หน้าหนังสือทั้งหมด

อุทธัจจกุกกุจจะ และการแก้ไขความฟุ้งซ่าน
70
อุทธัจจกุกกุจจะ และการแก้ไขความฟุ้งซ่าน
…ะการ ที่เป็นเครื่องทำให้ใจไม่สงบ นอกจากนี้ยังเกิดจากไม่ คุ้มครองในทวารอินทรีย์ทั้งหลายไม่รู้ประมาณในอาหารไม่ประกอบความเพียรเป็นเครื่องตื่นอยู่ ไม่เห็นแจ้งในกุศลธรรมทั้งหลาย และไม่หมั่นประคองใจไว้กลางกายทั้…
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอุทธัจจกุกกุจจะหรือความฟุ้งซ่านใจตามที่พระพุทธเจ้าทรงสอน โดยอธิบายลักษณะและสาเหตุของความฟุ้งซ่าน รวมถึงการเสนอวิธีการแก้ไข จัดทำเป็น 5 ประการ ได้แก่ การฟังธรรม การสอบถามผู
วิธีการแก้ไขความง่วงในสมาธิ
65
วิธีการแก้ไขความง่วงในสมาธิ
พระเดชพระคุณพระราชภาวนาวิสุทธิ์ ได้แนะนำว่า ถ้าทานก็ต้องทานให้พอดี แล้วก็นั่งหลังจาก ให้อาหารย่อยสักชั่วโมงหนึ่ง ไปเดินเปลี่ยนอิริยาบถ การทำภาวนาในภาคบ่ายนี้ จะยากกว่าภาคเช้า เพราะ ว่าหลังอาหาร
…าวิสุทธิ์แนะนำว่าการทำสมาธิในช่วงบ่ายอาจยากกว่าช่วงเช้าเพราะความรู้สึกอึดอัดและง่วง หลังการรับประทานอาหารให้ทำการเปลี่ยนอิริยาบถ ดำรงอยู่กลางแจ้ง เลือกคบหากัลยาณมิตรที่ส่งเสริมการทำสมาธิ และพูดคุยประเด็นที…
ความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมและการพักผ่อน
64
ความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมและการพักผ่อน
…ำให้มีผลเสียต่อการปฏิบัติธรรมแล้ว ยังผลเสียถึง สุขภาพอีกด้วย พระสารีบุตรท่านได้ให้สูตรในการรับประทานอาหารที่พอเหมาะคือ อีก 4-5 คำจะอิ่มให้ดื่มน้ำ ตามลงไป ก็จะพอดีอิ่ม ท่านกล่าวว่า “เมื่อบริโภคอาหาร จะเป็นข…
…ิธรรม โดยเสนอแนวทางจากพระเดชพระคุณพระราชภาวนาวิสุทธิ์ให้เราพักผ่อนอย่างชาญฉลาด และการควบคุมการบริโภคอาหารเพื่อไม่ให้ส่งผลเสียต่อการปฏิบัติธรรม โดยการกำหนดนิมิตในการรับประทานอาหารและการดื่มน้ำตามเพื่อสุขภาพ…
การปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา
62
การปรารภความเพียรในพระพุทธศาสนา
…ถึง เพื่อบรรลุธรรมที่ยังไม่บรรลุ เพื่อทำให้แจ้งธรรมที่ยังไม่ได้ทำให้แจ้ง 5. คิดอย่างนี้ว่า เราแสวงหาอาหาร อาหารก็ไม่เพียงพอแก่ความต้องการและก็ไม่ประณีต กว่า จะได้ก็เหน็ดเหนื่อย เราไม่สะดวกที่จะจรดใจในคำสอน…
