อรรถก : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 21 / 47

…เตียนคนนั้น กว่าคนผู้ประกาศ (ก่อน) นั้น." ธิ เรียก ครรหิตะ หรือ ครรหิตลิงค์คะ ไม่ต้องใบเป็นครหาม. (อรรถกถาแห่งคาถานี ว่า ครรหามี ก็เพื่อแสดงความแข็งรี ว่า คั้ง

…ียบเทียบความสัมพันธ์ ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของคำพูดในบริบททางสังคมและวรรณกรรม โดยกล่าวถึงตัวอย่างจากอรรถกถาและตำราในแนวคิดเกี่ยวกับความมั่นคงและการวิจารณ์.

…ค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม 2 - หน้าที่ 180 เช่นนั้น เพราะเหตุไรเล่าเธอจึงกล่าวอาสภิวาอ้อนโอพรนี้" (อรรถกถา [ สุวิท ๓/๔๕๘ ] แก้วา อต กิจจอที อต กสมา) อ. ที่ ๓ ก็ เปนดุก การณ ยา อิช เอ้อ อุตสิวาปาคมเมน อหต…

…อหานี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างการณกับวิสาสะ โดยเฉพาะในแง่ของคำถามเชิงเหตุและการแสดงความสัมพันธ์ในอรรถกถา นอกจากนี้ยังเน้นการใช้คำศัพท์และแนวคิดที่สำคัญ เช่น วิสาสะนะ และการพิจารณาความหมายของคำในศาสตร์ธร…

…มิต ภูกขเวเส อยตเน นเวทีพนฺ. [ สพฺตนวคฺค ] ๑๘/๒๒) ศิษฏู ม., เพราะเหตุนี้แหละ พึงทราบอายตนะนั่นเอง." อรรถกถา [ ส. ป. ๓/๕๕ ] แก้วดำ การณ ชานทพุฒิ อ. ที่ ๔ วนปฺถุมคฺม พย กูเสตคฺ คิมหาน มงส ปฺรถมิ ม. กนิห ( ตู…

ในหน้า 185 ของเล่ม 2 นี้มีการอธิบายถึงการเข้าถึงผู้ทรงธรรมและการเข้าใจอายตนะในแง่ของพระพุทธศาสนา โดยเน้นการนำเสนอความสำคัญของการเข้าถึงพระนิพพานและการมีไกด์ในกิเลส ผ่านการพิจารณาความหมายและอรรถที่แท้จ

…ยสมา จ สงฺคา เอก สมภุญฺญติ ปณฺฑิตา. [สิทธิศาล. ๑๑/๒๓๗] "ก็เบญฑิต ท. ย่อมพิจารณาสงคะ ท. นั่นเหตุใด." อรรถกถา [ส. ว. ๑๙/๑๕๙] กล่าวว่า สงคา เอต. เป็นปัจฉา- วนะ ใช้ในอุปโยควณะ (ทุกถาวิตัด)."

เนื้อหาเกี่ยวกับการอธิบายการใช้ศิลาจุฬาและศพทบทบาดในบริบทของศาสนาพุทธ อธิบายถึงตัวอย่างที่เชื่อมโยงกับพระอริยสงฆ์และการใช้วิภาคต่างๆ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการศึกษาและการวิเคราะห์ พระธรรมในพระไ

…อื่น) เอง ไม่ให้ทำความเสื่อมทรัพย์ (ของผู้อื่น) ไม่โคเอง ไม่ให้ผู้อื่นโค ให้ทำความเป็นพระราชโดยธรรม อรรถกถา [สท. ป.๑/๒๒๖] ก็ว่า อนัญ อนามตูนี อหนนเดน อามุณเคน อชิน อาชปุติ ปรัสุธี ธนาชาติ อกโรนเดน อรนเดน. …

เนื้อหาเกี่ยวกับหลักธรรมในการดำเนินชีวิตตามศีลาวิวัติที่ได้กล่าวถึงความสำคัญของการไม่ทำความเสื่อมทรัพย์ของผู้อื่น โดยนำเสนอคำสั่งสอนจากพระพุทธเจ้าที่เป็นแนวทางในการสร้างบุญและความเคารพในธรรม รวมถึงการ

