หน้าหนังสือทั้งหมด

ความเข้าใจในพระธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
149
ความเข้าใจในพระธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ของดีจริงที่ควรเรียกให้คนมาพิสูจน์, ควรน้อมเข้ามาไว้ในตน, และอันวิญญูชน คือผู้รู้จะรู้ได้เฉพาะตน 3. อริยสัจ 4 คือภาพรวมของหลักธรรมทั้งหมด ได้แก่ ทุกข์ เหตุแห่งทุกข์คือตัณหา ความดับ ทุกข์คือนิโรธ และทางดับทุก…
บทความนี้เสนอความเข้าใจในพระธรรมที่พระพุทธเจ้ามอบให้เป็นแผนที่สำหรับการดำเนินชีวิต สอนเกี่ยวกับอริยสัจ 4 ซึ่งประกอบด้วย ทุกข์ เหตุแห่งทุกข์ การดับทุกข์ และทางดับทุกข์ มีหลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัต…
พระธรรม: คำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
150
พระธรรม: คำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…พุทธเจ้าซึ่ง หลั่งออกมาจากพระรัตนตรัยในตัว พระธรรมที่กล่าวถึงในบทนี้คือพระธรรมภายนอก ได้แก่ เรื่อง “อริยสัจ” อันเป็นความจริงของชีวิต และแนวทางการดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง เรื่องอริยสัจนี้จะอธิบายในหัวข้อ 6.3 สำห…
…มาสัมพุทธเจ้า เพื่อช่วยให้ผู้ศรัทธาเข้าใจความจริงและการดำเนินชีวิตที่ถูกต้องผ่านการเรียนรู้เกี่ยวกับอริยสัจและวินัยที่จำเป็นต่อการประพฤติปฏิบัติในพระพุทธศาสนา พระธรรมมีความหมายที่แตกต่างกันระหว่างภายในและภาย…
การเข้าถึงพระรัตนตรัยและอริยสัจ 4
164
การเข้าถึงพระรัตนตรัยและอริยสัจ 4
…บัติมรรคมีองค์แปดด้วยการเจริญสมาธิภาวนาจนเข้าถึงพระรัตนตรัยในตัว เมื่อเข้าถึง พระรัตนตรัยแล้วจึงเห็นอริยสัจภายในได้ ดังพุทธดำรัสว่า “บุคคลใดถึงพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ว่าเป็นที่พึ่ง ย่อมเห็นอริยสัจ 4 (คือ…
เนื้อหาพูดถึงการปฏิบัติตามมรรคมีองค์แปดที่ช่วยให้เข้าถึงพระรัตนตรัยภายใน เมื่อเข้าถึงแล้วจะเห็นแจ้งอริยสัจ 4 ซึ่งประกอบด้วย ทุกข์ เหตุให้เกิดทุกข์ ความดับทุกข์ และมรรคที่นำไปสู่การสิ้นทุกข์ นอกจากนี้ยังอธิบ…
ความหมายและแนวทางการบัญญัติสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
220
ความหมายและแนวทางการบัญญัติสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
…นทีละข้อตามเหตุที่เกิดขึ้นอย่างนี้ แม้ในส่วนของพระธรรมคำสอนทั้งมวลในพระพุทธศาสนา เช่น ความไม่ประมาท อริยสัจ 4 มรรค มีองค์ 8 ไตรสิกขา เป็นต้น ก็ล้วนมาจากพระพุทธองค์ทั้งสิ้น พระสาวกทำหน้าที่เพียงอธิบายขยายความ…