…องค์ได้ทรงแนะนำให้มีการปรารภความเพียรในทุกกิจกรรมสำคัญ 8 ประการ เช่นการทำงาน การเดินทาง และการแสวงหาอาหาร เพื่อให้มีความตั้งใจในการเข้าถึงธรรมอย่างแท้จริง ซึ่งแต่ละประการล้วนมีความหมายเชื่อมโยงกับการพัฒนาจ…
การพัฒนาจิตใจและสมาธิ
60
การพัฒนาจิตใจและสมาธิ
…ิดขึ้นในใจของผู้นั้น อันเป็นเหตุให้เกิดความท้อแท้ และเป็นเหตุให้เกิดถีนมิทธะ 4.2.4 ภัตตสัมมทะ การเมาอาหาร ปกติว่าอาหาร ถ้าใครบริโภคเข้าไปมาก มักจะทำให้ร่างกาย ง่วงซึมได้ ท่านจึงเรียกว่า เมาในอาหาร การเมาใน…
…ึงปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นเมื่อเราพยายามที่จะบรรลุธรรม เช่น ความเหนื่อยล้าและความขี้เกียจ รวมถึงการกินอาหารที่มากเกินไปซึ่งอาจทำให้เกิดความง่วงซึม นอกจากนี้ยังมีการแก้ไขปัญหาเหล่านี้เพื่อให้จิตใจมีความสุขและ…
สาเหตุของถีนมิทธะ
59
สาเหตุของถีนมิทธะ
…ดินทาง ร่างกายเหน็ดเหนื่อย เราควร นอนก่อน ว่าแล้วก็นอน ไม่ปรารภความเพียร 5. คิดอย่างนี้ว่า เราแสวงหาอาหาร อาหารก็ไม่เพียงพอแก่ความต้องการและก็ไม่ประณีต กว่า จะได้ก็เหน็ดเหนื่อย ควรจะนอน แล้วก็นอน ไม่ปรารภค…
ถีนมิทธะเป็นอุปสรรคในการทำสมาธิ พระอรรถกถาจารย์กล่าวถึงสาเหตุของถีนมิทธะที่แบ่งออกเป็น 5 ชนิด ได้แก่ อรติ (ความไม่ยินดี) ซึ่งเกิดจากจิตใจที่ไม่ละเอียดอ่อน และตันทิ (ความเกียจคร้าน) ที่ทำให้พลังใจอ่อนแ
ความเข้าใจเกี่ยวกับถีนมิทธะและการแก้ไข
56
ความเข้าใจเกี่ยวกับถีนมิทธะและการแก้ไข
…ลับ ไม่อยากนั่งสมาธิ 2. สาเหตุของจีนมิทธะ เกิดมาจากความไม่ยินดี ความเกียจคร้าน ความอ่อนเพลีย การกิน อาหารมากเกินไป จิตหดหู่ นอกจากนี้ยังมีสาเหตุมาจากที่พักผ่อนไม่เพียงพอ หรือทำงานหนัก มาตลอดทั้งวัน 3. วิธี…
ถีนมิทธะ คืออาการง่วงเหงาหาวนอนที่เกิดจากหลายสาเหตุ เช่น ความเกียจคร้าน, อาการหดหู่, การพักผ่อนไม่เพียงพอ วิธีแก้ไขมีหลายประการ เช่น การใช้ความเพียร, การปรับเปลี่ยนอิริยาบถ, นึกถึงความสว่าง, การอยู่กล
การพัฒนาจิตด้วยเมตตาภาวนา
45
การพัฒนาจิตด้วยเมตตาภาวนา
…รงที่จะแก้ไขคือการเจริญเมตตา เมตตานั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ ใน สังยุตตนิกายมหาวารวรรค ว่า “เป็นอาหารเพื่อความไม่เกิดแห่งพยาบาทที่ยังไม่เกิด หรือเพื่อละพยาบาท ที่เกิดขึ้นแล้ว”1 3.3.2 การประกอบเนืองๆ ซึ…