…อีกอย่างหนึ่ง ยทิท ท่านใช้ อย่าง เสยยิงก์ (นี่ใครเล่า, คือ) เรียกชื่ว่า ปฐมฑุตโ หรือ นิยมฑโ. บาลีและอรรถกถาที่มาแห่ง ยทิท บาลี เอส ปจฺจู โ ยรามธนูส, ยทิกา ชาติ [ ที่. มหา. มหานาที๙ ๑๐/๒]. อรรถกถา ยทิท ชาติ…

ข้อความนี้เกี่ยวกับการศึกษาและอภิปรายความหมายของคำว่า 'ยทิท' ในบริบทของพระธรรม พร้อมทั้งอธิบายเกี่ยวกับนิบาตและวิสาสะของคำในบาลี การนำเสนอคำพูดของพระออกมาเพื่อให้เข้าใจความหมายในการศึกษาและการนำไปใช้ใ

…งเมื่อตน อันสุขปิยาระลาย มาสละแล้ว ก็สั่งอะไร อื่นอะไร ดักเป็นของอันสุขปิยาระลายไม่พึงให้." บัดนี้ อรรถกถาไม่ได้แก้ แต่ตามความ ยุตะ- ยาย (ติดิตา วิดำติ) ยุตร เป็นปัญญามวิวิติด อ. ที่ ๖ อชุณห์ วต โก, อพ…

ในเนื้อหานี้มีการพูดถึงการอธิษฐานและความสัมพันธ์ของผู้มีศรัทธา ตั้งแต่สมัยโบราณจนถึงปัจจุบัน โดยยกตัวอย่างงานของอัครราชทูตและคู่กอนผู้เจริญที่มีศรัทธาต่อการปฏิบัติธรรม การมองเห็นความสำคัญของการอธิษฐาน

…ปปมุตสตู อาตาปินติ เอวมาทิส. ลิงคฺภา วกฺฤๅ โศติ วุตฺตพุทฺธ, นติ ุ ฺข. ฺป. โช. น. ๒๔๕]. [๒] ยาภี อรรถกถาบางแห่งก็เป็น ยุวบ ฎี ฺม ุมิ ฏ บอกสัมพันธวรรมนับไป หรือจะเอกบอกเป็นวนะลังการ หรืออาวธนะ ก็ได้.…

บทความนี้อธิบายการใช้และความหมายของสัมพันธิ์ในวรรณกรรมไทย โดยมีการยกตัวอย่างคำและประโยคจากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ เช่น ยาภีและมหาวิกุฒ เพื่อเสริมสร้างความเข้าใจในลักษณะของคำที่ใช้ในการสื่อสาร นอกจากนี้ยังพู

…านรจนไว้ เป็นหลักสูตรการศึกษาพระปรีชาธรรมแต่ ประโยค ป. ธ. 3 ถึงประโยค ป. ธ. 8 โดยเฉพาะสมุนปลาสากิกา อรรถกฺปวินิจฉัยที่ท่านรจนไว้ โดยเต้าใส่โครถราวากเดิม คือ มหาวรรณ มา peří และกรุ่น เป็นหลัก ดังปรากฏใน อรม…

พระวิบูลย์ปฏุกได้รจนาเป็น ๕ คัมภีร์สำคัญเพื่อเผยแพร่ความรู้ทางพระพุทธศาสนา รวมถึงการแปลคัมภีร์จากภาษาสิงหลเป็นภาษาญี่ปุ่น ผลงานของท่านมีความสำคัญในด้านการศึกษาและการเผยแพร่พระธรรมไปทั่วโลก ท่านแบ่งเนื

…ศึกษาล่าเรียนพระธรรมและพระวินัย อยู่ในสำนัก พระอุปัชฌายะของตนเอง ได้เรียนเอาเรวทุกทั้งหมด พร้อมทั้ง อรรถกถา ที่ท่านสงเคราะห์ด้วยพระไตรปิฎก ซึ่งขึ้นสังเด็จทั้ง ๒ ครวา จบในการฌา พระยาื แล้วได้เป็นปาโมกข์ (หั…

เนื้อหาเกี่ยวกับการอุปสมบทของพระมหาเทวะและการศึกษาในศาสนาพุทธ โดยระบุถึงพระอาจารย์และการดำเนินการศึกษาของพระภิกษุในมณฑล และพระราชผู้มีอำนาจในรัชกาลที่ตนมีอยู่ รวมถึงการเรียนรู้พระธรรมและวินัยในศาสนา

