อรรถกถ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 1 / 42

…ริญเมตตานั้นสามารถทำได้ 2 ช่วงคือ เจริญเมตตาในช่วงท้ายก่อนเลิกนั่งสมาธิ ทุกครั้ง โดย - ปรมัตถโชติกา อรรถกถาขุททกนิกาย สุตตนิบาต อรรถกถามหาวรรค, มก. เล่ม 47 หน้า 593. ธัมมปทัฏฐกถา อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบ…

บทความนี้สำรวจความหมายของบารมีในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะสัจจะซึ่งหมายถึงความมีจริงในการพูดและการกระทำ รวมไปถึงอธิษฐานที่คือความตั้งมั่นในความดี และเมตตาที่เป็นความรักที่มีต่อผู้อื่น โดยการปฏิบัติตามหลักพ

… ปัญญาสําเร็จด้วยการฟัง ปัญญาสำเร็จด้วยการคิด 3) ภาวนามยปัญญา ปัญญาสำเร็จด้วยการอบรม - ปรมัตถโชติกา อรรถกถาขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ, มก.เล่ม 39 หน้า 311-312. * สัทธัมมปกาสินี อรรถกถาขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค, ม…

บทความนี้กล่าวถึงปัญญาและบารมีในพระพุทธศาสนา โดยเน้นที่การอภัยทานซึ่งจัดเป็นเมตตาบารมี และอธิบายความสำคัญของศีล 5, 8, 10 และปาฏิโมกขสังวรศีล รวมถึงเนกขัมมบารมีที่เกี่ยวข้องกับการบวชให้เป็นไปตามระบบศาส

…ยากรณ์ไว้ว่า ในอีก 1 แสนกัปจากนี้ไปจะได้สำเร็จเป็น พระปัจเจกพุทธเจ้าพระนามว่าสุมนิสสระ ส่วนพระเทวทัตอรรถกถาบันทึกไว้ว่าเหลือเวลาสร้างบารมีอีกเพียง 1 แสนกัปเช่นกัน ก็จะได้สำเร็จเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้าพระนามว่า…

…้างบารมีมีความสัมพันธ์ต่อภูมิที่ปรารถนาในนาคตในอีก 1 แสนกัป การบรรยายนั้นถูกบันทึกไว้ในพระไตรปิฎกและอรรถกถา เพื่อหวังให้ทุกคนที่ศึกษาได้รับเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการสร้างบารมีให้ครบถ้วน

…ิเลสและ ความฟุ้งซ่าน สามารถทำให้ผู้ปฏิบัติเข้าสู่เป้าหมายสูงสุดคือพระนิพพานได้ ดังความใน ปปัญจสูทนี อรรถกถามัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ กล่าวไว้ดังนี้ สัมมาสมาธิ (เมื่อเกิดขึ้น) ย่อมละมิจฉาสมาธิ กิเลส ที่เป็นข้า…

บทความนี้สำรวจลักษณะของสัมมาสมาธิว่าเป็นการที่จิตไม่ฟุ้งซ่านและมีความตั้งมั่น ซึ่งสามารถขจัดมิจฉาสมาธิและกิเลสต่างๆ ได้ การปฏิบัติสัมมาสมาธิทำให้ผู้ปฏิบัติเข้าถึงสภาวะที่ไม่มีทั้งสุขและทุกข์ และนำไปสู

…ยความสัมพันธ์ ลำดับ ๒ - หน้า 206 บาลี เอว่าสุตตมะ-อนุญามญฺฌาวุจฺจา นมฺมันฺ.มหาวิกฺขด ๑/๔๔๐. อรรถกถา ยทิฏฐิ วุทฺติภารณนีทสมนฺดา นิ ปโม โต, เตน ย อิก อนุญามญฺฌาวุจฺจา น สุตตมา ปริสาเอ วุตฺถิการณา …

เอกสารนี้นำเสนอความสัมพันธ์ระหว่างบาลีและอรรถกถาในบริบทของพระพุทธศาสนา โดยมีการนำเสนอข้อความบาลีและการอธิบายความหมายผ่านอรรถกถา ซึ่งยกตัวอย่างจากข้…

