อรรถกถา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 29 / 42

ประโยค - ปัญญาแห่งปลากกา อรรถกถาพระวินัย ปริวรร วัสดนา - หน้าที่ 979 ควรให้ด้วยอเทพนกรรมเท่านั้น [๒๒] จะให้บูรอาวาสของสงฆ์ จากกัลปน…

เนื้อหาเกี่ยวกับการจัดการอาวาสของสงฆ์ซึ่งต้องกระทำด้วยอเทพนกรรม โดยเน้นการบูรอาวาสผ่านอำนาจของโครงการต่างๆ ที่แบ่งปันระหว่างภิกษุ แสดงให้เห็นถึงวิธีการปฏิบัติและการช่วยเหลือชุมชนควบคู่ไปกับการทำบุญและ

ประโยค - ปัญจบสมมุติคาปลาก อรรถกถาพระวินัย ปรีวาร วัณณา - หน้าที่ 984 ก็แลกกิ่งวัดนั้น อนิสงส์พึ่งทำอย่างนี้ :- ภิกขุผู้ลาดา พึงสวดปร…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเก็บผลไม้ที่อนุญาตในวัด โดยมีการสวดประกาศเพื่อให้ชนรอบวัดเข้าใจเกี่ยวกับการใช้ผลไม้จากต้น รวมถึงคำแนะนำในการเก็บผลไม้และการห้ามผู้ถือผลไม้นั้น รวมทั้งการกระทำของภิกขุในด้านการจัดการ

ประโยค - ปัญจมณฑลปลาคาก อรรถกถาพระวินัย ปริวาร วัดนา - หน้าที่ 988 ดังนี้ดีดี ชื่อว่ามงมติ การคืนบริจากมีจีรวและมาตรทีทภูอื่นเสียล…

บทความนี้กล่าวถึงประเด็นสำคัญในพระวินัย โดยเฉพาะเรื่องการคืนบริจาคและการตอบรับจากผู้เกี่ยวข้องในสงฆ์ โดยชี้ให้เห็นถึงการสื่อสารและการประกาศที่ถูกต้องตามธรรม โดยมีการยกตัวอย่างของนิสังกิยะที่เกี่ยวข้อง

ประโยค - ปัญญาเสนิตปลากกา อรรถกถาพระวินัย ปริวรร วัดอนนา - หน้าที่ 990 คือ โอสาราณ นิสาราณ อุปสแล ปวาณา สมมติการให้ การ รับ การเสือมป…

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับการให้ การรับ และการเสือมปวารจากมุมมองของอรรถกถาพระวินัย โดยเฉพาะการวินิจฉัยในประเภทฎัญติทุติยกรรม ซึ่งมีการสัมผัสถึงสมมติหลากหลายประเภท รวมถึงการให…

ประโยค - ปัญจมนต์ปลามกา อรรถกถาพระวินาย ปริวาร วันนา - หน้าที่ 995 สองบทว่า นิสาราถีย์ ปญฺญตติ มีความว่า กิยผู้ถือความ บาดหมางเป็น…

บทนี้ว่าด้วยพระวินัยและนิสาราถีย์ โดยมีการแสดงถึงกรรมและการบัญญัติที่สำคัญในศาสนา ในด้านของการวิเคราะห์และอานิสงส์แห่งบัญญัติในสิกขาบทต่างๆ ที่แบ่งออกเป็น ๔ ส่วน โดยเฉพาะอย่างยิ่งบทว่าด้วย อปญญตติ และ

…ษก, ขอพระสัทธรรม จงตั้งอยู่ตลอดกาลนานเกิด, ขอพระราชา จงปกครองแห่งดิน โดยธรรม เกิด ฉะนี้แหละ. [๒๖] อรรถกถาวินัย ชื่อสมํ ปาสาทิกา อันพระเจดีย์ ผู้ฝึกทั้งหลายบานนามว่า “พุทธโฆสะ” ผู้ปรับระดับด้วยศรัทธา ปัญญาแ…

