ข้อความต้นฉบับในหน้า
บทที่ 6
การรักษาสมาธิ
การประคองรักษาสมาธิ มีความสำคัญในการเกื้อหนุนให้การนั่งสมาธิในรอบต่อๆ ไปได้ผลดี
การที่เรารักษาสมาธิของเราให้ต่อเนื่อง
จะทำให้ใจของเรามีความละเอียดประณีตไปตามลำดับ
จนเมื่อใจของเรามีความละเอียดเพียงพอ ก็จะเข้าถึงธรรม
การที่เราจะรักษาสมาธิได้ต่อเนื่องตลอดทั้งวันนั้น การทำกิจกรรมของเราในแต่ละวันมีความ
สัมพันธ์กันอย่างยิ่ง สิ่งที่เราคิดพูดทำทุกอย่างจะมีผลต่อการรักษาสมาธิของเราให้คงอยู่ต่อไป
เนื้อหาในบทเรียนจะให้คำแนะนำว่า เราควรจะทำอย่างไรในชีวิตประจำวันเพื่อให้สมาธิของเรามีความ
ละเอียดอยู่ตลอดเวลา
สิ่งที่เหมาะสมและไม่เหมาะสมต่อการเจริญภาวนา
นักศึกษาควรเรียนรู้สิ่งที่ไม่เหมาะแก่การเจริญสมาธิ(อสัปปายะ) และสิ่งที่เหมาะแก่การ
เจริญภาวนา(สัปปายะ) ที่เป็นเครื่องช่วยในระหว่างประคองใจรักษาสมาธิของเราให้คงอยู่ ใน
คัมภีร์วิสุทธิมรรค ได้อธิบายไว้ว่าเป็นสิ่งที่จะช่วยทำให้รักษาสมาธิของเราไว้ได้ คือช่วยรักษานิมิต
ในการทำสมาธิ ตั้งแต่เบื้องต้นจนถึงขั้นเป็นปฏิภาคนิมิต ซึ่งแบ่งออกเป็น 7 หัวข้อ คือ
1. อาวาส ที่อยู่ ที่อาศัย ที่หลับและที่นอน
2. โคจร สถานที่ที่ควรไป
3. ภัสสะ ถ้อยคำ
4. บุคคละ บุคคล
5. โภชนะ อาหาร
6. อุตุ ฤดู
7. อิริยาบถ การเดิน นั่ง นอน
1 วิสุทธิมรรค, พระพุทธโฆสาจารย์, (กรุงเทพมหานคร : ธรรมบรรณาคาร, 2466), หน้า 270.
60 DOU สมาธิ 2 ห ลั ก ก า ร เ จ ริ ญ ส มา ธิ ภ า ว น า