…่ม ๒ - หน้าที่ 222 ยคร เป็นปฐมาวิจิตติ บาลี ปญฺญติคโย ภูญฺญา อานโป...ยคร...หินาม.... [อุ. ที่. ๓]. อรรถกถา ยคร หินามาติ โยนาม...[สมฺม ATM. ๓/๒๒๖]. บาลี อจจริย วิญฺญา...ยคร หินาม... เทวดาศสโป อุปาฏามุ ปญฺญ…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาและอธิบายคำว่า 'ยคร' ในบริบทของบาลี ผ่านข้อความและอรรถกถาที่จัดแบ่งเป็นหลายกรณี ทั้งในเชิงการใช้และความหมายในทางปรัชญา นำเสนอให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างคำ…

… อีกทั้งคำว่า “ดูสัตบุรี” ยังปรากฏอย่างชัดเจนในคัมภีร์พระพุทธศาสนาอยู่หลายแห่ง เช่น ในพระไตรปิฎกและอรรถกถา ฉบับมหากูฎฯ เล่ม ๑๔ หน้า ๒๑–๒๓ ที่มีนิยายมหาวรรค อรรถกถามหาโควิณสูตร ดังนี้ “...แม่บุตรภาพถัดจากอั…

… ไม่ควรเชื่อถือความคิดเห็นที่ไม่เคยมีการศึกษาอย่างจริงจัง เช่นเดียวกับที่มีการอ้างถึงในนิยายมหาวรรค อรรถกถามหาโควิณสูตร.

…เรื่อง ๆ ไป (10) พระพุทธองค์ เป็นสรรพนามบุรุษที่ 3 คือเป็นคำแทนชื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า (11) พรหมกาย อรรถกถากล่าวไว้ว่า “ชื่อว่าพรหมกายเพราะมีธรรมเป็นกายนั่นเอง แท้จริง พระ ธรรมท่านเรียกว่าพรหม เพราะเป็นของป…

บทความนี้อธิบายคำต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เช่น พระศาสดา, พระพิชิตมาร, พระอรหันตอนันตชินะ, และความหมายของคำว่า 'นิพพาน' ซึ่งแสดงถึงการชนะกิเลสในการเข้าถึงความเป็นอรหันต์ เรื่องราวนี้มี

…จ้าไม่ได้เป็นศาสดาของมนุษย์เท่านั้น แต่ยังเป็นศาสดาของเทวดาด้วย ดังที่ปรากฏในพุทธกิจ - ปรมัตถโชติกา อรรถกถาขุททกนิกาย สุตตนิบาต มก. เล่ม 47 หน้า 531. “มธุรัตถวิลาสินี อรรถกถาขุททกนิกาย พุทธวงศ์ มก. เล่ม 73 …

เนื้อหานี้กล่าวถึงจริตอัธยาศัยที่แตกต่างกันของสัตว์โลก ซึ่งถูกสั่งสมจากภพต่าง ๆ และต้องการการสอนธรรมที่ตรงตามจริตของทุกคน สิ่งที่เรียกว่าโอกาสโลก หมายถึงสถานที่อยู่ของสัตว์โลก รวมถึงจักรวาล พระสัมมาสั

…จ้า คือ อริยบุคคล 4 คู่คือ 8 บุคคล อันหมายถึง พระอริยสงฆ์ ไม่ได้หมายถึง พระสงฆ์ปุถุชนทั่ว ๆ ไป ดังในอรรถกถาที่ว่า “คำว่า บุคคล 8 คือผู้ตั้งอยู่ใน มรรค 4 ชื่อว่า พระอริยสงฆ์” พระอริยสงฆ์ที่ชาวพุทธรู้จักกันใน…