…สร้างพระธรรมให้อยู่ยังยืนด้วยการปฏิบัติที่ถูกต้อง และการปกครองประเทศโดยธรรมเพื่อให้ประชาชนมีความสุข อรรถกถาวินัยเป็นแนวทางในการฝึกฝนพัฒนาตนเอง ด้วยการมีศรัทธา ปัญญา และความเพียร ที่นำไปสู่การเป็นบุคคลที่มีคุ…

…มว่า "พุทธโอ" ของพระโลกเชษฐ์ ผู้มีพระหฤทัยสะอาด คงที่ แสงหาคุณใหญ๋หลวง ยังเป็นไปอยู่ ในโลกตราบใด ขอ อรรถกถาวันนี้ จงตั้งอยู่ ในโลก แสดงนิ่ง เพื่อความหมดคนแห่งสิส แก่กุศลบุรท่หลาย ผู้แสงหาพระนิพพานเป็นที่สิหล…

บทความนี้พูดถึงอรรถกถาวินัยที่สำคัญซึ่งเกี่ยวข้องกับการศึกษาในพระพุทธศาสนา โดยเน้นถึงแม่พระนามว่า 'พุทธโอ' และการพัฒนาทางจ…

…น ในทานสูตรในอภิญญินาด อังคุตตรนี้ว่า “ สัธชา ความมีอริ​ร​ิ ​ร​ิ​ ​ย ​อทานเป็นกุศล ๑ ดังนี้ เป็นต้น อรรถกถาทานสูตรนั้นว่า “อริ​ร​ิ​ ยมใสถวายทานด้วยสัปทาคาใด สัปทานนั้น พระผู้พระภาคทรงประสงค์ว่า สัธชา ในกถานั…

เนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของทาน โดยมีการพูดถึงอำนาจเจตนา วิธีการให้ และผลของการให้ทานในการเสริมสร้างความเป็นบุญ การทำทานไม่เพียงแต่ช่วยคนรับ แต่ยังทำให้ผู้ให้มีความสงบ และเกิดกุศลตามหลักธรรมที่พระพ

ประโยค- มังคลัตถทีนี้แปล เล่ม ๙ หน้า ที่ 4 ด้วยเหตุนั้น ในอรรถกถา ท่านจึงกล่าวว่า "เจตนาเป็นเหตุ บริจาคทาน อันมีวัณฎ ๑๐ มัจจุตเป็นต้น ซึ่งมีปัญญาเครื่องรู้เป็น เบื้อ…

…นั้นมีปัญญาเครื่องรู้ที่เป็นพื้นฐานสำคัญ เพื่อให้การบริจาคเป็นไปด้วยเจตนาที่ดี ทั้งนี้ยังมีการพูดถึงอรรถกถาที่เกี่ยวข้องเพื่อการศึกษาให้เข้าใจในคติธรรมชั้นสูงเกี่ยวกับทาน ซึ่งส่งผลต่อการพัฒนาคุณธรรมและจริยธร…

…:- ทานวัตถุ ๑๐ เหล่านี้ คือ ข้าว น้ำ ผ้า ยาน ดอกไม้ ของหอม ของลูบไล้ ที่นอน ที่พัก เครื่องประทิป. อรรถกถาอวุธสูตรในคติยวรรธ ติกบำท อติฏิตตคตวว่า "บรรดาบเหล่านี้ บทว่า อนุญ ได้แก่ ของเลี้ยง ของกิน ทุกอย่าง…

…่น การที่คนฉลาดมักจะรับผลประโยชน์จากการทาน และความสำคัญของการเลือกทานให้เหมาะสม โดยเนื้อหาอ้างอิงจากอรรถกถาอวุธสูตร

…คือยานมีรองเท้าเป็นต้น. ก็ต้องอาศํพท์ในบทว่า อุปหนาทิ นี้สงเคราะห์คํานามหนามและอวเสนต้นเข้า ด้วย พระอรรถกถาจารย์ กล่าวว่าระตปาหุ เพรำทำรียาวา ถึงจึงว่าเป็นเหตุให้สำเร็จการเดินทาง เพราะเป็นเครื่องป้องกันทุกสิ…

