อนุสัย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 3 / 4

…บต้องสยบอยู่ในอารมณ์ที่น่ารัก น่ายินดี หรือจนถึงกับเคียดแค้น ชิงชังในอารมณ์ที่ ไม่น่าพอใจยินดี กิเลสอนุสัยต่าง ๆ เป็นต้นว่า กามราคานุสัย หรือปฏิฆานุสัย และอวิชชานุสัย ก็จะฟุ้งขึ้นมาครอบคลุมจิตใจ ดลจิตดลใจให…

บทความนี้พูดถึงการทำงานของมโนธาตุและอารมณ์ภายในจิตใจ โดยเฉพาะการรู้เท่าทันอารมณ์และการปล่อยวางจากความทุกข์และความสุขที่เกิดขึ้นจากการกระทบของสิ่งต่างๆ จากภายนอก ผู้เขียนชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการเข้

…ของการเป็นพระสกิทาคามีอีกเป็นขั้นที่ 2 จึงจะมาถึงขั้นพระอนาคามี ซึ่งพระอนาคามีทรงคุณวิเศษ คือ ย่อมละอนุสัยได้เด็ดขาดเพิ่มอีก 2 ชนิด จากพระโสดาบัน และพระสกิทาคามี ได้แก่ 1. กามราคานุสัย คือ ความยินดีพอใจในกา…

บทความนี้อธิบายถึงคุณวิเศษของพระอนาคามีที่มีความสามารถในการละอนุสัยเพิ่มเติม 2 ชนิด และประเภทต่างๆ ของพระอนาคามีที่สามารถบังเกิดในพรหมสุทธาวาส โดยแบ่งออกเป็น 5 ประเภท …

…ลาง คือ กิเลสที่กลุ้มรุมจิตใจให้เดือดร้อนกระวนกระวาย ได้แก่ กิเลสพวกนิวรณ์ 3. กิเลสอย่างละเอียด คือ อนุสัยกิเลสที่นอนสงบนิ่งอยู่ในขันธสันดานของแต่ละบุคคล ผู้ซึ่งยัง ไม่หมดกิเลส อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต, มก. เ…

การฝึกสมาธิแม้จะไม่มีอุปกรณ์มากมาย แต่ต้องเผชิญกับอารมณ์และความรู้สึกที่ทำให้จิตไม่สงบ นักปฏิบัติสมาธิจึงต้องเรียนรู้เกี่ยวกับอุปสรรคที่ขัดขวางการเข้าถึงสภาวะจิตที่สงบ การศึกษานี้ช่วยให้เข้าใจและหาวิธ

…ก ก็เพราะจิตยังมีอาคันตุกกิเลสจรเข้ามา ทำให้จิตที่ประภัสสร นั้นเศร้าหมองไป หรือจิตประภัสสรนั้น ยังมีอนุสัยกิเลสนอนเนื่องอยู่ยังไม่บริสุทธิ์สิ้นเชิงนั่นเอง การที่พูดถึงกิเลสขั้นกลางที่เรียกว่า “นิวรณ์” ก็เพร…

บทความนี้พูดถึงคำว่า “จิตผุดผ่องหรือประภัสสร” ที่หมายถึงจิตที่ปราศจากอาคันตุกกิเลส ซึ่งไม่ใช่การปราศจากกิเลสโดยสิ้นเชิง กิเลสที่ทำให้จิตเศร้าหมองเรียกว่า “นิวรณ์” ซึ่งแบ่งเป็น 5 ข้อ ได้แก่ กามฉันทะ, พ

…กิดความรู้แจ้งเห็นจริงในสภาวะของ สังขาร เป็นวิธีการที่กำจัดกิเลสอย่างละเอียดที่เรียกว่า สังโยชน์ และอนุสัย ส่งผลให้บรรลุมรรค ผล นิพพาน โดยมีอารมณ์เพื่อใช้พิจารณาคือ ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริ…

เนื้อหานี้อธิบายถึงแนวคิดหลักของสมถกัมมัฏฐานซึ่งเป็นการฝึกจิตเพื่อให้เกิดสมาธิและฌาน รวมถึงวิปัสสนากัมมัฏฐานที่เน้นการอบรมปัญญาเพื่อรู้แจ้งในสภาวะของสังขาร ซึ่งทั้งสองมีความสัมพันธ์กันและช่วยนำไปสู่กา