เนื้อหานี้สำรวจการกำหนดนิมิตในเมตตาเป็นอารมณ์ซึ่งสนับสนุนให้เกิดเมตตา เพื่อแก้ไขพยาบาทตามหลักคำสอนที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ในสังยุตตนิกาย มหาวารวรรค การประกอบเมตตาภาวนาอย่างต่อเนื่องและการแผ่เมตตาไปทั่วทิ
การเกิดพยาบาทในจิตใจ
43
การเกิดพยาบาทในจิตใจ
…รรค ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ปฏิฆนิมิต มีอยู่ การไม่ทำให้มากซึ่งโยนิโสมนสิการในปฏิฆนิมิตนั้น นี้เป็นอาหารเพื่อความเกิดแห่งพยาบาทที่ยังไม่เกิด หรือเพื่อทำให้พยาบาทที่เกิดแล้ว ให้เจริญไพบูลย์ยิ่งขึ้น” การเกิ…
บทความนี้สำรวจวัฏจักรการเกิดพยาบาทที่เริ่มต้นจากความไม่พอใจ ซึ่งนำไปสู่ปฏิฆะ โกธะ และโทสะ ว่าการขัดใจส่งผลต่อความคิดและอารมณ์อย่างไร ในการทำสมาธิก็มีวิธีการแก้ไขที่สามารถช่วยให้จิตสงบและปล่อยวางจากอาร
ความพยาบาทและวิธีการแก้ไข
42
ความพยาบาทและวิธีการแก้ไข
…ใจแล้ว ใจเราจะอยู่ในสภาพพิการหรือชำรุด ไม่พร้อมที่จะรับความดี เหมือนตัวเราเป็นไข้ ไม่พร้อมที่จะรับรสอาหารที่น่าอร่อย ยกตัวอย่างเช่น ถ้าก่อนนั่งสมาธิเราผูกพยาบาทใครไว้ เราก็จะรู้สึก ใจไม่ปลอดโปร่ง เวลานั่งแ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความพยาบาทซึ่งเป็นอารมณ์ที่ทำให้จิตใจไม่มีความสงบและปิดกั้นความดีทั้งใหม่และเก่าจากการที่เราไม่สามารถปล่อยวางความโกรธได้ โดยที่เมื่อจิตเกิดพยาบาทขึ้น จะเป็นอุปสรรคในการนั่งสมาธิและแส
พยาบาทและวิธีแก้ไขในสมาธิ
41
พยาบาทและวิธีแก้ไขในสมาธิ
…ู้ที่เป็นโรคกระสับกระส่ายเป็นทุกข์ “เปรียบเหมือนบุรุษจะพึงเป็นผู้มีอาพาธ ถึงความลำบากเจ็บหนัก บริโภคอาหารไม่ได้ และไม่มี พระอรรถกถาจารย์ ได้อธิบายเพิ่มเติมว่า เหมือนอย่างคนกระสับกระส่ายเพราะโรคดี แม้เมื่อ …
ในบทนี้กล่าวถึงอารมณ์พยาบาทที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันและผลกระทบต่อการทำสมาธิ พยาบาทเป็นอุปสรรคที่ทำให้ใจไม่สงบ ซึ่งจำเป็นต้องรู้จักและกำจัดเพื่อช่วยในการเข้าถึงความสุขจากสมาธิ พระพุทธองค์ได้เปรียบเทีย
การสังวรและการควบคุมกิเลส
34
การสังวรและการควบคุมกิเลส
…ตามความเป็นจริง เห็นถึงตัวกิเลสที่ซุกซ่อนอยู่ภายในและสามารถกำจัดไปให้หมดสิ้นได้ 4. รู้ประมาณในโภชนะ อาหารที่กินเข้าไปก็มุ่งหวังเพื่อนำมาหล่อเลี้ยงอัตภาพร่างกายให้ได้ดำรง คงอยู่เป็นปกติ แต่การไม่รู้จักประมา…