เนื้อหาเกี่ยวกับมังคลัตถทีปนิสมะ อธิบายถึงการเดินทางที่มีการใช้รองเท้าและการป้องกันจากสภาพอากาศ เช่น ฝนและแดด โดยอาศัยอุปกรณ์ที่เหมาะสมสำหรับการส่องแสง เนื้อหาได้กล่าวถึงความสำคัญของน้ำมันและอุปกรณ์ต่

[๑๙] อรรถกถา โกณฑ์กล่าวดูว่า "บรรดาบาล่านํ้าขอว่า ปฏิปทาเทส ความว่า เลี้ยงดูด้วยมินฑบาท, อธิบายว่า ได้ด้วยมินฑบา…

เนื้อหาเกี่ยวกับอรรถกถาโกณฑ์ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการถวายมินฑบาทและผลของการทำทานในพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างพระผู้มีพระภ…

…นว่า 'ผู้นี้จึสามารถ' ได้ให้ฉัตรแห่ง (ตำแหน่ง) เสนาบดี มีสีงสมเด็จแดง อนุจารย์ผ้าครามแก้เธอ." [๒๕] อรรถกถาสีห์สูตรนั้นว่า "บอกว่าสนุกฤทธิ์ ได้แก่ อนุบุคคลนี้เห็นเอง. บทว่า ทายโอ ได้แก่ ผู้กล้าในการให้. อธิบ…

บทความนี้นำเสนอแนวคิดทางการเมืองและแนวความคิดเกี่ยวกับการให้ทานจากอรรถถกะสีห์สูตร โดยเฉพาะการเลือกผู้นำที่มีความสามารถในการยึดเหนี่ยวใจประชาชนและการให้ทานที่มีความสำคัญในสังคม นอกจากนี้ยังวิเคราะห์ถึง

ประโยค ๕ – มังคลัตถีทฺปิเปลน ๓ หน้า ๒๘ นั่นให้ เพราะความโลกนัครอบงำไม่ได้ พระอรรถกถาจารย์กล่าวว่า โย ฤ ดังนี้เป็นต้น เพื่อแสดงคำทั้งสองนั้น คือ น ทาส น สภโย โดยนั้นอันค่อยตาม และโดยนั้…

…รอธิบายถึง 3 ประเภท ได้แก่ ทาสแห่งทาน, สหายแห่งทาน และนายแห่งทาน ซึ่งมีความหมายและความสำคัญต่างกันในอรรถกถา โดยเฉพาะการทำความเข้าใจถึงคำว่า 'ทาน' โดยอ้างอิงถึงข้าวและน้ำเป็นตัวอย่าง และการที่คนหนึ่งจะสามารถเ…

…ราะไป คือ เที่ยว ร่วมกัน ภาวะแห่งผู้เที่ยวไปร่วมกันนั้นชื่อ สหายทาน คือเป็นไป ด้วยกัน เหตุนี้น่ะ พระอรรถกถาจึงกล่าวว่า 'สหทวี เอกวิภาคว่า อทิสสุต' คำอย่างหนึ่ง นาว่า อิสสุต ได้แก่ ผู้นครเครื่องผูกคือ ตันหาผู…

เนื้อหาเกี่ยวกับการให้และคุณธรรมในฐานะทายกและทานบดีในมังคีดกติกา มุ่งให้ผู้อ่านเข้าใจถึงการสร้างสรรค์ความดีผ่านการให้และการบริจาคในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงสถานะและความสำคัญของการเป็นผู้ให้ที่มีใจบริส

…ุโววายเฉพาะ บรรพชิตผู้มีศีล, พราหมณ์ ยุญฯเต็ม , ฯลฯ มีผลมากกว่า แล้วนี่ คานิสงฆาเท่า ดั่งนี้. [๓๔] อรรถกถา(นาย)ทันทสุดว่า "ทานยั่งยืน คือ นิจจัด ทั่งหลาย ชื่อจิฏฐนา ในสูตรนั้น. ยุญอย่างใดอย่างหนึ่ง แม้นกุลท…