บทความนี้กล่าวถึงความหมายของพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะคำว่า "พระอริยสงฆ์" ซึ่งหมายถึงบุคคลผู้มีบรรลุธรรมในระดับสูง ได้แก่ พระสารีบุตร พระมหาโมคคัลลาน เป็นต้น นอกจากนี้ยังกล่าวถึงพระสมมติสงฆ์ซึ่งเป

อรรถกถา ทุกทักษา คาถาธรรมมบท วิวรรณ์ที่ ๒๔ หน้า ๑๑ ใน ๑๒ http://www.84000.org/tipitaka/attha/attha_nbh2b…

บทความนี้พูดถึงอรรถกถา ทุกทักษา และคาถาธรรมมบท ที่เน้นการเห็นธรรมและการปฏิบัติสมาธิ ในการสำรวจความหมายต่าง ๆ ของพระไตรปิฎ…

…ปฏิสังขรณ์บำรุงวัด ทำให้มีพร้อมในทุกสิ่ง แม้จะต้องไปอยู่ในป่าที่ลำบากกันดารก็ตาม เรียบเรียงจาก: ๑. อรรถกถา ขุทฺทกนิยคฺยา เอกคาถา ติกนิบาต พากุลเถรคาถา อรรถกถาพากุลเถรคาถา ๒. อรรถกถา มัฑิมนิยคฺยา อุปริปันนา…

การทำบุญปฏิสังขรณ์บำรุงวัดมีผลดีต่อผู้ทำ ทำให้มีพร้อมในทุกสิ่ง แม้ในขณะที่ต้องอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ลำบาก จากประวัติพระพุกเถรที่มีอาพาธน้อย และพลังจากผลบุญ สามารถผ่านพ้นอุปสรรคต่างๆ ได้ รวมถึงการอธิญญาด

…ลักหินที่สลักปรากฎ พระมหาทาพงศ์ดี จานุโย บทคัดย่อ บทความนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ของชาดกในพระไตรปิฎก อรรถกถา และภาพสลักหินที่สลักปรากฏ มีผลแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า ภาพสลักหินเล่าเรื่องชาดกส่วนใหญ่ได้อ้าศัย …

บทความนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างชาดกในพระไตรปิฎก อรรถกถา และภาพสลักหิน โดยวิเคราะห์ว่า ภาพสลักหินสนับสนุนเรื่องชาดกที่อยู่ในคาถาชาดกและอรรถกถา ดังนั้น การศ…

…ฉบับรวมเล่มที่ 9) 2562 อักษรย่อคำศัพท์ และฉบับที่ใช้อ้างอิง ชูซา. ขุททกนิภาย ชาดก (แปลไทย) ชุ.ชอ. อรรถกถาขุททกนิภาย ชาดก (แปลไทย) ชุ.อ. อรรถกถาขุททกนิภาย ธรรมบท (แปลไทย) มจร ฉบับมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์มห…

ธรรมนิธาราเป็นวารสารวิชาการทางพระพุทธศาสนาที่ให้ข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับคำศัพท์และอรรถกถาในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะชาดกและธัมมบทที่มีการแปลเป็นไทย วารสารนี้ยังนำเสนอข้อมูลจากฉบับต่างๆ เช่น มหาว…

…แต่ถ้าไปก็จะถูกบุตรฆ่าตาย เพราะขณะนั้นองคุลิมาลสติฟั่นเฟือนจำใครไม่ได้ จะตัดเอา นิ้วมืออย่างเดียว 1 อรรถกถาขุททกนิกาย เถรคาถา เสลคาถาที่ 6, เล่ม 53 หน้า 96-103. - โสฬสมาณวกปัญหานิทเทส, อรรถกถาขุททกนิกาย จูฬ…

บทความนี้กล่าวถึงปาฏิหาริย์ต่างๆ ที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงให้เห็น เช่น การช่วยเหลืออุรุเวลกัสสปะให้เข้าใจถึงธรรมะ และการเปิดเผยลักษณะมหาบุรุษแก่เสลพราหมณ์ รวมถึงการโปรดโจรที่มีชื่อว่าองคุลิมาล นอกจากนี้ยั