บทความนี้กล่าวถึงความหมายของการบัญญัติสิกขาบทในพระพุทธศาสนา อธิบายว่าสิกขาบทมีที่มาจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและการประชุมสงฆ์เพื่อแจ้งให้ทราบถึงการบัญญัติอย่างเคร่งครัด โดยการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่อนุญ
อนาถปิณฑิกะ: ผู้ให้ก้อนข้าวแก่คนอนาถา
241
อนาถปิณฑิกะ: ผู้ให้ก้อนข้าวแก่คนอนาถา
…ุ่งขึ้นจึงรีบ ไปเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตั้งแต่เช้ามืด พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงธรรมคืออนุปุพพิกถาและอริยสัจ 4 แก่ท่าน ขณะที่ทรงแสดง อริยสัจ 4 อยู่นั้น ท่านเศรษฐีก็ได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน และได้กราบทูลว่า …
เนื้อหาพูดถึงประวัติของอนาถปิณฑิกะ ผู้มีชื่อเสียงด้านการให้ทานและรักในการทำบุญ ท่านมีโอกาสได้พบกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่เมืองราชคฤห์ และหลังจากนั้นได้สร้างวัดพระเชตวันในเมืองสาวัตถีเพื่อรองรับพระสัมมา
การพัฒนาคุณสมบัติแห่งความเป็นบัณฑิตในสังคมไทย
149
การพัฒนาคุณสมบัติแห่งความเป็นบัณฑิตในสังคมไทย
12) โอวาทปาฏิโมกข์ 13) พระรัตนตรัย 14) อริยสัจ 4 15) กําเนิด 4 16) ปฏิรูปเทส 4 17) วุฒิธรรม 4 18) อิทธิบาท 4 19) สัมมาทิฏฐิ 10 20) มิจฉาทิฏฐิ 10 2…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาคุณสมบัติของผู้ให้การอบรมหรือบัณฑิตในสังคมไทย โดยเฉพาะบทบาทของผู้ปกครองและครูซึ่งต้องพัฒนาตนเองเพื่อสร้างคุณธรรมให้กับเด็กๆ เน้นความสำคัญของการยินดีตอบคำถามของเด็กและหลีกเลี่ยง
อริยมรรคมีองค์ 8 และการหลุดพ้นจากทุกข์
172
อริยมรรคมีองค์ 8 และการหลุดพ้นจากทุกข์
…องสูง คือ 1. สัมมาทิฏฐิ ซึ่งแต่เดิมเป็นเพียงเข้าใจถูก จึงพัฒนาเป็น เห็นชอบ ได้แก่ ทั้งรู้ ทั้ง เห็น อริยสัจ 4 รู้ - เห็น กุศลมูล, อกุศลมูล (รากเหง้าความดี ความชั่ว), ไตรลักษณ์ (สามัญ ลักษณะ) โดยสมบูรณ์ ถูกต้…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของการเห็นและรู้ชัดในสิ่งทั้งหลาย เพื่อที่จะบรรลุธรรมและหลุดพ้นจากกิเลสตามที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนไว้ โดยเฉพาะเกี่ยวกับการปฏิบัติตามอริยมรรคมีองค์ 8 ที่เฉลยถึงการพัฒนาแบ
แนวคิดและความเชื่อพื้นฐานของนิกายมหายานในพุทธศาสนา
92
แนวคิดและความเชื่อพื้นฐานของนิกายมหายานในพุทธศาสนา
… ปัจเจกยาน และโพธิสัตวยาน 1) สาวกยาน หมายถึง ทางของพระสาวกที่หวังเพียงบรรลุอรหัตภูมิ ด้วยการรู้แจ้ง อริยสัจ 4 เพื่อข้ามพ้นวัฏสงสารเท่านั้น ไม่ได้หวังพุทธภูมิแต่อย่างใด มหายานจึงถือว่าสาวก ยานเป็นการทำประโยชน…