เนื้อหาในบทความนี้พูดถึงพระเจ้าโลกลามและอุปทานของพระเถรต่างๆ ที่ได้มีการนำเสนอในคัมภีร์มาหก โดยมีการสรุปเกี่ยวกับความสำคัญของการให้ทานในพระพุทธศาสนา และเจตคติที่ควรมีต่อการให้ โดยยกตัวอย่างจากเหตุการณ

…สุขพุทธธ ธมฺมธ ชินาติ." ภิฏฺฐากถาวรรว่า "ปีติและปราโมชึอันสัทธรรมสังสมขึ้น ชื่อว่าสะระธรรม." [๔๕] อรรถกถาธรรมบทธว่า "อนึ่ง แม้ว่าความยินดีในบุญ ความยินดีในศรี ความยินดีประเทบทเป็น อนก ต่างด้วยความยินดีในกา…

เนื้อหาสำรวจโพธิปักขิยธรรม 13 ประการและความยินดีในธรรม ศึกษาถึงความสำคัญและคุณประโยชน์ของธรรมที่นำไปสู่ความสุขและการสิ้นตนหาเป็นพระอรหันต์ ในเนื้อหากล่าวถึงการยินดีในบุญและความประเสริฐของความยินดีในธร

…น พึงตั้งธรรม ๕ ข้อเหล่านี้ไว้ในคนแล้วจึงจะแสดงธรรมแก่ชนเหล่าอื่น ฉะนั้นแล้ว" อุทายนสูตร จบ. [๔๕] อรรถกถาอุทายนสูตรนั้นว่า "เทวา อนุปุพพีก็ ความว่า พระธรรมกถิก็ยังจิตให้ตั้งไว้ว่า "เราจักกล่าวเทศนา อนุปุพพ…

บทนี้แสดงให้เห็นถึงการเตรียมการแสดงธรรมแก่ผู้ฟัง การตั้งธรรม ๕ ข้อเป็นสิ่งสำคัญ และการต้องมีจิตใจที่มั่นคง การแสดงธรรมต้องมีความเข้าใจและไม่กระทบตนเองหรือผู้อื่น พระธรรมกถิก็จะแสดงธรรมแก่ชนเหล่าอื่น โ

ประโยค- มันังคตานนี้บันทึก 3 หน้า ที่ 59 ถากว่าด้วยการประพฤติธรรม* [๕๕] พระอรรถกถาจักกล่าวไว้ในอรรถกถาแห่งมงคลสูตร นี้ว่า "การประพฤติสุกธรรมบง ๑๑ ประการ ชื่อว่าธรรมจริงา." วรรณนแห่งฎ…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับการประพฤติธรรม ซึ่งถือเป็นหลักการสำคัญในพระพุทธศาสนา อรรถกถาว่าด้วยมงคลสูตรเสนอแนวคิดเกี่ยวกับความประพฤติธรรม โดยแบ่งออกเป็น 11 ประการและใช้คำว่า 'ธรรมจริงา' เพ…

…ีอะไรเป็นเหตุ ? เพราะ เหตุว่าบุคคลนั้นเป็นผู้ปกติประพฤติดีธรรม ประพฤติชอบอย่างนี้แหละ." พระบาล จบ. [อรรถกถา] [๕๖] นี้อธิบายในอรรถกถาทุกนิมิต องค์อุตตรนิกายว่า "บท ว่ า ชมภูริสมจริยเหตุ คือ มีความประพฤติดีเส…

…ะพฤติดดีที่เป็นสาเหตุให้บุคคลบรรลุญาณศักดิ์สิทธิ์ที่เกิดจากการหลุดพ้นจากอาสะ โดยยกตัวอย่างคำอธิบายในอรรถกถาเพื่อให้เข้าใจการประพฤติดีที่เป็นปัจจัยสำคัญในการเข้าถึงปัญญาวิมุตติ.