อรรถกถ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 42

…ร่าง 3 1 พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค, มก. เล่ม 27 ข้อ 49 หน้า 58-59. * สัทธัมมปัชโชติกา อรรถกถาขุททกนิกาย มหานิทเทส, มก. เล่ม 65 หน้า 106. มโนรถบูรณี อรรถกถาอังคุตตรนิกาย ติกนิบาต, อรรถกถาติตถาย…

บทที่ 3 นี้นำเสนอเกี่ยวกับองค์ประกอบสำคัญของชีวิตในพระพุทธศาสนา โดยระบุว่ามนุษย์แต่ละคนมีองค์ประกอบที่เรียกว่า ขันธ์ 5 รวมถึงการแบ่งขันธ์เป็น 2 กอง คือ รูปขันธ์และนามขันธ์ ซึ่งนามขันธ์ประกอบด้วยจิตที่

ในอรรถกถาวักกลิสูตรก็บันทึกไว้อีกด้วยว่า “ธรรมกายแลคือพระตถาคต ความจริงโลกุตรธรรม 9 อย่าง ชื่อว่า พระกายของพ…

ในอรรถกถาวักกลิสูตรกล่าวว่า 'ธรรมกายแลคือพระตถาคต' ซึ่งเป็นการชี้ให้เห็นถึงพุทธรัตนะที่มีอยู่ในทุกคน ความเข้…

…กายสฺส มูลปณฺณาสก์ ภาษาบาลี ฉบับสยามรัฐ เล่ม 12 ข้อ 95 หน้า 67-67. * ปฐมสมันตปาสาทิกาแปล พุทธคุณกถา อรรถกถาพระวินัยปิฎก, มก.เล่ม 1 หน้า 185, 3 พระภาวนาวิริยคุณ (2551), พระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ, หน้า…

บทความนี้อธิบายความหมายของบทพุทธคุณ "อรห์" ซึ่งแปลว่า "ไกลจากกิเลส" และ "ควร" โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นพระอรหันต์ที่ควรแก่การบูชาและยึดเป็นแบบอย่าง นอกจากนี้ยังอธิบายบทคำว่า "สมฺมาสมฺพุทฺโธ" ซึ่งห

…ลก คือ “ทรงรู้อัธยาศัยของสัตว์ทั้งหลาย.... ทรงรู้จริตทรงรู้อารมณ์ ทรงรู้สัตว์มีธุลี 3 - ปรมัตถทีปนี อรรถกถาขุททกนิกาย อิติวุตตกะ, อรรถกถาโลกสูตร, มก.เล่ม 45 หน้า 726, * ปรมัตถทีปนี อรรถกถาขุททกนิกาย อิติวุต…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับพุทธคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเน้นที่ความสามารถของพระองค์ในการ “แนะและนำ” ลูกศิษย์ให้เดินตามทางที่ถูกต้อง พร้อมทั้งอธิบายคำว่า สุคโต ซึ่งหมายถึงการไปดีและการดำเนินชีวิตที่งา

…าะผู้ที่จะได้ธรรมทานได้จำเป็นต้องศึกษาเรื่องนั้น ๆ จนแตกฉานก่อน การศึกษาจึงทำให้ตนเอง * ปรมัตถทีปนี อรรถกถาขุททกนิกาย จริยาปิฎก, มก. เล่ม 74 หน้า 572. * ปรมัตถทีปนี อรรถกถาขุททกนิกาย อิติวุตตกะ, อรรถกถาทานส…

การสร้างบารมีคือการสร้างบุญที่เข้มข้นมาก ซึ่งแตกต่างจากการสร้างบุญทั่วไปโดยเอาชีวิตเป็นเดิมพัน และการสร้างบารมีทำให้เราเป็นพระพุทธเจ้าผ่านการสั่งสม 10 ประการที่สำคัญ เช่น ทาน ศีลและปัญญา โดยการให้ทานแ