… นอกจากผลแห่งการเห็นทุกสิ่งทุกอย่างตามความเป็นจริงแล้ว ภาวนามยปัญญาย่อมทำให้ สามารถกำจัดกิเลสที่เป็นอนุสัยกิเลส หรือสังโยชน์ที่อยู่ภายในจิตใจไปตามลำดับด้วย สังโยชน์ คือ กิเลสที่ผูกใจสัตว์ไว้ มี 10 อย่าง ได้…

อนิจจังหมายถึงการที่ทุกอย่างมีการเปลี่ยนแปลงและไม่มีสิ่งใดถาวร โดยมนุษย์ต้องเรียนรู้เพื่อไม่ติดยึดกับอวัยวะหรือความรู้สึกที่เปลี่ยนแปลงได้ สังโยชน์คือกิเลสที่ผูกใจซึ่งมีอยู่ 10 อย่าง และการปฏิบัติวิปั

…น ภิกษนันเสพ เจริญทำให้มากซึ่งมรรคนัน เมื่อภิญญนันเสพ เจริญทำให้มากซึ่งมรรคนันอยู่บ่อยจะสังโยชน์ได้ อนุสัยอ่อนลงไป อีกประการหนึ่ง ภิกษเจริญสมะและวิสสาธคู่อันไป เมื่อภิญญนันเจริญสมะและวิสสาธคู่กันไปมรรคอ่อน…

…นดีหรือความยินร้าย ซึ่งนำไปสู่การสร้างมิติใหม่ในการใช้ชีวิต พุทธภิญญาและหลักการปรับสมดุลนี้ยังช่วยลดอนุสัยและสะสางปัญหาทางจิตใจ ทำให้จิตใจบริสุทธิ์และมีคุณภาพ ข้อมูลเพิ่มเติมสามารถค้นหาได้ที่ dmc.tv

…ส ทั้งหลาย, ความละปริญญาฉากิสส ท่านกล่าวไว้ในพระสูตรปัญจฉา เพราะสมาธิเป็นข้าศึกต่อปัญญาฉากสส, ความละอนุสัยฉากสส ท่าน กล่าวไว้ในอธิธรรมปัญญ เพราะปัญญาเป็นศักดิ์ต่ออสุภกิสสส. อง การละกิสสทั้งหมดด้วยองค์นี้ ๆ …

เนื้อหานี้สำรวจการกล่าวถึงนามรูปและปัญญาในพระบาลีที่มีความสัมพันธ์ต่อกัน โดยเฉพาะในปฐมมิติฉาสากาน แสดงให้เห็นความสำคัญของการกำหนดนามและรูปในบริบทของธรรม ทั้งยังอ้างอิงถึงพระผู้มีพระภาคและการศึกษาของพร

…แรงมาก สามารถบังคับครอบงำให้ประพฤติล่วงปรากฏออกมาทาง กายและวาจา ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 3 ระดับ คือ 1.อนุสัยกิเลส คือ กิเลสนอนเนื่องอยู่ในขันธสันดานของสัตว์ทั้งหลายอย่างเร้นลับ ไม่ปรากฏออกมาทางใด 2. ปริยุฏฐาน…

…ี้ส่งผลให้เกิดอุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน และทำให้เกิดโลภะ โทสะ และโมหะ ในระดับของกิเลส มี 3 ระดับ ได้แก่ อนุสัยกิเลส ปริยุฏฐานกิเลส และวีติกามกิเลส โดยแต่ละระดับจะแสดงออกมาทางการกระทำและวาจา จิตยังคงอยู่ในความไม…

กิเลสทั้ง 3 ระดับนี้มีขั้นตอนในการเปลี่ยนสภาพ เพื่อแสดงตัวออกมาดังนี้คือ อนุสัยกิเลสเป็นสิ่งที่ติดอยู่ในใจ ตราบเท่าที่ยังไม่บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ หมดกิเลสโดยสิ้นเชิง กิเลสก็จะคอ…

กิเลสในแต่ละคนมีระดับที่แตกต่างกัน ซึ่งรวมถึงอนุสัยกิเลส ที่ติดอยู่ในใจจนกว่าจะบรรลุธรรมและไม่สามารถแสดงออกได้ ส่วนปริยุฏฐานกิเลสแสดงตัวเมื่อถูกกระทบ แ…