…ไม่ตายเพราะถูกผู้อื่นทำร้าย 16. มีพวกพ้องบริวารมาก 17. มีรูปงาม (มีผิวพรรณงาม) 18. มีทรวดทรงงาม 2 1 อรรถกถาขุททกนิกาย จตุกกนิบาตชาดก สีลวีมังสชาดก, มก. เล่ม 58 ข้อ 762 หน้า 801. อรรถกถาขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ …

เมื่อแตกกายทำลายขันธ์ ผู้ที่รักษาศีลจะมีอานิสงส์และความสุขในภพหน้า แม้จะตายไป แต่จิตที่บริสุทธิ์จากการรักษาศีลจะทำให้ไปเกิดในสุคติภูมิ ช่วยส่งเสริมสุขภาพกาย สติปัญญา และความรักจากคนรอบข้าง ศีลข้อที่ 1

…ะมงคลเทพมุนี), (กรุงเทพมหานคร : บริษัท อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง จำกัด, 2539), หน้า 609. 2 อรรถกถาขุททกนิกาย ชาดก เรนิทาน, มก. เล่ม 55 หน้า 26. อรรถกถาขุททกนิกาย อปทาน สุเมธกถา, มก. เล่ม 70 หน้า 48…

การหมั่นสั่งสมภาวนามยปัญญาจะทำให้เราเป็นผู้มีปัญญาเฉลียวฉลาด สามารถเรียนรู้ศาสตร์ต่างๆ ได้ดี ทาน ศีล ภาวนา เป็นวิธีสร้างบารมีที่ง่ายและเป็นผลดีต่อเราทุกชาติ การทำทานเป็นก้าวแรกในการสร้างบารมี รวมถึงกา

…ลเมื่อสั่งสมบาป แม้ทีละน้อยๆ ย่อมเต็มด้วยบาปได้ ฉันนั้น” เรียบเรียงจาก “เรื่องนาคราชชื่อเอรกปัตตะ”, อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่ม 42 หน้า 323 เรื่องภิกษุไม่ถนอมบริขาร, อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบ…

บทความนี้เน้นความสำคัญในการไม่มองข้ามความผิดเล็กน้อย โดยนำเสนอเรื่องราวของพญานาคเอรกปัตตะที่เคยเป็นพระภิกษุหนุ่มที่ประมาทในโทษเล็กน้อย จนกลายเป็นพญานาคและไม่สามารถบรรลุธรรม. เป็นการเตือนใจให้บุคคลในพร

…งฝ่ายอุบาสกและอุบาสิกาเป็นจำนวนมาก ในที่นี้จะขอยกตัวอย่างในฝ่ายอุบาสิกา คือ นางวิสาขา เรียบเรียงจาก อรรถกถา ขุททกนิกาย สุตตนิบาต, เล่ม 47 หน้า 882 เรียบเรียงจาก “เรื่องนางวิสาขา”, อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรร…

เนื้อหาได้อธิบายถึงการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในแคว้นมคธที่เริ่มเมื่อพระเจ้าพิมพิสารยอมรับศาสนา ทำให้ชาวเมืองเดินทางมาทำบุญและฟังธรรม ตามมาด้วยการมีส่วนร่วมของพราหมณ์พาวรีและศิษย์ผู้ใหญ่ที่บรรลุธรรม รวมถึงก

… ข้อ 272 หน้า 264-265 2 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก มก. เล่ม 62 ข้อ 382 หน้า 634. 3 ธัมมปทัฏฐกถา อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท มก. เล่ม 41 หน้า 36-38. 4 ธัมมปทัฏฐกถา อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท มก. เล่ม …

บทความนี้พูดถึงลักษณะพิเศษของพระพุทธศาสนา 4 ประการ สอนให้ทุกคนมีเมตตา ไม่เบียดเบียนผู้อื่น และผลกรรมที่เกิดจากการกระทำในอดีตและปัจจุบัน โดยยกตัวอย่างเหตุการณ์ในอดีตเพื่อสื่อสารถึงความสำคัญของการทำดีแล