การสังวรเป็นการรักษาคุณธรรมไม่ให้กิเลสรุกรานชีวิตของเรา การทำให้จิตใจสงบและลังเลในเรื่องการบริโภคสะท้อนถึงการมีสติและรู้จักควบคุมตนเอง พระพุทธเจ้าทรงแนะนำว่า การบริโภคพอดีจะช่วยป้องกันไม่ให้เกิดทุกข์ห
การปฏิบัติสมาธิและการพ้นจากกามฉันทะ
29
การปฏิบัติสมาธิและการพ้นจากกามฉันทะ
…าะว่าสิ่งที่เรามี อยู่แล้วยังไม่ดีพอ เรามักแสวงหาที่จะเห็นรูปที่สวยกว่าเดิม ได้ยินเสียงที่ไพเราะ กินอาหารที่อร่อยกว่าเดิม มีคู่ครองที่ดี เราอยากให้ผู้อื่นชม ให้ผู้อื่นรัก เราจึงพยายามแสวงหาประสบการณ์ที่น่า…
การปฏิบัติสมาธิที่ดีต้องเริ่มจากใจที่พ้นจากกามฉันทะ ซึ่งเป็นต้นเหตุของความอยากและความไม่พอใจในชีวิต เรามักแสวงหาความสุขจากสิ่งภายนอก แต่สิ่งที่ทำให้เราไม่พอใจนั้นเป็นความคิดที่ไม่เที่ยง ความต้องการเหล
ความสำคัญของการหลีกเลี่ยงกามในทางธรรม
28
ความสำคัญของการหลีกเลี่ยงกามในทางธรรม
ความกำหนัดในทางเพศ ไปจนถึงความใคร่ ความปรารถนาอยากได้ ในเรื่องอาหาร ที่อยู่อาศัย เครื่อง นุ่งห่ม ของเล่น ชื่อเสียง เป็นต้น กามฉันทะนี้ สำหรับนักปฏิบัติธรรมถือว่าเป็นสิ…
บทความนี้สำรวจถึงความสำคัญของการหลีกเลี่ยงกามในทางพระพุทธศาสนา โดยยกตัวอย่างจากคำสอนของพระพุทธองค์ในมหาสัจจกสูตร มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ เพื่ออธิบายว่าผู้ใดที่ยังข้องอยู่ในกาม ไม่ว่าจะทำความเพียรหนักเ
เทคนิคการวางใจและการปฏิบัติธรรม
93
เทคนิคการวางใจและการปฏิบัติธรรม
…ี่ศูนย์กลาง กายฐานที่ 7 9. ทุกกิจกรรมตั้งแต่ตื่นนอน ไม่ว่าจะเป็นการล้างหน้า อาบน้ำ แต่งตัว รับประทานอาหาร ล้างจาน กวาดบ้าน ออกกำลังกาย ขับรถ ทำงานให้นึกถึงดวง หรือองค์พระไปด้วย 10. สร้างบรรยากาศให้ดี สดชื่…
บทนี้กล่าวถึงเทคนิคการวางใจในการปฏิบัติธรรม โดยแนะนำให้ฝึกจิตในทุกกิจกรรมประจำวัน เพื่อเข้าถึงศูนย์กลางกายและสร้างสภาวะจิตที่เยือกเย็น การวางใจเป็นศิลปะที่ต้องฝึกฝนเพื่อให้เข้าถึงธรรมอย่างแท้จริง การส
วิธีการวางใจที่ศูนย์กลางกาย
87
วิธีการวางใจที่ศูนย์กลางกาย
…ได้ก็อยู่ อยู่ตรงนั้น นิ่ง ใครชอบ ฐานที่ 4 ก็เลื่อนมา ถ้ารู้สึกว่า ฐานที่ 4 สบาย เพดานปาก ช่องปากที่อาหารสำลัก ก็อยู่ตรงนี้ นิ่งเฉย ๆ ใจใสๆ ภาวนา สัมมาอะระหัง ก็ได้ ไม่ภาวนาก็ไม่เป็นไร แล้วลองค่อยๆ เลื่อนม…
การวางใจที่ศูนย์กลางกาย ฐานที่ 7 อาจยากสำหรับผู้เริ่มต้นเนื่องจากมีความคิดต่างๆ ที่จุกจิก การสำรวจฐานทั้ง 7 ช่วยให้สามารถวางใจได้ บทเรียนเริ่มจากการลองอยู่ ณ ฐานที่ 1 ถึงฐานที่ 7 โดยไม่กังวลหากไม่สามา