…ผัสหรือธรรมารมณ์ ตามฐาน ต่าง ๆ แล้วกลับมากระทบ เห็น จำคิด รู้ ทำให้กิเลสที่นอนเนื่องอยู่ในใจซึ่งเป็นอนุสัยกิเลสฟูขึ้น เรียกว่า ปริยุฏฐานกิเลส ซึ่งยังเป็นกรรมในระดับมโนกรรม เมื่อถูกกระทบมากขึ้นจึงบังคับให้ เ…

…วิบาก ภายในประกอบไปด้วยอวิชชาและสังโยชน์ต่างๆ กิเลสสามตระกูล ความโลภ ความโกรธ และความหลงเรียกว่าเป็นอนุสัยกิเลส คำว่า ปริยุฏฐานกิเลส เป็นกรรมในระดับมโนกรรม เมื่อกิเลสถูกกระทบมากขึ้นก็เกิดการกระทำทางกายและวา…

…ำนวยให้ผู้บำเพ็ญวิปัสสนากัมมัฏฐาน พิจารณาดูว่า ตนละกิเลสอะไรได้บ้าง หรือหมายถึง การพิจารณา ตรวจตราดูอนุสัยที่อิงแอบอาศัยอยู่ในขันธสันดาน ว่าหลุดออก จากใจได้หมดสิ้นเชื้อไม่เหลือเศษแล้วหรือยัง เช่น โสดาปัตติม…

…การในการบรรลุโสฬสญาณ ซึ่งเป็นหลักการที่สำคัญในวิปัสสนากัมมัฏฐาน โดยเริ่มจากการพิจารณาเพื่อละกิเลสและอนุสัยที่อิงแอบอยู่ในขันธสันดาน การบรรลุโสดาปัตติมรรคสามารถกำจัดอนุสัยกิเลส 3 ตัว ได้แก่ ทิฏฐานุสัย วิจิกิ…

…ฏขึ้นได้ ตามหลักทั่วไป พระอนาคามีบุคคลนี้ เมื่ออนาคามิมรรคญาณบังเกิดขึ้นแล้ว อริยมรรคนั้นก็จะ ประหารอนุสัยกิเลส ๒ ตัว คือ กามราคานุสัย และปฏิฆานุสัย ให้สิ้นไป กามราคานุสัยได้แก่ความยินดีพอใจในกามคุณต่างๆ กา…

พระอนาคามีคือผู้ที่สามารถทำลายกามราคะและปฏิฆานุสัยได้อย่างเด็ดขาด เมื่อถึงอนาคามิมรรคญาณ เขาสามารถเข้าถึงพระนิพพานได้ตามจิตปรารถนาแต่ยังไม่เข้มข้นเท่าพระอรหันต์ พระอนาคามีจะไม่เกิดในกามาวจรอีก แต่จะไป

…มควรแก่การบูชาของเหล่า เทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย พระอรหันต์ทั้งหลายท่านมีคุณธรรม และคุณวิเศษ สามารถขจัดอนุสัยกิเลสที่ยังเหลือติดอยู่ใน ขันธสันดานอีก ๕ อย่างได้ คือ รูปราคานุสัย อรูปราคานุสัย มานานุสัย อุทธัจจา…

บทความนี้กล่าวถึงอรหัตตภูมิในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายว่าผู้ที่บรรลุถึงภูมิธรรมนี้คือพระอรหันต์ ซึ่งมีคุณธรรมสูงสุดและสามารถขจัดกิเลสได้อย่างเด็ดขาด พระอรหันต์เป็นที่บูชาของเทพเจ้าและมนุษย์ โดยสามารถเข้า

…บน ย่อมออกขึ้นได้อย่างเดียว ด้วยอำนาจจงใหญ่โต ฉันใด ทุกข์นี้ ที่ต่างด้วยทุกข์ชาตุก็เป็นฉันนั้น เมื่ออนุสัยคือความนอนเนื่องแห่งตนเป็นไปทางทวน ๖ อนพระอรหัตมรรคยังไม่จบคืออันตาไม่ขาดแล้วเบื่อกินรำไป ในกพนั้น ๆ…

บทความนี้เสนอการวิเคราะห์ตันหาผลในพระธรรม โดยอธิบายถึงความไม่มีอันตรายและธรรมชาติของความทุกข์ ตลอดจนการแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างตันหาและอารมณ์ รวมถึงบทธัมมะที่เกี่ยวข้อง เรื่องราวยังเน้นถึงหลั