การอบรมในที่นี้คือ การทำสมาธินั่นเองดังในอรรถกถาที่ว่า “ธรรมชาติใด อันพระโยคีบุคคล อบรมอยู่ เจริญอยู่ ธรรมชาตินั้นชื่อว่า ภาวนา, ภาวนาคือสมาธิ ชื่อ…

การอบรมในที่นี้คือการทำสมาธิ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการเจริญภาวนา วิริยบารมีคือความเพียรในการสร้างบารมีต่าง ๆ โดยเมื่อมีความเพียรจะส่งผลให้บารมีเพิ่มพูน ขันติบารมีหมายถึงความอดทนที่มีใจแช่มชื่น ไม่หวั่นไ

…จากนี้ต่อมายังมีพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยอีกด้วย ฉบับล่าสุดจัดพิมพ์ครั้งแรกใน พ.ศ. 2539 อรรถกถานั้นเป็นคัมภีร์อธิบายพระไตรปิฎก ซึ่งแต่งขึ้นประมาณ พ.ศ. 956 และยังมีคัมภีร์อื่น ๆ อีก เช่น ฎีกา และ…

…ป็นรูปเล่มหนังสือ ต่อมาในรัชกาลที่ 7 ได้มีการพัฒนาและจัดพิมพ์พระไตรปิฎกเป็นฉบับสยามรัฐ รวมทั้งการแปลอรรถกถาผนวกเข้าไปในพระไตรปิฎก ทำให้มีจำนวนเล่มรวมเป็น 91 เล่มในปัจจุบัน อรรถกถานั้นเป็นคัมภีร์ที่มีความสำค…

…ิของตัณหา ตัณหาทำให้มนุษย์ทั้งหลายไม่รู้จักคำว่าพอ พยายามแสวงหากามสุขมาบำรุงบำเรอตน สุมังคลวิลาสินี อรรถกถาทีฆนิกาย มหาวรรค มก., เล่ม 14 หน้า 356. สุมังคลวิลาสินี อรรถกถาทีฆนิกาย มหาวรรค มก., เล่ม 14 หน้า 3…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับตัณหาที่เกิดจากความอยากได้สิ่งต่าง ๆ อาทิเช่น ความอยากให้สิ่งที่มีอยู่นั้นคงอยู่ต่อไปหรือวิภวตัณหาซึ่งมีความอยากที่จะไม่ก่อให้เกิดความทุกข์ คำสอนตามพระพุทธศาสนาของหลวงปู่วัดปาก

…ื่น ๆ ว่างจากสมณะผู้รู้ สุภัททะ ก็ภิกษุเหล่านี้จึงอยู่ โลกจะไม่พึงว่างจากพระอรหันต์ทั้งหลาย” โดยชอบ อรรถกถาอธิบายไว้ว่า “สมณะที่ 1 คือพระโสดาบัน สมณะที่ 2 คือพระสกทาคามี สมณะที่ 3 คือ พระอนาคามี สมณะที่ 4 ค…

ภิกฺขุ เป็นคำที่มีรากศัพท์จาก 'ภยะ + อิกขะ + รู' แปลว่า ผู้เห็นภัยในสังสารวัฏ ส่วนคำว่า พระภิกษุ แสดงถึงการยกย่องพระสงฆ์ที่เลอเลิศ ภิกษุณีก็คือฝ่ายหญิงที่บวช คำว่าบรรพชิตแปลว่า นักบวชในพระพุทธศาสนา ใน

…ู่พวกของตน 4 อปริหานิยธรรมจึงเป็นวัฒนธรรมองค์กรที่พระภิกษุได้ปฏิบัติสืบต่อกันมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล 1 อรรถกถาพระวินัยปิฎก เวรัญชกัณฑวรรณนา ปฐมสมันตปาสาทิกาแปล มก.เล่ม 1 หน้า 289. 2 อรรถกถาพระวินัยปิฎก เวรัญชก…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการบรรลุพระอรหันต์ซึ่งต้องใช้บารมีที่สั่งสมมาอย่างยาวนาน ก่อนที่จะได้รับพุทธพยากรณ์ เช่นเดียวกับการบริหารองค์กรสงฆ์ที่อิงจากหลักธรรมวินัย อปริหานิยธรรม ซึ่งเป็นวัฒนธรรมที่ช่วยพัฒนาค