หลายพระองค์ทรงทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาอย่างจริงจัง จนในพุทธศตวรรษที่ 6 นิกายมหายานมีแนวคิดบรรจุไว้ 3 ประการ ได้แก่ สาวกยาน ที่มุ่งหวังเพียงบรรลุอรหัตภูมิ, ปัจเจกยาน ซึ่งสามารถรู้แจ้งด้วยตนเองแต่ไม่สามารถ
ธรรมนิยามและความสัมพันธ์ของกฎธรรมชาติ
87
ธรรมนิยามและความสัมพันธ์ของกฎธรรมชาติ
…ทาน อุปาทานทำให้ เกิดภพ ภพทำให้เกิดชาติ ชาติทำให้เกิดชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และ อุปายาส อริยสัจ 4 (สมุทัย คือตัณหา ทำให้เกิดทุกข์ มรรคนำไปสู่นิโรธ คือความดับทุกข์) เป็นต้น ส่วนนัยที่ 2 หมายถึง คว…
เนื้อหาเกี่ยวกับธรรมนิยามที่มีความสัมพันธ์ระหว่างนิยามต่าง ๆ เช่น พีชนิยาม อุตุนิยาม จิตตนิยาม และกรรมนิยาม ซึ่งสะท้อนถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการกระทำและความคิดที่ไม่ตั้งอยู่ในศีลธรรม การศึกษาในเรื่อง
สิกขาบทและพุทธบัญญัติ
191
สิกขาบทและพุทธบัญญัติ
…ัมมาสัม พุทธเจ้าก็เป็นต้นแหล่งแห่งคำสอนทั้งมวลในพระพุทธศาสนา คำสอนหลักที่สำคัญ เช่น ความ ไม่ประมาท, อริยสัจ 4, มรรคมีองค์ 8, ไตรสิกขา เป็นต้น ล้วนมาจากพระองค์ทั้งสิ้น พระสาวก ทำหน้าที่เพียงอธิบายขยายความคำสอ…
เนื้อหาวิเคราะห์ถึงลักษณะของสิกขาบทในพระพุทธศาสนาที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติ ไม่ได้เกิดจากมติคณะสงฆ์ และไม่เป็นไปตามระบบประชุมปรึกษาหารือเหมือนกฎหมายในทางโลก การเริ่มต้นนี้มาจากความรู้แจ้งโลกของพ
การพิสูจน์ปรโลกด้วยพุทธวิธี
37
การพิสูจน์ปรโลกด้วยพุทธวิธี
…็นศาสนาที่เกิดจากการตรัสรู้ธรรมของพระสัมมาสัม พุทธเจ้า ธรรมะที่พระองค์ตรัสรู้นั้นเป็นสัจธรรม ได้แก่ อริยสัจ 4 ซึ่งเป็นความจริงอย่างแท้จริง ดังนั้น พระพุทธศาสนาจึงเป็นศาสนาแห่งความจริง พระพุทธองค์ทรงประกาศสัจ…
บทสนทนาระหว่างพระกุมารกัสสปะกับพระยาปายาสิ อธิบายการเดินทางไปสู่สุคติและทุคติ จากการโต้ตอบนี้แสดงให้เห็นว่าการคิดทดลองไม่สามารถหาคำตอบในเรื่องปรโลกได้ ต้องศึกษาตามพุทธวิธีที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าสอน เช่
การสร้างสังคมดีที่โลกต้องการ
224
การสร้างสังคมดีที่โลกต้องการ
…ี่มีภูมิรู้ภูมิธรรมสูง นอกจากนี้ก็ควรพยายามศึกษาให้ เข้าใจความรู้พื้นฐานที่สำคัญในพระพุทธศาสนา เช่น อริยสัจ ๔ กฎแห่งกรรม ขันธ์ ๕ ไตรลักษณ์ ฯลฯ ๓. ตรวจสอบสิ่งแวดล้อมในบ้าน ทั้งสิ่งแวดล้อมที่มีชีวิตและไม่มีชีว…
…ให้เห็นความสำคัญของการศึกษาและการปรับปรุงแก้ไขตัวเองในฐานะหัวหน้าครอบครัว เช่น การทำความเข้าใจเรื่องอริยสัจ ๔ และการตรวจสอบสมาชิกในบ้านตามหลักธรรมเรื่องบาปกรรมที่พระพุทธองค์ได้แสดงไว้.