…งับความกำเริบแห่งวิตและวิจารเสียได้ เพราะเหตุมั่นนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงตรัสว่า "สมุปสงฆ์." ก็ในอรรถกวีนี้ พึงรวมสัมพันธไมตรีจากอย่างนี้ว่า "สมุปสงฆ์ เจตโต" (เป็นความผ่องใสแห่งใจ) แต่อรรถกวีตัน พึงประก…

บทความนี้อธิบายถึง 'สมุปสงฆ์' ที่สื่อถึงความผ่องใสและอุบายในการทำจิตใจให้สงบ และ 'เอกกีวะ' ที่แสดงถึงธรรมะประเสริฐที่สุดบนเส้นทางการปฏิบัติสมาธิ โดยแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการมีศรัทธาและการฝึกจิตใจใ

…ึงได้กล่าวว่าลา ว่า " ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ! พระดำรัสของ พระองค์ น่าชมเชยยิ่งนัก" ดังนี้เป็นต้น. [ อรรถกถายอหิลักษณ์คำกล่อมในอรรถ ๔ และ ๕ อย่าง] ในคำว่า" อภิฏกุนุต" เป็นต้นนั้น มีวิธีฉงเฉงดังนี้:-

บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับพระโคดมซึ่งถือว่าเป็นผู้เจริญที่สุดในโลก เนื้อหามุ่งเน้นไปที่ความสำคัญของพระธรรมที่พระองค์ประกาศ โดยเฉพาะคำว่า 'ผู้เจริญที่สุด' ที่ถูกยกย่องและอธิบายตามประเพณีทางพุทธศาส

…นพึงพอใจในที่อื่น นั้น เป็นผู้ กล้างจริงหนอ ! เมื่ออาจารยังมีชีวิต เธอถึงเรียนเอาพระวินัยปฏิรัก และ อรรถกถาหลายครั้งแล้วก็ดำตาม ก็ไม่ควรสกทิ้งเสีย ควรฟังเป็นนิตย์กาล ควรสายทุกกี่ปี" ในกาลแห่งวิกฤตทั่วหล้าส…

เรื่องราวเกี่ยวกับพระวินัยธร ๒ รูปที่เกาะคงพินิษัฏิวีป ซึ่งเป็นพระเถระร่วมอาจารย์กัน มีการพูดถึงความฉลาดของพระอุปติสสะเถรและการสืบตำแหน่งพระวินัยของพระมหาสมเถรและพระมหาปทุมเถร โดยเฉพาะการสืบตำแหน่งของ

…สาธกาแปล ภาค ๒ - หน้าที่ 232 พระพุทธอย่างนี้ ย่อมเป็นอันพระพุทธินานาปรารถนาแล้วด้วยดี. แต่ในที่นี้ อรรถกถาทั้งปวง ยุ่งยากฟ่านเฝอ มีวิจฉานุเข้าใจยาก. ความจริงเป็นดังนั้น ในบรรดาอรรถกถาทั้งปวง ท่านพระอรรถกถ…

ในหน้านี้กล่าวถึงความซับซ้อนของอรรถกถาในศาสนาพุทธ และการแปลความหมายของพระบาลีที่เกี่ยวข้องกับปัญจกะ โดยอธิบายถึงแนวคิดที่มีการตีความอย่า…

…อยปี จะมีสัตว์ตกลตายแน่นอน เป็นปราชญ์ ด้วยเจตนาซึ่งเป็นเหตุให้ดังนี้เอง" ส่วนในมหาปังจรีและในสังเขป อรรถกถา ท่านกล่าวไว้ว่า " เมื่ออภิญฺญาใช้อภิญฺญา (พิน) แม้ ครั้งเดียว 'บุคคลลักษณะก็ดีลักษณะด้าย' ดังนี้ …

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิญฺญาในพระพุทธศาสนาได้กล่าวถึงเจตนาและผลของการกระทำที่มีต่อชีวิตและความตาย โดยเฉพาะในกรณีที่มีบุคคลที่มีอภิญฺญาใช้พลังในการทำให้คนอื่นตายในลุมพนัง ซึ่งตัวอย่างเหล่านี้สื่อถึงความรับผ