…กนึกถึงหน้าที่ความรับผิดชอบของ ตนในการให้ต้นแบบจิตใจที่เป็นมนุษย์แก่บุตร อนึ่งมีคำอธิบายปรากฏอยู่ใน อรรถกถาอัคคัญญสูตร 1 ว่าอันที่จริงนั้น หญิงก็สามารถเปลี่ยน เป็นชายได้ ชายก็เปลี่ยนเป็นหญิงได้ กล่าวคือ หญิ…

เรื่องราวนี้เล่าถึงการเกิดใหม่ของหญิงสาวที่มีความทุกข์ระทมในชีวิต ทั้งการเป็นภรรยาน้อยและการสูญเสียสามี จนกระทั่งเธอหันไปหาธรรมะและตัดสินใจบวชเป็นเณรีเพื่อหลีกหนีความทุกข์ โดยมีคำเตือนเกี่ยวกับกรรมที่

บรรณานุกรม 1. มหามกุฏราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์, 2536. พระสูตรและอรรถกถาแปล อังคุตตรนิกาย จตุกนิบาต, กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย 2. มหามกุฏราชวิทยาลัยในพระบร…

บรรณานุกรมนี้รวบรวมพระสูตรและอรรถกถาแปลต่าง ๆ ที่จัดพิมพ์โดยมหามกุฏราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์ และมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย โดยเนื้อหาจ…

…อนในระดับโลก ว่ายน้ำ ดำน้ำ ปืนภูเขา โดยสามารถพิชิตยอดเขาที่สูงที่สุดใน "ยมกวรรควรรณนา, ธัมมปทัฏฐกถา อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่ม 40 หน้า 53. * ยมกวรรควรรณนา, ธัมมปทัฏฐกถา อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรร…

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของจิตใจในความสุขและทุกข์ของมนุษย์ โดยมีการยกตัวอย่างนายไมล์ ฮิลตัน บาร์เบอร์ ผู้ตาบอดที่ไม่ย่อท้อท้าชะตาชีวิต สร้างแรงบันดาลใจให้คนพิการทั่วโลกผ่านการผจญภัยในการบิน ซึ่งแสดงให้เ

…ยก็ควรนำไปปฏิบัติด้วย เพื่อส่งเสริมให้คุณธรรม ของคณะผู้ปกครองประเทศงดงามยิ่งขึ้น 1 สุมังคลวิลาสินี, อรรถกถาทีฆนิกาย มหาวรรค, มก. เล่ม 13 หน้า 340. สุมังคลวิลาสินี, อรรถกถาทีฆนิกาย มหาวรรค, มก. เล่ม 13 หน้า …

บทความนี้พูดถึงการสอบสวนและการลงโทษตามวัชชีธรรมโบราณ โดยเน้นถึงการไม่กำหนดอาชญา และกระบวนการที่แยกส่วนหน้าที่ของเจ้าหน้าที่อย่างชัดเจน การที่การสอบสวนต้องผ่านความเห็นจากหลายฝ่าย จึงทำให้เกิดความยุติธร

…ดประสงค์ในการจำแนก ในลำดับต่อไป นักศึกษาจะได้ทราบรายละเอียดของเปรตชนิดต่างๆ เปรต 4 จำพวก ในเปตวัตถุ อรรถกถา แสดงเปรต 4 จำพวก คือ 1. ปรทัตตูปชีวิกเปรต เป็นเปรตที่เลี้ยงชีวิตอยู่โดยอาศัยอาหารที่ผู้อื่นให้โดยก…

บทความนี้สำรวจภพเฉพาะของเปรตและชนิดต่างๆ รวมถึงการเกิดเป็นเปรตจากภูมิอื่นๆ และภูมิมนุษย์ซึ่งทิ้งกรรมชั่วไว้ เปรตมีอายุไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับกรรมที่ทำ บทความอธิบายถึงเปรต 4 ประเภทหลัก และ 12 ตระกูล พร้อม