พระพุทธคุณและอริยสัจ
102
พระพุทธคุณและอริยสัจ
…ังสารวัฏโดยมิรู้จบสิ้น รวมทั้งตรัสรู้วิธีดับ เหตุเหล่านั้นได้อย่างสิ้นเชิง โดยสรุปก็คือ ทรงตรัสรู้ “อริยสัจ” ซึ่งมีทั้งเหตุและผลอย่างสมบูรณ์ เนื่องจากทรงรู้และเห็นแจ้งแทงตลอดในสัจธรรมอัน ประเสริฐเช่นนั้น พระ…
บทความนี้อธิบายถึงพระพุทธคุณและแนวคิดอริยสัจ ซึ่งเป็นสิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้เกี่ยวกับสาเหตุของทุกข์และสุข รวมถึงการดับทุกข์อย่างสิ้นเชิง โด…
คุณสมบัติ 5 ประการในคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
118
คุณสมบัติ 5 ประการในคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…รถจำแนกแยกแยะธรรมส่วนที่ละเอียด ๆ ให้เห็น เช่น ทรง จำแนกขันธ์ ธาตุ อายตนะ จิต อินทรีย์ ปฏิจจสมุปบาท อริยสัจ เป็นต้น ทรงจำแนกอริยสัจออกเป็น “ทุกข์” มีความหมายว่า เป็นเครื่องบีบคั้น ปัจจัยปรุงแต่งให้เร่าร้อน แ…
…หมายในพระธรรม ในการตรัสรู้ พระองค์ได้ทรงเป็นสัพพัญญู ที่สามารถจำแนกแยกแยะธรรมที่ละเอียดได้ และอธิบายอริยสัจที่เกี่ยวข้องกับทุกข์และการดับทุกข์อย่างชัดเจน โดยเน้นว่า ทุกข์มีปัจจัย, มีการเกิดขึ้นและดับลง เป็นค…
แผนผังไตรวัฏฏ์ของผู้มีความเห็นถูก
21
แผนผังไตรวัฏฏ์ของผู้มีความเห็นถูก
…น สัตว์อาภัพประเภทหนึ่ง ไม่สามารถบรรลุคุณธรรมความดีทั้งเบื้องต้นและเบื้องสูงได้ ไม่สามารถเห็นแจ้งใน อริยสัจ 4 คือ ทุกข์ เหตุเกิดทุกข์ ความดับทุกข์ และวิธีปฏิบัติเพื่อการดับทุกข์ พระพุทธองค์ตรัสว่า สัตว์เหล่า…
บทความนี้พูดถึงแผนผังไตรวัฏฏ์ ซึ่งแบ่งความเป็นอยู่ของสรรพสัตว์ตามกรรม โดยมีการเน้นถึงทุคติภูมิที่เป็นสถานที่สำหรับผู้ที่กระทำความชั่วและมีความเห็นผิดในเรื่องกรรมผ่านการบรรยายความรู้เบื้องต้นในพระพุทธศ
การแสดงธรรมครั้งแรกของพระพุทธเจ้า
153
การแสดงธรรมครั้งแรกของพระพุทธเจ้า
…ม่ควรเสพ แต่ให้ ปฏิบัติตามทางสายกลาง คือ มรรคมีองค์ 8 ก็จะเห็นถึงความจริงของชีวิตทั้งหมดที่เรียกว่า อริยสัจ 4 ซึ่ง การแสดงพระธรรมเทศนาในครั้งนี้ ทำให้โกณฑัญญะพราหมณ์ได้ดวงตาเห็นธรรมเป็นโสดาปัตติมรรค เมื่อ พร…
…โปรดปัญจวัคคีย์ในป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ในการแสดงธรรมครั้งแรกนี้ พระองค์ได้สอนเกี่ยวกับมรรคมีองค์ 8 และอริยสัจ 4 ซึ่งนำไปสู่การตระหนักรู้ในความจริงของชีวิต พระองค์ยังได้ประทานการบวชให้กับโกณฑัญญะและปัญจวัคคีย์ท…
การประกาศพระศาสนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
155
การประกาศพระศาสนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ภัททวัคคีย์ ตอบพร้อมกันว่า “ข้าพระองค์แสวงหาตนเองดีกว่าพระเจ้าข้า” พระพุทธเจ้าทรงแสดงอนุปุพพิกถาและ อริยสัจ 4 จนบรรลุธรรม ขั้นต้น และพระองค์ทรงประทานการบวชแบบเอหิภิกขุอุปสัมปทา และได้แสดง ธรรมสั่งสอนต่อ จนกร…
เมื่อมีพระสาวกจำนวนมาก พระพุทธองค์ได้ส่งพระสาวกออกไปเผยแผ่ศาสนาให้แก่ประชาชน เพื่อสร้างประโยชน์สุขแก่สรรพสัตว์ และได้แสดงคำสอนที่สำคัญในอุรุเวลาเสนานิคม เมื่อพระสาวก 30 รูปได้บรรลุธรรมจากการฟังธรรมของ
ความสำคัญของพระอภิธรรมปิฎกในพระพุทธศาสนา
13
ความสำคัญของพระอภิธรรมปิฎกในพระพุทธศาสนา
…ิโลมจนชำนาญ ทรงทราบว่า ธรรมนี้ ชื่อสติปัฏฐาน อริยมรรคมีองค์ ๘ ขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ ธาตุ ๑๘ อินทรีย์ ๒๒ อริยสัจ ๔ เหตุ ๙ อาหาร ๔ ผัสสะ ๗ เวทนา ๗ สัญญา ๗ เจตนา ๗ จิต ๗ ธรรมทั้งหมดเหล่านี้ แบ่งเป็นกา มาวจรธรรม รูป…
เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาพระอภิธรรมปิฎกที่มีความสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงการตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในช่วงแรก การพิจารณาอภิธรรมที่ทอดเวลาเป็นสัปดาห์ และการสอนให้แก่พระสาวกเพื่อให้เข้าใจในธรร
โพชฌงค์และอริยสัจในพระพุทธศาสนา
33
โพชฌงค์และอริยสัจในพระพุทธศาสนา
… นั้นด้วย อุเบกขาสัมโพชฌงค์ที่เกิดขึ้นแล้ว จะเจริญบริบูรณ์ด้วยประการใด ย่อมรู้ชัดประการนั้นด้วย” 5. อริยสัจ คือ รู้ชัดอริยสัจ 4 แต่ละอย่างๆ ตามความเป็นจริงว่า คืออะไร เป็นอย่างไร และ จะทำให้รู้แจ้งเห็นจริงได…
…ได้ชี้ให้เห็นความสำคัญและการประยุกต์ใช้อย่างเป็นระบบเพื่อให้รู้ชัดในจิตใจของตน นอกจากนี้ยังอธิบายถึงอริยสัจ 4 ที่เกี่ยวข้องกับความทุกข์ และวิธีการเข้าถึงการรู้แจ้งเห็นจริง ตามหลักธรรมของพระพุทธเจ้า โดยใช้มาต…
สมถกัมมัฏฐานและวิปัสสนากัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
38
สมถกัมมัฏฐานและวิปัสสนากัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
…สัย ส่งผลให้บรรลุมรรค ผล นิพพาน โดยมีอารมณ์เพื่อใช้พิจารณาคือ ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาท 3. สมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐานเป็นหลักธรรมที่มีความสัมพันธ์เกื้อกูลซึ่งกันและกัน เพื่อน…
เนื้อหานี้อธิบายถึงแนวคิดหลักของสมถกัมมัฏฐานซึ่งเป็นการฝึกจิตเพื่อให้เกิดสมาธิและฌาน รวมถึงวิปัสสนากัมมัฏฐานที่เน้นการอบรมปัญญาเพื่อรู้แจ้งในสภาวะของสังขาร ซึ่งทั้งสองมีความสัมพันธ์กันและช่วยนำไปสู่กา