…นียวเป็นต้น ขัดลักษณ์แป็นต้น แล้วอาบน้ำประมาณเท่าใด, จงอาบน้ำประมาณเท่านั้น, ไม่มีประโยชน์ ด้วยสำลี อรรถกถา ข้อ วรรคปฏิณ หรือตัวกรรมฐาน." คำว่า ยท เท อนภิฤติ อุปปาชติ ความว่า ในกาลใด

บทความนี้พูดถึงทุติยสัมผัสจากกาเปล โดยเฉพาะคำว่า 'อนุริโภ' ที่หมายถึงผู้มีจิตฟุ้งซ่าน และ 'อุทธฏ ฯ' พร้อมตัวอย่างเพื่ออธิบายความหมายต่างๆ คำอธิบายเกี่ยวกับการมีสติในกิจกรรมประจำวัน เช่น การบริโภคหรือก

…แล้วในมหาอภิธรรมและกรณีที่, แต่ ในมหารถกถาฎ ได้กล่าวไว้* ถ้ามั่นนาะพิพงษนไปว่า “ถึง คำที่กล่าวแล้วในอรรถกถาถอนจะเป็นประมาณได้ก็จริง, แต่การรด น้ำที่เป็นกับปิยะ ท่านได้กล่าวไว้ในมหาอรรถถกถา, การรดน้ำที่เป็น…

ในเอกสารนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับการปลูกต้นไม้เพื่อประโยชน์ในด้านอนามัย โดยมีการเน้นถึงการบูชาพระรัตนตรัยและองค์กรที่การปลูกต้นไม้สามารถนำมาใช้ในทางอื่น ๆ ได้ เช่น การดูแลสุขภาพและการสงเคราะห์กระดูก จุ

…างด้านความรู้พระธรรมวินัย ๓. เพื่อใช้เป็นความรู้พื้นฐานในการศึกษาค้นคว้าตระใคร่รู้ในด้านอื่น ๆ เช่น อรรถกถา และฏีกา เป็นต้น ๔. เพื่อใช้เป็นความรู้พื้นฐานในการศึกษาวิชาด้านอื่น ๆ ที่บรรจุไว้เป็นหลักสูตรพระป…

การศึกษาภาษา มูลลิอานบัตร ได้เป็นประโยชน์ในหลายด้าน เช่น การอาราธนาพระศาสดา การพัฒนาความรู้พระธรรมวินัย และการศึกษาภาษาไทยที่มีรากศัพท์จากภาษาบาลี ผู้เรียนจะได้รับความรู้และการพัฒนาตนเอง รวมถึงการมีคว

… เรียกว่าตัศมันตปาสาทิกา พรรณนาความในปริวรรดิ เรียกว่าปัญจสมันต-ปลาสาทิกา รวมเป็น ๕ คำวิธีเหมือนกัน อรรถกถาวัฒน์ ๕ คำวิธีนี้ เมื่อชำระลงพิมพ์ด้วยอักษรไทย ท่านแบ่งเป็น ๑ ภาค คือ ปฐม-สมันตปาสาทิกาเป็นภาคที่ …

บทความนี้อธิบายถึงการจัดพิมพ์และการศึกษาในหลักสูตรตัศมันตปาสาทิกา ซึ่งแบ่งเป็น ๒ ภาค โดยภาคแรกใช้เป็นหลักสูตรประโยค ๓ และภาคที่สองเป็นหลักสูตรบาลี ประโยค ๕ สาเหตุการพิมพ์เกิดจากความต้องการความรู้และต้

…อบใจอย่างสูงไว้ในที่นี้ด้วย พระราชวาที วัดบพุทธิยาราม ๒ พฤษภาคม ๒๔๘๐ คำนำ (พิมพ์ครั้งที่ ๑/๒๔๖๖) อรรถกถาทั้งหลาย ซึ่งแก้ความแห่งบาลี พระอาจารย์ผู้จํา

เนื้อหาเกี่ยวกับการที่ผู้เขียนมอบลิขสิทธิ์หนังสือเรื่องมหากุฎ ฯให้แก่มหากุฎราชวิทยาลัย โดยได้รับความรู้ความฉลาดในธรรมวินัยจากมหากุฎ และการที่ได้จัดพิมพ์หนังสือให้แก่ผู้เรียน พร้อมแจ้งความดำรินี้แก่หัว