…ล ในเมืองสาวัตถี มีพราหมณ์คนหนึ่งเป็นคนตระหนี่ ไม่ยอมให้สิ่งของแก่ใครๆ - เรื่องนาคราชชื่อเอรกปัตตะ, อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เล่ม 42 หน้า 323 2 เรื่องมัฏฐกุณฑลี, อรรถกถาขุททกนิกาย คาถาธรรมบท, มก. เ…

อาสันนกรรมฝ่ายอกุศลกรรมเป็นกรรมที่ชักนำให้เกิดในทุคติเมื่อเสียชีวิต เช่น การนึกถึงกรรมที่ทำชั่ว ก่อนตายในกรณีของพระภิกษุที่มีความวิตกกังวลทำให้เขาไปเกิดเป็นพญานาคราช เอรกปัตตะ ในทางตรงกันข้าม อาสันนกร

…น่นอน เพราะด้วยความที่ตนเป็นเมืองใหญ่ ก็คงจะใช้อำนาจในการที่จะเก็บ พระบรมสารีริกธาตุไว้ในเมืองของตน อรรถกถามหาปรินิพพานสูตร, ทีฆนิกาย มหาวรรค, มก. เล่ม 13 หน้า 416 อรรถกถามหาปรินิพพานสูตร, ทีฆนิกาย มหาวรรค,…

เนื้อหานี้ชี้แจงถึงเหตุผลและความสำคัญของการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพานที่เมืองกุสินารา มีสามประการหลัก ได้แก่ การแสดงมหาสุทัสสนสูตรเพื่อเป็นแนวทางให้ประชาชน, การโปรดสุภัททปริพาชก, และการหลีกเ

…ยคำที่เป็นร้อย- กรองประเภทฉันทลักษณ์เท่านั้น ส่วนเนื้อ หารายละเอียดของเรื่อง มีปรากฏอยู่ใน หนังสือ “อรรถกถาชาดก” ซึ่งมีทั้งหมด 90 เล่มด้วยกัน

…รียนชีวิต พระไตรปิฎกได้บันทึกชาดกไว้ในเล่มที่ ๒๓ และ ๒๘ โดยมีการรวบรวมเนื้อหาและคำสอนที่มีคุณค่าใน 'อรรถกถาชาดก' จำนวน 90 เล่ม ผ่านตัวอย่างในแต่ละเรื่องที่แสดงถึงความเป็นมาของพระโพธิสัตว์ในการบำเพ็ญบารมี

…ังกล่าวนั้น ได้แก่ 1. ย่อมข่มจิตในคราวที่ควรข่ม คือ จิตมีความเพียรมากไป จะต้องลดลง 1 สัมโมหวิโนทินี อรรถกถาวิภังค์ มก, เล่มที่ 78หน้า 63 * สัมโมหวิโนทินี อรรถกถาวิภังค์ มก, เล่มที่ 78หน้า 64 118 DOU สมาธิ 6…

บทความนี้พูดถึงการปฏิบัติตามหลักอธิจิตตสูตร โดยเน้นการพิจารณานิมิตทั้งสาม ได้แก่ สมาธินิมิต, ปัคคหนิมิต, และอุเบกขานิมิต เพื่อให้เกิดสมาธิที่มีพลังและเบาใจในการปฏิบัติ หากมีนิมิตใดมากหรือน้อยเกินไปอาจ

…รักบุญมาก ทำบุญกันทุกอย่าง แต่จะมี อุปนิสัยที่มักน้อยสันโดษ ไม่ชอบที่จะคลุกคลีหรือสั่งสอนผู้ใด *มก. อรรถกถาโปตลิยสูตร เล่ม ๒๐ หน้า ๘๙

…บรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้ โดยดำรงตนให้เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่นและพัฒนาตนเองสู่พระนิพพาน. หน้า 89 ของมก. อรรถกถาโปตลิยสูตร เล่ม 20 จะให้ความรู้เพิ่มเติมในเรื่องนี้.