ฐานที่ตั้งจิตในการปฏิบัติธรรม
86
ฐานที่ตั้งจิตในการปฏิบัติธรรม
…ายทอย กกหูซ้ายทะลุหูขวา ตรงจุดตัดคือ กลางกั๊ก) ฐานที่ 4 ช่องเพดาน บริเวณเหนือลิ้นไก่ ตรงที่รับประทานอาหารแล้วอาหารสำลัก ฐานที่ 5 ปากช่องคอ เหนือลูกกระเดือก อยู่ตรงกลางช่องคอพอดี ฐานที่ 6 ศูนย์กลางกายระดับส…
เนื้อหาอธิบายถึงฐานที่ตั้งจิตทั้ง 7 ฐานในการปฏิบัติธรรม โดยเริ่มจากฐานที่ 1 ที่ปากช่องจมูกขึ้นไปถึงฐานที่ 7 ซึ่งเป็นศูนย์กลางกายที่ตั้งจิตถาวร ถือเป็นฐานสำคัญในการช่วยให้เข้าถึงพระธรรมกาย ซึ่งต้องเลื่
อาหารและอากาศที่ส่งผลต่อการปฏิบัติภาวนา
78
อาหารและอากาศที่ส่งผลต่อการปฏิบัติภาวนา
…ำให้จิตใจของคู่สนทนา เกิดความสงบ เยือกเย็น ผ่องใสได้ ฉะนั้นบุคคลจำพวกนี้ จึงจัดเป็นบุคคลสัปปายะ 6.5 อาหารที่ไม่ควรบริโภคและควรบริโภค อาหารที่ไม่ควรบริโภคและควรบริโภคในขณะที่กำลังปฏิบัติภาวนา เช่นผู้ปฏิบัติ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงประเภทอาหารและสภาพอากาศที่มีผลต่อการปฏิบัติภาวนา โดยระบุว่าอาหารที่มีรสหวานอาจทำให้จิตใจไม่มั่นคง ส่วนอาหารที่ม…
อโคจรและการรักษาสมาธิของพระภิกษุ
74
อโคจรและการรักษาสมาธิของพระภิกษุ
…ที่เป็นคณะรัฐบาล 4) พูดเรื่องทหารตำรวจ 5) พูดเรื่องภัยต่างๆ 6) พูดเรื่องยุทธศาสตร์การรบ 7) พูดเรื่องอาหารการกิน มีข้าวและกับเป็นต้น 8) พูดเรื่องเครื่องดื่มต่างๆ เช่น น้ำดื่มและสุรา 9) พูดเรื่องเสื้อผ้า เคร…
บทความนี้พูดถึงความหมายของอโคจร ซึ่งคือสถานที่ที่พระภิกษุไม่ควรเข้าไป รวมถึง 6 ประเภท เช่น หญิงแพศยา หญิงหม้าย และสถานที่ที่มีความฟุ้งซ่าน เช่น โรงมหรสพและศูนย์การค้า อธิบายเหตุผลว่าการเข้าไปในอโคจรอา
การรักษาสมาธิในชีวิตประจำวัน
69
การรักษาสมาธิในชีวิตประจำวัน
… ที่อยู่ ที่อาศัย ที่หลับและที่นอน 2. โคจร สถานที่ที่ควรไป 3. ภัสสะ ถ้อยคำ 4. บุคคละ บุคคล 5. โภชนะ อาหาร 6. อุตุ ฤดู 7. อิริยาบถ การเดิน นั่ง นอน 1 วิสุทธิมรรค, พระพุทธโฆสาจารย์, (กรุงเทพมหานคร : ธรรมบรรณ…
บทที่ 6 นำเสนอวิธีการรักษาสมาธิในชีวิตประจำวัน โดยเน้นการทำกิจกรรมที่มีความสัมพันธ์กับสมาธิ ทั้งการคิด พูด และทำ สิ่งที่เหมาะสมและไม่เหมาะสมในการเจริญภาวนา รวมถึงหัวข้อ 7 ที่สนับสนุนการรักษาสมาธิ เช่น