…เครื่องเพลิดเพลิน ) ๕ ประเภท วิวาทมูล ( มูลแห่งการวิวาท ) ๖ และประเภทตัณหากาย ( หมู่ตัณหา ) ๖ ประเภทอนุสัย ๓ ประเภทมิจฉัตตะ ๘ ประเภทตัณหามูลกะ ( โทษ ที่มีตัณหาเป็นมูล ) 8 ประเภทอกุศลกรรมบถ ๑๐ ประเภททิฏฐิคตะ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงประเภทต่างๆ ของอุปกุศลซึ่งรวมถึงโลภะ โทสะ โมหะ และประเภทอื่นๆ ที่มีผลต่อการปฏิบัติธรรม โดยเฉพาะการจำแนกประเภทของมารทั้ง 5 ที่ยังคงส่งผลกระทบต่อผู้ปฏิบัติ ซึ่งรวมถึง กิเลสมาร ขันธมาร

…ี พระอนาคามี และหากท่าน หยุดในหยุดต่อไปจนกระทั่งจิตสะอาดบริสุทธิ์ ตัดสังโยชน์ เบื้องต่ำเบื้องสูงได้ อนุสัยกิเลสหลุดหมด ก็เข้าถึงความเป็น พระอรหันต์ เข้าถึงความบริสุทธิ์บริบูรณ์ เสวยวิมุตติสุขล้วนๆ ที่ไม่มีท…

บทความนี้พูดถึงการหยุดใจเพื่อพ้นจากอำนาจของมาร และทำให้บุคคลสามารถพัฒนาตนเองให้เป็นคนมีใจสูงขึ้น เริ่มจากการพ้นจากสิ่งกิเลสและอาสวะ จนกระทั่งบรรลุถึงธรรมกายโคตรภู บุคคลที่เข้าถึงวิมุตติสุขไม่มีทุกข์เจ

… เ ส้ น ท า ง ไ ป ของ ไป ข ผู้ ม พ ร ะ รั ด น ด ร ย เ ป็ น ที่ พง พระ น ชนเหล่าใดในศาสนานี้ละกามราคะอนุสัย คือภวราคะ และโมหะได้ขาด ชนเหล่านั้น ย่อมไม่ต้องนอนในครรภ์ คือเกิดอีก เพราะถึงนิพพานดับทุกข์เย็นสนิท…

…านุสสยญฺจ ปหาย โมห์ น จ เต อุเปนฺติ คพฺภเสยฺย์ ปรินิพพาน ตา หิ สีติภูตา ชนเหล่าใดในศาสนานี้ละกามราคะอนุสัยคือภวราคะ และโมหะได้ขาด ชนเหล่านั้น ย่อมไม่ต้องนอนในครรภ์ คือ เกิดอีก เพราะถึงนิพพานดับทุกข์เย็นสนิท…

การเจริญสมาธิภาวนาเป็นหนึ่งในบุญกิริยาวัตถุ 3 ประการ ช่วยให้บรรลุความบริสุทธิ์และหลุดพ้นจากกิเลสอาสวะ โดยทุกคนต้องปฏิบัติธรรมเพื่อเข้าถึงเส้นทางสายกลางภายใน ซึ่งจะนำไปสู่นิพพาน หลีกเลี่ยงการเวียนว่ายใ

…หวในโลกธรรมทั้งหลาย และห่างไกลจากกิเลส อาสวะทั้งปวง ทั้งสังโยชน์เบื้องต่ำ เบื้องสูง อาสวะ โยคะ โอฆะ อนุสัยกิเลสหลุดร่อนออกจากใจของท่านไปหมด ท่านจึงเสวย เอกันตบรมสุขล้วนๆ ไม่มีทุกข์เข้ามาอยู่ในใจของท่าน การจ…

พระอรหันต์เป็นพระอริยบุคคลขั้นสูงสุดในพระพุทธศาสนา มีใจมั่นคงและเป็นหนึ่งเดียวกับกาย-ธรรมอรหัตตลอดเวลา การที่จะระบุผู้เป็นพระอรหันต์นั้นยาก เพราะปุถุชนไม่สามารถรู้วาระจิตใจของพระอริยเจ้าได้และการจำแนก