมสร้างความผาสุกในสงฆ์ รวมถึงความเลื่อมใสของผู้คน โดยยกตัวอย่างจากพระธรรมคำสอนและบทบาทของสมเด

…ือบูชา เมื่อบุคคล มานบนอบวุฒบุคคลทั้ง ๓ นั้น ด้วยอาการมาตรว่าพอเป็นสามีจิกรรม ก็อาจเปลื้องคำครหา แล ห้ามกิริยา ไม่สุภาพเสียได้ ทำตนให้เป็นคนมีอัธยาศัยอันงาม ได้นามว่า ปริสญฺญ ผู้รู้จักประชุม ชน เป็นบุคคลท…

บทความนี้เสนอแนวทางเกี่ยวกับวุฒิบุคคลตามหลักพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงการเคารพผู้มีคุณความดีทั้ง 3 ประเภท ได้แก่ ชาติวุฑโฒ วยวุฑโฒ และคุณวุฑโฒ ที่ถูกชูไว้ว่าสมควรได้รับการนบนอบและระลึกถึงการปฏิบัติที่เป

…เด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญญาณวรเถร) ๒๖๗ ของตน ๆ โดยปกติ อันจะรักษาความสงบ ก็จำต้องมีกำลังไว้ครบพอจะห้ามความกำเริบจลาจล ดุจคำในอรรถกถาว่า กฎเกน กณฏกุทธรณ์ บ่งหนามด้วยหนาม หรือหนาม ออกเอาหนามบ่ง ใช้ในข้อคว…

เนื้อหาเกี่ยวกับการบริหารจัดการและพระราชวิธีการปกครองของพระมหากษัตริย์ที่มุ่งหวังให้ประชาชนมีความสงบสุข โดยการใช้ทั้งการกำราบและการส่งเสริมให้ประชาชนมีการศึกษาเพื่อป้องกันความไม่สงบในสังคม การตั้งพระร

…ุวงศ์ ยกย่องให้ดำรงอิสริยยศโดยฐานานุศักดิ์ โปรดให้รับราชการโดยควรแก่สามารถ ด้วยปัคคหะกิจ แลทรงบำราบ ห้ามกันมิให้ประพฤติผิดจากธรรมของราชตระกูลด้วยนิคคหะอุบาย ตามหน้าที่เป็นประธานในพระบรมราชวงศ์ส่วนหนึ่งแล้…

พระเจ้า พรหมทัตต์ทรงเป็นที่รักและเคารพจากประชาชน การบำเพ็ญกุศลธรรมของพระองค์ทำให้เข้าถึงความก้าวหน้าของจิตใจและสังคม พระองค์ต้องการที่จะนำมาซึ่งความสงบสุขให้แก่มวลชน โดยการดูแลปกครองให้มีความยุติธรรมแ

…ริง มีเรื่องแสดงไว้สาธก เช่น ภิกษุลางรูปประพฤติไม่สมควร ทำความอัปยศให้เกิดขึ้นแก่คณะ ในเมื่อสิกขาบท ห้ามการ ประพฤติอย่างนั้น ยงไม่ได้ทรงบัญญัติขึ้นไว้ พระศาสดาตรัสถามย่อมกราบทูลรับสารภาพตามจริง แลเมื่อสิก…

ในปี พ.ศ. 2480 สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เน้นความสำคัญของอาชวะ ความเป็นผู้ตรง และไมตรี ความเป็นมิตร ที่มีต่อการประพฤติในพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงอิทธิพลของน้ำใจและความจริงใจต่อผู้อื่นในประชาคมพระศาสนาเพ

…จา วต สงฺขารา ! (กรอมใจ) อโห ทุกข์ ! วต ! (๑๖๕) นิบาติหมวดที่ 4 ลงในบท อวธารณัตถนิบาต ๑. นิบาตที่ใช้ห้ามนาม, คุณ, และกิริยาอื่นเสีย เรียกชื่อว่า อาธารณตโถ บ้าง อวธาโร บ้าง ตรงต่อนิบาตไทยว่า เท่านั้น นั่นเ…

ในบทนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับนิบาตในบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะในหมวดของอวธารณัตถนิบาตที่ใช้ในการแสดงความหมายของนาม คุณ และกิริยาอย่างชัดเจน ตัวอย่างที่ได้ให้มานั้นช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจถึงการใช้ภาษาบาลีได้อย่

…ังแล้ว ซึ่งความนั้น ร้องไห้แล้ว คร่ำครวญแล้ว ใน เธอ ท. บรรพชิตแก่ ชื่อสุภัททะ มีอยู่ องค์หนึ่ง, เธอ ห้าม เสียแล้ว ซึ่งภิกษุ ท. นั้น ว่า "ผู้มีอายุ อย่าเลย, ท่าน ท. อย่าร้องไห้เลย, ท่าน ท. อย่าคร่ำครวญเลย,…

เนื้อหานี้กล่าวถึงวิธีการที่พระมหากัสสปเถระได้ชักชวนพระอรหันต์ให้ทำการสังคายนาหลังจากการปรินิพพานของพระศาสดา โดยมีการหารือเกี่ยวกับวินัยและธรรม กับพระอุบาลีและพระอานนทเถระ ซึ่งได้มีการร้อยกรองธรรมด้วย

…นะ (มีศรัทธาเป็นเหตุให้สำเร็จ) เหตุที่ การบัญญัติสิกขาบทเป็นการล่วงวิสัยของพระสาวก จริงอยู่ การตรัส ห้ามเสียซึ่งการทูลขอให้ทรงบัญญัติสิกขาบท เป็นนิทัศนะในข้อนี้ได้ อย่างหนึ่ง เพราะฉะนั้น ปาฏิโมกข์สังวรศีล…

ในบทนี้เน้นความสำคัญของศีลที่ยึดมั่นด้วยศรัทธา โดยเฉพาะการรักษาปาฏิโมกข์สังวรศีล ซึ่งเป็นแรงผลักดันให้ภิกษุสามารถสำเร็จตามความประสงค์ได้ การรักษาศีลเปรียบเสมือนการปกป้องสิ่งมีค่าที่เรารัก มุ่งหวังให้อ

…นี้) เป็นไปนาน ฝ่าย อุปมารกรรม ตำแหน่งเป็นคฤหัสถ์ เป็นอุคคลถ์ดี ย้อนกลับอรกรรม อันกัลล่าน้อย (กว่า) ห้ามกันวิบากของกรรมอันนั้นเสร็จแล้วเปิดช่อง ให้แก่วิบากของตน ก็เมื่อกรรมเปิดช่องให้อย่างนั้นแล้ว วิบาก น…

บทนี้กล่าวถึงความแตกต่างของกรรมและวิบาก โดยเฉพาะกรรม ๑๒ อย่าง และวิธีการที่ภิกษุสามารถกำหนดจับปัจจัยของนามปรุงในกรรม यहมองเห็นได้ด้วยการบำเพ็ญวิสาสน ความแตกต่างนี้ปรากฏเฉพาะกับพระพุทธเจ้าทั้งหลาย ซึ่ง